Morgunblaðið - 09.12.1956, Blaðsíða 12

MORGVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 9. des. 1956.
u

Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavík
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónssun.
Aðalritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Einar Ásmundsson.
Lesbók: Ámi Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 1600.
Áskriftargjaid kr. 25.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 1.50 eintakið.
\
Sameinuðu þjóðiinni
09 Ungverjolund
SAMEINUÐU þjóðimar hafa
undanfarið haldið uppi stöð-
ugri baráttu fyrir því, að fram-
kvæmdastjóri þeirra fengi að
fara til Ungverjalands til þess að
kynna sér ástandið þar. En til
þessa dags hefur leppstjórn Kad-
ars hindrað slíka för. Hefur nú
komið til orða að Hammarskjöld
fari til iVfoskvu og reyni að fá
leyfi Rússa til þess að heimsækja
Búdapest. Gefur sú uppástunga
glögga hugmynd um hina algeru
yfirdrottnan Rússa yfir Ungverja
landi.
Samei-nuðu þjóðimar hafa tek-
ið rösklega á Súez-vandamálinu.
Þær hafa fengið Breta og Frakka
til þess að lofa því að flytja heri
sína þaðan burtu. Sjálfar hafa
þær sent gæzlulið til landsins til
þess að tryggja öryggi við Súez-
skurðinn og koma þar á reglu.
Þetta hefur því aðeins verið
hægt, að lýðræðisþjóðir hafa átt
hlut að máli. Bretar og Frakkar
bökuðu sér þunga áfellisdóma
fyrir að beita vopnavaldi við
Súez, enda þótt ofbeldi og uppi-
vaðsla Nassers Egyptalandsfor-
seta nyti ekki samúðar frjálsra
þjóða. Hinar vestrænu lýðræðis-
þjóðir fordæma þær aðfarir að
skera úr deilumálum með vopna-
valdi. Og nú hafa Bretar og
Frakkar ákveðið að verða við
kröfu Sameinuðu þjóðanna um
að flytja heri sína burtu frá Súez.
Kvislingsstjórnin
ungverska hefur annan
hátt á.
En kvislingsstjómin ungverska
hefur töluvert annan hátt á í
framkomu sinni við Sameinuðu
þjóðirnar. Hún vill ekki einu
sinni leyfa framkvæmdastjóra
þeirra að heimsækja Ungverja-
land. Hammarskjöld heldur uppi
harðri baráttu viku eftir viku
fyrir því að mega koma til Búda-
pest. En allt kemur fyrir ekki.
Ráðamenn í Kreml hafa kverka-
tak á leppnum, sem heitir for-
sætisráðherra Urigverjalands. —
Kadar heldur áfram að beita
rússnesku herliði til þess að
kæfa írelsisbaráttu ungversku
þjóðarinnar í hennar eigin blóði.
Því miður standa Samein-
uðu þjóðirnar máttvana gagn-
vart þeim harmleik, sem nú
á sér stað í Ungverjalandi.
Þær hafa ekki bolmagn til
þess að skerast í leikinn. Slíkt
þýddi auk þess styrjöld við
Rússa og þar með heimsstyrj-
öld. Þess vegna heldur blóð
ungversku þjóðarinnar nú
áfram að renna.
Stærsta viðfangsefnið.
Það er vissulega stærsta við-
fangsefni framtíðarinnar, að
styrkj a samtök Sameinuðu þjóð-
anna svo, að þær geti haldið uppi
raunhæfu lögregluvaldi í heim-
inum, gagnvart öllum, stórveld-
um sem smáþjóðum. Á meðan
þær hafa ekki slíkt vald hefur
sú hugsjón, sem liggur til grund-
vallar stofnun þeirra og starf-
semi ekki komizt í framkvæmd.
En sem betur fer gengur þróunin
í þessum efnum í rétta átt. Sam-
einuðu þjóðimar brugðu skjótt
við er árásin var gerð á Suður-
Kóreu. Árás kommúnista var þá'
hrundið. Alþjóðleg samtök tóku
þá í fyrsta skipti í taumana og
brugðu skildi yfir smáþjóð, sem
níðingsverk var framið á.
Frumkvæði Sameinuðu þjóð-
anna í stöðvun styrjaldarinnar
um Súez bendi einnig til þess,
að samtökin séu á réttri leið.
Stöðug ógnum
við heimsfriðinn.
Mesta ógnunin við heimsfrið-
inn er í dag fólgin í einræði og
harðstjórn kommúnista í Austur-
Evrópu og á Balkanskaga. Fjöldi
þjóða hefur verið hnepptur í
þrældómsfjötra kommúnismans.
En frelsisþráin ólgar meðal
þeirra. Jafnvel í háskólanum i
Moskvu brýzt nú út logandi
óánægja með hið kommúníska
skipulag. Og í leppríkjunum
sameinast menntamenn og verka-
menn í baráttunni gegn kúgun-
inni.
