Morgunblaðið - 03.11.1959, Page 13

Þriðjudasrur 3. nóv. 195í>
MORCUNTtLAÐIÐ
13
ÞA er lokið enn einni kosninga-
baráttunni. Þjóðin hefur nú valið
sér fulltrúa á löggjafarsamkomu
sína eftir nýju og réttlátara
skipulagi en áður var. Allar spár
um eyðingu dreifbýlisins og hrun
íslenzkrar „bændamenningar",
eins og Framsóknarblöðin hafa
svo „gáfulega“ komizt að orði,
hafa vitanlega ekki rætzt, held-
ur hefur hitt greinilega komið í
ljós, að hlutur strjálbýlisins hef-
ur verulega verið aukinn. Fólkið,
sem fjarst býr Reykjavík, hefur
einnig sýnt það með atkvæði
sínu, að það -er fylgjandi þeirri
réttlætisbreytingu, sem gerð hef-
ur verið á kjördæmaskipuninni.
Nokkrar deilur urðu um það, í
sambandi við undirbúning hinna
nýju kosningalaga, hve margir
þingmenn skyldu vera í hinum
einstöku kjördæmum. Það kjör-
dæmi, sem þá þótti verða af-
skipt, var einmitt Norðurlands-
kjördæmi eystra. Nú hefur hins
vegar komið í ljós, að vegna at-
kvæðaskiptingarinnar milli flokk
anna hér í kjördæminu, hlýtur
það alls 8 þingmenn, 6 kjör-
dæmakjörna og 2 uppbótarþing-
menn. — Norðurlandskjördæmi
vestra hlýtur einnig 2 uppbótar-
sæti og því alls 7 þingmenn.
Norðlendingar eiga því nú 15
fulltrúa á Alþingi í stað 13 áður,
fá því tvo af átta þingmanna-
aukningu á Alþingi með hinum
nýju lögum.
Það má því fullyrða, að við
Norðlendingar höfum ekki yfir
neinu að kvarta, enda væntum
við mikils og góðs starfs af full-
trúum okkar á löggjafarsam-
komunni.
Drengileg kosningabarátta
Segja má, að kosningabaráttan
hér nyrðra hafi farið drengilega
fram, þegar undan er skilinn
skætingur eins blaðsins, sem
gefið er út hér í bænum. Um-
ræðum um „skuggalega fortíð“
imgra og vammlausra manna ber
ekki að s.vara, enda mun það
ekki gert. Persónulegt nart og
skítkast manna á milli höfum
við algerlega sloppið við, og er
ekki að efa, að mönnum fellur
sú baráttuaðferð mun betur.
Kosningadagurinn sjálfur rann
upp bjartur og fagur, og hélzt
veður gott allan daginn. Var það
að sjálfsögðu til mikift hægðar-
auka við framkvæmd kosningar-
innar. Margir biðu eftirvænting-
arfullir eftir að talning atkvæða
gæti hafizt. Hér lauk kosningu í
öllum kjördeildum á sunnudag,
nema að Skógum í Fnjóskadal
og þangað voru send síðustu ut-
ankjörstaðaatkvæðin, sem bár-
ust. Kjörgögn voru* öll komin
hingað til Akureyrar á mánu-
dagskvöld, og flutti varðskipið
Ægir suma kjörkassana, en lög-
regluþjónar fóru á bíl og sóttu
aðra.
Þegar litið er á kosningarnar
í heild, munu Norðlendingar una
vel sínum hlut. Hitt má vera, að
sumum kunni að þykja flokkar
þeirra hafa borið minna úr být-
um en æskilegt hefði verið, og
er ekki ólíklegt, að Framsóknar-
menn uni þar verst hag sínum,
þar sem þeir hafa til þessa státað
af því, að á Norðurlandi, og þá
einkum á Norðausturlandi, hafi
fylgi þeirra verið hvað tryggast.
Góð hausttíð
Hausttíð hefur verið góð hér á
Norðurlandi, og ætlar skaparinn
ekki að gera það endasleppt við
þetta byggðarlag, þar sem sum-
arið hefur verið með eindæmum
gott. Heyfengur er því yfir meðal
lag bæði að gæðum og magni.
