Morgunblaðið - 01.05.1958, Page 20

V EÐRIÐ
Hægviðri, bjartviðri
98. tbl. — Fimmtudagur 1. maí 1958
1. maí ávörp
Sjá bls. 11 og 12.
Furðulegat yfirlýsingar fulltrúa brezka sjávarúfvegsins
Vilja að brezki flotinn verði kvaddur
landhelgisbrjótum til hjálpar
Segja enga hættu á heimsstyrjöld, þótt skotið
sé að íslenzkum varðskipum!!
011 stærstu verkulýðsfélögin
huiu sugt upp sumningum
í BREZKA blaðinu Daily Ex
press, sem út kom í gærdag,
er sagt frá ráðstefnu Lands
sambands brezkra fiskkaup-
manna, sem nú er haldin
Brighton. Samkvæmt frásógn
blaðsins hafa tveir ræðu
menn, báðir frá Hull, kratiz*
aðgerða brezka herskipafiot-
ans, ef íslendingar færa út
fiskveiðilandhelgi sína. Skulu
ummæli þessara manna á ráð-
stefnunni rakin hér, eins og
þau birtast í hinu víðlesna,
brezka blaði:
Hvaða gagn er að „Royal Navy“?
Tom Boyd togaraeigandi frá
Hull ræddi um vandamál „þeirra
manna sem veiða fisk brezku
þjóðarinnar", einkum ræddi
hann um landhelgisdeiluna við
fslendinga. Hann sagði: „Við
verðum nú að þola hótun við
alla lífsafkomu okkar. Ef málin
snúast algerlega gegn okkur, þá
hvílir ábyrgðin algejúega á ríkis-
stjórninni. Hún veit fullvel um
ástandið". Segir blaðið að Tom
Boyd hafi spurt, hvaða gagn væri
að brezka herskipaflotanum, ef
hann gæti ekki hjálpað brezkum
togaramönnum í fiskveiðideil-
um.
Endurlók hin móðg-
andi ummæli og vir
sleginn í rol
DANSKUR maður, sem hér hef-
ur dvalið um nokkurt árabil sit-
ur nú í „Steininum". Hann lentí
í ryskingum fyrir nokkrum
kvöldum niður í bæ og lauk þeim
með því að hann sló mótstöðu-
mann sinn, íslending, svo að
hann féll í götuna og rotaðist. Síð
ar kom í Ijós að hann hafði höf-
uðkúpubrotnað. Liggur þessi
maður í Landakotsspítala.
Rannsókn málsins er ekki lok
ið, m.a. vegna þess að ekki hefur
verið mögulegt að taka skýrslu
um atburðinn af hinum slasaða.
Þrír menn voru nærstaddir er
þetta gerðist. Sá þeirra sem næst
stóð, íslendingur, kvaðst ekki
hafa skilið hvað milli þeirra fór,
en Daninn hafði allt í einu sleg-
ið íslendinginn. Daninn, sem
barði manninn, hefur skýrt frá
því að þeir hafi lítillega verið að
stimpast. íslendingurinn hafi
haft við sig mjög móðgandi um-
mæli. Hafi hann þá sagt við ís-
lendinginn, að ef hann myndi
endurtaka þessi ummæli aftur,
þá myndi hann slá hann og það
högg yrði vel útilátið. íslending-
urinn hafi haft þessi orð sín að
engu, endurtekið hin móðgandi
ummæli um sig og þá hafi hann
slegið manninn, sem féll aftur yf-
ir sig.
Daninn hljóp þegar inn á lög-
reglustöð, en þetta gerðist
skammt þaðan. Hinn rotaði var
fluttur í slysavarðstofuna og síð-
an í Landakotsspítala. í gær var
líðan hans talin vera sæmileg
eftir atvikum. Daninn situr enn
í Steininum, sem fyrr segir.
Til hvers eru vígbúnaðarbyrðar?
Þá talaði einnig á ráðstefnunni
Mr. Ian Class forseti fiskkaupa-
sambandsins. Var hann æstur í
ræðu sinni og mælti á þessa leið:
„Ef íslenzka ríkisstjórnin víkk-
ar landhelgina í 12 mílur með
einhliða ákvörðun, þá ættu okk-
ar menn að mega kalla á hjálp
flotans.
Ef flotinn veitir ekki nauðsyn-
lega hjálp af ótta við, hvað af
því myndi leiða síðar, þá gætum
við alveg eins farið að viður-
kenna að við séum aðeins þriðja
flokks stórveldi og þá hljótum
við að spyrja til hvers við berum
þungar byrðar vígbúnaðarins.
Að þessu sinni vil ég ekki gefa
neina umsögn, til hverra ráða
við munuffl grípa hver í sínu lagi,
ef til þess kemur“.
