Morgunblaðið - 25.11.1958, Page 6
6
MORCVNfíL4ÐIÐ
í»ri8judagur 25. nóv. 1958
Hreppamenn vígja veglegasta
félagsheimili Suðurlands á
ÞAÐ var sannkölluð héraðshátíð,
sem Hreppamenn héldu á Flúðum
á sunnitlaginn. Þangað komu
allir þeir Hreppamenn, sem á
annað borð áttu undir nokkrum
kringumstæðum heimangengt. Á
þessum regnþunga degi vígðu
Hreppamenn félagsheimili sveitar
sinnar að Flúðum. Er það veg-
legast allra félagsheimila í sveit-
um austan Falls. Hafa Hreppa-
menn sjálfir lagt til meira í reiðu
fé og vinnu, en dæmi mun til
um nokkurt annað félagsheimili,
sem enn er risið í sveitum lands-
Lns.
Þegar blaðamaður frá Mbl. og
ljósm^ndari þess Ól. K. M. óku
í hlað að Flúðum á sunnudag-
inn, vakti það að sjálfsögðu fyrst
athygli þeirra hve vegleg bygging
félagsheimilið er. Á hlaðinu var
krökkt af bílum héraðsmanna, og
á grasflöt fyrir framan húsið
blöktu fánar við hún. í hinu
bjarta anddyri hússins voru
hundruð skóhlífa, og yfirha'na.
Vígsluhátíðin var rétt nýbyijuð
og innan úr salnum barst að eyr-
um tal ræðumanns. Salurinn sem
rúma mun í sæti yfir 300 manns
var þéttskipaður prúðbúnum
vígsluhátíðargestum, sem voru á
öllum aldri. Það leyndi sér ekki
af svip fólksins, að það taldi þenn
an dag mjög merkilegan í sögu
sinnar fögru sveitar. Innan um
virðulegar bústýrur á peysuföt-
um, með snilldarlega falleg herða
sjöl, og dugnaðarlega bændur á
kostajörðum í Hrunamanna-
hreppi, sat unga fólkið.
f ræðustólnum var séra Svein-
björn Sveinbjörnsson prestur í
Hruna að halda vígsluræðuna.
Allir hlustuðu
með athygli á
prestinn, er
hann ræddi um
þær miklu vonir
er Hreppamenn
tengja við fé-
lagsheimilið, um
hinn menningar-
lega tilgang
þeirra með því
að reisa svo veg-
ý , legt heimili.
Séra Sveinbjörn brýndi það fyrir
áheyrendum, að eins og fólkið,
sem í heimilið kemur, eins muni
allt félagslíf og skemmtanahald
verða. Sr. Sveinbjörn kvaðst
treysta æsku þessarar sveitar til
að vera til prýði í þessum ijýju
salarkynnum. Síðan bað sr. Svein
Séð yfir nokkurn hluta vígsluhátíðargesta í hinum bjarta og rúmgóða samkomusal.
björn Guð að blessa félagsheimil-
ið og starfið sem þar verður unn-
ið. Söng | lk úr Hruna- og Hóla-
sókn, sem stóð aftan við ræðustól
inn á leiksviði félagsheimilisins,
söng „Faðir andanna", undir
stjórn Sigurðar Ágústssonar í
Birtingaholti.
Samkomusalur Flúðaheimilis-
ins er stór og bjartur, þar er hátt
til lofts og vítt til veggja. Sand-
blásin tréklæðning er á veggjum
upp í axlarhæð, en veggirnir eru
Þetta er byggingarnefnd félagsheimilisins að Flúðum, talið frá vinstri: Arni ögmundsson, Galta-
felli, Helgi Kjartansson, Hvammi, Magnús Ögmundsson, Galtafelli, frú Sigríður Haraldsdóttir á
Hrafnkelsstöðum, formaður kvenfélagsins, Sigmundur Sigurðsson, oddviti, Syðra-Langholti,
Guðmundur Sigurdórsson, Akurgerði, og Jóhannes Helgason frá Hvammi.
"É‘
Punktur milli áfanga.
Kristín skrifar:
■<G las í dálkum yðar fyrir
I skömmu tillögu um nýtt heiti
á viðkomustöðum strætisvagna.
Ég er ekki hrifinn að nafnorðinu
doka. Ég held að það verði aldrei
almenningi munntamt. Nú vil ég
gera tilraun til að reka rembi-
hnútinn á allar nafngiftir á við-
komustöðum með því einfaldlega
að kalla þá „punkta“, strætis-
vagnapunkta, hvern kenndan við
sitt götuheiti, t. d. Grenimels-
punktur. Það fer vel á að hafa
punkt á milli setninga, því ekki
eins á milli áfanga?
