Morgunblaðið - 07.11.1959, Blaðsíða 8

8
MORCUTSfíLAÐIÐ
Fostudagur 6. nóv. 1959
Ui SKÁK 111 í
Zagreb, 5. 10.
ÍSFTIRFARANDI skák er tefld í
16. umferð og á Friðrik þar í
höggi við hinn örugga Petro-
sjan. Skákin er ekki ýkja
skemmtileg, en það má greina
þunga undiröldu, eins og í svo
mörgum af skákum Friðriks.
Hvítt: T. Petrosjan.
Svart: F. Ólafsson.
Nimzoindversk vörn.
1. c4, e6, 2. Rc3, Rf6, 3. d4, Bb4,
4. e3, c5, 5. Rge2. Þessum leik er
oftar leikið eftir 4...0—0, en
það er einnig mögulegt að leika
honum á þessu stigi málsins.
5......d5, 6. a3, Bxc3t Hér er
önnur leið 6.....cxd4. 7. exd4,
Be7, 8. c5, Rc 6, með mjög flóknu
tafli. 7. Rxc3, cxd4, 8. exd4,
dxc4, 9. Bxc4. Hernaðaráætlun
svarts hefur nú komið í ljós.
Hvítur hefur fengið einangrað
peð á miðborðinu, sem svartur
reynir síðan að hefta með því
að leika Rc6 — e7 — d5, en þessi
áætlun nær því aðeins tilgangi
sínum að svartur þurfi aldrei að
drepa með e6 peðinu til d5, því
þá hefur hann sjálfur fengið
sams konar veikleika í sína
stöðu. í kaupbæti fyrir einangr-
að d-peð fær hvítur biskupa-
parið, sem mörgum skákfræð-
ingum þykir nægileg uppbót.
9 ....Rc6. 10. Be3. 10. d5 væri
aðeins beiðni um jafntefli eftir
10 ....xexd5. 11. Rxd5, Be6.
10..... 0—0, 11. 0—0, b6, 12.
Dd3, Bb7, 13. Hadl, h6. Nauð-
synlegt vegna hótunarinnar Bg5.
14. Hfel, Re7, 15. Bf4, Hc8, 16.
Be5, Rfd5, 17. Rb5. Leikur, sem
lítur vel út, en er ekki að sama
skapi sterkur. Ég hefði kunnað
miklu betur við leik eins og 17.
Ba2 ef t. d. xc3, 18. bxc3, Rg6,
19. Bg3 og hvítur hefur mörg
sóknarfæri. T. d. með He3 og
h4. Ef svartur reyndi 17........
Rg6 þá 18. Rx6xRe4. 17..........
Ba6”. 18. a4, Rf5. 19. b3, Ha8.
Þvingað vegna Rxa7. 20. Df3. —
Petrosjan hefur algjörlega mis-
heppnazt hernaðaráætlun sín. Ef
við athugum stöðu hvítu mann-
anna þá sjáum við fljótlega að
þeir eru ekki rétt staðsettir þeg-
ar miðað er við að hvítur hefur
einangrað miðborðspeb. Auðvit-
að verður hvítur að beina þeim
að kóngsstöðu svarts en ekki
að drottningarvæng. Ég vil nú
hiklaust telja svörtuna stöðuna
betri. 20....Bb7, 21. Dg4. —
Sóknin, sem kom of seint. ■—
21.....Dg5, 22. h3, Hfd8, 23.
Bd3, Hd7, 24. Dxg5, hxg5, 25.
Bxf5, exf5, 26. Rd6, f6, 27. Rxb7,
Hxb7. 28. Bd6, Kf7, 29. Hcl,
Had8, 30. Hc6. Að öðrum kosti
kemur Rf 4 og vinnur d-peðið.
3<f. .... Hb—d7, 31. Ba3, Hh8,
Hee6, Hhd8, 33. Kfl, Rf4, 34.Hed6,
Hxd6, 35. Bxd6. Ef 35. Hxd6, Hx
d6 36. Bxd6 Re6 37. Bb8 a6 38.Ba7
b5, 39. Ke2, Ke7, 40. Ke3, Kd6
og hvítur er í miklum erfiðleik-
um. 35.......Re6, 36. d5, Rd4,
37. Hc7f Kg8! Vel leikið. Ef 37.
.... Kg6, 38. Ba3 og hvítur
myndi vinna leik síðar með Bf8
og hóta peðinu á f6. 38. Be7,
Hxd5, 39. Hxa7, Rxb3, 40. Hb7,
Rd2t, 41. Ke2, Rc4. Biðleikur
Friðriks. 42. Bb4, He5t, 43. Kfl,
He8, 44. Ha7! Bezta vörnin. Ef 44.
