Morgunblaðið - 24.12.1958, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 24. des. 1958
Sæmdir Fálkaorðu
FORSETI íslands hefur í dag
saemt eftirtalda íslendinga heið-
ursmerkjum hinnar íslenzku
fálkaorðu:
Séra Friðrik Rafnar, vígslu-
biskup, stjörnu stórriddara, fyrir
embættisstörf.
Gizur Bergsteinsson, hæstarétt
ardómava, stjörnu stórriddara,
fyrir embættisstörf.
Þórð Eyjólfsson, hæstaréttar-
dómara, stjörnu stórriddara, fyr-
ir embættisstörf.
Ungfrú Ástu Magnúsdóttur,
rikisféhirði, stórriddarakrossi,
fyrir embættisstörf.
Davíð Ólafsson, fiskimálastjóra
stórriddarakrossi, fyrir embætt-
isstörf.
Áramóiatagnaður
ÁRAMÓTAFAGNAÐUR stúd-
enta verður haldinn að Hótel
Borg á gamlaárskvöld og standa
Stúdentafélag Reykjavíkur og
Stúdentaráð Háskóla íslands að
honum í sameiningu.
Mun fagnaðurinn hefjast kl. 10
um kvöldið, og verða góð
skemmtiatriði flutt, gaman af
ýmsu tagi haft í frammi og dans
stiginn fram undir miðnætti, en
þá mun séra Bjarni Jónsson
vígslubiskup flytja áramóta-
ávarp. Síðan verður klukkum'
hringt og nýja árinu fagnað á við-
eigandi hátt af samkomugestum
— og eru þessa dagana í undir-
búningi ýmsar nýjungar, til þess
að sú athöfn megi verða sem há-
tíðlegust. Þagar þessum þætti
fagnaðarins lýkur, hafa forvígis-
menn hans í hyggju að greiða
fyrir þeim, sem skreppa vilja
heim til sín og óska ættingjum
og vinum gleðilegs nýjárs. Að því
búnu, væntanlega laust eftir kl. 1,
mun dansinum síðan verða haldið
áfram af fullum krafti og ekki
látið staðar numið fyrr en síðla
nætur. Stjómandi fagnaðarins
verður Bjarni Guðmundsson
blaðafulltrúL
Þess er að vænta, að stúdentar,
eldri sem yngri, fjölmenni á fagn-
aðinn og mæti snemma, til að
fara einskis á mis, af því, sem
þarna verður á boðstólum. Ef til
vill verður unnt að skýra nánar
frá fyrirkomulagi áramótafagn-
aðarins í blöðum milli jóla og
nýjárs. Aðgöngumiðar verða seld
ir í suðuranddyri Hótel Borgar
nk. mánudag og þriðjudag milli
kl. 5 og 7 e. h., en verði þeirra
verður stillt í hóf sem kostur er.
Rakarinn í Sevilla
HIN heimsfræga ópera „Rakar-
inn í Sevilla“ verður jólasýning
Þjóðleikhússins í ár.
Æfingar hafa staðið yfir í lang
an tíma undir stjórn Róberts A.
Ottóssonar, sem er tónlistarstjóri
við þessa óperu, en Thyge Thyge-
sen konunglegur hirðsöngvari
frá Kaupmannahöfn er leikst.jóri.
Leikstjórinn, Thyge Thygesen,
er þekktur óperusöngvari frá
Konunglegu óperunni í Dan-
mörku og hefur sungið m.a. við
óperuhúsið Scala í Milano, í
París, Buenos Aires, Stokkhólmi
og víðar.
Tónskáldið Rossini, höfund
óperunnar, þarf ekki að kynna.
Hann er eitt þekktasta tónskáld
í óperuheiminum.
