Morgunblaðið - 14.12.1957, Page 23

Laugardagur 14. des. 1957
MORGVISBL 4 ÐIÐ
23
skerða um oí þá mikilvægu
þjónustu, sem ríkisvaldið veitir
þjóðfélagsborgurunum á ýmsum
sviðum. Það er þó ljóst, að þjóðin
verður í því efni sem öðrum að
sníða sér stakk eftir vexti. Skilj-
anlega er torvelt fyrir stjórnar-
andstöðuna að vinna að þessum
málum ein og því töldum við
æskilegt að efna til allsherjar-
samvinnu um málið. Við getum
þó ekki neytt stjórnarliðið til sam
starfs, en munum fyrir 3. umræðu
íhuga, hvort við teljum fært að
leggja fram sjálfstæðar tillögur
um sparnað á einhverjum liðum
fjárlagafrumvarpsins.
Heildarinyndin af fjárlaga-
frumvarpinu nú
Heildarmyndin af fjárlaga-
frumvarpinu eftir þessa umræðu
verður væntanlega sú, að það
verði . með um 85 millj. kr.
greiðsluhalla og hafa þá ekki ver
ið meðtaldar 20 millj. kr. í aukn-
ar niöurgreiðslur á vöruverði
Ennfremur bíða til 3. umræðu
hækkanir á fjárveitingum til
skólabygginga, sem hljóta að
verða töluverðar, auk ýmissa
annarra mála, sem enn eru óaí-
greidd hjá nefndinni.
Hið fótfráa stjórnarlið virðist
því ekki draga úr sprettinum í
þá 'átt, sem það vildi þó forðast.
Sýnist svipað ástatt fyrir því og
manni, sem hleypur niður bratta
brekku og á erfitt með að stöðva
sig á sprettinum. Er ekki annað
sýnna en fæturnir hafi algerlega
tekið við stjórn hjá hlaupagörp
unum, svo notuð sé áfram mynd
sú af fjármálastefnu stjórnarliðs-
ins, sem dregin var upp í nefnd-
aráliti meirihluta fjárveitinga-
nefndar á síðasta þingi. Hér eins
og á öðrum sviðum er stefnt með
síauknum hraða út í fullkomna
ófæru.
Óvissa um það sem verður
Herra forseti!
Svo sem ég í upphafi máls míns
benti á, hefur þannig verið hag-
að undirbúningi fjárlagafrum-
varpsins til 2. umræðu, að þess
er enginn kostur að draga upp
nokkra heildarmynd af fjárlaga-
afgreiðslunni, því að nauðsynleg-
ar forsendur skortir algerlega til
þess að fá yfirsýn yfir fjármála-
viðhorfið. Staðfesti framsögumað
ur meirihlutans þetta í framsögu-
ræðu sinni, því að hann sagði, að
fjárlagafrumvarpið eins og það
lægi fyrir, gæfi litla mynd af
fjárlögunum eins og þau verða
Hefur því ræða mín fyrst og
fremst snúizt um ýmis almenn
atriði í sambandi við fjárlagaaf-
greiðsluna og svo um hin óhæfi-
legu vinnubrögð við undirbúning
frumvarpsins til 2. umræðu. —
Áskil ég mér rétt til að ræða
málið nánar í einstökum atrið-
um við 3. umræðu, þótt að vísu
allar horfur séu á því, að stjórn-
arandstöðunni sé ekki ætlað mik-
ið svigrúm til að kynna sér
væntanleg úrræði ríkisstjórnar-
innar.
Það skal skýrt tpkið fram, að
við í minnihluta erum því sízt
andvígir, að fjárlög séu afgreidd
fyrir áramót, því að fjárlög eiga
auðvitað jafnan að vera tilbúin
áður en fjárlagaárið byrjar. Við
hljótum hins vegar að mótmæla
harðlega þeim óverjandi vinnu-
brögðum, sem beitt hefur verið í
þetta sinn við afgreiðslu fjárlaga
Alþingi hefur setið aðgerðarlaust
í tvo mánuði, en samt kemst hæst
virt ríkisstjórn ekki að neinni
niðurstöðu varðandi hin veiga-
mestu vandamál fyrr en allt er
komið í eindaga, að setja verður
til hliðar allar venjur og þing-
reglur um hæfilega afgreiðslu
mála. Slík vinnubrögð á Alþingi
ekki að þola.
4 að taka fé ti! niðurgreiðslna
út úr fjárlögum?
Herra forseti!
Eins og ég hef skýrt frá,
hefur hæstvirt ríkisstjórn var
izt allra fregna um úrræði sín
til að jafna greiðsluhallann á
fjárlagafrumvarpinu og enn
er heldur ekkert vitað um úr-
Keði hennar til að leysa vanda
mál útflutningsframleiðslunn
ar um næstu áramót. Hins
vegar hef ég í morgun heyrt
þann orðasveim í hópi þing-
manna, að fyrirhugað væri að
leysa vandann varðandi fjár-
lagaafgreiðsluna á þann ein-
falda hátt að taka allar fjár-
veitingar til niðurgreiðslu á
vöruverði út úr f járlagafrum-
varpinu og láta þar við sitja
fram yfir bæjarstjórnarkosn-
ingar. Ég skal taka það fram,
að ég á mjög erfitt með að
trúa því, að hæstvirtur fjár-lþessi fjarstæða lausn kæmi
málaráðherra hafi komið til ekki til greina.
hugar svo fáránleg lausn á
þessu vandamáli, því að hér
væri að sjálfsögðu ekki um
annað að ræða en stórfellda
fölsun á fjárlögunum, því að
ríkissjóður verður eftir sem
áður að standa straum af þess
um útgjöldum — nema þá að
gengislækkun sé fyrirhuguð.