Hc7, Rb2! 45. a5, Rd3! 46. Bc3,
bxa5, 47. Bxa5, Hb8! og hrókur-
inn og riddarinn vinna svo vel
saman að mjög erfitt yrði fyrir
hvítan að halda stöðunni. 44.. .f4,
45. Bc3” Kh8. Tilraun til þess
að fiska eftir afbrigðinu, sem
ég gaf upp áðan. 46. Hc7. Petro-
sjan lætur ekki ánetjast. 46....
Rd6, 47. Hc6, Re4, 48. Bel, Hb8.
Ef 48.....Ha8, 49. Hxb6, Hxa4,
50. Hb4. 49. f3, Rg3t, 50. Bxg3,
fxg3, 51. Hc4, Hd8, 52. Ke2, Hd5!
Skákin er vitaskuld ekkert nema
jafntefli, en það finnst ein og
ein gildra sem hvítur þarf að
vara sig á.53. f4!, gxf4, 54. Hxf4,
Hc5, 55. Hb4(?) Gefur svörtum
aukna möguleika, sem ættu þó
ekki að nægja til vinnings. Bezt
var 55. Kf3. Hc3t, 56. Kg4, Hb3,
að öðrum kosti Hb 4. 57. Hf3,
Hb4t, 58. Hf4, Hxf4, 59. Kxf4,
Kg8, 60. Kxg3 og jafntefli ætti
ekki að vera langt undan. —
55...... Hf4!! 56. Hxb6, Hf2t,
57. Ke3, Hxg2, 58. Kf3, Ha2, 59.
Kxg3, Hxa4. Slíkar stöður hafa
komið upp í tugum kappskáka,
og eru það sem skákfræðin nefn-
ir jafntefli með beztu tafl.
mennsku. — 60. Hb3. — Eg
myndi kunna vel við leik eins
og 60. h4 og svartur kemst ekki
fet áfram. 60.....Kh7, 61. Hc3,
Kh6, 62. Hb3, Kg5, 63. Hc3, f5,
64. Hc8? Eftir þennan afleik
lendir Petrosjan í miklum erfið-
leikum sem honum tekst ekki að
bjarga sér út úr. Betra var vita-
skuld að leysa svörtum að leika
f4 og fara þá af stað með hrók-
inn. 64.....Ha3t, 65. Kg2, Kf4,
66. Hc4t — Það hefði orðið erfitt
fyrir svartan að komast lengra
eftir 66. Hc2. Það er eins og
Petrosjan sé búinn að.gefast upp
en ef til vill á þessi yfirsjón ræt-
ur sínar að rekja til þess hávaða
er barst frá fólkinu utan af göt-
ÞETTA eru gamanteikningar
úr júgóslavnesku blaði þar
sem skákmennirnir eru hafðir
að skotspæni. Blaðið er nánar
tiltekið frá Zagreb og efst eru
garparnir á hlaupum í þeirri
röð, sem þeim í Zagreb hefur
sýnzt að verða mundi á þeim
við endamarkið. Frekari skýr-
ingar eru þessar.
1) Nú snýst allt um skák-
ina og hillurnar í' skóbúð-
inni eru jafnvel orðnar að
skákborði, því hann spyr kon-
una eftir að hafa dregið fram
ósköpin öll af skóm: — Þér
viljið líklega ekki máta þessa
á G-7?
2) Tal og Petrosjan eru ró-
legir yfir skákinni, annar les
íþróttablað, hinn skákblaðið.
3) Einn áhorfenda kallar:
Skýringarnar eru rangar, við
héimtum réttlæti!
4) Bobby var fús til að gefa
öllum eiginhandaráritun.
5) Þessi mynd á að sýna
hvernig skrifstofufólk í Za-
greb varði vinnutímanum
meðan á mótinu stóð.
