Morgunblaðið - 12.07.1959, Blaðsíða 16

16
Monr. r> vnr 4»»»
Sunnudagur 12. Júlí 195Í'
— Það er belra að allt sé í lagi, þegar kallið kemur.
Álþjóða ráðsfefna slysa-
varnafélaga í Bremen
ráðstefnunni, flutt af Svíum var
um friðhelgi björgunarskipa í
ófriði og sérstaka merkingu
þeirra í því skyni. Sumir full-
trúarnir á ráðstefnunni töldu hin
vopnuðu íslenzku björgunarskip
varla heyra undir Genfar sátt-
málann um þetta efni. En þar
er umsamið: að spítala og björg-
unarskip séu friðhelg ef þau eru
óvopnuð en áhafnir slíkra skipa
meiga bera vopn til að halda
uppi röð og reglu. Rússnesku
fulltrúarnir kváðust ekki sjá mik
ið gagn að friðheigisreglugerð-
um eða sérmerkingu björgunar-
skipa á ófriðartímum, því allir
mættu vita, að eldflaugar og þotu
flugmenn sem færu hraðar en
hijóðið gætu ekki greint hvort
þarna væri björgunarskip eða
fallbyssubátur á ferð.
Yfirleitt sýndu fulltrúarnir
mikla viðleitni að ná sem bezt-
um árangri af þessari ráðstefnu
sem var skipulogð og henni stjórn
að með ágætum. Fundir hófust
stundvíslega kl. 9,30 og stóðu til
kl. 14 eða 17 þegar ekki var
um heimsókn á björgunarstöðv-
ar að ræða.
Ráðstefnan var í upphafi sett
með mikilli viðhöfn í hinu alda-
gamla og sögulega ráðhúsi borg-
arinnar. Borgarstjórinn Wilhelm
Kaiser bauð gesti velkomna en
forseti Þýzkalands dr. Theodor
Heuss sem er verndari þýzku
slysavarnastarfseminnar, setti
ráðstefnuna með skörulegri ræðu.
Við þetta tækifæri lék hin kunna
Philharmoniuhljómsveit ríkisins
Symphoniu eftir Joseph Haydn.
Mun þetta hafa verið ein síðasta
opinbera athöfn ríkisforsetans áð
ur en hann lét af völdum og
safnaðist múgur og margmenni
úti fyrir ráðhúsinu til að hylla
hann. Fulltrúamir sátu á eftir
hádegisboð borgarráðsins í Brem
en ásamt dr. Heuss.
Einhver áhrifamesta athöfn ráð
stefnunnar var heimsókn í aðal-
bækistöð þýzka Slysavarnafélags-
ins og björgunarstöð þess á
Weserbökkum í miðri borginni,
en rétt þar hjá hefur verið reist-
ur nýr sjómannaskóli sem hef-
ur þarna fullkomnasta útbúnað
og kennslutæki sem nú þekkist.
Hinir gömlu flotaforingjar, sem
voru í hópnum, sögðu að þarna
væri hægt að læra á einum degi,
sem áður hefði tekið mánuð fyrir
þá að læra.
DAGANA 22. til 26. júní sl. var
í Brimaborg í Þýzkalandi haldin
alþjóðleg ráðstefna um slysa-
vamir á sjó, hin 8. í röðinni.
Hafa þessar ráðstefnur verið
haldnar á fjögurra ára fresti
nema á stríðsárunum er engar
ráðstefnur voru haldnar. Það er
í fyrsta skipti sem slík ráðstefna
er haldin í Þýzkalandi. Aðalbæki
stöðvar þýzka Slysavarnafélags-
ins, Deutsche Gesellschaft zur
Rettung Schiffbriichiger, eru í
Bremen og setti þýzka félagið
metnað sinn í að gera ráðstefnu
þessa sem bezt úr garði á öllum
sviðum. I ráðstefnunni tóku þátt
fulltrúar frá flestum þeim þjóð-
um þar sem rekin er skipulögð
starfsemi til varnar sjóslysum.
Frá hinum stærri þjóðum mættu
margir fulltrúar frá hverju fé-
lagi, bæði úr stjórn og starfsliði
félaganna, en rætt var jöfnum
höndum um félagsstarfsemi og
rekstur björgunarstöðva og þá
sérstaklega um allar nýjungar og
endurbætur á því sviði. Á ráð-
stefnunni voru rædd um 40 erindi
varðandi slysavarnir á sjó, sem
öll höfðu verið sérprentuð og
send fulltrúunum áður en ráo-
stefnan hófst. Meðal erinda
þeirra sem þarna voru flutt, voru
mörg um samvinnu slysavarna-
félaga hinna ýmsu landa og þró-
un sjóslysavarna frá upphafi,
skipulögð hjálparstarfsemi á höf
unum, samnýting björgunarbáta
og flugvéla. Notkun þyrilvængja
við leitir og björgunarstörf, marg
vislegar gerðir af björgunarbát-
um, smíði þeirra, alls konar ör-
yggisútbúnaður, rekstur og við-
hald. Þá var rætt um plastefni
til skipasmíða. Vaxandi notkun
nylon í gerð björgunartækja,
reyndar margvislegar gexðir af
björgunarbeltum og öðrum slík-
um tækjum, en einna mest var
rætt um radio-neyðarsenditæki
og radio öryggiskerfi, heppileg
radar endurskins merki fyrir smá
báta og björgunarvesti sjómanna.
