Morgunblaðið - 10.12.1959, Blaðsíða 6

6
MORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 10. des. 1959

ihrifú
ar um:
* KVIKMYNDIR *
I»AÐ er gömul saga hér að lítið
sé um veigamiklar myndir í
kvikmyndahúsunum fram eftir
jólamánuðinum, því að öll
geyma þau það, sem eiga bezt
í pokahorninu til sjálfra jól-
anna. En ég hef ekki fengið upp
lýsingar um það hverjar verða
jólamyndir kvikmyndahúsanna
að þessu sinni, en vonandi verð-
ur þess ekki langt að bíða, að ég
geti frætt lesendur blaðsins um
það. — Þær myndir, sem nú eru
sýndar hér í bæ og í nágrenninu,
eru þó sízt verri en tíðkazt hefur
um þetta leyti. — Hef ég þegar
skrifað um nokkrar þeirra og í
fyrrakvöld brá ég mér suður í
Hafnarfjörð til þess að sjá þar
tvær gamanmyndir, sem báðar
eru að mestu helgaðar tónlist-
inni, þó að næsta ólíkar séu að
öðru leyti.
Hafnarfjarffarbíó:
Hjónabandið lifi.
Þetta er þýzk mynd, með hin-
um bráðskemmtilegu leikurum,
Dieter Borsche og Georg Thom-
alla í aðalhlutverkum. Er mynd-
in framhald hinnar bráðsnjöllu
gamanmyndar „Hans og Pétur
1 kvennahljómsveitinni", sem
sýnd var í Austurbæjarbíói fyrir
nokkrum árum við mikla aðsókn
og ánægju áhorfenda. Að þessu
sinni komast þeir félagarnir
Hans og Pétur í margvíslegan
vanda, leiðast meðal annars
vegna óviðráðanlegra atvika, til
þess að klæðast kvenmannsföt-
um og taka að sér hið viðkvæma
móðurhlutverk, sem þeim tekst
ekki betur en svo, að barnavernd
arráð telur sér skylt að skerast
í leikinn. Seinna haga atvikin
því svo að þeir birtast um borð
í glæsilegu farþegaskipi, í gerfi
forríkrar amerískrar konu og
þernu hennar. Og öll þessi ósköp
stafa af því, að þeir kumpánar
eru að elta konur sínar, sem
í skipinu. Margt fyndið og furðu
Igt drífur þarna á daga þeirra
félaga. En ekki er vert að vekja
það nánar hér.
Mynd þessi er bráðskemmmti-
leg og sett á svið eins og bezt
gerist í þýzkum myndum af þessu
tagi. Og leikurinn er ágætur,
einkum þeirra Borsche og Thom-
alla, sem eru samhendir og kostu
legir í gázka sínum og glettni.
Bæjarbíó:
Allur í músikkinni.
Þetta er sænsk gamanmynd —
„Bezta sænska gamanmyndin í
mörg ár“, segir í efniskrá kvik-
myndahússins og held ég að það
sé ekki fjarri sanni. Myndin
kann á yfirborðinu að þykja
nokkuð öfgakennd eða jafnvel
bjánaleg, en þegar betur er að
gætt, leynist á bak við ærslin
og öfgamar, bráðskemmtileg og
vægðarlaust gys að hvers kon
ar tildri og hégómaskap, yfir-
stéttarhroka, „snobbi“ og öðru
slíku. Þar er einnig skopast að
ýmsu úr kvikmyndaheiminum,
að fornu og nýju, t. d. glæpa-
myndunum, sem eru veigamikill
þáttur kvikmyndaframleiðsluxm-
ar nú á tímum. En hinn raun-
verulegi boðskapur myndarlnnar
er sá, að menn eigi að vera sjálf-
um sér trúin og láta ekki glepjast
af tildri og hégómaskap.
Mynd þessi er gerð af mikilli
hugkvæmni og þar koma fyrir
ótalmörg skringileg atvik, sem
öll þjóna sínum tilgangi. Leik-
stjórinn, Hasse Ekman á lof skil-
ið fyrir starf sitt, bæði leikstjórn
ina og leik í einu af aðhlutverk-
unum. En einkum er þó afbragðs
góður leikur þeirra Povel Ham-
el’s og Martin Ljung, sem fara
snjöll satira, þar sem gert er með veigamestu hlutverkin.
♦ *
BBIDCC
*¥
♦ *
Vatnslitamyndlr
eftir Krisiján
Davíðsson
UNDANFARNA daga hafa tíu
vatnslitamyndir eftir Kristján
Davíðsson verið til sýnis í Mokka
kaffi við Skólavörðustíg. Þetta
eru allt nýjar myndir, og eru
þær til sölu þar.
