Morgunblaðið - 24.12.1958, Blaðsíða 17

Mifivíkurtagur 24. <íes. 1958
MORCUNRL AÐItí
17
Hvenær kemur Axel
ÞANNIG höfðu drengirnir spurt
allt sumarið. Ég gat engu svar-
að öðru en því, að hann kæmi
í haust. Svo hringdi Axel einn
daginn. „Komdu blessaður — ég
kem til ykkar á laugardaginn —
hyrja á sunnudaginn kl. 10 —
allt í lagi_— blessaður". Samtalið
er búið. Ég sit með heyrnartólið
í hendinni, hafði ekki einu sinm
tíma til að bjóða hann velkom-
inn. En þannig er Axel. Það er
enginn tími til málalenginga,
strákarnir hans bíða. En nú get
ég líka svarað næst, þegar ég
er spurður: „Hann kemur 6. sept-
ember“.
400 mörk á dag!
Enda þótt það sé úrhellis rign-
ing, bíða börnin rútunnar þeg-
ing, bíða börnin bílsins, sem Axel
kemur með. Sennilega eru
þau 50—60. Það er eins og þjóð-
höfðingi sé á ferðinni. Axel er
það líka í augum barnanna. Það
fer fagnaðaralda um hópinn,
þegar Axel birtist í dyrunum
með regnkápuna sína á hand-
leggnum. Svo fer hersingin af
stað með Axel í fararbroddi. Það
þykir mikill heiður að fá að
bera töskurnar hans. Klukkan 10
ótti að byrja en kl. 9 voru strák-
arnir mættir við íþróttahúsið.
Æfing — leikni — hraði
Næstu vikur er mikið að gera.
Frá kl. 10 að morgni til kl. 10 að
kvöldi bergmálar íþróttahúsið af
fyrirskipunum stjórnandans og
hlaupum drengjanna. Öðru
hverju heyrast háir smellir, það
hefur verið skorað mark. S!und-
um eru skoruð 400 mörk á dag.
Telpurnar eru líka í kerfinu, þær
iðka handknattleik.
12 ára formaður
Eitt kvöldið er barið hjá mér.
„137“, segir Axel um leið og ég
Það er gaman í tímunum hjá
Axel. Maður fær að reyna svo
margt nýtt.
opna. „Ha“, segi ég. „Það eru
komnir 137 í kerfið og það er
met hér“, segir Axel.
Þegar hann' er seztur, tek ég
að spyrja hann um starfsferil
hans.
„Það er nú það fyrsta að ég
stofnaði knattspyrnufélagið Vík-
ing árið 1908 ásamt 4 öðrum
drengjum. Ég var þá 12 ára. Var
formaður þess í 16 ár.
Var þjálfari félagsins frá 1919
til 1933. Tók fyrstur fslendinga
dómarapróf í knattspyrnu og
dæmdi flesta kappleiki hérlend-
is á árúnum 1919 til 1933. Var
þjálíari fyrsta úrvalsliðsins, sem
keppti á erlendri grund.
Það var árið 1930. Við fórum
til Færeyja og lékum þar 3 leiki,
sem við unnum alla. Frá 1933
til 1936 var ég þjálfari á Akranesi
og formaður íþróttaráðsins þar.
Kl. 4 um nótt
„En hvenær byrjaðir þú far-
kennslu þína?“ spyr ég.
„Það var árið 1941 að ég hóf
umferðakennslu á vegum Í.S.Í. og
fræðslumálaskrifstofunnar. Ég
. . . æ, mér mlstókst í þetta slnn. Kannskl tekst hetur næst,
hugsar litli markvörðurinn, sem ef til vill á eftir að komast
í Iandslið.
byrjaði á Hvanneyri. Þar varð
„kerfið“ til, sem ég hef notað
síðan með stöðugum viðbótum.
Fyrsta kvöldið á Hvanneyri
mættu 4 á æfingu. Þá fór ég að
hugsa um það, hvernig ég gæti
skapað meiri áhuga meðal pilt-
anna. Og niðurstaðan varð sú, að
ég þyrfti að hafa æíingarnar í
keppnisformi. Ég rauk upp úr
rúminu kl. 4 um nóttina og
samdi kerfið. Þetta var 5. nóvem-
ber. Næsta kvöld mættu 60 á
æfingu.
Ég hafði opinbera sýningu á
kerfinu árið 1942 í íþróttahúsi
Jóns Þorsteinssonar í Reykjavík,
og aftur árið 1944. Árið 1947
samdi ég svo handboltakerfi fyr-
ir stúlkur.