Þeir, sem syngja í þessari
óperu, eru Guðmundur Jónsson
(baryton) fer með hlutverk rak-
arans, Figaro, Þuríður Pálsdóttir
er Rósina, Guðmundur Guðjóns-
son kemur nú fyrst fram í stóru
hlutverki hjá Þjóðleikhúsinu, i
hlutverki Almaviva greifa, Krist-
inn Hallsson fer með hlutverk
dr. Bartolós, Jón Sigurbjörnsson
leikur Don Basilio, Ævar Kvaran
leikur Fiorelli, Sigurveig Hjalte-
sted er Bertha, og auk þess
syngja söngmenn úr Þjóðleikhús-
kórnum með.
Ekki er að efa, að „Rakarinn"
Minnihlutastjórn —
Framh. af bls. 1
Ráðherra Guðmundur í. Guð-
mundsson. Undir hann heyra ut-
anríkismál, framkvæmd varnar-
samningsins, þ. á. m. lögreglu-
mál, dómsmál, tollamál, póst- og
símamál, flugmál, radarstöðvarn-
ar, heilbrigðismál, félagsmál og
önnur þau mál, er leiða af dvöl
hins erlenda varnarliðs í landinu.
Gildir þetta um varnarsvæðin og
mörk þeirra. Veðurstofan. Fjár-
mál ríkisins, þar undir skatta-
mál, tollamál og önnur mál, er
varða tekjur ríkissjóðs, svo sem
ef verzlun er rekin til að afla
ríkissjóði tekna undirskrift ríkis-
skuldabréfa, fjárlög, fjáraukalög
og reikningsskil ríkissjóðs, hin
umboðslega endurskoðun, em-
bættisveð. Eftirlit með innheimtu
mönnum ríkisins, lausn embættis
manna, eftirlaun, lífeyrir em-
bættismanna og ekkna þeirra,
peningamál, þar undir peninga-
slátta. Yfirleitt fer þessi ráðherra
1 með öll mál, er varða fjárhag rík
; isins eða landsins í heild, nema
þau eftir eðli síriu eða sérstöku á-
I kvæði heyri undir annan ráð-
herra. Hagstofa. Mæling og skrá-
setning skipa.
Ráðherra dr. Gylfi Þ. Gíslason
Undir hann heyra menntamál,
þar undir skólar, útvarpsmál og
viðtækjaverzlun. Menntamálaráð
íslands, Þjóðleikhús og önnur
leiklistarmál, tónlistarmál, kvik
myndamál, söfn og aðrar menn-
ingarstofnanir, sem reknar eru
eða styrktar af ríkinu. AtVinnu-
deild háskólans. Rannsóknarráð
ríkisins. Önnur mál, er varða vís
indi og listir. Barnaverndarmál.
Skemmtanaskattur. Félagsheim
ilissjóður. fþróttamál. Bókasöfn
og lestrarfélög. Iðju- og iðnaðar-
mál, þar undir Iðnaðarmálastofn-
un fslands, útflutningur iðnaðar
vara, Sementsverksmiðja ríkisins.
Aburðarverksm. ríkisins, Lands
á eftir að hljóta miklar vinsældir Jsmiðjan, iðnskólar, iðnaðarnám,
hjá leikhúsgestum enda er þetta
talin ein vinsælasta ópera allra
tíma.
Fréttir í stuttu máli
LONDON, 23. des. — f dag sukku
30 smábátar á Miðjarðarhafi,
skammt undan strönd V-Alsír.
Útgöngubanni skólabarna á
Kýpur verður aflétt á jóladags-
morgun.
Á annan jóladag sýnir Leikfélag Reykjavíkur „Allir synir
mínir“, eftir Arthur Miiler. Leikritið hefur þegar verið sýnt
17 sinnum á þessu leikári og alltaf við mjög góða aðsókn. —
Myndin hér að ofan sýnir tvo af aðalleikendunum, þau Brynjólf
Jóhannesson í hlutverki Joes Kellers, verksmiðjueiganda, og
Heigu Valtýsdóttur sem Kate konu hans. Hlutu þau bæði ein-
róma lof gagnrýnenda, svo og leikritið í heild.
Sýningin á 2. jóladag verður kl. 3 e. h.