SVEITAKEPPNI I. flokks hjá
Tafl- og Bridgeklúbbnum er ný-
lokið og bar sveit Einars Árna-
sonar sigur úr býtum. Auk Ein-
ars eru í sveitinni þeir Þorsteinn
Þorsteinsson, Guðmundur S.
Guðmundsson, Vilhjálmur Aðal-
steinsson, Jón Magnússon og Gísli
Hafliðason. — 12 sveitir tóku
þátt í keppni þessari og munu 5
efstu sveitirnar flytjast upp í
meistaraflokk, en keppnin í
meistaraflokki hefst 11. jan. n. k.
A V ♦ *
Endanleg röð sveitanna varð
þessi:
1. sv. Einar Arnasonar 14 st.
2. — Þórðar Elíassonar 11 —
3. — Agnars Ivars 8 —
4. — Björns Benediktss. 8 —
5. — Þóris Sigurðssonar 8 —
6. — Rósm. Guðmundss. 7 —
7. — Bernh. Guðmundss. 7 —
8. — Sigurleifs Guðjónss. 6 —
9. — Ingólfs Böðvarssonar 6 —
10. — Guðm. Jónssonar 5 —
11. — Reimars Sigurðssonar 3 —
12. — Hjartar Ingþórssonar 1 —
A ¥ ♦ *
Að 4 umferðum loknum í
bridgekeppni starfsmanna ríkis-
stofnana er röð 5 efstu þessi:
1. sv. Ríkisútvarpsins 8 st.
2. — Fiskifélags íslands 6 —
3. — Brunabótafél. íslands 4 —
4. — Skipaútgerðar ríkisins 4 —
5. — Innflutningsskrifst. 4 —
♦ ¥ ♦ *
N. k. sunnudag hefst hjá
Bridgefélagi Reykjavíkur tví-
menningskeppni og er það síð-
asta keppnin fyrir jól.
,,Rauða myllan
Reykjavík
44
1 DAG opnar ný veitingastofa á
Laugavegi 22. Á neonskilti úti
fyrir stendur hið þekkta nafn
„Rauða myllan“. Þessi veitinga-
staður er þó gjörólíkur samnefnd
um stað í París. Hér er fyrst og
fremst selt kaffi, hið vinsæla
ítalska expressokaffi og íslenzkt
pokakaffi. Þá er þar á boðstólum
smurt brauð og kökur, smáréttir
eins og ís og fromage og loks
verður á matmálstímum til alls
kyns súpur, því væntanlega vilja
margir heldur súpu, brauð og
mjólkurglas fyrir þriðjung verðs
venjulegrar máltíðar, ef þeir
komast ekki heim í mat.
Benny Sigurðardóttir, hús-
Hannibol d þingi Heimssnm-
bonds frjólsra verkolýðsfélaga
FORSETI Alþýðusambands ís-
lands, Hannibal Valdimarsson,
situr þing Heimssambands
frjálsra verkalýðsfélaga, sem
haldið er í Brussel 3. til 12. þ.m.
Var einum fulltrúa héðan boðið
að sitja þing þetta, en Alþýðu-
samband Islands er meðlimur í
Heimssambandi frjálsra verka-
lýðsfélaga.
Heimssamband frjálsra verka-
lýðsfélaga er stofnað í London 7.
des. 1949 og varð því tíu ára í
gær. Tildrögin að stofnuninni
voru þau, að allt frá 1945 höfðu
verkalýðssamtök einstakra vest-
rænna þjóða verið að segja sig
úr Heimssambandi verkalýðsfé-
laga vegna síaukinna kommún-
istiskra áhrifa innan þeirra sam-
taka.
Verkalýðssamtök frá 53 lönd-
um voru stofnaðilar að Heims-
sambandi frjálsra verkalýðsfé-
laga og innan vébanda þeirra
voru 46 milljónir meðlima. Aðset
ur þess er í Brussel.
mæðrakennari veitir þessum
nýja veitingastað forstöðu, en
eigandi er hlutafélagið Rauða
myllan. Innrétting er hin smekk-
legasta og sá Páll Guðmundsson,
húsgagnaarkitekt um hana. Er
innréttingin miðuð við að lista-
menn geti þar hengt upp myndir
sínar, sem verða til sölu. Nýstár-
leg lýsing er í veitingastofunni,
lampar úr opalgleri, og hefur
Björn Einarsson, raffræðingur
séð um hana.
Málverkasýnmg
Eyfells vel sótt
EYJÓLFUR J. Eyfells listmálari
opnaði sl. sunnudag málverka-
sýningu í Selvogsgrunni 10. Að-
sókn hefur verið mjög góð. Hafa
þegar um 600 manns sótt sýn-
inguna og margar myndir selzt.