Þekkir þá alla
„Hvsrnig líkar þér nú þessi
farkennsla?", spyr ég. ,Ágætlega‘,
segir Axel. „Það er að vísu dálítið
erfitt að vera á sífelldu ferðalagi
allt árið um kring, en þetta kemst
upp í vana. Ég kann alls staðar
vel við mig“. „Veiztu nokkuð
hvað nemendur þínir eru orðnir
margir", spyr ég. „25.677“ svarar
Axel áður en ég hef lokið spurn-
ingunni, „og ég held að ég þekki
þá alla með nöfnum“.
Og kvöldið líður við rabb um
knattspyrnu og fleira. Á mínút-
unni 11 stendur Axel upp og fer
jafn skyndilega og hann kom.
Nægilegur svefn er hverjum
manni nauðsynlegur, ekki sízt
. . og svona áttu að bera þig til, litli vinur minn, segir Axel.
íþróttamönnum, og stundvís hef-
ur Axel ávallt verið, líka í hátt-
inn. Ég sit lengi hugsi eftir að
hann er farinn. Mikið starf hef-
ur þessi maður unnið í þágu æsku
þessa lands. Það verður sennilega
seint metið að verðleikum.
Hveliur og sprettur
Það er sýning í íþróttahúsinu
á „Axelskerfinu" og húsið er troð
fullt af áhorfendum. Það eru þau
Áratugum saman hefur Axel Andrésson leitt unga drengi fram
á leikvanginn, kynnt þeim heim íþróttanna og kennt þeim fyrstu
sporin. Enn er hann við sömu iðju — og við sívaxandi vinsældir.
Drengirnir fara í tvær raðir,
gera nokkrar hitandi æfingar og
fara svo með heitið sitt allir í
kór:
„Ég lofa að vera ætíð góður
drengur, aldrei að hrekkja, lengi
lifi Stykkishólmur, lengi lifi ís-
land, húrra!"
Svo hefst sýningin. Annað lið-
ið heitir „Hvellur", hitt „Sprett-
ur“. Það er hrein furða hve þess-
ir litlu snáðar hafa náð miklu
valdi yfir knettinum. Þeir leysa
allar knattþrautirnar með mestu
prýði og áhorfendur klappa þeim
lof í lófa. Þegar aðeins er eftir
eitt boðhlaup tilkynnir Axel að
það sé jafntefli, og það eykur
spenninginn. Allt veltur á boð-
hlaupinu. Það er ekki nóg að vera
fljótur að hlaupa, þetta boðhlaup
krefst meira. Það þarf að skríða,
klifra, fella kubb í annari leið-
inni og setja hann á sinn stað i
næstu, láta keflið ofan í kassa
o. m. fl.
„Nú“, hrópar Axel og þeir
fyrstu fara af stað. Allt gengur
vel í fyrstu. Þetta eru líka þeir
elztu. En þegar þeir yngstu koma
fer gamanið að grána. Ýmis þýð-
ingarmikil atriði vilja gleymast.
Einn gleymir að fella kubbinn,
annar að skríða og þegar einn
keppandinn fellur á höfuðið ofan
í kassann ætlar allt um koll að
keyra. En allt fer vel að lokum
og keppnin endar með jafntefli.
Það eru líka beztu úrslitin.
Telpurnar sýna á eftir og það
er engu minna fjör þar. Næstu
kvöld sýna þau eldri. Kerfið
þeirra er mikið margbrotnara og
miðar að öruggri knattmeðferð.
Eftir 3ja vikna dvöl hjá börn-
unum í Stykkishólmi kveður
Axel. Þannig er það alltaf, sifellt
nýtt umhverfi, nýir némendur.
Hann fer með 800 kr. í vasanum.
Það eru launin hans. I 'nhverjum
þætti það lítil laun.
Hann er kvaddur með söknuði
bæði af börnum og fullorðnum.
Ef að líkum lætur verður ekki
langt að bíða þess að börnin fari
að spyrja á ný: „Hvenær kem-
ur Axel?“
Sigurður Helgason.
yngstu, sem eiga að sýna. Dreng-
irnir fyrst. Þeir ganga inn í einni
röð með glampa í augum. Þetta
er mikil stund. Þeir elztu eru
7 ára, sá yngsti ekki nema 3ja
ára. Hann kemur síðastur inn.
Þegar hann sér allt fólkið er
kjarkurinn búinn. Hann hleypur
til afa síns, sem er meðal áhorf-
enda. En það er allt í lagi hann
má vera hjá afa á milli þess, sem
hann sparkar, segir Axel.