Morgunblaðið - 27.11.1959, Síða 9

Föstudagur 27. nóv. 1959
MORC.inSBLAÐIÐ
9
með því að vera í brennidepli! aðhyllumst andlegt frelsi og lýð-
þjöðlífsins, um það verða að leika I ræði í stjórnmálum að einmitt
allir straumar, sem streyma um
þjóðfélagið. Ekki má alltaf vera
þar sléttur sjór, þar verða eian-
ig að rísa háar öldur, um svið
þess verða að blása allir þeir
vindar, sem hrsera loftið í and-
legu lífi þjóðarmnar, stundum
má vera logn, en það má ekki
reyna að halda storminum frá
þessari stofnun, ef hann geisar
um þjóðlífið. Hlutleysi útvarps-
ins má aldrei túika á þann veg
að þar megi ekki koma fram and
vígar skoðanir. Ef útvarpið á að
verða skoðanalaust, þá verður
það ekki aðeins leiðinlegt, held-
ur hættulegt eflingu heilbrigðr-
ar dómgreindar. Vitibornir menn
liafa alltaf og ads staðar skiptar
skoðanir á ótal hugmyndum og
fyrirbærum. Það er aðalsmerki
frjáls þjóðfélags að menn geti
greint á og deilt, án þess að
þurfa að óttast afleiðingar skoð
anna sinna. Og deilur á að heyja
með heiðarleik og hófsemi, ann-
ars varpa þær ekki Ijósi, heldur
skugga. Það er trú okkar, sem
slík skoðanaskipti og jafnvel
deilur á öllum sviðum mannlegs
vitsmuna og tilfinningalífs séu
einn bezti sporinn á vaxandi and
legan þroska og þar með fram-
þróun mannsins. Og hvernig gæti
þá útvarp gegnt hlutverki sínu
í þágu framfara, ef það héldi
öllu slíku ölduróti, öllum slíkum
stormsveipum utan veggja sinna.
Það er þess vegna ,sein niór
hefur alltaf fundizt, að útvarpið
mætti aldrei verða svo hlutlaust,
að það yrði skoðanalaust, að
frjálslyndi og umburðarlyndi
væri ekki síður nauðsynlegt í
starfi þess en hlutleysi. Ég veit,
Vænianlegt frá Bókfellsúigáfunni
Bréf Árna biskups og Feröa-
þæftir dr, Helga Péturss
BL.AÐAMENN áttu í gærdag
tál við Birgl Kjaran, for-
stjóra Bókfellsútgáfunnar, og
skýrði hann þeim frá útgáfu for-
lagsins á þessu ári. Hann gat
þess, að Bókfellsútgáfan gæfi út
8 bækur í ár og væru 5 þeirra
nú komnar út, en 3 ókomnar.
að hér er um vandrataðan veg að!Hann gat þess ennfremur að
ræða, því að áuðvitað má útvarp
ið aldrei verða áróðurstæki fyr-
ir nokkra eina skoðun eða nokk-
urn einn hóp, en það er mikil-
vægt, að útvarpið sé vetivangur
allra andlegra hræringa í þjóð-
lífinu, því að útvárpið getúr
flutt þær inn i hug og hjarta okk-
ar allra“.
Bókfellsútgáfan legði höfuð-
áherzlu á að gefa út bækur um
þjóðlegan fróðleik, og kvaðst
fullyrða, að í ár hefði tekizt bet-
ur til um val en stundum áður.
Hann gat þess ennfremur að
bækurnar hefðu allar verið
prentaðar í Odda og bundnar í
Sveinabókbandinu og þakkaði
1 fréttastofunni — Hendrik Ottósson, Högni Xorfason og Thorolf Smith undirbua kvöldfréttirnar.
Alsírbúar fallast á
sjálfsákvörðun
en krefjast fullkominnar tryggingar
á rétti sinum
Rabat, 26. nóv. NTB/AFP.
1 BLAHAVIÐTALI sem Abdel
Hafiz Boussouf, samgöngumála-
ráðherra útlagastjórnarinnar í
Alsír, átti í dag, sagði hann að
uppreisnanmenn í Alsír hefðu
fallizt á grundvallaratriðið um
sjálfsákvörðunarrétt til handa
Alsírbúum án allra bakþanka.
Við vonum að franska stjórnin
geri slíkt hið sama, sagði hann.
Ráðherrann sagði að útlagastjórn
m krefðist þess eins, að staðið
verði við sKilyrðin og trygging-
arnar fyrir sjálfsákvörðunarrétti
Alsírbúa. Franska stjórnin hefði
ekki komið til móts við kröfur
uppreisnarmanna um fullkomna
tryggingu fyrir því að staðið
verði við gefin loforð, sagði hann,
og yfirlýsingar sem koma frá
Frakklandi eru oft mjög m >t-
sagnakenndar. Hann kvað
frönsku stjórnina ekki hafa gef-
ið skýr svör um afstöðu sína í
málinu.