Um leið vil ég nota tækifærið
og geta þess, að bæði ég og flestir
þeir, sem ég hefi heyrt minnast
á breytinguna á brottfarartíma
Hagavagnsins, eru mjög óánægð-
ir með þá ráðstöfun, vegna þess
að þá er alltaf hálftími á milli
ferða fyrir fólk, sem þarf að
komast í sunnanverðan Vestur-
bæinn, því V°"*urbæjar- og
Austurbæjarv: ^ninn fara þá á
alveg samt tíma. Báðir þessir
vagnar eru á óheppiiegum tíma
að morgni fyrir skólafóik, sem
stundar nám í Miðbætmm. Þvi
að til þess að geta örugglega
mætt í fyrstu kennslustur.d, þarf
að fara með strætisvagni, sem
fer af endastöð eða miðpunkti kl.
7.30. Af því leiðir að nemendur
þurfá að vakna kl. 7 í síðasta
lagi. Með þessu móti sparar
strætisvagninn ekki tíma. En
meðan Hagavagn fór kl. 7,45, var
hægt að treysta því, að komast í
tæka tíð t. d. bæði í Mennta-
skólann, Landsprófsdeild við
Vonarstræti, Kvennaskólann og
Verzlunarskólann“.
Því ekki allt merkjakerfið?
ÞETTA var fyrrihluti bréfs
Kristínar. Ég verð að viður-
kenna að mér finnst nafnið doka
betra en punktur, sem heiti á
viðkomustöðum strætisvagnanna.
Þó er punktur ekki svo fráleitt.
En því þá ekki bara að nota allt
merkjakerfið og fá meiri fjöl-
breytni í málið?
Við getum þá hugsað okkur að
aðalviðkomustaðirnir heiti punkt
ar, nú og millistöðvarnar komm-
ur. Þá skiptum við strætisvagna-
leiðunum í áfanga. Setjum svo út-
fellingarmerki á gamla viðkomu-
staði, sem ekki eru í notkun leng-
ur, og gæsalappir — nei, nú er
Velvakandi kominn út á hálan ís,
punktur hefur það fram yfir
doku, að hann hefur allt merkja-
kerfið að baki, tilbúið til not-
kunar ef ofurlitlu hugmyndaflugi
er beitt.
Jarðarfarartilkynningar
nálægt fréttum.
En Kristínu liggur meira á
hjarta. Hér fer á eftir síðari hluti
bréfs hennar:
Éc
G vil mælast til að jarðar-
farartilkynningar verði lesn
ar næst á undan eða strax á eftir
kvöldfréttum. Nú eru þær í liðn-
um Auglýsingar og tónleikar, en
hvort atriði fyrir sig er mjög
mislangt. Það fer eftir því hve
miklar auglýsingar eru.
Flestir eða allir vilja gjarnan
sýna látnum vinum sínu)/i þá virð
ingu að minnast þeirra á einhvern
hátt við andlát og jarðarför. Þyk
ir manni þá leitt ef tilkynningar
um lát þeirra hafa farið fram hjá
manni, en það mun síður verða,
ef þær eru lesnar á álveðinni
stundu nálægt fréttum, enda
muna flestir að opna útvarp sitt
rétt áður en fréttir byrja. Mörg-
um finnst þar að auki leiðinlegt
að hlusta á allan auglýsingalest
urinn, ekki sízt ef pyngjan er
tóm. Aftur á móti er of stuttur
tími frá dánartilkynningum og
fram að fréttum til að það taki
því að loka fyrir iitvarpið“.
Þannig hljóðar bréf Kristínar.
En skyldu auglýsendur verða
nokkuð áfjáðir í að borga of fjár
fyrir auglýsingar ef gengið væri
þannig frá dagskránni að enginn
hlustaði nema hann ætlaði sér
beinlínis að heyra auglýsingar til
að geta farið út og eytt peningum
sínum?
að öðru leyti mjög daufbláir að
lit. Parket er á gólfinu og raflýs-
ing er mjög skemmtileg. Loftið
yfir salnum er einnig að nokkru
klætt sandblásnu tré.
