Morgunblaðið - 22.02.1957, Qupperneq 10

MORCVNRT, AT)1Ð
Föstudagur 22. fpbrúar 1957
W
Hvers vegna kýs ég
mína í Iðju og í öðrum verka-
lýðsfélögum. Geta sömu örlög
ekki hent okkar þjóð? Getur það
únistarnir sem stjórna félaginu
hafi gert neitt fyrir okkur Fé-
lagslíf er ekkert og mér finnst
Framh. af bls. 9
þykkja, eins og ýtt sé á hnapp.
Og ég hef kynnzt því, sem
gerðist á fundi sl. haust, að þegar
menn í félaginu vildu ræða fé-
lagsmál, þá var einum manni t.d.
neitað um orðið og tillaga sem
hann bar fram var ekki einu
sinni lesin upp í heild né borin
undir atkvæði.
Slík vinnubrögð finnst mér
furðuleg og mjög með öðrum
hætti, en ég hafði átt að venj-
ast í verkalýðsfélaginu í Bol-
ungarvík, þar sem ég starfaði
áður. í>ar voru félagsmál rædd
fram og aftur af miklum áhuga
og allir fengu tálmunarlaust að
láta í ljós álit sitt.
Einræðis og gerræðisstjórn
kommúnista í Iðju hefur svo leitt
til áhugaleysis fólksins á mál-
efnum þessa stéttarfélags síns.
Þetta þarf að breytast og skapa
þarf almennan áhuga og samstöðu
félagsmannanna um hagsmuna-
mál sín. Það eru vissulega mörg
vandamál óleyst eftir kyrrstöðu-
stjórn kommúnista í mörg ár. Ég
hef þá trú, að því megi breyta
með því að fá nýja stjórn, skip-
aða áhugasömum mönnum, sem
ekki eru bundnir á pólitískan
klafa.
/ pólitiskum greip-
um kommúnista
Ásgeir Pétursson, er starfar
sem vélgæzlumaður hjá ísaga
segir:
Ég kýs lýðræðissinna í Iðju
vegna þess að ég tel verulega
þörf, félagsmönnum til hagsbóta
að skipta um stjórn. Það er að
vísu ekki langt síðan ég hóf að
starfa í verksmáðju, eða í septem-
ber sl., en það er nægur tími til
þess að ég hef getað kynnzt nokk-
uð starfsaðferðum núverandi
stjórnar félagsins og þær finnst
mér dæmalausar á ýmsan hátt.
Ég hef kynnzt því á þessum
tíma, hvernig félagsmönnum sem
starfað hafa árum saman í verk-
Ásgeir Pétursson
smiðjum og greitt full félags-
gjöld um mörg ár, hefur verið
meinað að hafa sitt atkvæði í
félaginu. Ég hef séð rangláta og
einræðiskennda fundarstjórn, ég
hef séð lausung og hirðuleysi í
stjóm félagsins. Og það er mis-
farið með stjórn félagsins í ann-
arlegum tilgangi.
Félagsmenn í Iðju hljóta að
spyrja sjálfa sig: — Hvað er ó-
hreint í pokanum? — Og við vit-
um það í rauninni öll. Það er að
einn pólitískur flokkur vill hafa
öll ráð félagsskapar okkar í
greipum sér. Þegar svo er, þá er
alltaf hætta á að félag okkar sé
misnotað í annarlegum og pólitísk
gert á kostnað félagsmanna til
þess að vinna að pólitískum hags-
munum eins stjórnmálaflokks.
um tilgangi. Við höfum líka orð-
ið sjónarvottar að því í haust.
Þegar kaupið var bundið, var
íarið á bak við okkar félag, sem
og önnur verkalýðsfélög. Það var
gert á kostnað eins stjómmála-
ílokks.
Slíku hljótum við að mótmæla
og það gerum við með því að
kjósa lista lýðræðissinna. Hann er
þannig skipaður, að við getum
treyst því, að hann er ekki undir
pólitískri stjórn eins né neins
flokks. Hann er skipaður heiðar-
legum mönnum, sem munu bet-
ur gæta hagsmuna félagsmanna,
en fráfarandi stjórn kommúnista
gerði.
