Morgunblaðið - 22.12.1957, Qupperneq 6

6
MORGVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 22. des. 1957
Frú Bennie Lárusdóttir
Minningarorb
F. 10. marz 1888.
D. 14. des. 1957.
ÞEGAR minningarnar koma í
samfylgd andlátsfregnarinnar, er
gott að hugsa um það, sem þessi
spekiorð geyma: Þeir, sem kveðj-
ast, hafa líka heilsazt. Sjálfum
er mér þetta ríkt í huga, er ég
frétti andlát frú Bennie Lárus-
dóttur. Einhver mesta gsefa mín
á lífsleiðinni var sú að kynnast
henni og heimili hennar og mega
eiga þar heima um nokkurra ára
skeið, er ég var við námsdvöl í
Reykjavik. Alla stund síðan hef
ég átt þar annað heimili mitt. Þó
að ég eigi hér mikið þakkarefni,
ber mér ekki að fara um það
mörgum orðum við þetta tæki-
færi, en hins vil ég minnast, að
þessi nær sjötíu ára kynni mín
af frú Bennie hafa sýnt mér æ
betur, eftir því sem árin hafa
liðið, hver var ríkasti eiginleiki
hennar. Það var tryggð hennar,
sem bar sér vitni í óbrigðulli vin-
áttu við þá, sem hún batt á ann-
að borð vináttu við, fórnfýsi og
þeirri skilyrðislausu kröfu, sem
hún gerði til sjálfrar sín, að vera
ávallt þar og þannig, sem hún
fann, að skyldan bauð henni. Hún
var húsmóðir í þess orðs beztu
og fegurstu merkingu.
Frú Bennie (Ingveldur Bene-
dikta) var fædd hinn 10. marz
1888 að Selárdal í Arnarfirði, þar
sem hvassbrýndir stuðlabergs-
fjallgarðarnir virðast móta fólk-
ið til trausts og festu. Foreldrar
hennar voru hjónin séra Lárus
Benediktsson, hinn stórbrotni
héraðshöfðingi, og Ólafía Ólafs-
dóttir dómkirkjuprests Pálsson-
ar. Faðir séra Lárusar var séra
Benedikt í Selárdal, Þórðarson,
bónda á Kjarna, Pálssonar, sem
mikill og merkur ættbogi er við
tengdur. Eru ættmenn þeirra
Selárdalshjóna beggja, séra Lár-
usar og frú Ólafíu, kunnir að
miklum mannkostum og höfð-
ingsbrag.
Árið 1902 flutti séra Lárus
Benediktgson til Reykjavíkur
með fjölskyldu sína og átti þar
heima síðan til dauadags (1920).
Frú Ólafía andaðist árið 1904.
Eftir að til Reykjavíkur kom,
stundaði Bennie nám í Kvenna-
skóla Reykjavíkur og í skóla,
sem frk. Thora Friðriksson hafði
þá fyrir ungar stúlkur. Eftir það
var hún um áraskeið til náms í
Kaupamannahöfn og J’arís í
Frakklandi, en er hún kom aftur
heim stundaði hún skrífstofu-
störf í Reykjavík.
Hinn 31. júlí 1912 giftist hún
séra Magnúsi Jónssyni, síðar
guðfræðiprófessor í Reykjavík. .
Hefur það nýlega verið rifjað
upp í sambandi við sjötugsaf-1
mæli dr. Magnúsar Jónssonar, að
þau hjónin fluttu vestur um haf,
er þau voru nýgift, og áttu þar
heima næstu þrjú árin. Árið 1915
komu þau aftur heim og settust
að á ísafirði, en fluttu svo til
Reykjavikur árið 1917, er séra
Magnús varð háskólakennari.