Heyrzt hefur, að bændur muni
yfirleitt setja fleira fé á nú í
haust vegna hinna miklu heyja,
og er það vel. Vetur konungur
sýndi ofurlítið framan í sig, er
yfirráðatímabil hans hófst sam-
kvæmt almanakinu. Það var
eins og hann vildi minna á sig
með dálítilli hríðargusu. Börnin
létu ekki á sér standa að taka
fram sleðana sína og mátti sjá
þau í hópum að leik á götunum.
En ekki stóð skemmtun þeirra
NORSKI stórútgerðarmaður-
inn Braathen hefur enn einu
sinni gefið íslenzku skógrækt-
inni stórfé. Að þessu sinni
10 þús. kr. norskar, en hann
hefur þá stutt íslenzka skóg-
rækt með samtals 50,000
krónum norskum, eða meira
en nokkur annar einstakling-
ur, sagði Hákon Bjarnason,
skógræktarstjóri, er hann
boðaði blaðamenn á fund
lengi. 1. tvo daga gátu þau rennt
sér, en þá gerði sunnanátt og
hlýju á nýjan leik, og má nú
heita, að hvert snjókorn sé horf-
ið aftur, að minnsta kosti í
byggð. Ekki lokuðust fjallvegir í
innhéruðum, og er ágætlega bíl-
fært bæði austur og vestur yfir
heiðar. Hin góða hausttíð hefur
einnig orsakað það, að mjög
mikið hefur verið hægt að vinna
þeirra Braathens hér um
helgina.
Skýrði Hákon ennfremur svo
frá, að fyrir þetta fé hefðu
115,000 trjáplöntur verið gróður-
settar í Skorradal, þar væri að
rísa allra fegursti skógur, en
landrými væri þar ekki fyrir
mun meiri gróðursetningu.
Nú yrði sem sagt að finna nýtt
landsvæði til þess að halda áfram
gróðursetningu fyrir gjafafé
Braathens, sennilega yrði það í
Haukadal.
Braathen er mikill áhugamað-
að jarðyrkju og keyrslu húsdýra-
áburðar á tún. Segja má, að góða
tiðin færi mönnum mikla björg
í bú, enda komst einn bóndi svo
að orði við mig nýlega, að tíðar-
farið væri meira en helmingur
af tilveru bóndans, því ekki
þyrfti nema eina skarpa óveðurs-
nótt til þess að gera marga
þeirra nærfellt að öreigum.
Hér við Eyjafjörð hafa afla-
brögð verið misjöfn. Innfjarðar
er lítill fiskur og því tregur afli
hjá trillubátum, sem aðeins geta
róið stutt. Hins vegar mun hafa
verið skárra hjá stærri bátum,
sem geta róið lengra út.
Stórt átak
Nýlega var vígður hér í bæn-
um nýr leikskóli fyrir börn, og
þess verið getið í fréttum. Barna-
verndarfélagið hér í bæ hefur
staðið fyrir byggingu þessari, en
notið til þess stuðnings bæjar og
ríkis auk ýmissa félagasamtaka.
Framkvæmd þessi var bæði mik-
ið og merkt átak og kemur að
góðum notum. Þörfin fyrir slíkt
dagheimili fyrir ung börn var
orðin brýn. Stöðugt mun verða
erfiðara fyrir húsmæður að fá
húshjálp, og þar sem margt er
um ung börn á heimilum er það
nánast eina leiðin fyrir mæð-1
urnar að koma þeim á barna-
heimili hluta úr deginum, til
þess þar með að létta sér heim-
ilisstörfin. Barnaverndarfélagið
á vissulega miklar þakkir skilið
fyrir framtak sitt, svo og þeir
mörgu, sem stutt hafa það með
ráðum og dáð til þess að koma
þessari merkun stofnun á fót.
vig.
ur um skógrækt, hann á sjálfur
mjög stóran skóg í Noregi — og
hefur haft mikla ánægju af
skógræktarstörfum.
En sem kunnugt er hefur
hann áhuga á fleiru. Hann er
stórútgerðarmaður og á skipastól,
sem er 150,000 tonn að stærð.
Auk þess á hann flugflota og
starfrækir fullkomin viðgerðar-
verkstæði í Stavangri.
En í flugstarfseminni hefur
Braathen ekki haft óbundnar
hendur, því Norðmenn eru aðil-
ar að skandinavisku flugsam-
steypunni SAS — og hagsmunir
þess og Braathens hafa víða rek-
izt á. En Braathen er samt sem
áður mjög skeleggur baráttu-
maður á sviði flugmálanna.
