Morgunblaðið - 01.06.1958, Blaðsíða 12

12
MORCVMtrAÐIÐ
Sunnudagur 1. júní 1958

tltg.: H.t Arvakur, ReykjavIR.
Framkvæindastjóri: Sigíús Jónsson.
Aðairitstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Einar Asmundsson.
Lesbók: Arni Ola, simi 33045
Augiysmgar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjorn: Aðalstræti 6
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480
Askriftargjato kr 30.00 á mánuði ínnaniands.
1 iausasólu kr. 1.50 eintakið.
ÓSTARFHÆF RÍKISSTJÓRN
ALLUR ALMENNINGUR á
íslandi gerir sér það nú
fyllilega ljóst, að enda þótt
vinstri stjórnin gengi aftur eftir
að hún var fallin vegna ágrein-
ings um eitt þýðingarmesta utan-
ríkismál þjóðarinnar þá er stjórn
in nú gersamlega óstarfhæf.
Sprettur það fyrst og fremst af
eftirfarandi staðreyndum:
Ríkisstjórnin er í fyrsta _ lagi
klofin í afstöðunni til efnahags-
málanna og þeirrar löggjafar,
sem hún hefur nýlega látið Ai-
þingi samþykkja. Nokkur hluti
þingmanna Alþýðuflokksins og
kommúnistaflokksins greiddu at-
kvæði gegn henni og lýstu þvi
yfir að hún leiddi til öngþveitis
og upplausnar.
í öðru lagi er vinstri stjórnin
nú komin í algera andstöðu við
yfirgnæfandi meirihluta verka-
lýðshreyfingarinnar, sem hún þó
hafði heitið að hafa náin samráð
við um allar tillögur sínar í efna-
hagsmálum. Fjöldi verkalýðsfé'l-
aga hefur sagt upp samningum
og mörg þeirra hafa gert miklu
hærri kauphækkunarkröfur, en
gert er ráð fyrir í .,bjargráða'—
tillögum stjórnarinnar.
í þriðja lagi hafa samtök fram-
leiðenda við sjávarsiðuna lýst því
yfir að stjórnin hafi brotið á þeim
samninga og að ekki sé annað
sýnna en að „bjargráðin" hafi í
för með sér stöðvun hjá einstök-
um greinum útvegsins.
í fjórða lagi standa yfir stöðug
illindi um lausn landhelgismáls-
ins milli stjórnarflokanna, enda
þótt kommúnistar hafi lýst þvi
yfir að þeir hafi unnið þar mik-
inn sigur og beygt samstarfs-
flokka sína til samkomulags um
ákveðnar tillögur í málinu.
í fimmta lagi standa yfir stöð-
ug átök innan vinstri stjórnarinn
ar um utanrkisstefnuna yfirleitt
og afstöðuna ti dvalar varnarliðs
ins hér á landi.
Ríkisstjórnin á, í stuttu máli,
sagt, ekki sameiginiega stefnu
í einu einasta af hinum þýð-
ingarmestu þjóðmálum. Hún
er þess með öllu ófær að
marka ábyrga stefnu í sam-
ræmi við þjóðarhag í nokkru
meiriháttar máli.
Hlvtur að leiða til hruns
Forysta slíkrar stjórnar hlýtur
að leiða til hruns og mikillar ó-
gæfu fyrir þjóðina fyrr en síðar.
Að vísu má segja að það sé ekki
ógagnlegur lærdómur fyrir ís-
lendinga að stjórnin fær nú tæki
færi til þess að framkvæma
stefnuleysi sitt í efnahagsmálum,
„bjargráða" frumvarpið, sem nú
er orðið að lögum og komið til
framkvæmda. Almenningi gefst
þá enn betra tækifæri til þess að
sjá hið algera úrræðaleysi og af-
leiðingar þess. Það fer nú ekki
lengur neitt á milli mála, hver
hin „nýja leið“ vinstri stjórnar-
innar var í efnahagsmálunum.
Fólkið fær að sjá hana og reyna
á næstu vikum og mánuðum. Því
miður bendir allt til þess að hún
hafi í för með sér stórfelld ný
vandræði og geri allt ástand efna
hagsmála okkar hættulegra og
verra viðfangs en áður.
Hvers ve^na ^átar síc»rn-
in ekki uDnwiöf sína?