Nasser, einræðisherra í Eg
yptalandi, réðst harkalega á sýr-
lenzka kommúnistaflokkinn í
dag og sagfþ hann standa fyrir
ei^hug Sýrlands og Arabaríkj-
anna.
Kosningar verða haldnar ,
Hollandi í vor.
Ný stjórn var mynduð í Mar-
okkó í dag eftir mánaðar stjórn-
arkreppu.
A. m. k. 60 manns hafa farizt
og margra hundraða er saknað
í Ríó de Janero vegna mikill/
vatnavaxta, sem þar hafa orðið
undanfarinn sólarhring. — Sam-
göngukerfi öll hafa lamazt —
og er óttazt, að taugaveiki gjósi
upp í kjölfar þessa eymdar-
ástands.
Þess er vænzt í Washington,
að de Gaulle komi þangað í heim
sókn einhvern tíma á næstunni.
Eisenhower forseti hefur fyrir
löngu boðið honum heim, en
franski forsetinn hefur enn ekki
séð sér fært að þekkjast heim-
boðið.
Fullvíst er talið, að mótmæla
orðsending Vesturveldanna við
ráðagerðum Rússa varðandi fram
tíð Berlínar — verði afhent hinn
30. þ.m.
í jólaboðskap páfa lagði Jó-
hannes XXIII áherzlu á friðar-
þrá mannkynns og að kristindóm
urinn væri leiðarljósið á þeirri
braut.
Athugasemd
AKRANESI, 23. des. — Daníel
Ágústínusson, bæjarstjóri, hefir
beðið að, láta þess getið, í sam-
bandi við frétt, sem birtist í
Morgunblaðinu í dag, að vinna
við Gagnfræðaskóla Akraness
hafi hætt vegna klaka, en ekki
vegna fjárskorts. — Oddur.
iðnfélög, öryggiseftirlit. Einka-
leyfi. Ríkisprentsmiðjan Guten-
berg. Efnahagssamvinnan OEEC,
alþjóðafjármálastofnanir og er-
lend tækniaðstoð. Bankamál. Við-
skiptamál, þar undir innflutn-
ingsverzlun og gjaldeyrismál
Innkaupastofnun ríkisins. Ferða-
skrifstofa ríkisins.
Ráðherrafundi skal halda um ný-
mæli í lögum og mikilvæg stjórn-
armálefni. Svo skal og ráðherra-
fundi halda, ef einhver ráðherra
æskir að bera þar upp mál.
Með úrskurði þessum er ur
gildi felldur forsetaúrskurður frá
24. júlí 1956 um skipun og skipt-
ing starfa ráðherra o. fl.
Þetta birtist hér með öllum
þeim, er hlut eiga að máli.
Forsætisráðuneytið, 23. desember
1958.
Emil Jónsson.
Birgir Tliorlacius.
ÁVARP
EMILS JÓNSONAR
í fréttaauka í gærkvöldi flutti
Jólatrésfagnaður
fyrir börn
stúdenta
SUNNUDAGINN 28. des. efna
háskólastúdentar til jolatrés-
fagnaðar fyrir börn sín á Gamla
garði. Stúdentar hafa aldrei fyrr
haft jólatrésfagnað fyrir börn
sín, eins og aðrar stéttir, en nú
mun það orðið svo algengt að
fjölskyldumenn stundi nám í Há-
skólanum, að þörf er orðin á
slíkri skemmtun.
Jólatrésfagnaður háskólastúd-
enta hefst kl. 3 og lýkur kl. 6, og
verða aðgöngumiðar seldir vægu
verði við innganginn.
hinn nýi forsætisráðherra, Emil
Jónsson, eftirfarandi ávarp, eftir
að hann hafði lesið bréfið um
skiptingu ráðherraembætta, sem
birt er hér á undan:
Eins og kunnugt er, rofnaði
samstarf þeirra flokka, er stóðu
að fyrrverandi ríkisstjórn fyrir
tæpum mánuði. Tilraunir þær,
sem gerðar hafa verið síðan til
að mynda meirihlutastjórn, hafa
ekki tekizt. Forseti íslands ósk-
aði þá eftir því við mig að ég
gerði tilraun til myndunar þing-
ræðisstjórnar, sem ég tók að mér
að reyna að gera. Þessar tilraunir
mínar hafa nú borið þann árang-
ur, að mynduð hefir verið minni-
hlutastjórn Alþýðuflokksins, eins
og fram kemur í bréfi því eða
auglýsingu, sem ég var nú að
lesa. Leitað var eftir stuðningi
allra flokka við þessa stjórn, en
aðeins Sjálfstæðisflokkurinn gaf
kost á að veita þennan stuðning.