Eitt fallbyssuskot!
Síðar sagði Mr. Ian Class:
„Við höfum hlýtt ákvörðun Is-
lendinga frá 1952, um 4 mílna
landhelgi, enda þótt við höfum
mótmælt henni. Ef máli þessu
hefur nú verið vísað til Alls-
herjarþings S. Þ. í september
n. k., þá er málið enn óútkljáð.
Ef íslenzk varðskip reyna með-
an svo stendur á að stöðva tog-
ara okkar, sem eru að veiðum
utan núverandi fiskveiðitak-
marka, þá ættu herskip okkar að
skerast í leikinn.
Eitt fallbyssuskot yfir stafninn,
myndi stöðva það. Þið segið
máske að það myndi orsaka
heimsstyrjöld. Ég held þó að
Rússar myndu ekki hætta á
Kommúnisli í slað
Framsóknarmanns
Á FUNDI sameinaðs Alþingis i
gær fór fram kosning í raforku-
ráð. Þessir menn hlutu kosnitigu:
Axel Kristjánsson, Daníel Ágúst-
ínusson, Einar Olgeirsson, Ingólf-
ur Jónsson og Magnús Jónsson.
Kjörtíminn er til ársloka 1961.
Kjörtími raforkuráðs rann út
um síðustu áramót. Hafa Sjálf-
stæðismenn gengið eftir því, að
kosning væri látin fara fram, og
hefur hún nokkrum sinnum verið
sett á dagskrá sameinaðs Alþing-
is. Jafnan hefur kosningunni þó
verið frestað skv. ósk úr stjórnar
herbúðunum. unz hún for fram
í gær. Nú verður sú breyting á
skipun ráðsins, að annar Fram-
sóknarmaðurinn, sem þar átti
sæti, Skúli Guðmundsson, hverf-
ur úr ráðinu, en í hans stað kem-
ur Einar Olgeirsson. Að öðru
leyti er skipun ráðsins óbreytt.
MEIRIHLUTI allsherjarnefndar
sameinaðs Alþingis hefur skilað
áliti um þingsályktunartillöguna
um afnám áfengisveitinga á
kostnað ríkis og ríkisstofnana.
Álitið er á þessa leið: „Nefnd-
in hefur rætt tillöguna á mörg-
um fundum. Undirritaður meiri-
hluti nefndarinnar er þeirrar
skoðunar, að hvorki sé eðilegt né
viðeigandi að binda svo hendur
ríkisstjórnarinnar sem tillagan
kjarnorkustyrjöld vegna fisk-
veiðideilu“.
Enn bætir Mr. Class við: „Þeg-
ar mál þetta kemur fyrir Alls-
herjarþing S. Þ. ættu sjóríkin ein
að fara með það. Annars gæti
svo farið, að lönd sem sjálf liggja
hvergi að sjó samþykktu 12
mílna landhelgi, sem væri stór-
kostlegt áfall“.
Hótað hörðu
Er Ian Class var spurður, hvað
hann meinti með „ráð sem við
munum grípa til hver í sínu lagi“,
svaraði hann: „Sumir Norður-
sjávar skipstjórarnir okkar eru
harðgerðir karlar (pretty tough
characters). Ég er hræddur um
að þeir myndu taka lögin í eigin
hendur og stíma beint á hvert
það skip, sem reyndi að trufla
þá.
VERZLUNARSKÓLANEMAR
minntust í fyrrakv.meðborðhaldi
í Þjóðleikhúskjallaranum afmælis
Verzlunarskólans. Avörpuðu ýms
ir gamlir nemendur skólann, árn-
uðu honum heilla og færðu hon-
um gjafir. Merkust gjafa er skól-
anum bárust var höggmyndin
„Grete“ eftir frú Ólöfu Pálsdött-
ur myndhöggvara. Frú Ólöf er
ein meðal nemenda er brautskráð
ust fyrir 20 árum.
Guðmundur Guðmundsson
kaupmaður hafði ort fyrir 20 ara
nemendum og mælti m. a. á þessa
leið:
Nemendur Verzlunarskólans.
gerir ráð fyrir, meðan sala og
veitingar áfengra drykkja er
frjáls í landinu. Hins vegar álít-
ur nefndin, að ríkisstjórninni
beri að sýna hófsemi í allri risnu
og leggur því til, að samþykkt
verði svohljóðandi rökstudd
dagskrá:
Um leið og Alþingi beinir því
til ríkisstjórnarinnar, að fullrar
hófsemi sé gætt í risnu ríkis-
stjórnarinnar og ríkisstofnana,
STJÓRN Sjómannafélags Reykja
'ökur kom saman til fundar '
gær. Var þár rætt um samninga
Tvö brunaköll
SLÖKKVILIÐIÐ var á ferðinni
í gærdag. Krakkar vestur í
Knox-búðum höfðu kveikt í rusli
sem var við bragga, sem ekki er
þó búið í. Slökkti slökkviliðið
eldinn fljótlega og urðu ekki telj-
andi skemmdir.