Þar sem hér er hins vegar um
talsvert útbréiddan orðróm
að ræða, þætti mér æskilegx
ef hæstvirtur fjármálaráð-
herra gæti nú staðfest, að
Þnríðni Eiríksdóttii — kveðja
Fædd 3. apríl 1876.
Dáin 6. desember 1957.
ÁRIÐ 1920, um haustið, kom ég
í fyrsta sinn til Stokkseyrar. Ég
var ráðinn kennari við barnaskól
ann þar. Vist hlaut ég hjá hjón--
unum, Einari Guðmundssyni og
Þuríði Eiríksdóttur að Útgörðum,
og þar dvaldi ég alla mína
kennslu-vetur á Stokkseyri og
stundum á sumrum líka, eða þang
að til haustið 1931, er ég flutti
til Reykjavíkur. Það gefur því að
skilja, að ég þekkti þessi ágætu
hjón vel, og mun minnast þeirra
ætíð með aðlúðarþökk fyrir allar
samverustundir okkar.
Einar og Þuríður fluttu til
Stokkseyrar frá Brún í Stokks-
eyrarhreppi árið 1913. Þar var
Þuríður fædd og mun hafa dvalið
þar að mestu, þangað til hún
flutti, ásamt manni sínum og
öðru venzlafólki, til Stokkseyrar.
Þau hjónin bjuggu um þrjátíu
ára skeið í sama húsinu á Stokks-
eyri. Einar lézt árið 1943 að heim
ili sínu Útgörðum, og kvaddi ég
hann þar með nokkrum orðum í
gömlu stofunni þeirra, útfarar-
daginn.
Síðustu átta árin átti Þuríður
heitin heima hér í Reykjavík hjá
fósturdóttur þeirra hjóna, Guð-
rúnu Sæmundsdóttur, og manni
hennar, Gísla Markússyni. Þau
önnuðust hana af alúð og nær-
gætni eins og kostur var, unz hún
andaðist hinn 6. þ. m. sem að ofan
getur.
Eins og sést af þessu stutta
yfirliti, þá var Stokkseyri og um-
hverfi hennar lífssvið Þuríðar.
Hún unni líka af hjarta þessu
byggðarlagi og kunningjum sín-
um þar. Ekki var hún samt
margra, því að hún var mjög hlé
dræg í framkomu. Það var ekki
siður á hennar uppeldisárum, að
opna hug sinn mjög og tjá
sig og sínar tilfinningar. Þeirri
uppeldisreglu hélt margur til
hinzta dags, og svo var með
Þuríði. En hugur hennar opnað-
ist og andlitið ljómaði af æsku-
gleði, er rætt var um atburði
og menn á þessum slóðum, enda
var hún vel greind kona og hafði
yndi af söng og ljóðum og hátíð-
legum athöfnum.
Já, Þuríður fór ekki vítt um
frekar en ýmsir aðrir af hennar
kynslóð. Og er ég hugsa til þessa
fólks dettur mér oft í hug vísa
eftir Grím Thomsen:
— Einn út í lengstu legur fór,
en leitaði annar skammt,
hvers hlutur er lítill, hvers
er stór?
þeir hvílast báðir jafnt. -—
Það er stundum erfitt að meta,
hver hefur mest gagn unnið sam-
tíð sinni. En langt komast þeir,
sem vinna alla ævi, meðan kraft-
ar leyfa, af trú og dugnaði í sín-
um verkahring. Það gerði Þuríð-
ur vissulega. Hún var starfsfús
og starfsglöð, enda fórust henni
öll verk vel úr hendi. Heimili
þeirra hjóna á Stokkseyri var líka
snoturt og vel um gengið, bæði
utan húss og innan, enda voru
þau vel samtaka um það.
Talið er, að hver sé góður
genginn. En ég veit engan, sem til
þekltir, er ekki lýkur lofsorði á
alla framkomu Þuríðar til orðs
og æðis.
Trúmennskan, alúðin og orð-
heldnin einkenndu hana. Hún var
orðvör og mild í dómum sínum
um annars mistök og brosti og
vildi engum mein vinna. Mér datt
stundum í hug, er ég hugleiddi
þessa kosti hennar, víssa skálds-
ins:
— Vildi ég feginn vera strá
og visna í skónum þínum.