Það sætir sannarlega engri
furðu. þótt fjöldi fólks varpi
fram þeirri spurningu, hvers
vegna stjórnin játi ekki nú þegar
Uppgjöf sína og segi hreinlega af
sér Hún finnur sjálf að hún er
raunverulega klofin í öllum
hinna þýðingarmeiri mála. Leið-
togar hennar sjá, hvernig allt síg
ur á ógæfuhlið hjá henni, hvernig
hagur þjóðarinnar versnar stöð-
ugt undir forystu hennar.
Hves vegna játar vinstri stjórn
in ekki þetta, þegar svo er kom-
ið, að mikill meirihluti hennar
eigin stuðningsliðs telur að hún
hafi algerlega brugðizt vonum
allra þeirra, sem trúðu á mögu-
leika hennar til þess að bæta að-
stöðu þjóðarinnar og stjórna land
inu af viti?
Ástæða þessarar þrákelkni
vinstri stjórnarinnar er fyrst
og fremst sú, að ráðherrar
hennar vilja ekki trúa sinum
eigin augum. vilja ekki viður
kenna það opinberlega að for-
sendurnar fyrir áframhald-
andi stjórnarsetu þeirra séu
brostnar. Þeir vilja halda í
persónuleg völd sín og stöður
fram í rauðan dauðann, alveg
án tillits til þess þó að það
valdi þjóð þeirra' gífurlegu
tjóni.
Þetta er vissulega dapurleg
staðreynd og bætir ekki hlut
þeirra manna, sem sitja i hinní
uppgefnu vinstri stjórn.
Tímamenn klóra í
bakkann
Á því hefur verið vakin athygli
hér í blaðinu, að það er Fram-
sóknarflokkurinn, er ber þyngst-
an hluta ábyrgðarinnar af því
öngþveiti, sem vinstri stjórnin
hefur leitt yfir þjóðina. Það var
hann, sem sagði íslenlingum að
ekki væri hægt að leysa vanda ís
lenzkra efnahagsmála nema með
kommúnistum. Það var hann er
lagði megináherzlu á það að höf-
uðnauðsýn íslenzkra stjórnmála
væri að einangra Sjálfstæðis-
flokkinn, sem nær 43% kjósenda
kusu í síðustu alþingiskosningum
og yfir 50% greiddu atkvæði í
bæjar og sveitarstjórnarkosning-
unum á sl. vetri.
Það er líka Tímaliðið, sem nú
reynir helzt að kóra í bakkann
og verja það öngþveiti, sem
vinstri stjórnin hefur steypt þjóð
inni út í. Tíminn reynir jafnvel
að skella skuldinni á Sjálfstæðis-
menn fyrir það að Alþýðuflokks
menn og kommúnistar í verka-
lýðshreyfingunni hafa nú snúizt
gegn stjórninni. Svona botnlaus
er ræfildómur Tímaliðsins. Það
reynir að koma ábyrgðinni á
hinni vonlausu framkvæmd
„bjargráðanna“ yfir á Sjálfstæð-
isflokkinn, sem varað hefur við
afleiðingum þeirra.
Nei, vinstri stjórnin öll ber
ein ábyrgð á fálmi sinu og
uppg-jöf í efnahagsmálunum.
Það getur engum hugsandi
manni duiizt.
UTAN UR HEIMI
Tvíburatryggingar færast í vöxt
MAÐUR nokkur í Kaupmanna-
höfn, sem á barnshafandi konu,
er nú þegar byrjaður að ganga
um gólf, enda þótt enn sé ekki
komið að þeim tíma, sem kona
hans á von á barninu. Venjulega
verða eiginmenn ekki svona
taugaóstyrkir fyrr en konan hef-
ur verið flutt á fæðingardeild-
ina — og þeir bíða milli vonar
og ótta um það hvort allt gengur
vel, hvort það verður strákur,
eða bara stelpa. En aðstæðurnar
hjá þessum eina, sem farir.n ->r
að ganga óþreyjufullur um gólf
nokkrum mánuðum of snemma,
eru mjög sérstæðar. Sannleikur-
inn er nefnlega sá, að hann
tryggðist hjá Lloyd gegn þvi, að
konan hans tugnaðist tvíbura —
og nú bíður eiginmaðurinn og
vonar, að hún eignist tvíbura,
því að tryggingarbæturnar eru
hvorki meira né minna en 20.000
krónur (danskar).
Þetta er ekki nýtt, að trygg-
ingarfélög taki að sér að bæta
eiginmönnum upp aukin útgjöld,
sem þeir verða fyrir, ef eigin-
konan eignast tvö börn í staðinn
fyrir eitt. eins og eiginmaðurinn
hefur búizt við. Lloyds tryggir
fyrir öllu, eins ,g kunnugt er, en
tvíburatryggingin er mjög marg-
brotið fyrirtæki — og við hana
starfa ætt- og erfðafræðingar.