6) Friðrik er alltaf í tíma-
þröng og Tal sprettir úr spori.
7) 1 Júgóslavíu eru tafl-
mennirnir nefndir „vinnu-
menn“ — og bílstjóranum er
ekkert gefið um „vinnu-
menn“, þeir aka hvorki í bíl
né þeysast á reiðhjóli.
8) Klukkan varð Benkö æði
oft þung í skauti.
9) Fischer er yngstur og
nýtur hann hylli ungmeyja.
unni og eins þess er statt var í
skáksalnum. Ég hef aldrei kynnzt
öðrum eins látum í skáksal eins
og hérna í Júgóslavíu. 66......
Ke3, 67. Kg3, g5, 68. h4? Eftir
þennan leik er hvítui gjörsam-
lega glataður. Betra var 68. Hc2.
68......Kd3! 69. Hb4, Kc3! 70.
Hb8, Kd4, 71. Kg2, g4, 72. h5,
Hh3, 73. Hh8, Ke5, 74. h6, Kf6,
75. Hf8t, Kg6, 76. Hg8f, Kxh6
og hvítur gafst upp. Ef 77. Hh8f,
Kg5, 78. Hxh3, gxh3, 79.
h, Kf4 og vinnur.
Fjöldi manns hafði safnazt
saman fyrir utan skákstaðinn og
fylgzt með skákinni af stóru
sýningarborði. Fólkið tók nú að
hrópa á Ólafsson og varð hann
að fara út á svalir og veifa fjöld-
anum. Sennilega hefur þetta ver-
ið nokkur upjbót á tapi Gligoric
í annari umferð gegn Tal.
★
Hvítt M. Tal.
Svart: V. Smyslov.
Karo-Kan.
I. e4, c6; 2. cl3, d5; 3. Rd2, c5;
4. Rf3, Rd7; 5. d4! Þessi leikur er
ekki ákaflega sannfærandi, því
pað hefur tekið hvítan tvo leiki
að leika d2—d4 í stað þess að
venjulega nota menn aðeins einn
leik til þess. Það eina sem rétt-
lætir þennan leik er að hann kem
ur Smyslov á óvart og opnar stöð
una, en í opnum stöðum kann Tai
vel við sig. 5. — dxe4; 6. Rxe4,
exd4; 7. Dxd4, Rgf6; 8. Bg5, Be7;
9. 0-0-0, 10. Rd6, Da5;
II. Bc4! Nú hefjast vendingar í
anda Aljechin. 11. — b5; tó. Bd2!
Ekki dugar að leika hér 12. Bb3,
vegna c5 og ef 12. Rf5 þá Bc5 og
vinnur mann. 12. — Da6; 13. Rf5,
Bd8; 14. Dh4, bxc4; 15. Dg5 Mát-
hótun í 15. leik, það verður að
teljast til nokkurra tiðinda á
slíku móti. 15. — Rh5?
Hér kvaðst Smyslov geta haldið
jafntefli, þegar þeir fóru að rann®
saka skákina eftir á. T. d. 15.
— g6; 16. Bc3, Dxa2 og ef 17.
Hxd7 þá Bxd7; 18. Rh6f, Kg7.
Betra virðist því 17. Rh6t, Kg7;
(Ekki h8 vegna Hxd7!) 18. Rf5t.
16. Rh6t!, Kh8; 17. Dxh5, Dxa2;
18. Bc3, Rf6; 19. Dxf7!!
Kjarninn í kombinasjóninni. Hót-
ar Hxd8 Dg8 og mát á f7. 19. —
Dalt. Ef 19. — Bg4 þá Rfg5;
20. Kd2, Hxf7; 21. Rxf7, Kg8;
22. Hxal, Kxf7; 23. Re5t, Ke6;
24. Rxc6, Re4t; 25. Ke3, Bb6f;
26. Bd4 og Smyslov gafst upp.
Þessi sigur er óneitanlega full
uppbót á ósigrinum í fyrstu um-
ferð.
IRJóh.
Kirkjuvika og presia-
fundur í Seifosskirkju
Á SUNNUDAGINN kemur hefst
á Selfossi kirkjuvika Selfosssafn
aðar. Er þetta þriðja kirkjuvikan
sem séra Sigurður Pálsson prest-
ur á Selfossi, gengst fyrir í söfn-
uði sínum.