— Norðmenn hafa um langt
skeið verið mikil siglingaþjóð og
Vuipuð í
lallhlíi úr
Sólfaxa |
ÁÆTLAÐ var, að Sólfaxi legði
upp í eitt Grænlandsflugið í
morgun. Þetta flug er þó sér-
stætt að því leyti, að flugmenn-
irnir eiga að varpa öllum flutn-
ingum út í fallhlífum yfir tveim-
ur veðurathugunarstöðvum Dana
á austurströndinni, Daneborg og
Danmarks Haven, sem er um 780
km. norður af Reykjavík.
Fyrst er ferðinni heitið til
Meistaravíkur. Þar verður lent
til þess að taka hurðina úr flug-
vélinni, en þá er enn eftir nokk-
urra stunda flug norður til Dan
marks Havn. Síðan kemur vélin
aftur við í Meistaravik á heim-
leið — og þar verður hurðin sett
í. Ógerningur er að varpa stórum
stykkjum úi úr flugvélinni nema
að taka hurðina úr áður en lagt
er af stað.
Flugstjóri í þessari ferð verður
Björn Guðmundsson.
Græn tún og fé
á afrétti
GRÍMSSTÖÐUM, 31. okt. — Tíð-
in hefur verið með eindæmum
góð hér allt þetta haust. Aðeins
hefur komið svolítið hríðarkast,
en nú er aftur orðið hlýtt, 8 stiga
hiti í dag. Jörð er alauð og túnin
græn enn, enda hafa aðeins kom-
ið þrjár frostnætur. Varla er
hægt að segja að sjái snjó í fjöll-
um. Er þetta alveg óvenjuleg tið
á þessum tíma árs.
Heyskapur gekk vel í sumar og
grasspretta var óvenju góð. Tals-
vert var um að tún væru þrísleg-
in og er það sjaldgæft.
Afurðir voru í betra lagi á
þessu hausti. Féð er enn á afrétt-
inni og munum við hafa það þar
meðan veðrið helzt svona gott
Það er fljótlegt að ná því þaðan,
nema af öræfunum austan Jökuls
ár, og sjaldgæft er að þar verði
nokkrir fjárskaðar þó eitthvað
verði að veðri. Nú er orðin venja
að fara í sjálfsmölun á bílum
fram á miðjan vetur. Farið er 1
Grafarlönd á einum degi, í stað
5 daga áður, en það eru lengstu
leitir hjá okkur.
í sumar hefur verið unnið við
Laxárósanna, til að tryggja að
áin renni jafnt all.m veturinn.
Þegar því verki verður lokið á að
vera tryggt að áin stýflist ekki á
vetrum.
Mikið er um byggingarfram-
kvæmdir hér 1 Mývatnssveitinni,
t. d. eru tvö íbúðarhús og stór
kirkja í byggingu í Reykjahlíð og
tvö íbúðarhús í Vogum. Er ómet-
anlegt að hafa svona góða tíð og
verður haldið áfram byggingar-
vinnu svo lengi sem hún helzt.
— Jóhannes.
átt stóran skipastól, segir hann.
En nú eru tímamót í vændum.
Flugvélarnar eru að taka far-
þegaflutningana af skipunum —
og í vaxandi mæli munu þær
líka taka vöruflutningana. SAS
hefur ekkert gert fyrir Norð-
menn og forysta okkar á alþjóða
flutningaleiðum er í hættu, ef
við byggjum ekki upp öflugan
flugflota, sagði Braathen. Og nú
er það eitt helzta áhuagefni okk-
ar að fá stóran flugvöll í Nor-
egi, nægilega stóran fyrir far-
þegaþoturnar. Slíkan völl eigum
við engan, en ég er að vona að
eitthvað verði aðhafzt núna, þeg-
ar þoturnar eru farnar að lenda
reglulega í Kaupmannahöfn,
sagði Braathen að lokum.
Að loknum kosningum.
— Hlutur Norðlendinga
góður. — Hausttíð góð.
— Reytingsafli. — IVIerk
framkvæmd Barnavernd-
arfélagsins
Leikskólinn nýi
SAS hefur ekkert gert fyrir Norðmenn
— segir Braathen, sem enn styrkir
islenzka skógrækt