Síðdegis í gær kom eldur upp
í trésmiðaverkstæði að Heiðar-
gerði 76. Þar mun hafa orðið
skammhlaup i mótor við vélhefil
en neistinn sem við það mynd-
aðist hefur trúlega kveikt í spón-
um á gólfi verkstæðisins. Greið-
lega gekk að ráða niðurlögum
eldsins en þarna urðu dálitlar
skemmdir.
brautskráðir 1938, færa skólanum
að gjöf höggmynd, „terra cotia“
af konu í líkamstærð, „unikuin"
styttu, gjörða af bekkjarsystur
okkar, frú Ólöfu Pálsdóttur mynd
höggvara. Styttan er gefin skól-
anum í þeirri vissu, að henni
verði valinn staður í framtíðar
húsakynnum skólans í samráði
við listakonuna.
Guðm. Guðmundsson rakti i
stuttu máli hinn glæsilega list-
feril frú Ólafar Pálsdóttur mynd-
höggvara frá því að hún hóf und-
irbúningsnám við Konunglegu
dönsku listakademíuna, tók þátt
tekur þingið fyrir næsta mál á
dagskrá".
Undir álitið rita Benedikt
Gröndal, Eiríkur Þorsteinsson,
Björn Ólafsson, Jón Sigurðsson,
Steingrímur Steinþórsson og Ás-
geir Bjarnason. Einn nefndar-
manna stendur ekki að þessu á-
•+iti. Er það Björn Jónsson, en
álit frá honum er ekki komið
fram.
háseta á' kaupskipaflotanum og
flutningabátum. Þeir samningar
renna út hinn 1. júní n.k.
Stjórn Sjómannafélagsins sam-
þykkti, að þeim samningum
skyldi sagt upp.
Þar með hafa öll hin stærstu
verkalýðsfélög hér í Reykjavík
sagt upp samningum miðað við
1. júní næstkomandi.
4 mál afgreidd á þingi
Á FUNDI sameinaðs Alþingis í
gær voru fjáraukalög fyrir 1955
samþykkt, svo og þingsálvktunar
tillögur um skipun jafnlauna-
nefndar, umferðarkennslu í söng,
og ríkisábyrgð vegna kaupa á
skipinu Haferninum, sem nýkom
ið er hingað til lands frá Noregi.
í ýmsum merkum listsýnlngum
og hlaut mjög góða dóma þar.
Síðan gat Guðmundur þess að
hún hafi dvalizt í Frakklandi.
Grikklandi, Egyptalandi og
ítalíu og eftir það unnið æðstu
heiðursverðlaun í Danmörku.
gullmedalíu, sem einsdæmi ar að
erlendir listamenn hljóti þar í
landi.
Höggmyndin „Grete“, sem 2C
ára nemendur Verzlunarskólans,
bekkjarsystkini frú Ólafar Pals-
dóttur, færa skólanum að gjöf.
verður til sýnis í Listamanna
skálanum á vegum Félags ís-
lenzkra myndlistamanna ásamt
fleiri listaverkum næstu "viku.
I hófinu fluttu fulltrúar ýmissa
árganga nemenda ræður. Árni
Grétar Finnsson stud. jur. talaði
fyrir hönd 5 ára nemenda og af-
henti skólanum að gjöf reiknings-
vél. Atli Steinarsson blaðamaður
hafði orð fyrir 10 ára nemenduro
og tilkynnti, að árgangurinn 1948
gæfi vönduð hljómflutningstæki.
Gunnar Magnússon gjaldkeri
hafði orð fyrir 15 ára nemend-
um og afhenti fjárupphæð í hús-
byggingarsjóð. Hjálmar Blöndal
forstjóri hafði orð fyrir 25 ára
nemendum og afhenti rausnar-
lega gjöf í nemendasjóð skólans
til styrktar fátækum nemendum.
Skólastjórinn, dr. Jón Gisla-
son, þakkaði gjafirnar. — Ýmsir
fleiri tóku til máls, og var hofið
fjölmennt og hið ánægjulegasta.
Þingsályktunin um afnám áfengisveitinga
Tillaga um rökstudda dagskrá
Ilöggmyndin „Grete“
Verzlunarskólinn eignast höggmynd
eftir Olöfu Pálsdóttur myndhöggvara
0