Kommúnistar bjóða
okkur ekkert
nema kúgun
Betúel Betúelsson, er vinnur 1
Kexverksmiðjunni Frón segir:
Ég styð lista lýðræðissinna í
Iðju, vegna þess að ég er lýð-
ræðissinni og tel að völd komm-
Betúel Betúelsson.
únista í verkalýðshreyfingunni og
aukin áhrif þeirra í alþjóðamál-
um geti leitt yfir okkur öll sem
þetta land byggjum hina ægileg-
ustu ógæfu.
Mér virðist að margt vinnandi
fólk sé alltof afskiptalaust um
kommúnistahættuna. Menn halda
að það sé allt í lagi. Það héldu
menn líka fyrr á árum t.d. í
Ungverjalandi. En við sjáum ár-
angurinn. í verksmiðjunni hjá
okkur vinnur ein ungversk
stúlka. Hún hefur orðið fórnar-
dýr kommúnismans. Enn hefur
hún ekki lært mikið í íslenzku,
en við sem með henni vinnum,
vitvim þó að hún hefur ekki flúið
land af ævintýraþrá. Við vitum
að hún hefur orðið að flýja
grimmileg örlög, að kommúnism-
inn hefur fært þjóð hennar í kúg-
unarfjötra.
Og ég vil segja við samfélaga
ekki hent eins hjá okkur og hjá
öðrum smáþjóðum, að kommún-
istar byrji að herða kverkatök-
in um alþýðu landsins? Þess
vegna ætti hver þjóðhollur mað-
ur að hugsa sig vel um áður en
hann greiðir kommúnistum at-
kvæði.
Ég hef verið 8 ár í Iðju. Á þess-
um tíma get ég ekki séð að komm
t.d. hneykslanlegt að gamlar kon-
ur, komnar undir sjötugsaldur
eru látnar greiða fullt félagsgjald,
200 krónur. Og enn hneykslan-
legra er það, að við félagsmenn-
irnir skiljum ekkert hvað verð-
ur um allt það fé sem kemur
inn í félagsgjöldum. Á mörgum
árum nemur sú upphæð hundr-
uðum þúsunda króna.
Sjötugur i dag:
Halldór Þorsíeinsson
útvegsbóndi í Vörum
HALLDÓR Þorsteinsson er fædd
ur á Pétursmessu, 22/2 1887 í
Melbæ í Leiru. Bjuggu þar þá for
eldrar hans Þorsteinn Gíslason
oftast kenndur við Meiðastaði
þar se^n hann bjó lengi síðan
og kona hans Kristín Þorláks-
dóttir af Kjalarnesi.
Þorsteinn var Borgfirðingur að
ætt og uppruna, sonur Gísla
bónda á Augastöðum í Hálsasveit
Jakobssonar og Halld. konu hans
Hannesd., í Stóra-Ási Sigurðss.
En faðir Gísla var Jakob smið-
ur á Húsafelli Snorrason prests
þar Björnssonar frá Höfn í Mela-
sveit. — Er Halldór í Vörum
fjórði maður frá sr. Snorra á
Húsafelli, en inn rammefldi
klerkur andaðist 15. júlí 1803, og
hafði þá þrjá um nírætt.
Halldór Þorsteinsson hefir ver-
ið tryggur við átthagana: fæddur
í Leirunni og búið í Garðinum.
Kvæntur er hann Kristjönu
Kristjánsdóttur frá ívarshúsum í
Garði Jónssonar. Hefir þeim orð-
ið 13 barna auðið, og lifa tólf, öll
hin mannvænlegustu. Frú Krist-
jana hefir reynzt manni sínum
ágæt eiginkona, og ber heimili
þeirra hjóna henni gott vitni.
Það er mikið átak að koma upp
svo stórum barnahóp. Farsæl-
lega hefir til tekist um uppeldi
barnanna, og má svo til orða
taka, að hjónin í Vörum hafi með
guðsótta og góðum siðum vígt
böm sín til þjónustu við gjaf-
arann allra góðra hluta.
Kunnugir nágrannar segja, að
vinsældir Halldórs og þeirra
hjóna séu miklar og almennar í
byggðarlagi þeirra. Veldur þar
mestu um góðgirni í allra garð.
Afbragðs félagsmaður þykir Hall
dór, og forkunnar vel kann hann
til sjómennsku: sjósóknari mikill
og stjórnandi í fremstu röð. Var
hann einn af brautryðjendum vél
bátaútvegsins á Suðurnesjum.
