Morgunblaðið - 23.02.1960, Side 3

Þriðjudagur 23. febrúar 1960
MORCVNBT.AÐIÐ
3

*** + *&!
inn nýi forsœtis
ráðherra Dana
riggo Kampmann er maður virtur og vinsœll
HINN NÝI forsætisráð-
herra Dana heitir fullu
nafni Olfert Viggo Fisch-
er Kampmann. Hann verð
ur fimmtugur á sumri
komanda — fæddist 21.
júlí ’10 á Frederiksbergi.
Faðir hans dó, þegar hann
var aðeins 8 mánaða gam-
all, og varð þá móðir
hans, sem átti fyrir þrem
öðrum börnum að sjá, að
leysa upp heimilið að
nokkru. — Viggo litli fór
til föðursystur sinnar og
manns hennar í Freder-
icia — og ólst þar upp
sem sonur þeirra. Því hef-
ir hann látið svo um mælt
í gamni, að þótt hann ætti
þrjú systkini, væri hann
eiginlega einkabarn.
★
Eftir að Viggo Kampmann
hafði tekið stúdentspróf í
Fredericia, hélt hann til Kaup
mannahafnar 1928 til„l>ess að
hefja háskólanám í hagfræði
Prófi lauk hann 1934. —
Næstu árin starfaði Kamp-
mann sem hagfræðingur á veg
um stjórnarinnar og í ýmsum
stjórnskipuðum nefndum, og
ávann hann sér fljótt mikið
alit, einkum sem sérfræðing-
ur í skattamálum.
★ Nafn hans á allra vörum
Þegar Thorkil Kristensen
vaið fjármálaráðherra . árið
1945, hafði hann hinn unga
card. polit. Viggo Kampmann
m,,ög í huga, í sambandi við
áætlanir sínar um ýmsar fram
kva mdir á efnahagssviðinu.
— Og vorið 1946 gerðist það,
se leiddi atihygli allrar þjóðar-
innar að Kampmann. Þá var
stonað embætti sérstaks hag-
fræðiráðunautar við þá deild
fjármálaráðuneytisins, sem
um skattamál fjallaði. Akveð-
ið var að ráða Viggo Kamp-
mann í þessa stöðu — og
leggja skyldi hana niður, þeg-
ar hann hætti störfum, nema
annað yrði ákveðið með lög-
um. — Með öðrum orðuin
Þetta embætti við fjármála-
ráðuneytið var stofnað ein-
göngu í þeim tilgangi að
tryggja stjórninni Kampmann
sem ráðunaut í skattamálum.
Þetta var vissulega fágæt við-
urkenning — og nafn Viggo
Kampmanns var á allra vör-
um.
★ Mikil reynsla
Þegar Vilh. Buhl varð svo
efnahagsmálaráðherra 1947, í
stjórn Hedtofts, var Kamp-
mann skipaður ráðuneytis-
stjóri í efnahagsmálaráðuneyt
inu. — Hann hafði þvi mikla
og góða reynslu að baki, þegar
hann fyrst varð fjármálaráð-
herra, í sept 1950, er Hedtoft
endurskipulagði stjórn sína.
Þá varð hinn nýlátni forsætis
ráðherra, H.C. Hansen, verzl-
unarmálaráðherra, en Kamp-
mann fjármálaráðherra í hans
stað. — Hann var þó aðeins
skamma stund ráðherra í það
sinn, því að stjórnin sagði af
Viggo Kampmann og Eva kona hans á heimili þeirra. — Þau
giftust árið 1942 og eiga þrjár dætur barna.
sér eftir aðeins sex vikna setu
vegna sjörskömmtunarmálsins
svonefnda. — Var þá Kamp-
mann bankastjóri við Veð-
bankann næstu þrjú árin, eða
þar til hann varð fjármálaráð-
herra á ný árið 1953. Hefir
hann síðan gegnt því embætti
og notið sívaxandi álits sem
mikill sérfræðingur í fjármál-
um. og þá hvað helzt skatta-
málum — sem fyrr.
★ Vinsælasti fjármálaráð-
herrann
Viggo Kampmann hefir nefnt
sjálfan sig „talnamanninn".
Hann hefir leikið sér að tölum
allt frá barnæsku — en hann
hefir aldrei orðið þræll þeirra,
heldur hefir honum tekizt að
beita þeim til þess að sjá, hvað
á bak við þær liggur, ef svo
mætti segja. — Hann hefir ver
ið þingmaður fyrir kjördæm-
ið Slagelse-Korsör síðan 1953
— og hann vann þar fljótt ör-
uggt fylgi og miklar vinsæld-
ið, sem hann hefir haldið af
jafnmiklu öryggi.