Þar áttu þau heima siðan, síð-
ustu 30 árin í húsi sínu númer
63 við Laufásveg, er þau létu
byggja og fluttu í árið 1927. Það
er nú einmitt þangað heim, sem
hugurinn leitar í íylgd með þeim,
sem þar nutu samvista við hús-
móðurina, sem látin er. Þar eiga
svo margar minningar sér sama-
stað. Það hefur oft verið unaðs-
legt að ganga trjágöngin heim að
því húsi og sitja heima á heim-
ilinu fallega í hópi góðra vina.
Árin hafa færzt yfir. Þau hafa
borið með sér margar góðar
gjafir, sem notið var í sameigin-
legum störfum og samhug. Þau
báru líka, liðnu árin, húsmóður-
inni, erfiða sjúkdóma, sem óhjá-
kvæmilega settu merki sín á svip
hennar og fas, en erfiðlega gekk
þeim að buga starfsvilja hennar
og starfsorku og aldrei tókst
þeim að má burt glæsileik hinn-
ar fríðu konu og þó sízt af öllu
að skerða þörf hennar til fórn-
fýsi og umönnunar við þá, sem
lífið hafði gefið henni til að ann-
ast um, vaka yfir, biðja fyrir og
starfa fyrir. Starfið rækti hún,
meðan hún gat að staðið, og ekki
er ég í vafa um, hvar hugur
hennar hefur dvalið, meðan
hann fékk að vaka, að hann hef-
ur heimsótt ástvinina.
Þau hjónin Magnús Jónsson og
Bennie Lárusdóttir hafa notið
langrar og góðrar samfylgdar.
Við leiðarlokin er þess vafalaust
minnzt, að eiriu sinni var heilsað
nýjum degi, sem miklar vonir
voru bundnar við og að á ævi-
leiðinni síðan hafa þær vonir
verið að rætast í ríkum mæli.
Framtíðarvonirnar eru oft fagr-
ar, en þó eru minningarnar tví-
mælalaust enn fegurri. Þær eru
dýrmæt eign. í þeim er samvista
við ástvininn enn notið, þótt
hann sé horfinn sýnum.
Þau hjón Magnús Jónsson og
Bennie Lárusdóttir eignuðust
fjögur börn, sem öll eru á lífi.
Eru þau þessi: Unnur Lára, gift
Gunnari Guðjónssyni skipamiði-
ara í Reykjavík, Ólöf Sigríður,
gift Birgi Halldórssyni, búa þaú
í Víðinesi, Áslaug Inga Boutilier,
búsett í Ameríku, og Jón Þor-
steinn, búsettur 1 Reykjavík,
kvæntur Þorbjörgu Ágústsdótt-
ur.
Frú Bennie naut mikils ástríkis
af börnum sínum, enda veitti hún
þeim mikið. Á síðari árum áttu
barnabörnin ekki fáar komur
heim til hennar. Var þá gagn-
kvæmt gefið og þegið.
Þegar ég nú hugsa um frú
Bennie og minnist hennar, dylst
mér ekki, að hún hefur mikiis
Um umferðarmál
f ÁKVÆÐAR tillögur í umferð-
„ J armálum ber mjög að lofa.
Er þar t. d. að minnast greinar
Arinbjarnar Kolbeinssonar lækn
is nú nýlega í Mbl.
Leitt er til þess að vita, að nær
strax eftir hina svonefndu „um-
ferðarviku", er sérstaklega lét
Ijósastillingar bifreiða til sín
taka, skuli ekki hafa fengizt „sam
lokur“ (sealed beams) hér í bif-
reiðabúðum til endurnýjunar.
Margar bifreiðir sjást nú „ein-
eygar“, og þeystist græn bifreið
lögreglunnar nýlega um bæinn í
þannig ástandi.
Innflutning á slíku þarf fram-
ar öllu að tryggja.
Á meginlandi Evrópu, t. d. í
'Sviss, eru víða þröngir vegir. Þar
eru amerískar sgmlokur alls ekki
leyfðar, heldur ljósasamlokur af
evrópískum gerðum, er betur
„skerma af“ ljósið í átt að veg-
brúninni á neðri stillingunni. í
Sviss er þó í reglugerð, að ljós-
punkturinn skal vera 30 m fram
við neðri stillingu (um 18 m hér-
lendis), en 100 m við þá hærri.