Þessi stjórn nýtur því stuðnings
Sjálfstæðisflokksins, og á þann
hátt, að hann hefir tekizt á hend-
ur að bægja frá vantrausti, ef
fram kemur á meðan verið er að
freista að leysa þau bráðu og
aðkallandi vandamál, sem fyrir
liggja. Er þar fyrst að geta
samningaumleitana þeirra, sem
bíða við bátaútvegsmenn,
bátasjómenn og aðra skylda starf
semi. Er það mál svo aðkallandi,
að það þolir enga bið. Liggur við
borð að bátaflotinn stöðvist, ef
ekki næst samkomulag. En ríkis •
stjórnin mun þegar á morgun
skipa menn til þessara samninga
og freista þess að ljúka þeim á
svo skömmum tíma, sem mögu-
legt er, enda er hver dagur, sem
þar tapast, mikið tjón fyrir þjóð-
arbúið, sem leitast verður við að
koma í veg fyrir.
Annað verkefni, sem ríkis-
stjórnin hefir ákveðið að beita
sér fyrir lausn á, er breyting á
kjördæmaskipuninni. Það er á
allra vitorði, að sú löggjöf, sem
nú gildir um það mál, er mjög
ranglát og krefst lagfæringar hið
bráðasta. Alþýðuflokkurinn og
Sjálfstæðisflokkurinn hafa því
ákveðið að beita sér fyrir því að
landinu verði skipt í fá stór kjör-
dæmi með hlutfallskosningum og
uppbótarþingmönnum til jöfnun-
ar milli þingflokka. Hvað, sem
afgreiðslu kjördæmamálsins líð-
ur, verða kosningar látnar farc.
fram í vor til þess að þjóðinni
gefist kostur á að segja skoðun
á því máli og öðrum vandamál-
um, sem fyrir liggja.
Ég tel mig mega segja, að af-
greiðsla kjördæmamálsins hafi
að verulegu leyti valdið því, að
ekki tókst nú að mynaa meiri-
hlutastjórn. Og er því þess að
vænta, að þegar það mál er leyst,
fáist meiri möguleikar en nú til
fastrar meirihlutastjórnar, sem
af alvöru og festu geti snúið sér
að aðkallandi verkefnum.
í utnríkismálum mun þessi rík
isstjórn fylgja svipaðri stefnu og
undanfarandi ríkisstjórnir hafa
gert í raun, en deilumál á inn-
lendum vettvangi mun ríkis-
stjórnin reyna að leiða hjá sér og
fresta, sem unnt er, önnur en þau
tvö, sem nefnd hafa verið, þar
til fastari grundvöllur hefir feng
izt undir störf ríkisstjórnarinnar
eða þó öllu heldur annarrar, er
við tæki af þessari.
Alþýðuflokknum er ljóst, að
þessi ríkisstjórn getur ekki unn-
ið að lausn mála eftir flokkslín-
um Alþýðuflokksins. En hann
mun gera sitt ítrasta til að þoka
málum sem lengst í þá átt að til
heilla horfi fyrir þjóðina alla. Til
þessa óskar rikisstjórnin eftir
stuðnirigi þingmanna allra og
þjóðarinnar í heild.
Gleðileg jól, gott og farsælt
nýár.
Leiðrétting
í greininni um Örn Arnarson
skáld í blaði merkt II. stendur á
einum stað: „ .... er víst til með
að koma .... Með er ofaukið,
falli því niður.