★ Okkar fulltrúar
Boussouf sagði að mennirnir,
lem útlagastjórnin hefði tilnefnt
til að semja við Frakka ættu
fullt traust Alsírbúa, þó þeir
væru í frönskum fangabúðum.
Við vonum að Frakkar geri sér
ljóst, að þeir hafa enga ástæðu
til að neita að ræða við þessa
menn ,sagði hann. Við viljum
frið í Alsír og við vonum, að
fr'anska stjórnin hætti að hlaupa
í kringum heitan grautinn, ef
hún hefur í raun og veru áhuga
á að friða landið. Vilji Frakkar
semja við mennina, sem tilnefnd
ir hafa verið, eru möguleikar á
samkomulagi, sagði hann, en
neiti þeir áfram að semja við
þá, hafa þeir sannað að þeir kæra
sig ekki um frið.
ýé Getum barist áfram
Boussouf lagði að lokum áherzlu
á, að útlagastjórnin, Alsírbúar
sjálfir og uppreisnarherinn væru
reiðubúnir til að halda áfram
baráttunni með öllum tiltækum
ráðum og hvernig sem allt velt-
ist, þangað til Alsír hefði hlotið
fullt frelsi og losnað úr höndum
nýlendukúgaranna.
Mikill músagangur
veit á harðan vetur
HÓLSFJÖLLUM, 26. nóv. — Sl.
sumar var hér mjög hagstætt til
heyskapar og eiga bændur hér
meiri hey en nokkru sinni fyrr.
Mun ekki af veita, þegar vetur-
inn fer svo illa að, sem raun ber
vitni, en mjög hefir þrengt að
um jörð í þessum stöðugu bleytu
hríðum, sem nú hafa verið að
undanförnu.
Mikill músagangur hefir verið
hér heima við bæi og segir gam-
alt fólk að það viti á harðan vet-
ur. Litlar verklegar framkvæmd-
ir voru hér í sumar, og er eink-
um því um að kenna, að jaröyta,
sem bændur voru búnir að fá
leigða, brást.
En af hálfu hins opinbera voru
byggðar brýr á árnar í Möðru-
dal, Sauðá og Selá, og eru það
síðstu brýrnar á þjóðleiðinni
milli Austur- og Norðurlands.
Er það út af fyrir sig merkur á-
fangi og hin bezta samgöngubót.
Enn er fært á jeppum inn í
Mývatnssveit og þaðan bæði til
Húsavikur og Akureyrar.
— Víkingur.
hann forstjórum þeirra fyrir-
tækja fyrir vandaða vinnu.
Bækur þær, sem Bókfellsút-
gáfan gefur út að þessu sinni,
eru þessar:
Fyrr á árinu kom út Fornólfs-
kver í tilefni aldarafmælis dr.
Jóns Þorkelssonar, eða Jóns
forna, eins og almenningur kall-
aði hann. í þessari bók er gamla
kvæðakverið, en auk þess
fieiri kvæði, sem fundizt hafa
eftir lát skáldsins og þykja engu
síðri skáldskapur, en það sem
áður hafði verið birt á prenti
eftir dr. Jón. Þorkell Jóhannes-
son sá um útgáfuna.
Ævisögu Kristmanns, ísold
hina svörtu, gefur forlagið einnig
út, eins og kunnugt er. í þessari
bók fjallar skáldið um æskuár
sín og skilur lesandinn við hann,
þegar hann er 22 ára og fer í
fyrsta skipti af landi burt. Ráð-
gert er að ævisögubindi Krist-
manns verði þrjú, sagði Bkgir
Kjaran.
Þá hefur Bókfellsútgáfan gefið
út endurminningar Oscars Clau-
sens, Á fullri ferð. Fyrra bindið
af endurminningum hans, Með
góðú fólki, kom út hjá forlaginu
í fyrra. Í þessu síðara bindi, sem
er raunar sjálfstætt verk, eru
minningar frá æsku- og mann-
dómsárum. Þar eru ýmsir þættir
um verzlun, hrossabrask, fjár-
kaup o. fl. og síðan segir höfund-
ur frá því, þegar leið hans lá til
Reykjavíkur og hann byrjaði að
hafa viðskipti við bankana. Enn-
fremur var höfundur í framboði
fyrir 40 árum og greinir frá því.
í bók Oscars er mikill fróðleikur
samankominn.