Kampmann er lýst svo, að
hann sé maður fordómalaus,
frjálslegur í framgöngu og
hafi sérlega skemmtilegt skop
skyn. Þessir eiginleikar hafa
aflað honum mikilla vinsælda
Ríkisstjórnin mun koma
sjóðum afvinnuveganna
á traustan grundvöll
Vaxtahækkunin rædd á Alþingi
Á FUNDI neðri deildar Al-
þingis í gær urðu nokkrar
umræður utan dagskrár um
hina nýju vaxtahækkun. —
Kvöddu forystumenn stjórn
arandstöðunnar, Eysteinn
Jónsson og Einar Olgeirs-
son, sér hljóðs og vörpuðu
fram spurningum varðandi
ýmis atriði og deildu hart á
vaxtahækkunina. Af hálfu
ríkisstjórnarinnar töluðu —
Emil Jósson, félagsmálaráð-
herra, Ingólfur Jónsson,
landbúnaðarráðhr., og Gylfi
Þ. Gíslason, viðskiptamála-
ráðherra.
Til samráðs.
Stjórnarandstæðingar spurðu
hvort lánstíma á lánum frá hin-
um ýmsu sjóðum hefði verið
breytt og einnig spurðu þeir
hvort sá háttur hefði verið hafð-
ur á, sem fyrr segir í 32. gr.
efnahagslaganna, að kalla stjórn-
ir viðkomandi sjóða til samráðs
um vaxtahækkanir. Kvaðst Ey-
steinn ekki hafa verið boðaður
sem stjórnarmeðlimur í einum
þessara sjóða, en Einar Olgeirs-
son innti sérstaklega eftir hver
afgreiðsla Seðlabankans hefði
verið í málinu.
Boðaðir.
Emil Jónsson skýrði frá því,
að lengd lánstíma hefði verið
stytt úr 20 árum í 15 hjá Rækt-
unarsjóði og Fiskveiðasjóði. Varð
andi það, að Eysteinn Jónsson
hefði ekki verið boðaður til sam-
ráðs sem stjórnarmeðlimur,
skýrði ráðherrann frá því, að
hann hefði falið ráðuneytisstjóra
sínum að boða á sinn fund stjórn-
ir þeirra sjóða, er undir hann
heyrðu.
Gylfi Þ. Gíslason skýrði frá
því, að stjórn Seðlabankans. hefði
haldið fund um málið og skilað
áliti til ríkisstjórnarinnar. Hefðu
tveir stjórnarmeðlimir, Ólafur
Jóhannessön, prófessor, og Ingi
R. Helgason, lögfræðingur, tjáð
sig andvíga vaxtahækkumnni.
Hörmungarástand.
Ingólfur Jónsson skýrði frá því,
að hann hefði kvatt bankaráð og
bankastjóra Búnaðarbankans á
sinn fund í landbúnaðarráðuneyt
inu og leitað álits þeirra á til-
lögum um vaxtahækkun, og
skýrði frá afstöðu einstakra
Ibankaráðsmanna. Þá lýsti ráð-
herrann nokkuð því hörmungar-
ástandi, sem þessir sjóðir hafa
búið við, er m. a. hefur leitt til
þess, að þeir hafa hvergi nærri
getað staðið við skuldbindingar
sinar að undanförnu. Kvað hann
það ætlun ríkisstjórnarinnar að
koma þessum sjóðum atvinnuveg
anna á traustan grundvöll, því
ekki yrði haldið lengur áfram
á sömu braut. Enda væru allir,
sem til málanna þekktu, í hjarta
í GÆR var útbýtt á Alþingi frv.
frá ríkisstjórninni um breytingu
á lögum um einkasölu ríkisins á
tóbaki. Er í frv. lagt til að 8.
gr. gildandi laga orðist svo:
Ríkisstjórnin ákveður heild-
söluálagningu á tóbak eftir
því, sem henta þykir fyrir
hverja tegund.
Tóbak til sauðfjárbaðana og
inngjafar sauðfjár við orma-
veiki skal selja án hagnaðar.
í athugasemdum segir á þessa
leið: í núgildandi lögum er ákveð
in hámarkshundraðstala fyrir
álagningu Tóbakseinkasölu ríkis-
ins. Á hinn bóginn eru engin
slík hámarksákvæði í lögum um
sínu sammála um réttmæti aö-
gerða ríkisstjórnarinnar, enda
þótt Framsóknarmenn reyndu nú
að gera sér mat úr því við kjós-
endur, að halda því fram ,að
hægt hefði verið að halda áfram
á gjaldþrotabrautinni. Menn
myndu þó skilja, að æskilegra
væri, að geta fengið hærri lán
úr sjóðunum, enda þótt menn
þyrftu að greiða hærri vexti fyrir
það.