Sýningin er opin þessa viku kl.
19—22 e.h. og laugardag og
sunnudag kl. 14—22. Aðgangur
er ókeypis.
LONDON, 7. des. — (Reuter)
Moskvuútvarpið sagði í gær, að
sovézkir vísindamenn vonuðust
til að geta „í mjög náinni fram-
tíð“ sent geimflaug til reikistjarn
anna Mars og Venusar til þess
að taka af þeim myndir, á sama
hátt og „bakhlið“ tunglsins var
Ijósmynduð. — Sagt var í út-
varpinu, að þetta væri svar við
spurningu frá hlustanda í Banda
ríkjunum um þetta efni.
skrifar úr
daglegq iífinu
ucjlýóeneliAr !
Athugið
Auglýsingar, sem birtast eiga
í jólablaðinu, þurfa að hafa bor-
izt auglýsingaskrifstofunni, sem
allra fyrst, og í síðasta lagi fyrir
n.k. laugardag 12. þessa mán-
aðar.
|fíör0im|)|0í)ií»
Sími 22480.
• Staurvika og
staurbiti
Jólaannirnar komast senn í
algleyming og gæti það þá ef
til vill verið þreyttu fólki
nokkur huggun og uppörvun
að heyra, að þessi tími hefur
lengi verið annasamur. í Þjóð-
sösgum Jóns Árnasonar er sagt
frá önnunum fyrir jólin, m. a.
á þessa leið:
„Næstu vikuna fyrir jólin
eru vökur hafðar lengstar á
íslandi og vakan miðuð við
sjöstjörnuna til sveita þar sem
ekki eru stundaklukkur, er
svo vakað þangað til stjarnan jSr
er komin í nónstað eða miðaft-
an. Þessi vika er bæði kölluð ' '
„augnavika“ og „staurvika”.
Augnavikan heitir hún af því
að þá „vaka menn öll augu úr
höfði sér“, þreytast við ljós-
birtuna og verða dapureyðir,
en staurvika af því að til þess
að halda vöru fyrir fólkinu,
létu húsbændur „vökustara"
á augu þess þegar það fór að
dotta á kvöldin . . . En af því
húsbændur á íslandi vita að
allir vilja hafa nokkuð fyrir
snúð sinn var það venja að
hver húsmóðir gæfi hjúum
sínum í vökulokin meðan
staurvikan stóð yfir góðan
bita af einhverju sjaldfengnu
bæði í sárabætur og fyrir það
að þau legðu svo hart að sér
með vökur og vinnu. Sá glaðn
ingur sem gefinn var í því
skyni var kallaður „staur-
biti“.
Menning og
menning
Velvakanda hefur borizt eft-
irfarandi bréf:
Kæri Velvakandi!
Að gefnu tilefni langar mig
til að biðja þig fyrir örlitla
skýringu vegna ummæla, sem
mun hafa verið beint til mín
1 pistli þínum 5. desember. Þar
stendur: „Þá getur hún þess
um bændamenninguna, að sá
málsvari hennar, sem hæst og
mest hefur talað fyrir henni,
og hvatt til að viðhalda henni
á þessu ári, hafi áður lýst
yfir því, í útvarpi, að íslenzk
bændamenning væri liðin und
ir lok. Hvað skydi það þá
vera, sem blessaður maður-
inn vill viðhalda?"
Þetta er skarpleg og góð
athugasemd hjá frúnni, sem
hún á heimtingu á að fá svar
við. — Og svar mitt er þetta:
í útvarpsþætti Sigurðar
Magnússonar „Spurt og spjall
að“ var rætt um atvinnulíf.
Ég nota þar því vitamlega
orðið menning í merkingunni
civilization (verkleg og félags-
leg meiming) og ég hygg
að allir séu sammála um að
hin gamla verklega og félags-
lega bændamenning sé liðin
undir lok. í deilunum um kjör
dæmamálið nota ég alls staðar
menningu í merkingunni cul-
ture (því eins og frúin bendir
á þarf ekki að varðveita það
sem liðið er undir lok). —
Culture merkir hina siðrænu
og andlegu menningu, sem
væntanlega er enn við líði. Á
flestum nálægum tungum eru
þessi tvö orð civilization og
culture notuð um menningu.
Á ísenzku notuð við þetta eina
orð menning um bæði hug-
tökin og því ekki að furða þótt
þessi fátækt okkar kunni að
valda einhverjum misskiln-
ingi.
Með vinsemd og virðingu.
Gunnar Dal.