Þetta er nú staðreynd, sem
enginn, ekki einu sinni harð-
soðnustu Moskvukommúnist-
ar geta andmælt.
Kommúnisminn hefur verið
afhjúpaður. Á hann er nú al-
mennt litið sem andlega pest,
er valdið hafi meiri óhamingju
og böli en nokkur drepsótt,
sem sagan greinir
Verðskuldar ísland
þá smán?
Verðskuldar ísland og þjóð
þess þá smán og niðurlægingu,
að einmitt nú skuli kommúnist-
um hafa verið lyft til valda hér?
Vissulega ekki. Kommúnistar
hafa innan við 20% kjósenda að
baki sér. Mikill fjöldi af þeim
kjósendum fyrirlítur hið blóðuga
atferli kommúnistastjómanna úti
í Evrópu. En þeir hafa í bili látið
blekkjast til fylgis við hinn fjar-
stýrða flokk á íslandi.
Fyrir kosningarnar í sumar
lýstu bæði Framsóknarmenn og
Alþýðuflokksmenn því yfir, að
þeir myndu aldrei vinna m/ð
kommúnistum í ríkisstjórn. Út á
þá yfirlýsingu fengu þessir flokk-
ar áreiðanlega fylgi fjölda heið-
arlegs fólks, sem hvorki vill
heyra né sjá samvinnu við komm
únista.
En hin hátíðlega yfirlýsing var
svikin. Kommúnistar voru tekn-
ir í ríkisstjóm. Sú staðreynd
hefur valdið íslenzku þjóðinni
miklum og tilfinnanlegum álits-
hnekki um allan hinn frjálsa
heim.
íslenzka þjóðin verður að
þvo þann blett af sér sem
seta kommúnista í stjórn
landsins hefur sett á hana. Sú
krafa verður háværari með
hverjum deginum, sem líður.
Það væri íslandi ævarandi
svívirða ef kommúnistar
héldu áfram að stjórna land-
inu á sama tíma sem á þá er
litið sem hreina afbrotamenn
um allan hinn frjálsa heim.
UTAN UR HEIMI
CJ. ^JJawilro
rÉirn ir í tci icin cli
u
ncjver^ei
m að hefur verið mikill
siður í herbúðum kommúr.ista
upp á síðkastið að leggja atburð-
ina í Egyptalandi og Ungvci'ja-
landi að jöfnu — í þeim augljósa
tilgangi að breiða yfir þau fá-
heyrðu óhæfuverk, sem Rússar
hafa unnið á Ungverjum. Hverj-
um réttsýnum manni, sem hefur
einhverja nasasjón af sögu síð-
ustu ára, bæði við austanvert
Miðjarðarhaf og í Ungverjalandi,
hlýtur að skiljast, hver goðgá
slíkur samanburður er. í raun-
inni eiga viðburðirnir í Egypta-
landi og Ungverjalandi ekkert
annað sammerkt en það, að í
báðum löndum hefur verið bar-
izt með vopnum. Þessu til síað-
festingar er ekki ófróðlegt að
kynna sér ummæli hins kunna
norska stjórnmálasköruhgs, C. J.
Hambro, þegar rætt var um ut-
anríkismál í norska þinginu í
fyrra mánuði, og bera þau saman
við ýmsar yfirlýsingar egypzkra
leiðtoga tvö síðustu árin.
I
Itræðu sinni sagði Ham-
bro m.a.: „Þingmaður kommún-
ista sagði, að ísraelsmenn mundu
ekki hafa gert árás, nema þeir
hefðu haft aðra að baki sér.
Þetta er mjög sennilegt. Að baki
þeim stóðu Jórdanía og önnur
Arabaríki með rýting í hendi.
Þau hafa alltaf fengið vopn frá
Rússum, þegar um það var að
ræða að ógna sjálfstæði og frelsi
þessa litla ríkis. ísraelsmenn hafa
breytt eyðimörk í aldingarð. Það
hefur vakið æsta öfund hjá ná-
grannaríkjunum, sem aldrei hafa
kunnað að breyta eyðimörkum í
gróðurlönd, hvorki umhverfis sig
né í sér. ísrael var í bráðri hættu.
í sjö ár hafa fsraelsmenn orðið
að bíta frá sér, einkum þar sem
Egyptar áttu í hlut, en þeir hafa
stöðugt hótað að afmá Ísraelsríki.
Og því hefur jafnframt verið hót-
að heilögu stríði af hinum Araba-
ríkjunum. Það er hægt að for-
dæma framkomu fsraelsmarma
frá þjóðréttarlegu sjónarmiði, en
smáþjóðirnar ættu að skilja hana.