Að sjálfsögðu færi fram
endurskoðun á því síðar, hvaða
vextir þyrftu að vera á lánveit-
ingum fjárfestingarsjóðanna þeg
ar fyrirhuguð vaxtalækkun yrði
framkvæmd. Ingólfur Jónsson
gat þess að lokum, að þær lán-
veitingar frá fyrra ári, sem ekki
hefðu enn verið afgreiddar í Bún
aðarbankanum, mundu njóta
sömu vaxtakjara og verið hefði
enda yrði fé fyrir hendi til að
ljúka þessum lánum.
einkasölu á áfengi. Virðist eðli-
legt, að sami háttur sé hafðui á
um Tóbakseinaksöluna, og er það
efni þessa frumvarps.
Kemur í kvöld
HAFNARFIRÐI — Hið nýja stál
skip, Auðunn, sem Ásar hf. hafa
keypt frá Noregi og átti að koma
hingað í gær, tafðist nokkuð
vegna smávegis bilunar og varð
að leita inn ti'l Færeyja. Er það
væntanlegt í kvöld.
Tóbak verölagt eftir
sömu reglum og áfengi
SMSTEINAR
Átta togarar bundnir
Þjóðviljinn skýrir frá því sl.
sunnudag, að „átta togarar (sén
nú) bundnir vegna manneklu".
Á þetta var einnig minnzt hér i
blaðinu fyrir skömmu.
Hvernig stendur á því, að þessi
skip, þessi afkastamiklu fram-
leiðslutæki liggja nú bundin i
höfn?
Ástæða þess er einfaldlega sú,
að verðbólgan hefur sligað rekst-
ur þeirra. Flest allir togarar okk-
ar íslendinga hafa undanfariS
verið reknir með tapi, þrátt fyr-
ir hina svokölluðu styrki og upp-
bætur, sem útgerðinnni hafa ver-
ið veittar af opinberri hálfu.
Framleiðslukostnaður er oröinn
alltof mikill og þessi stórvirk-
ustu framleiðslutæki þjóðarinn-
ar geta heidur ekki lengur keppt
um vinnuaflið við aðrar atvinnu-
greinar. Þess vegna fást ekki
menn á togarana og fleiri og
fleiri þeirra leggjast við land-
festar.
Atvinnuleysi er fjar-
stæða
En af þessu, að verðbólgu-
stefnan hefur bundið 8 togara vi9
brvggjur, sést það m. a., hversu
fráleit sú fullyrðing kommún-
ista er að hér sé nú yfirvofandi
stórfellt atvinnuleysi. Það vantaS
menn á þessa 8 togara, fyrst og
fremst íslendinga, sem eiga að
geta búið við lífvænleg lífskjör
ef rétt er á haldið. Það verður
hlutverk hins nýja efnahagskerf-
is að beina vinnuaflinu í vax-
andi mæli að útflutningsfram-
leiðslunni. Ef því ekki tekst það,
sem verðbólgu og styrkjastefn-
unni mistókst, er voði fyrir dyr-
um.
Gjaldþrot uppbóta-
kerfisins
En ef til vill sýnir ekkert bet-
ur, en þessi stöðvun togaranna,
hversu gersamlegt gjaldþrot upp
bóta- og styrjakstefnunnar var
orðið. Á grundvelli hennar var
vonlaust að reka atvinnuvegi ts-
lendinga framvegis. Sjálft kerfið
fól í sér sinn eigin dauðadóm.
Verðbólgan hélt stöðugt áfram
að sökkva framleiðslutækjunum
dýpra og dýpra í hallareksturs-
fenið. Það var sama hve háir skatt
ar voru lagðir á almenning eitt
árið. Annað árið hafði skapazt
stórfeld þörf fyrir nýja skatta, til
þess að hægt væri að halda á-
fram að ausa i hina óseðjandi
verðbólguhít.
Allskonar spilling
f kjölfar styrkja- og uppbóta-
kerfisins sigldi svo alls konar
spilling og óreiða. Þetta fyrir-
komulag dró stöðugt úr viðleitni
einstaklinganna til þess að reka
atvinnufyrirtæki sín á hag-
kvæman hátt. Framleiðslan fékk
hallarekstur sinn borgaðan úr
ríkissjóði. Ríkissjóður sótti síðan
peningana í vasa almennings.
Þannig gekk svikamyllan.
Ekkert er eðlilegra en að menn
greini nokkuð á um það þegar
í óefni er komið, hvaða leiðir
skuli fara til viðreisnar. En ó-
hætt mun að fullyrða, að yfir-
gnæfandi meirihluti íslendinga
hafi gert sér ljóst, að styrkja- og
uppbótarkerfið hafði gengið sér
til húðar og óhjákvæmilegt var
að skipta um stefnu. Nú skiptir
þess vegna meginmáli, að þjóðin
taki höndum saman um efna-
hagslega viðreisn, líti raunsætt
á hag sinn og mæti framtíðinni
alráðin þess að halda áfram upp-
byggingu þjóðfélags síns. Það er
hið mikla verkefni kynslóðar
okkar.