Þykir öllum gott með honum
að vera, segja sveitungar hans,
og get ég tekið undir það, því
að einu sinni sótti ég hann heim,
og er mér það yndislega minnis-
stætt.
Halldór hefir lengi átt sæti í
sveitarstjórn og látið sér annt um
kirkju og kristni, söngmaður góð-
ur og rækir vel kirkju sína. Þá
hefir hann og haldið óbrigðulli
tryggð við bindindismálið allt frá
æskudögum. Faðir hans, Þor-
steinn á Meiðastöðum, var góð-
femplari, og fygldi sonurinn föð-
urnum á þeirri braut og fylgir
enn. — Halldór hefir verið lífið
og sálin í st. Framför nr. 6 í
Garði suður og baráttumaður i
flokki bindindsmanna. Hann var
umboðsmaður stórtemplars í
stúku sinni frá 1928 til 1956 sam-
fleytt, og gegndi hann þeim starfa
með ágætum. En starfið inn á við
í stúkunni lét hann sig þó mestu
skipta, og reyndist hann á þeim
vettv. „reglubundinn -g starfsm.
mikill" eins og dr. Páll* Eggert
Ólason segir um ættföður hans,
sr. Snorra á Húsafelli. — Mér er
bæði ljúft og skylt að þakka Hall-
dóri í Vörum, á þessum merku
tímamótum í ævi hans, starf hans
í þjónustu bindiridishreyfingar-
innar. Ævistarfið innan ættar-
garðsins og utan er þann veg, að
allir góðir menn geta af heilum
hug óskað honum til hamingju
með það — og þá henni líka, sem
hefir verið inn ljúfi lífsförunaut-
ur hans.
Brynleifur Tobiasson.
Lúther H. Signrðsson — minning
„KALLIÐ er komið, komin er nú
stundin".
Hinn duldi örlagaþráður lífs-
ins hefur nú brostið svo skyndi-
lega, sem svo oft áður. Staðreynd,
sem aldrei verður umflúin, en
kemur okkur samt á óvart hverju
sinni.
Eitthvað þessu líkt varð mér
hugsað síðast liðinn föstudag, er
einn starfsfélagi okkar, Lúther H.
Sigurðsson, hné örendur niður á
vinnustað sínum í Kassagerð
Reykjavíkur.
Lúther yar fæddur í Hafnar-
firði 12. júlí 1911. Voru foreldrar
hans, þau hjónin Sigurður Guðna
son skipstjóri og Sigríður Ólafs-
dóttir. Lúther ólst upp á ástríku
heimili foreldra sinna og dvaldi
þar unz hann myndaði sitt eigið
heimili 1933. Það ár, hinn 31. des-
ember, giftist Lúther eftirlifandi
konu sinni Lovísu, dóttur Jó-
hanns Guðmundssonar skipstjóra
og konu hans Sigríðar Dagfinns-
dóttur. Byggðu ungu hjónin sér
lítið en snoturt hús í Hafnarfirði
og bjuggu þar til 1940, er þau
fluttu alfarin til Reykjavíkur,
þar áem hann hafði þá fengið
fasta atvinnu. Þau hjónin eign-
uðust þrjár yndislegar dætur,
sem enn eru í foreldrahúsum,
Sigríði 17 ára, Hrafnhildi 15 ára
og Hafdísi 7 ára.
Við „Fjörðinn" var Lúther
fæddur, og fyrstu æsku- og fram-
tíðardraumana átti hann þar. Oft
á síðkvöldum lék hann sér með
félögum sínum á ströndinni, við
hinn geislum stráða sæ, er bar að
landi bylgjur úthafsins með alls
kyns töfratónum. Skipin skriðu
að landi, útiteknir, þróttmiklir
menn stigu frá borði, ánægðir
með fenginn afla, glaðir og ham-
ingjusamir við heimkomu og ást-
vinafund. Tilfinningar og hug-
myndaflug vöknuðu í brjósti hins
unga manns, ásamt útþrá og
starfslöngun. Hann ákvað að
verða sjómaður.
Lúther fór ungur „til sjós“.