Léttast gengirðu eflaust á
yfirsjónum mínum. —
Útför Þuríðar verður gerð frá
Stokkseyrarkirkju í dag. Hún
leggst til hinztu hvílu við hlið
manns síns þar. Þaðan er útsýn
fögur, fjallahringurinn á aðra
hönd, blár og víður á heitum
sumardögum, en snækrýndur nú,
en á hina hönd máttugt hafið og
ógnþrungið tíðum, en stundum
milt og lygnt. Þarna vildi Þuríður
bera beinin, í þeirri mold, sem
hún var vaxin úr, og sannast hér
sem oftar, — að þar, sem var
mín vagga, vil ég hljóta gröf.
Og nú eigum við minninguna
um þessa góðu konu.— Minning
góðra manna er ljós í hugum
okkar til æviloka. Þannig mun
minning Þuríðar Eiríksdóttur frá
Útgörðum, Stokkseyri, verða
varðveitt hjá þeim, sem þekktu
hana bezt.
Jónas Jósteinsson.
— Bókaþátfur
Framh. af bls. 13
af. Einkunnarorð hennar eru
eftir Marcus Aurelius, en þar
segir, að orðmr hlutir séu ekki
ógæfa og hann haldi áfram að
lifa hamingjusamur þrátt fyrir
allt sem gerzt hafi. „Fortíðin
veldur mér ekki ama né fram-
tíðin ótta. Þetta hefði getað kom-
ið fyrir hvern sem var . . .“
Leikkonan kveðst einnig hafa
skrifað bókina til að skilja sjálfa
sig og umhverfi sitt. Hún segir
ennfremur: „í 16 ár hrærðist ég
í myrkustu martröð, heimi sem
margir stíga inn í, en fáir yfir-
gefa. Að hægt sé að komast það-
an aftur, að til sé leið út úr
skömm og örvæntingu og ýtrasta
vonleysi — það er meginefni bók-
ar minnar. Og þetta held ég að
féttlæti það, að ég opna dyr for-
tíðar, sem mér virðist stundum
algjörlega ósennileg og ótrúleg,
og þó var það ég, sem lifði hana“.
Það vill svo til, að Lillian
Roth átti afmæli í gær og varð
þá 47 ára gömul. Hún kveðst
nú lifa hamingjusömu lífi með
manni sínum, þeim er hjálpaði
henni upp úr fúafeni ofdrykkj-
unnar.
Þýðing bókarinnar er allvið-
vaningsleg og prófarkalestur ekki
nema í meðallagi, en að öðru
leyti er vel frá henni gengið.
Þó skil ég ekki nafngiftina. „Ég
græt á morgun“ hefði verið
miklu eðlilegri þýðing á nafni
bókarinnar.
Sigtírður A. Magnússon,
M.S DRÖNNINC
ALEXANDRINE
fer áleiðis til Færeyja og Kaup
mannahafnar í dag kl. 12 á há-
degi. Farþegar eru beðnir að
konia um borð kl. 11 f.h.
Skipaufgreiðsla Jes Zimsen
Erlendur Pétursson.
Opna í dag
í nýjum húsakynnum.
Húsgagnasalan
Barónsstíg 3.
Erum byrjaðir að selja
og greni
í portinu hjá Vesturgötu 5.
Jorðýta til leigu
VerkSegar Frasnkvæmdir hf«
Laulasvegi 2 — Sírnar: 10161 og 19620.
TAKIÐ EFTIB!
HÖfum opnað
Upplýsinga- og viðskiptaskrifstofu á Laugaveg 15,
4. kæð. — Sími 10059.
Við munum annast alls konar upplýsingar og
viðskipti fyrir almenning.
Talið við okkur.
Víglundur Kristjánsson,
Kristján Fr. Guðmundsson,
Sími: 10.059.
Dðnsk hjonarúm
TIL SOLU
Húsgagnaverzlunin
Grettisgötu 46.
Eiginmaður minn og faðir okkar
HJÖRTUB JÓNSSON
Sogamýri 14, andaðist í Landakotsspítala 12. desember.
Margrét Runólfsdóttir og börn.
Maðurinn minn og faðir okkar
ÁENI EINARSSON
kaupmaður andaðist að Elli- og hjúkrunarheimilinu Grund
12. aesember.
Vigdís Kristjánsdóttir,
Sigríður B. Árnadóttir,
EgiII Árnason.
Jarðarför mannsins míns og föður
EYJÓLFS GÍSLASONAR
frá Görðum Vestmannaeyjum fer fram frá Keflavíkur-
kirkju laugardaginn 14. des. kl. 1.30 e.h.
Ögmundína H. Ögmundsdóttir,
Ragnhildur Eyjólfsdóttir.
Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og jarðar-
för systur okkar
KATRlNAR JÓNSDÓTTUR
Sérstaklega þökkum við læknum og hjúkrunarliði Lands
spítalans fyrir alúð og umhyggju sem það veitti henni í
veikindum hennar.
Fyrir hönd systkina og annarra vandamanna.
Bjarni Jónsson, Hellu.
Þökkum auðsýnda samúð við andlát og jarðarför
mannsins míns
ELLIÐAGRlMS RÖGNVALDSSONAR
Borghildur Ólafsdóttir, Mýrkjartan Rögnvaldsson,
Leo V. Johnsen, Guðbjörg Tyrfingsdóttir.