Á sunnudagskvöldið hefst
kirkjuvikan með messu í kirkj-
unni kl. 8,30. Biskup landsins,
herra Sigurbjörn Einarsson, verð
ur viðstaddur og mun tala í kirkj
unni. Einnig predikar síra Jón
Árni Sigurðsson prestur í Grinda
vík.
Á mánudaginn verður haldinn
í Selfosskirkju aðalfundur Presta
félags Suðurlands. Aðalefni fund
arins verður samstarf presta og
starfshættir innan kirkjunnar, til
að mæta breyttum kringumstæð-
um þjóðfélaginu. Munu séra
Garðar Svavarsson prestur Laug
arneskirkju, séra Jón Þorvarðsson
prestur Háteigssóknar og séra
Sigurður Pálsson reifa málið á
fundinum.
Þá um kvöldið verður sam-
koma í ki'rkjunni og munu þrír
prestar tala, þeir séra Gunnar
Árnason, séra Sveinbjörn Svein-
björnsson í Hruna og séra Arn-
grímur Jónsson í Odda.
Á þriðjudagskvöldið flytur
séra Jóhann Hannesson prófessor
erindi. Á miðvikudagskvöld verð
ur enn flutt erindi og er það
Ólafur Ólafsson kristniboði sem
þá talar. Á fimmtudagskvöldið
kemur til fyrirlestrahalds á
kirkjuvikunni prófessor Þórir
Þórðarson. Á föstudags og laug-
ardagskvöld verða sérstakar
æskulýðssamkomur í Selfoss-
kirkju og þar tala þeir Kolbeinn
Þorleifsson stud. theol. og Frans
Halldórsson stud. theol. og á
æskulýðssamkomunni seinna um
kvöldið talar séra Bjarni Jóns-
son vígslubiskup. Kemur þá með
honum kór KFUM. Ýmsir söngv-
arar verða fleiri kvöld vikunnar,
en samkomur allar hefjast klukk
an 8,30 á kvöldin og eru þangað
• allir velkomnir.
— Ambassador
Framh. af bls. 6.
Þá eru vafalaust á listanum
áætianir um að reisa mikla trjá-
vöruverksmiðju í Kirkjunesi í N-
Noregi í samstarfi við Finna, en
henni yrði að fylgja miklar sam-
göngubætur í Norður Finnlandi
Framkvæmdir á sviði námu-
graftar koma einnig til greina
og einnig eru að sögn Trygve
Lie á listanum iðnaðarfyrirtæki
á algerlega nýju sviði.
Hversvegna velja menn Noreg?
Um leið og Trygve Lie flýgur
til útlanda er norska stjórnin að
undirbúa ýmsar hliðarráðstafan-
ir til að laða að erlent fjármagn.
Gefinn hefur verið út svolítill
bæklingur á ensku, sem nefnist
„Why investors pick Norway“
eða „Hversvegna velja menn
Noreg til fjárfestingar", og inn-
an skamms mun koma út stór
hanbók á ensku sem á að inni-
halda allt sem hægt er að hugsa
sér að erlendir auðjöfrar hafi
áhuga á að vita um norskt efna-
hagslíf og framleiðslufyrirtæki.
Norðmenn geta m. a. boðið upp
á ótakmarkaða vatnsorku og stöð
ugleika í efnahagsmálum. Þeir
hafa líka ætíð staðið vel í skilum
með afborganir af lánum. Hins-
vegar vekur það ekki traust er-
lendis, að flokkur með sósíalíska
yfirhöfn er við völd og skatta-
löggjöf og verðlagslöggjöf er ó-
hagstæðari en í mörgum öðrum
löndum. En stjórnin hefur við
góð orð að breyta þessu síðasta,
eða að gefa t. d. skattaundan-
þágur.
Stjórnarandstæðingar í Noregi
standa álengdar og horfa kald-
hæðnislega á. Það er talað Jilá-
lega um hjónaband norsks sósíal
isma og amerísks kapitalisma. En
um hitt efast enginn, að Trygve
Lie sé tilvalinn maður í embætti
„dollara-ambassadorsins", því að
enginn norskur maður nýtur þvl-
líks álits sem hann á alþjóða-
vettvangi. Þ. Th.