Nýfermdur fór hann sina fyrstu
sjóferð, starfsþráin og lífsfjörið
kölluðu hann til nytjaverka. Var
þetta góður vinnuskóli fyrir ung.
an mann, enda kom í Ijós, að
hann kunni vel að meta góð hand
tök, og var sjálfur fljótur að
gegna kalli, er sérstaklega með
þurfti. Stundaði Lúther nú sjó-
mennsku samfellt í nokkur ár
eða þar til, að hann varð fyrir
því þunga áfalli að verða fórnar-
lamb hins hvita dauða.
Þetta olli því, að hann varð að
hverfa af vettvangi dagsins,
hverfa frá athöfnum og áhuga-
málum og frá ástríku heimili, er
hann unni svo mjög.
Heimilið var lamað, hjörtu ást-
vinanna börðust af innibyrgðum
ótta. En sameiginlega voru heitar
bænir sendar til Alföðurs um
iíkn á þessum döpru augnablik-
um, og veittu þær ávallt það von-
arljós, er varð hinn dýrmæti afl.
gjafi þess, að ei var látið bugast.
Á þessum reynslunnar stund-
um varð þó Lúther sjálfur að
stíga þyngsta sporið, er hann með
lamaða líkamskrafta og þunga
sjúkdómsbyrði fór til Vífilsstaða,
ef unnt reyndist að fá þar ein-
hverja bót meina sinna. Gerðist
þetta ekki aðeins einu sinni, held-
ur þrisvar sinnum, að hann varð
að hefja slíka göngu á sinni
stuttu ævi.
Fyrir viljaþrek Lúthers sjálfs
og kærleiksríka þjónustu á hæl-
inu, komst hann ávallt til nokk-
urrar heilsu, eða svo, að hann
gat sinnt sínum störfum og hugs-
að um heimili sitt. Engum duld-
ist þó nú að síðustu, að hann háði
harða baráttu, er endaði að lok-
um svo, að jarðvist hans hér varð
svo skyndilega lokið.
Lúther var ætíð léttur í lund,
hress og kátur við störfin, með-
fæddir eiginleikar og Guðsgjöf,
er léttu ætíð lífsgöngu hans, svo
að hann sá ávallt hinar björtu
hliðar, þrátt fyrir allt.
Um nær 20 ára skeið hafði
Lúther verið starfsmaður í Kassa
gerð Reykjavíkur hf. Nú þegar
við göngum með þér s(*<<sta spöl-
inn, viljum við minnast þess
tímabils með kæru þakklæti. Við
viljum þakka þér störf þín og
trúa og dygga þjónustu öll þessi
ár. Vinnan var þér svo mikils
virði, að þú vannst ávallt af kost-
gæfni, snyrtimennsku og áhuga
að hverju, sem þú gekkst. Ég vil
þakka þér jafnframt góða sam-
vinnu. Engar kenndir áttir þú
slíkar, að álit þitt væri óskeikult
á viðfangsefnunum, heldur vild-
ir þú ræða málin, hlusta á það,
sem aðrir sögðu, taka tillit til
þess og ná þannig sem beztum
árangri i hverju verki. Vegna alls
þessa var svo gott að vera og
starfa með þér.
Heimilisfaðir var Lúther sér-
stakur, umhyggja hans var jöfn
úti sem inni. Hann kunni vel að
meta ástríka og umhyggjusama
eiginkonu og elskuleg börn. Bezt
þótti honum því heima að vera,
er frí hafði hann frá' störfum,
sökum þess, að hann vildi vera
heimili sínu og ástvinum allt. —
Þetta var eitt af hans aðalsmerkj-
um, sem og er allra sannra
drengja.
Þegar þú ert héðan svo skyndi-
lega kallaður, hafa ástvinir þínir
mikið misst, og mest þeir, er næst
þér standa, eiginkonan, dæturn-
ar þrjár og aldraðir foreldrar.
Ég sendi ykkur ástvinum hana
mínar innilegustu samúðarkveðj-
ur. Ég bið Guð að gefa ykkur
styrk á þessari skilnaðarstundu.
Allir starfsfélagar þínir þakka
þér samveruna og kveðja þig nú
með trega, en kæru þakklæti. Við
burtför þína gleðja okkur minn-
ingarnar um góðan dreng. Guð
blessi þig.
Vilhjálmur Bjamason.