Áður en tryggingarsar.iningurinn
er undirritaður hefur trygging-
Tvíburar — 20,000 krónur.
arfélagið aflað sér upplýsinga
um tvíburafæðingar í ættum
beggja — langt aftur í tírnann
— og eru tryggingarbæturnar
ákveðnar með hliðsjón af því.
Þar, sem engar tvíburafæðingar
finnast í mörgum ættliðum við-
komandi hjóna, verða bæturr.ar
tiltölulega háar, en ef tvíburar
eru náskyldir hjónunum — og,
ef eiginmaðurinn, eða eiginkonan
eru sjálf tvíburar, þá borgar sig
vart að tryggja, því að trygg-
ingarfélagið vill ekki tefla á
mikla tvísýnu í þessu efni.
Þrlr hamingjusamir jazzmenn
HEF ég haft áhrif á mannkynið?
Hef ég aukið á hamingju fólks-
ins Þessum tveim spurningum
svara þrír negrar, þrír bandarísk
um mig. Ég er alltaf að lesa
blaðagreinar þar sem segir, að ég
sé einn af „ambassadorum"
Bandaríkjanna úti í heimi. Vegna
þess að hljómlistin er sameigin-
leg eign alls heimsins. Einmitt
þess vegna geri ég engan mun á
tungu eða trú — eða litarhætti
manna. Smekkur fólksins breyt-
ist, en ekki minna áheyrenda. Ég
leik á minn gamla hátt og held
því áfram þar til ég get ekki leik
ið lengur
★ ★ ★
— Ég veit ekki til þess að líf
mitt og ferill hafi haft neina
Armstrong ætlar að halda
áfram þar til hann gefst upp
ir hljómlistarmenn, er nú gnæfa
einna hæst í heimi jazzins, —
þeir Louis Armstrong, Count
Basie og Lionel Hampton Við
| könnumst við þá alla. Unga fólk-
ið hefur gaman af að heyra í
: þeim og sjá þá á kvikmyndatjald
inu, en þeir fara í taugarnar á
mörgu eldra fólki — þeir eru
allir komnir af unglingsárunum
★ ★ ★
Ég hef blásið í trompet síðan
ég var 12 ára og ég get ekki
hugsað mér að gera annað — seg-
ir Louis Armstrong. Ég veit ekki
til þess, að lífsstarf mitt hafi
breytt lífi nokkurns manns, gert
hans eða hennar líf hamingjurík-
ara — en ég vona það. Hins veg-
ar get ég sagt það, að ég er fyrsti
bandaríski jazzleikarinn, sem
heimsótti fjarlæg lönd til þess að
kynna list mína — og mér hefur
þótt vænt um alla. sem ég hef
| hitt, og þeim hefur líka þótt vænt
Ég vil vera virkur þátttakandi
þar til ég heyri síðasta trompet
hljóminn.........segir Basic
meiriháttar þýðingu fyrir hljóm-
listina né mannkynið — og mig
langar heldur ekkert til þess að
hafa áhrif á einn né annan, ég er
hamingjusamur — aðeins yfir
því að geta verið með í jazzin-
um.
Þetta segir Count Basie — og
hann heldur áfram. Ég elska
ekkert annað en jazz og ég vil
vera virkur þátttakandi þar til
ég heyri síðasta trompethljóminn
hátt þarna uppi.
★ ★ ★
Ef til vill hef ég megnað að
sannfæra einhverja um að
„swing" er ekki dægurfluga, en
annars hef ég verið allt of önn-
um kafinn við að leika til þess
að getáð hugleitt hvort ég er
einhverjum einhvers virði, segir
Lionel Hampton.
Ég byrjaði á því að leika jazz
með Louis Armstrong, en síðar
fór ég til Benny Goodman — í
„swing". Mér finnst alltaf gaman
að hreinræktuðum jazz, en ég er
„swing“ maður — og „swing“ hef
ur gefið mér mikið.
Auðvitað finnst mér ágætt að
vinna fyrir miklum peningum, en
þegar ég hef vibrafoninn fyrir
framan mig — og við tökum smá
,jamsession“, ja — þá er mér
alveg sama um alla peninga. Það
hrífur mig, ég er í miðri hring-
iðunni af því að ég elska það —-
af því að það er einmitt, sem ég
er bezt fallinn til. Hvað í ósköp.
unum ætti ég þá að gera annað?