Er kirkjukórarnir höfðu sungið,
gekk í ræðustólinn Sigmundur
Sigurðsson oddviti í Syðra-Lang-
holti. Sigmundur er einn þeirra
mörgu manna, sem frá upphafi
hafa unnið mikið og óeigingjarnt
starf við að koma félagsheimilinu
upp. í upphafi ræðu sinnar
minntist Signjundur Ágústs heit-
ins Steingrímssonar arkitekts,
Fór Sigmundur viðurkenningar-
orðum um störf Ágústs, en hann
teiknaði félagsheimilið og lagði
á ráðin um margt varðandi fyrir-
komulag þess o. fl. Bað oddvitúin
vígslugesti að rísa úr sætum í
virðingarskyni við minningu hins
látna.
Þessu næst rakti Sigmundur
oddviti aðdraganda þess að félags
heimilið var byg£t og sögu þess.
Verulegur skriður komst ekki
á það fyrr en 1950. Þá voru
ráðagerðir uppi um það að byggja
við gamla þinghúsið, sem nú er
orðið gamalt, eða byggja
nýtt hús. Byggingarnefnd
var þá sett á laggirnar og fóru
fram fundarhöld milli hennar
og hreppsnefndarinnar um málið.
Vorið 1952 er haldinn fundur og
þangað boðið fulltrúum frá kven
félaginu og ungmennafélaginu,
sem tóku þá sæti í byggingar-
nefndinni. Þá hafði ekki enn ver-
ið til lykta leitt innap sveitar-
innar, hvort heldur byggja ætti
nýtt félagsheimili eða byggja við
hið gamla samkomuhús sveitar-
innar. Það stendur kippkorn frá
hinu nývígða félagsheimili.
í miðjum heyskaparönnum árs-
ins 1952 var svo boðað til almenns
fundar innan héraðsins um málið.
Þar ræddu menn málið af einurð
og festu, því sumir voru þá á
móti byggingu nýs félagsheimilis.
Það kom fram á þessum fundi að
þeir voru í miklum meirihluta
sem töldu að Hreppamönnum
bæri að sýna stórhug og djörfung
og byggja veglegt félagsheimili. I
þeim umræðum var á það bent,
að með tilkomu fullkomins félags
héimilis væri stigið stórt spor í
þá átt að sporna við því að unga
fólkið í sveitinni leitaði ann-
að til skemmtanahalds. Hruna-
mannahreppur ætti ekki sömu
sögu að segja og svo margar aðr-
ar sveitir landsins, um flótta æsk
unnar. Víst væri að einmitt félags
heimili þar sem hægt er að halda
uppi alhliða félagslífi, væri það
sem einna mest aðkallandi væri
fyrir æskuna í hreppnum.
Á þessum fundi var samþykkt
að byggja skyldi veglegt félags-
heimili að Flúðum. Á þeim fundi
var kjörin byggingarnefnd og
áttu í henni sæti: Sigmundur Sig-
urðsson oddviti, Árni Ögmunds-
son Galtafelli, Helgi Kjartans-
son Hruna, frá Ungmennafélag-
inu þeir Guðmundur Sigurdórs-
son Akurgerði og Magnús Ög-
mundsson Galtafelli og frá kven-
félaginu, formaður kvenfélagsins,
frú Sigríður Haraldsdóttir á
Hrafnkelsstöðum.
Hinn 1. ágúst 1952 hafði félags-
heimilið á Flúðum verið staðsett
skammt fyrir norðan skógræktar
girðingu Ungmennafélagsins. —
Sunnudaginn 3. ágúst komu marg
ir bjartsýnismenn úr sveitinni og
hófu að grafa fyrir grunni húss-
ins.
Sigmundur oddviti gerði einnig
grein fyrir byggingarkostnaði
hússins, fyrir margvíslegum fram
lögum Hreppamanna, og stuðn-
ingi þeirra. Gat hann þess að eins
og félagsheimilið stæði nú vígt til
starfs, kostaði það alls um 2
milljónir króna. Væri kostnaður-
inn á hvern rúmmetra hússins
tæplega 600 krónur, en allt fram
á síðasta dag hefur verið unnið
við smíði hússins Oddvitinn gat
þess að þegar byrjað var á smíði
hússins, hafi engir sjóðir verið til,
en hér hafi Hreppamenn brugð-
ið skjótt við. Skýrði ræðumaður
m. a. frá því að geíin vinnuUun
næmu 140.000 krónum, hús-
Frh. á bls. 18.
Ungu stúlkurnar gengu um beina og buðu frábært ,,bakkelsi“
og brauð.
m