Og það er enn svo margt á huldu
um ástandið fyrir botni Miðjarð-
arhafs, að vér getum ekki feilt
réttlátan dóm í þeim málum.
E den hefur alla ævi bar
izt fyrir réttlæti. Hann sagði sig
úr stjórn Chamberlains til að
mótmæla Múnchen-sáttmálanum.
Og þegar hann nú aðhefst það,
sem hann hefur gert, þá er það
áreiðanlega að vel yfirlögðu ráði.
E. t. v. hefur hann álitið, að þetía
væri eina leiðin til að fá Sam-
einuðu þjóðirnar til að skerast í
leikinn og sýna, að þær eru vold-
ug stofnun.
* ingmaður kommún-
ista talaði klökkur um veslings
Egyptaland. En hafi stórveldin
og Sameinuðu þjóðirnar dekrað
við nokkra þjóð, þá eru það Eg-
yptar. Og hafi nokkur þjóð verið
fús að senda morðvopn til ná-
granna sinna, þá eru það Egypt-
ar. Og sé til nokkur þjóð, sem
ekki hefur kunnað að stjórna sér
sjálf, þá eru það Egyptar".
C. J. HAMBRO
þótt það kosti blóðsúthellingar*1
(Kairó-útvarpið, 9. apríl 1956).
„Egyptum stafar ekki framar
hætta frá ísraelsmönnum. Her
okkar er nú nógu sterkur til að
þurrka ísrael út af landabréfinu"
(Abdul Hakim Amer, hermála-
ráðherra og yfirhershöfðingi Eg-
ypta, 10. júní 1956). „Bíddu viðr
Ben-Gurion, þú skalt bráðum fá
að kenna á veldi og viljaþrótti
Araba. Egyptar og Arabaríkin
múnu gera ykkur þögla um alla
framtíð. Egyptar skulu mala ykk-
ur mjölinu smærra“ (Anwar Al-
Sadat, egypzkur ráðherra, 7.
apríl 1956). „Það er ekkert því
til fyrirstöðu, að hinar dyggu
Fedayeen (morðsveitir Egypta),
sem hata óvini sína, ráðist inn í
ísrael og geri lífið þar að sann-
kölluðu helvíti fyrir íbúana"
(Hassan el-Bakouri, egypzkur
ráðherra 11. apríl 1956).
tí
J il samanburðar um-
mælum Hambros skulum við nú
taka upp nokkur ummæli eg-
ypzkra leiðtoga síðustu tvö ár-
in: „fsrael er gerviríki, sem
verður að hverfa" (Nasser, 8. maí
1954). „Það er tilgangslaust að
tala um frið við ísrael. Samn-
ingar milli Araba og ísraels-
manna eru óhugsanlegir" ^Nass-
er, 14. okt. 1955). „Egyptar munu
fagna því, þegar her þeirra og
her Sýrlands mætast á rústum
ísraels" (Nasser, 18. des. 1955).
„Friður milli okkar og ísraels-
manna er óhugsandi. Her er um
líf og dauða að ræða, ekki bara
kryt út af landamærum. Hér
er ekki um að ræða skoðanamun,
sem hægt sé að jafna með samn-
ingum. Það er ekki rúm fyiir
báðar þjöðir. Annaðhvort verð-
um við eða þeir að falla. Það er
ekki til önnur lausn. Og með stáli
og kúlum skulum við fá vilja
okkar framgengt" (Kairó-útvarp-
ið, 12. jan. 1956). „Arabar eru
staðráðnir í að afmá ísrael, enda
Varðandi atburðina í
Ungverjalandi sagði Hambro i
sömu ræðu: „En það sem gerzt
hefur í Ungverjalandi er brot á
öllum þeim hugsjónum, sem sam
vinna menningarþjóða hefur
byggzt á síðustu mannsaldrana.
Þar er drekkt í blóði frelsis- og
réttlætisþrá heillar þjóðar — þrá
fólksins til að lifa í friði og losna
undan ógnum leynilögreglu og
neðanjarðarpyndingarklefa, en
koma á lýðfrelsi og stjórnarkjöri
með frjálsum kosningum.
ingmaður kommún-
ista talaði um hernaðarbandalög.
Vér þekkjum ekki annað hernað-
arbandalag en austrænu „blökk-
ina“, sem hann lifir og hrærist
í. í Atlantshafsbandalaginu er
skoðanafrelsi, og þar hefur hver
þjóð rétt til gagnrýni. Það er lífs-
skilyrði fyrir land vort og þjóð
og alla framtíð hennar, að vér
séum áfram i Atlantshafsbanda-
laginu".
Þessi mynd er af hertoganum og hcrtogafrúnni af Windsor. Hún
er tckin á hundasýningu í Faiís. Halda þau hjóuin á tveimur
<, erðlaunahundum. v -