Morgunblaðið - 19.03.1959, Page 8
8
MORCVHBLAÐIÐ
Fimmtudagur 19. marz 1959
Ufanríkis- og landhelgismál:
Vinsamleg samskipti við allar þjóðir
Undanhald í landhelgismdlinu kemur
ekki til greina
Efling landhelgisgæzlunnar
HÉR FARA á eftir ályktanir landsfundar Sjálfstæðisflokks-
ins um utanríkismál, landhelgismál og landhelgisgæzlu:
Landsfundurinn lýsir einlægum óskum um að friður
lia'dist í heiminum og þeirri sannfæringu, að íslendingar
muni ekki skorast undan framlagi sínu til verndar friði á
meðan ófriðarhætta varir. Jafnframt telur fundurinn sjálf-
sagt, að íslenzka þjóðin geri allt, sem í hennar valdi stend-
ur til að efla vinsamleg samskipti allra þjóða.
Abyrgðarleysi framsóknar og
ALÞÝÐUFLOKKSINS
Fundurinn minnir á samþykkt landsfundar 1956, þar
sem m. a. segir:
„Landsfundurinn lýsir samþykki sínu á afstöðu Sjálf-
ttæðismanna á Alþingi í varnarmálunum og harmar þá
ógæfu, að tveir lýðræðisflokkanna skuli nú hafa rofið ein-
inguna í utanríkismálum og leitað á náðir kommúnista um
lausn þeirra. Það var fyrir forgöngu Sjálfstæðismanna, að
íslendingar geta einhliða sagt varnarsamningnum upp með
lJ/2 árs fresti, og þeim rétti verður ekki afsalað meðan
Sjálfstæðismenn hafa áhrif á stjórn landsins. Með þessu
ákvæði var lögð sú skylda á utanríkisráðherra að fylgjast
svo með raunverulegu ástandi heimsmála, að hann geti gert
ríkisstjórn og Alþin'gi grein fyrir, hvenær hann telur rétt
að endurskoða, hvort hér sé þörf á vörnum. í stað þess að
fara þannig að, er málið tekið upp sem kosningamál og á
Alþingi gerð ályktun, sem í senn er hæpin samkvæmt 7. gr.
varnarsamningsins og óhyggileg, þar sem ákvörðunin er
gerð fyrst og athugun málsins á að fara fram síðar. Slíkar
aðfarir eru óhæfilegar í öllum málum og þó hvergi hættu-
legri en í utanríkismálum".
ÞÁTTTAKA ÍSLENDINGA SJÁLFRA
Landsfundurinn harmar, að ríkisstjórnin, sem við völd-
um tók í júlí 1956, skyldi, þvert á móti þessum ráðum, taka
ákvörðun um varnarleysi landsins að óathuguðu máli og
vekja þar með furðu hvarvetna sem til spurðist, enda varð
stjórnin að hverfa frá þeirri ákvörðun, þegar á reyndi, eins
og Sjálfstæðismenn höfðu sagt fyrir.
Fundurinn telur vel farið, að vörnum landsins skyldi
haldið við en ósæmilegt að tengja þær við erlendar lántökur
með þeim hætti, sem gert var.
Landsfundurinn telur, að lengur megi ekki dragast
framkvæmd samnings ríkisstjórnar íslands og Bandaríkj-
anna frá desember 1956 um þjálfun á mönnum, sem „að
svo miklu leyti sem hernaðarlegur viðbúnaður leyfir“ taki
«ð sér „störf, er varða varnir landsins", og leggur fundur-
inn þar einkum áherzlu á radarþjónustu og önnur tæknistörf.