Einnig skal þess gætt að stilla
nægilega fljótt á hærri ljós aftur,
er bifreiðir eru að mætast á veg-
um úti, svo strax lýsi fram á
Bifreiðaskoðun hér á landi
kann að þessu leyti að vera áfátt.
Bílprófum e. t. v. einnig, enda
„falla“ við fyrstu tilraun til að
standast bílpróf um 50% viða
erlendis, væntanlega hærri hundr
notið í með nánustu ástvinum
sínum. Hún var miklum og góð-
um hæfileikum búin, músíkölsk
og kunni góð tök á píanóleik,
hafði frábærlega gott minni og
skýra dómgreind. En hún var
svo hlédræg að eðlisfari, að þeir,
sem þekktu hana bezt, vissu að
hæfileikar hennar nutu sín aldrei
svo sem þeir áttu skilið. Ég hygg,
að svo fjarri henni hafi verið að
sýnast, að fáir hafi í raun og
veru vitað, hver hún var. Hún
lagði sig heldur ekki eftir ‘að
eignast marga vini, en þeir, sem
nutu vináttu hennar, vissu hve
óbrigðul og traust sú vinátta var.
Hún gleymdi aldrei vinum sínum,
og þeir sem nutu tryggðar henn-
Á BÆ J ARST J ÓRNARFUNDI
s. 1. fimmtudag var rætt um
Hallgrímskirkju í sambandi við
tillögur um veitingu fjár úr
kirk j ubyggingars j óði.
Alfreð Qíslason taldi að sú
kirkja, sem nú væri fyrirhuguð
á Skólavörðuhæðinni, væri langt
of stór og óviðráðanleg fyrir
söfnuðinn. í upphafi hafi verið
þannig til ætlazt, að kirkjan yrði
minnismerki um Hallgrím Péturs
son, en nú væri búið að reisa
honum minnismerki, sem væri
Hallgrímskirkja í Saurbæ. Gerði
hann að tillögu sinni, að fjár-
veitingin til kirkjubyggingarinn-
ar yrði bundin því skilyrði, að
kirkjan yrði að stærð í samræmi
við þarfir safnaðarins þannig,
að rekstur hennar yrði viðráð-
anlegur fyrir hann.
Borgarstjóri tók til máls og
taldi að fyrirhugað væri að
kirkjan yrði ekki eingöngu fyr-
ir Hallgrímssöfnuð, heldur ætti
hún að vera eins konar lands-
kirkja og um leið veglegt minnis-
merki um Hallgrím Pétursson.
Hins vegar væri það augljóst, að
ógerningur væri að koma upp
þeirri miklu kirkju, sem þarna
er fyrirhuguð og byggð er á teikn
ingum Guðjóns Samúelssonar,
ef söfnuðurinn og kirkjubygg-
ingarsjóður stæðu þar einir að.
Fjárframlög úr ríkissjóði þurfi
því að koma til. Borgarstjóri
taldi ekki rétt að leggjast á móti
tillögu stjórnar kirkjubygginga-
aðstala en fólk hér hefur kynnzt
við bílpróf.
Bílstjóri“
Fjársöfnun
Sjálfstæðisflokksins
ÆRI Velvakandi.
í gær barst mér bréf.
Hafði það inni að halda lista með
fjórum nöfnum og var eitt þeirra
mitt. Á listanum var áskorun til
mín frá kunningja mínum KK að
greiða 25 krónur í ,,veltuna“ hjá
fjáröflunamefnd Sjálfstæðis-
flokksins, og skora jafnframt á
3 aðra að gjöra slíkt hið sama.
Allt, sem ég þurfti því að gera,
var að ganga við á skrifstofu fjár-
öflunarnefndarinnar í Sjálfstæð-
ishúsinu, borga 25 krónur og öðl-
ast þar með rétt til að skora á
þrjá aðra góða borgara. Á skrif-
stofunni var mér tekið tveim
höndum og dvaldi ég þar nokkra
stund í góðu yfirlæti.