Af hálfu Slysavarnafélags ís-
lands mættu þarna tveir fulltrú-
ar, frú Gróa Pétursdóttir er mætti
f. h. Guðbjarts Ólafssonar for-
seta félagsins og Henry Hálf-
dánsson sem flutti þarna tvö
erindi á vegum félagsins. Annað
um útilegu björgunarskip og að-
stoð við fiskibáta á rúmsjó við
strendur íslands, en hitt um skip
brotsmannaskýli og björgunar-
stöðvar fjarri mannabyggðum. í
hinum prentaða bæklingi frá
Slysavarnafélaginu var bæði lýs-
ing og mynd af björgunarskipinu
„Albert“ og gaf það tilefni til
þess að Howe jarl, stjórnarfor-
maður hins brezka Royal Nation-
al Life-boat Institution, (forseti
félagsins er hertogafrúin af Kent)
gerði þá fyrirspurn hvort það
væri rétt, sem sér sýndist, að
þessi björgunarbátur væri útbú-
inn fallbyssu, og ef hann sæi
rétt, þá langaði hann að vita til
hvers þessi fallbyssa væri notuð.
Fékk hann greið svör við þessari
fyrirspurn, sem olli nokkurri ká-
tínu meðal fulltrúanna.
Þá var lýzt margvíslegum og
miklum verkefnum fslands og
efnahagslegum örðugleikum fá-
mennrar þjóðar að sinna þeim
öllum nema ýtrasta hagsýni yrði
viðhöfð. Þess vegna hefðu ís-
lenzku varðskipin tvennum verk-
efnum að gegna, sem væri land-
helgisgæzla á vegum hins opin-
bera þann tíma sem skipin þyrftu
ekki að sinna kalli frá rtauðstödd
um skipum, en bein björgunar-
Störf sætu þó ávallt í fyrirrúmi
fyrir öðrum verkefnum. Virtist
hinn brezki jarl mætavel skilja
þessa íslenzku aðstöðu og tvenns
konar verkefni skipanna, og
stakk uppá því, að skipin hefðu
tvenn flögg uppi til skiptis, Slysa
varnaflaggið er þau væru að
veita björgunarhjálp, en drægju
svo landhelgisflaggið að húni er
þau vildu skjóta. Eitt málið á
Á fljótinu og við hafnargarð-
ana framundan gaf að líta hin
allra nýjustu björgunarskip frá
ýmsum löndum.
Stærst og mest sjóskip að sjá
var nýtt norskt björgunarskip
Hákon VII um 150 smálesiir að
stærð. Þarna var og nýtt sænskt
björgunarskip og pólskt skip sem
gáfu hinu norska skipi ekki mik-
ið eftir, en fullkomnast að öll-
Ólafur Ólafsson, minning
ENGINN af vinum Ólafs heitins
Ólafssonar, sjómanns, sem fórst
í hinu hörmulega slysi, er togar-
inn Júlí fórst, hefur minnzt hans
opinberlega. Af þeim sökum hef
ég leyft mér að festa þessi orð á
blað í því skyni að þau birtist
opinberlega.
Ólaf heitinn þekkti ég vel frá
barnæsku. Mörgum hæfileikum
var hann gæddur, er hefðu fleytt
honum yfir torfærur og mótbyr
mannlífsins, sem mæta öllum, ef
hann hefði getað siglt framhjá
blindskerjunum, sem mörgum
verða að fótakefli á lífsleiðinni.
Af þessúm sökum varð líf hans
oft með öðrum blæ en vér vinir
hans hefðum óskað og hugur
hans stefndi til.
Ólafur var nágranni minn og
var hann mér kær frá barnæsku,
sökum góðvildar og hjálpfýsi.
Foreldrar hans bjuggu lengi í
Vesturbænum hér í Reykjavík,
að Nýlendugötu 7, hjónin Ólafur
Ólafsson, sjómaður (f 1934), og
Margrét Torfadóttir (f 1954). —
Ólst Ólafur þar upp og naut
bjartra og skemmtilegra æsku-
ára.
Var hann einnig sérstaklega
kær móðursystur sinni, sem nú
er nýlátin.