VERNDUN FISKIMIÐANNA
Utanríkis- og landhelgisnefnd landsfundar Sjálfstæðisflokksins. — Fremri röð frá vinstrl: Bjarnl
Benediktsson, aiþm., Rvík, séra Magnús Guðmundsson, Ólafsvík, Júlíus Havsteen, fyrrv. sýslumað-
ur, Rvík, Elín Þorkelsdóttir, Rvík, Guðmundur Jónsson, útgerðarmaður, Rafnkelsstöðum, og Torfi
Jóhannsson, bæjarfógeti, Vestmannaeyjum. Aftari röð frá vinstri: Erlendur Björnsson, bæjarfó-
geti, Seyðisfirði, Óskar Kristjánsson, forstjóri, Suðureyri, Angantýr Guðjónsson, verkamaður,
Rvík, Jón Isberg, lögfræðingur, Blönduósi, Barði Friðriksson, lögfræðingur, Rvík, Davíð Ólafsson,
fiskimálastjóri, Rvík, Axel Tulinius, bæjarfógeti, Neskaupstað, Jón M. Guðmundsson, Reykjum,
Kjós, Sigurður Baldvinsson, útgm., Ólafsfirði, Gunnar Sigurðsson, bóndi, Seljatungu, Helgi Hall-
varðsson, stýrimaður, Rvík, Skúli Möller, Rvik, Þórður Halldórsson, póstafgreiðslumaður, Kefla-
vikurflugvelli, og Guðmundur H. Garðarsson, viðskiptafræðingur, Rvík.
að kæra athæfi Breta fyrir Atlantshafsbandalaginu svo að
málið verði tekið fyrir á ráðherrafundi þar.
Landsfundurinn skorar á alla íslendinga að sýna, þrátt
fyrir mistök fyrrverandi ríkisstjórnar, algeran einhug í mál-
inu, láta ekki undan síga fyrir erlendu ofbeldi né sætta sig
v’5 minni fiskveiðilandhelgi en nú hefur verið ákveðin,
heldur sækja fram þar til lífshagsmunir þjóðarinnar eru
tryggðir.
&---------------------
Smitaði móður sína
Kaupmannahöfn. — Það gerðist
ekki alls fyrir löngu í Himmer-
land í Danmörku, að barn, sem
bólusett hafði verið við kúabólu
BÆTT LANDHELGISGÆZLA
Landsfundurinn þakkar varðskipsmönnum og öðrum
starfsmönnum landhelgisgæzlunnar árvekni og ötulleik í
hinni vandasömu vörn þeirra undanfarna mánuði gegn er-
lendri valdbeitingu. Jafnframt vítir fundurinn, að óhæfi-
lega var látið dragast að hefjast handa um smíði nýs, hrað-
tkreiðs varðskips, þvert ofan í samþykkt Alþingis vorið
1956, enda er auðsæ þörf á stöðugri endurnýjun og aukningu
tækja landhelgisgæzlunnar, eftir því sem til hennar eru
gerðar meiri kröfur.
smitaði móður sína, svo að nauð
synlegt var að leggja hana inn í
héraðssjúkrahúsið í Álaborg. Þar
lá hún í nokkrar vikur haldin
bólusótt, en batnaði svo og er nú
komin heim.
Það kemur stundum fyrir, að
börn, sem bólusett eru við kúa-
bólu, fái aðkenningu af bólusótt,
en hitt er afar sjaldgæft, að þau
smiti aðra.
Landsfundurinn lýsir óhagganlegu fylgi Sjálfstæðis-
fnanna við þá stefnu, sem mörkuð var í landhelgismálinu
árlð 1948 með setningu laganna um vísindalega verndun
fiskimiða landgrunnsins og áréttar samþykkt landsfundar
1956 um að leita beri, hvenær sem fært er, lags um frekari
friðun fiskimiðanna, þangað til viðurkenndur er réttur ís-
lands til landgrunnsins.
Fundurinn fagnar útfærslu fiskveiðilandhelginnar á síð-
asta ári, sem spori í rétta átt en harmar, að ekki skyldu
samtímis leiðréttar grunnlínur, þar sem síðari leiðrétting
þeirra verður mun erfiðari eftir að í odda hefur skorizt um
12 mílna fiskveiðilandhelgi.
VÍTIR OFBELDI BRETA
Landsfundurinn vítir harðlega herhlaup Breta inn í ís-
lenzka fiskveiðilandhelgi og bendir sérstaklega á þær hætt-
ur, sem með ófyrirsjáanlegum afleiðingum geta skapazt fyrir
líf og eignir af veiðum þeirra undir herskipavernd á fjöl-
sóttum fiskimiðum meðan hávertíð stendur.