Þá má geta bókar Valtýs Stef-
ánssonar, „sem er svokölluð jóla-
bók okkar“, sagði Birgir Kjaran,
enda stærsta og dýrasta verkið,
sem við gefum út í ár. Við höfum
áður gefið út 4 bækur eftir Valtý,
tvö bindi af Thor Jensen, sem nú
er á þrotum og síðan gekkst hann
inn á að við gæfum út nokkur
samtöl eftir hann, eftir miklar
fortölur mínar og eru þau nú
orðin þrjú bindi“. Birgir sagði,
að þetta þriðja bindi af samtöl-
um Valtýs, Menn og minningar,
væri sérstakt að því leyti, að auk
samtala eru í bókinni nokkrir
þættir um hann sjálfan. „1 þess-
ari bók gefur hann meira af sjálf-
um sér“, eins og Birgir Kjaran
komst að orði. I þessum bókum
Valtýs Stefánssonar eru 134 þætt-
ir og í nafnaskránni koma fyrir
um 900 persónur.
Þá gat Birgir Kjaran um
drengjabók forlagsins, eða bláu
drengjabókina, „Steinar, sendi-
boði keisarans" og er þetta 17.
bókin í drengjabókaflokki for-
lagsins.
Ókomin er út rauða bókin, þ. e.
telpubók forlagsins, en hún
verður „Klara og stelpan sem
strauk“. Þetta er 15. bókin í þess-
um flokki.
Þá minntist Birgir Kjaran að
lokum á nýja bók frá forlaginu,
þar sem saman kominn er þjóð-
legur fróðleikur. Er það „Biskup-
inn í Görðum“ og er bókin gerð
úr safni Áma biskups Helgason-
ar, sem var meðal kunnustu ís-
lendinga á sinni tíð og bar bisk-
upsnafnbót. Er bókin sett saman
úr bréfum séra Áma til Bjarna
amtmanns Þorsteinssonar, en
þeir voru skólabræður og sam-
tíðarmenn í Kaupmannahöfn
1804—1808 og trúnaðarvinir alla
ævi. í bók þessari er saman kom-
inn mikill fróðleikur og eykur
það enn á gildi bókarinnar, að
Finnur Sigmundsson, landsbóka-
vörður, hefur ritað skýringar við
bréfin. Þetta er annað bindi for-
lagsins af íslenzkum sendibréf-
um, en það gaf út í fyrra fyrsta
bindið í þessum flokki: Skrifar-
ann á Stapa, og var þeirri bók
frábærlega vel tekið af
Dr. Helgi Péturss.
unnendum ísl. sögu og þjóð-
legra fræða. í þessari bók „Sendi
bréfa Árna biskups“ er mínnzt á
fjölmarga þekkta menn, bæði út-
lenda og innlenda, eins og Jón
Sigurðsson, Grím Thomsen og
Rask, svo nokkurra sé getið.
Loks gat Birgir Kjaran þess,
að forlagið myndi gefa út ferða-
bók dr. Helga Pjeturss. Hann
samdi eins og kunnugt er marga
skemmtilega ferðaþætti, bæði
héðan og erlendis og e- bók hans
um Grænlandsförina, sem út
kom skömmu fyrir aldamót, lang
þekktust. Vilhjálmur Þ. Gislason
hefur séð um útgáfu bókarinnar,
sem er mjög mikil að vöxtum eða
22 arkir alls og auk þess eru í
henni myndir eftir Halldór Pét-
ursson. Bókin skiptist í þrjá
kafla: I. Grænlandsreisan, II.
Innlend ferðalög og III. Ferða-
lög um önnur lönd, svo sem
Þýzkaland og England. Þessarar
bókar hins merka fræðimanns og
stílista er von innan tíðar.
TIL SÖLU:
Grundig
útvarpsfónn
Er í sérflokki útlits og gæða,
fullkomið hátalarakerfi, Ijós
viður, mjög nýtízkulegur stíll.
Einnig lítill, norskur bóka-
skápur, danskur, léttur barna
vagn og ítölsk barnatazka.
Skólavörðustíg 21-A, 2. hæð.
A
prjonavorumar
seldar í dag eftir kL L
UllarvörubúSin
Þingholtsstræti 3.
Heimamyndatöknr
Barna- og fjölskyldumynda-
tökur. Á laugardögum brúð-
kaupsmyndir. Heimamynda-
tökur unnar eins og á stofu.
Stjörnuljósmyndir
Flókagötu 45. — Simi 23414.
Útrdlega lágt verð
er á barnabókum og öðrum
bókum, nýjum og lesnum. —
Síðustu forvöð. Nokkrar fá-
gætar bækur.
Bókamarkaðurinn
Ingólfsstræti 8.
MALFLUTNINGSSTOFA
Einar B. Guðmundsson
Guðlaugur Þorláksson
Guðmundur Pétursson
Aðalstræti 6, in. hæð.
öllum \ Sín.ar 12002 — 13202 — 13602,