Skrifstofan hefur yfir að ráða
spjaldskrá, þar sem skráðir eru
allir þeir, sem á hefur verið skor-
að, og fyrirbyggir með því, að
sami maður fái fleiri en eina
áskorun. Var sífelldur straumur
fólks á skrifstofuna og létu allir
hið bezta yfir þessu snjallræði
og létu í ljós óskir um, að þetta
gæti átt sinn þátt í sigri flokksins
við væntanlegar bæjarstjórnar-
kosningar.
Ég vil að lokum eindregið
hvetja alla góða Sjálfstæðismenn
og konur til að vinna sem mest
ar og vináttu, munu heldur
aldrei gleyma henni. Hún var
þannig, að gott er að muna hana
og minnast hennar.
Ef ég mætti að lokum tileinka
henni eitthvað af því, sem feg-
urst og bezt hefur verið sagt um
aðrar konur, mundi ég kjósa til
þess þetta erindi Þorsteins
Erlingssonar:
Hún átti svo margt, sem óskum
vér
að innst væri í hjartans leynum,
því vinina fáa hún valdi sér,
en vakti yfir hverjum einum.
Þann sigur hún vann að hvíla hér
og hafa ekki brugðist neinum.
Helgi Konráðsson.
sjóðs varðandi fjárframlag úr
sjóðum til kirkjunnar og mælti
með að samþykkja tillögur henn-
ar. Borgarstjóri gat þess að út-
litsteikning og nokkur frumdrög
væru til frá hendi Guðjóns heit-
ins Samúelssonar en fullnaðar-
teikningar að allri kirkjunni
lægju ekki fyrir. Borgarstjóri gat
þess að fyrir ári síðan hefði þetta
mál verið ýtarlega rætt í bæjar-
stjórn og væri ekki ástæða, til
að endurtaka þær umræður nú.
Tillaga A. G. var felld með
8 atkv. gegn 5.
Jólapóslur
snemma á ferð
FÓLK hefur undanfarna daga
hringt til blaðsins og borið fram
kvartanir yfir dreifingu jóla-
póstsins.
Hér er um það að ræða, að jóla
bréf sem merkt eru jól eða að-
fangadagskvöld, eiga að berast
viðtakendum á aðfangadag eða
aðfangadagskvöld, samkvæmt
því sem póststjórnin sjálf hefur
tilk., sagði ung frú sem talaði við
blaðið, en jólapóstur auðkennd-
ur jól, tók að berast henni um
miðja þessa vilcu. Svipaða sögu
höfðu aðiúr umkvartendur að
segja og töldu að réttmætt væri
að gagnrýna þetta fyrirkomulag.
og bezt að undirbúningi kosning-
anna og tryggja sem glæsilegast-
an sigur Sjálfstæðisflokksins. All j
ir geta verið með í „25 króna
veltunni" og allir hafa efni á að
gefa flokki sínum 25 krónur í
jólagjöf. Menn þurfa ekki endi-
lega að biða eftir að á þá verði
skorað, heldur geta þeir komið,
á skrifstofuna í Sjálfstæðishús-
inu og skorað þar á einhverja
vini sina og kunningja. Síðan sér
skrifstofan um allar útsendingar
og þess háttar.
Vinnum öll saman að því, að
gera sigur Sjálfstæðisflokksins
sem glæsilegastan, minnug þess,
að margt smátt gerir eitt stórt.
Sj álf stæðismaður."
Óþokkar á ferð
ÓLK skreytir nú tré í görð-
„ um sínum með mislitum
ljósum. Er þetta auðvitað aðal-
lega ánægja barnanna, en þó
öðrum til augnayndis.
En margir eiga bágt — aðrir
en smáfuglarnir — um þetta leyti
árs. Óþokkar hafa nú gert her-
ferð, klippt í sundur þræði og
reynt að stela „útiseríum" í heilu
lagi, en þó orðið að láta sér nægja
hluta „seríunnar og nokkrar per-
ur.