Jafnan var Ólafur glaður og
j reifur og mætti erfiðleikum lífs-
ins með karlmennsku og gat hann
því með sanni af alhug tekið sér
í munn þessi orð skáldsins:
Vér skulum ei æðrast,
þótt inn komi sjór,
þó að endur og sinn gefi á bátinn.
Nei, að halda sitt strik,
vera’ í hættunni stór
að horfa ekki um öxl —
það er mátinn!
Lífsfleyi sínu sigldi Ólafur
heitinn örugglega í höfn, þótt
hann yrði vitanlega, eins og allir,
að lúta kallinu, sem kemur til
allra fyrr eða síðar.
Vér getum ekki skilið hvers
vegna kallið kom jafnfljótt til
hans og raun bar vitni, eins og
til hinna félaga hans og starfs-
bræðra. En huggunin er sú, að
hér eru góðir drengir kvaddir og
geta því vinir og eftirlifandi ást-
vinir Ólafs heitins Ólafssonar átt
mikia huggun, er þeir horfa yfir
líf hans og starf. Persónuiega er
mér kunnugt, að með Ólafi heitn
um Ólafssyni er héðan kvaddur
um tækniútbúnaði og hugvits-
snilld var þýzka björgunarskip-
ið Theodor Heuss og systUrskip
þess, en Þjóðverjar byggja hin
nýju björgunarskip sín í þessu
formi. Einn liðurinn við slu ðun
björgunarskipanna, var að heim-
sækja skipasmíðastöð við Vege-
sack og skoða þar björgunarskip
í smíðum. Var siglt niður fljót-
ið á björgunarskipunum, og
máttu fulltrúarnir fara með því
skipi sem þeir óskuðu.
f sambandi við heimsóknina á
björgunarstöðina voru skoðuð
alls konar björgunartæki, sér-
staka athygli vakti smálíkan af
þýzka björgunarbátnum Theodor
Heuss, sm var fjarstýrt og hægt
að stjórnar að öllu leyti úr landi
enda ekki pláss fyrir mann um
borð. Jafnvel dótturbátnum var
skotið á flot og hann látinn keyra
um með vél í gangi, allt fjar-
stýrt. Það sem íslenzku fulltrúun-
um þótti mest varið í var að
kvikmyndin Björgunarafrekið við
Látrabjarg var þarna sýnd við
mikla hrifni áhorfenda, sem voru
sammála um það að betri land-
kynningu væri ekki hægt að veita
neinni þjóð og verður Þjóðverj-
um varla þakkað fyrir þá miklu
vinsemd er þeir sýndu íslending-
um með þessu. Sama mynd mun
nú verða sýnd i skozka sjónvarp-
inu á næstunni. Þess er og rétt að
geta, að sjónvarpað var frá þýzku
útvarpsstöðvunum frá setningar-
athöfn ráðstefnunnar og heim-
sókninni í björgunarskipin, var
það um hálfrar stundar sjón-
varp.
í kveðjusamsæti sem skipa-
eigendur í Bremen, arftakar
hinna fornu Hansakaupmanna,
héldu fulltrúunum, flutti íslenzki
kvenfulltrúinn frú Gróa Péturs-
dóttir ávarp, þar sem hún þakk-
aði Þjóðverjunum góðar móttök-
ur.‘ Sagði hún, að þótt fslending-
ar ættu ekki mörg né stór björg
unarskip, þá ætti landið til marga
góða björgunarmenn eins og þeir
hefðu séð á kvikmyndinni, og
sem vonandi myndu ávallt verða
til taks ef slys bæru að höndum
við íslandsstrendur hún bað hin-
ar mörgu og ólíku þjóðir að
standa fast saman hvað björg-
unar- og slysavarnamál snerti og
loka aldrei dyrum vináttu og
góðs skilnings sín á milli í þess-
um málum og var gjörður mjög
góður rómur að hennar máli.
Má örugglega segja að þessi ráð
stefna hafi aukið þekkingu full-
trúanna og samstarfsvilja og et
það ekki hvað sízt að þakka mik-
illri lipurð og lifandi áhuga for-
seta þýzka Slysavarnafélagsins
Hermanns Helms, sem einnig er
formaður Landsambands þýzkra
útgerðarmanna, og framkvæmda-
stjóra félagsins sem lögðu mikið
kapp á að gera ráðstefnu þessa
sem árangursríkasta.
drengur góður, er öllum vlldi vel,
þótt hann héldi oftlega fast á sín-
um málstað, því það er mann-
legt.
Þeir, sem bezt þekktu Ólaf ÓI-
afsson og kynntust honum, eiga
sér í hjarta hjartfólgnar minn-
ingar um hann. Geta þeir því
kvatt hann með þessum orðum
sálmaskáldsins:
Hvað er Guðs um geima
gröfin betri en sær.
Út um alla heima
armar Drottins nær?
JRagnar Benediktsson.