Fundurinn telur mjög ámælisverðan ágreining þann,
sem ríkti um þetta mál innan fyrrverandi ríkisstjórnar, og
skort á vilja til samstarfs innbyrðis og við Sjálfstæðismenn.
Þar af leiddi m. a., ajS ekki var orðið við ábendingu Sjálf-
etæðismanna um að kæra herhlaup Breta fyrir Atlantshafs-
ráði, þegar það var fyrirsjáanlegt í ágúst sl„ og aftur er
þeir beittu valdi gegn lögmætri töku togarans Hackness í
nóvember.
UNDANHALD KEMUR EKKI TIL GREINA
Landsfundurinn harmar, að ekki skyldi orðið við þess-
UJR tillögum og væntir þess, að gangskör verði að því gerð
Japanir bœtast í hóp sölumanna á
bandaríska bílamarkaðinum
EVRÓPSKIR bílaframleiðendur
ná nú sífellt betri fótfestu á
bandaríska bílamarkaðinum —
og er bandarískum bílaframleið-
endum ekki farið að standa á
sama. Svo mikið er víst, að marg-
ir þeirra eru með ráðagerðir um
framleiðslu minni bíla til þess
að vega upp á móti hinni sí-
vaxandi sölu Evrópu-bílanna vest
anhafs.
Nýr og óþekktur bílaframleið-
andi hefur nú haslað sér völl á
bandaríska bílamarkaðinum —
og hver veit nema hann eigi einn
góðan veðurdag eftir að verða
bandarískum framleiðendum
þyrnir í augum. Þarna eru Jap-
anir komnir. Þeir hafa löngum
getið sér frægð fyrir ágæta
framleiðslu og mikla, en jafnan
þó verið frægari fyrir það, að
þeir geta framleitt allt milli him-
ins og jarðar fyrir minna fé en
aðrir. Það kom líka á daginn,
þegar fyrstu japönsku bílarnir
komu á bandaríska markaðinn.
Japaninn ætlar enn að selja ó-
dýrar — og hagnast á verðmis-
muninum.
Nýi japanski bíllinn heitir
Toyopet. Þetta er sex manna fólks
bíll búinn öllum nýtízku þæg-
indum, en verður þó seldur á
minna en 2.500 dollara. Banda-
rískir bílar af svipaðri stærð á
svipuðu verði eru ekki búnir
neinum „aukaþægindum“, þau
eru öll keypt sér — og hækka
bílinn því fljótlega í verði.
Á bílasýningu í Chicago sýndu
Japanir þennan nýja bíl — og
þeim bárust strax 250 pantanir.
Nú þegar hafa þeir tryggt sér
marga góða sölumenn víðs vegar
um Bandaríkin — og herferðin
hefur þegar borið árangur. Al-
menningur hefur veitt bílnum
eftirtekt — og daglega seljast
margir. En þó má búast við því
að nokkur ár líði þar til um
verulega sölu verður að ræða.
Þessar sömu japönsku bílaverk-
smiðjur hafa flutt annan bíl á
bandaríska markaðinn. Það er
Toyata-jeppinn, sem menn láta
vel af.
Uppreisn
LONDON, 14. marz. — fbúar á
þremur eyjum í Malediv eyja-
klasanum hafa gert uppreisn
gegn stjórnarvöldunum. Eyjar
þessar, sem eru um 640 mílur suð
vestur af Ceylon, hafa um 70 ára
skeið lotið Bretum. Eyjaskeggj-
ar hafa þó ráðið innanríkismál-
um sinum, en þar hefur ástand
verið mjög bágborið að undan-
förnu, atvinnuleysi og hungur.
íbúarnir eru um 100 þús. og ságði
forystumaður þeirra, að ekkert
væri því til fyrirstöðu að Bretar
hefðu herstöðvar á eyjunum, hins
vegar væri sleifarlagið á stjórn
eyjanna einum of mikið.