Slíku fólki er ekki óþarft að
óska gleðilcgra jóla. Færi betur,
að þeim óþokkum yrði að þeirri
ósk.
Einn sárreiður“
sÞrifar.up
daglega lífínu
D
Bœjarstiórnin rceðir um
HaÚgrímskirkju
Óli frá Skuld
Stefán Jónsson. Óli frá
Skuld. Saga fyrir börn og
unglinga. 247 bls.
ísafoldarprentsmiðja h.f.
Reykjavík 1957.
EINHVER allra vinsælasti höf-
undur íslenzkra barna- og ung-
lingabóka, Stefán Jónsson, hefur
sent á markaðinn nýja sögu, sem
hann nefnir „Óli frá Skuld“.
Stefán hefur gefið út ekki færri
en 25 bækur handa börnum og
unglingum á síðustu 20 árum, og
er það vel að verið. Þó er enn
meira um það vert, að hann hef-
ur unnið hjörtu hinna ungu les-
enda sinna, því sögur hans eru
í senn spennandi og göfgandi.
Sumar þeirra eru tærasti skáld-
skapur, sem er fullboðlegur eldri
kynslóðinni jafnt og þeirri yngri.
Hann er nefnilega ekki haldinn
þeirri firru, að unglingar hafi
engan bókmenntasmekk og hirði
ekki um annað en spennandi
reyfara. Hann hefur lagt mikið
af mörkum til þroskunar á
smekk ungu kynslóðarinnar, og
er það dýrmætari þjónusta við
íslenzkar bókmenntir en margir
gera sér ljóst.
„Óli frá Skuld“ er saga níu
ára drengs 1 litlu íslenzku þorpi.
Stefán Jónsson
Sagan er lystilega sögð, enda
ræður höfundur yfir mikilli frá-
sagnartækni. Öðrum þræði eru
atburðir sögunnar séðir með aug-
um drengsins, sem er að reyna
að gera sér grein fyrir umhverfi
sínu. Hugsanagangur Óla og við-
brögð hans við lífinu verða Ijós-
lifandi fyrir lesandanum, einmitt
vegna þess að höfundur beitir
hinni óbeinu frásagnartækni svo
kunnáttusamlega. Hann kann
þann galdur að segja meira en
felst í orðunum, þannig að les-
andinn skynjar hina leyndu
þræði, sem liggja undir yfirborð-
inu.
Persónusköpunin er hnitmiðuð
og ósvikin. Fólkið sprettur ljós-
lifandi upp af síðunum, fyrst og
fremst Óli og svo foreldrar hans,
Þorlákur og Þuríður, afi hans,
Ólafur í Vatnshólum, Fúsi vinnu-
maður hans og Valgerður móðir
Ólafs. Allt eru þetta fastmótaðir
einstaklingar, sem við kynnumst
eins og lifandi fólki.
Stefán Jónsson stendur föstum
fótum í íslenzkri menningu og
hefur næma skynjun á hið sanna
og óbrotgjarna í henni. Sé nokkr
um til þess ætlandi að ala með
íslendingum þjóðlegan þroska og
óbrjálaða dómgreind, þá er það
höfundum eins og Stefáni Jóns-
syni, sem færa æskunni heilsteypt
og jákvæð listaverk, þar sem ekki
er slegið á strengi hégómans eða
stundlegrar taugaspennu. „Óli
fró Skuld“ er bæði skemmtileg
og „uppbyggileg“ saga, og það
er meira en sagt verður um obb-
ann af þeim þýddu æsiritum, sem
nú er haldið að ungu kynslóð-
inni.
s—a—m.
MOSKVA, 19. des. — Æðstaráð
Ráðstjórnarríkjanna kom saman
til fundar i dág til umræðu um
f járlög næsta árs. Á morgun mun
verða rætt um utanríkismál með
hliðsjón af nýafstöðnum NATO-
fundi í París.