Morgunblaðið - 20.05.1960, Page 17

Föstudagur 20. maí 1960
MORCVTSB1 AÐIÐ
17
Sigurður P. Jónsson
Dalvík — Sjötugur
HINN 22. apríl 1890 fæddist þeim
hjónum Jóni Stefánssyni og Rósu
Þorsteinsdóttur á Dalvík, sonur,
sem 1. maí s. á. var vatni ausinn
og skírður SigurSur Páll. Hann
varð fyrir fáum dögum sjötugur.
í tilefni af þessu merkisafmæli
hans eru nú þessi fátæklegu orð
skrifuð.
Sigurður ólst upp hjá foreldr-
um sínum við svipaðan kost og
heimilishætti og aðrir jaínaldrar
hans. Sjálfsagt héfur hann strax
á ungum aldri gengið að hvers
konar vinnu á heimilinu, senni-
lega þó fremur við sjávarútgerð-
ina en landbúskapinn, en hvoru
tveggja var stundað þar á heim-
ilinu.
Bókakostur var nokkur á heimili
foreldra Sigurðar og mun hann
því hafa lesið allmikið á bernsku
érum sínum heima hjá sér. Nám
hóf hann á gagnfræðaskólanum
á Akureyri, en lauk því eigi og
áttu veikindi óbeina sök á því.
Árið 1910 gengur hann í Verzlun-
arskólann í Reykjavík og lauk
þar námi með góðu prófi. í byrj-
un fyrri heimsstyrjaldarinnar
(1914) sigldi Sigurður til Kaup-
mannahafnar og var þar nálega
eitt ár við skrifstofustörf, en
hvarf síðan heim aftur. Var heún
förin allsöguleg, þó að ekki verði
frá henni greint hér.
Um þessar mundir stundaði
Sigurður ýmisleg störf, bæði á
sjó og landi. Stundum mun hann
hafa verið ráðsmaður og með-
eigandi við útgerð en þess á milli
verzlunarmaður. Upp úr því
stofnaði hann sina eigin verzlun.
Hana hefir hann farsællega rekið
nú í 44 ár. Verzlun hans hefir
Miiming frú Guð-
rúnar Erlings
EKKJA Þorsteins Erlingssonar
skálds, en hún lézt sl. sunnu-
dagskvöld, stofnaði svonefndan
Sólskríkjusjóð hinn 10. janúar
1948 í minningu eiginmanns síns
og afhenti Dýraverndunarfélag-
inu.
í gjafabréfi frú Guðrúnar segir:
„Tilgangur sjóðsins er sá, að
geta eignast ofurlítið forðabúr
með korni því, sem litlu snjó-
titlingarnir helzt vilja og geta
bezt notið (þar eru hrísgrjón
bezt) og grípa mætti til í vetrar-
hörkum — þegar þessir svöngu,
köldu gestir „finna hvergi fis
eða barr, né frækorn í nokkru
strái“ —.
Afla skal sjóðnum tekna ár
hvert, með ýmsu móti. — Fyrir
næsta haust langar mig til að
láta gera kort, frumteiknað, með
litum á forsíðu, og láta prenta á
þau Ijóð um fuglana — dýra-
vernd, mannást og mildi. — Eg
vona að þessum sjóði verði vel til
um smágjafir og áheit þegar fólk
fær um han nað vita.
Á meðan ég lifi langar mig að
hlynna að sjóðnum allt það er ég
má. Og ég vil bjóða Dýraverndar-
félaginu herbergi (mjög gott og
rakalaust) í kjallara í húsi mínu,
endurgjaldslaust, fyrir þetta
korn-forðabúr litlu fuglanna. —
Skal ár hvert Dýraverdunarfé-
lagið annast um kornkaup, svo
hagkvæm sem mögulegt er, og
það mikil, sem efni leyfa. Rent-
um sjóðsins má velja til korn-
kaupa — eða brauðs, á vetrum,
en höfuðstóll standi óskertur
þangað til hann hefur vaxið svo
að af honum megi taka. Er ætl-
ast til, að við höfuðstól bætist
það fé, sem til fellur og ekki þarf
til nauðsynlegra kornkaúpa".
Gjöfum í sjóðinn og samúðar-
kveðjum er veitt viðtaka í bóka-
búð ísafoldar, Bókhlöðunni,
Laugavegi 47, hjá Gotfred Bern-
höft í Kirkjuhvoli og í skrifstofu
Hilmars Foss, Hafnarstræti 11.
aldrei verið stór, þegar miðað er
við krónutal umsetningarinnar,
en oftast mun hún þó hafa gefið
honum sæmilega lífsafkomu, en
hann hefir að vísu jafnan verið
maður nægjusamur og stillt kröf-
um til eigin þæginda í hóf. Hann
er og maður ókvæntur og barn-
laus. — Þó að verzlun hans hafi
aldrei verið talin til stórfyrir-
tækja, hefir hún átt almennum
og óvenjulegum vinsældum að
fagna og notið jafnan fyllsta
trausts. Hana hefir „enginn grun-
að um græsku.“ Því mun i fyrsta
lagi valda, að verzlunareigandinn
er maður strangheiðarlegur. —
Blind kona verzlaði jafnan við
Sigurð P. Jónsson. Hún tjáði hon
um, hvað hún þyrfti að fá og
rétti honum svo peningabudduna
og bað hann taka sjálfan andvirði
úttektarinnar. „Það er óhætt“,
sagði gamla konan. „Það hefi ég
reynt“. Síðan bætti hún við:
„Aldrei minnist hann á, að pen-
ingarnir hrökkvi ekki þó að verð
ið hækki og fyrir kemur, að
meira er í buddunni, þegár ég læt
telja heima, en áður var, er ég
fékk honum hana.“ —- Þarna er
Sigurði rétt lýst.
í öðru lagi: Sigurður P. Jóns-
son leggur allt kapp á að hafa
aðeins góðar vörur á boðstólum
í búð sinni. Hann hefir gott vit
á vörugæðum og hefir öðlazt
mikla reynslu og þekkingu í þeim
efnum. Óhætt er að fuiiyrða, að
segi hann að einhver vara, sem
hann hefir á boðstóum, sé góð, —
þá er hún það áreiðanlega.
Reynslan sannar að óhætt er að
treysta því, sem hann segir. Þetta
meta viðskiptavinirnir að verð-
leikum.
í þriðja lagi: Komi það fyrir,
að Sigurður verði fyrir því ó-
happi að fá lélega vöru til verzl-
unar sinnar, þá er hann vís til að
vara viðskiptavini sína við að
kaupa þær vörur hjá sér. Hann
vill heldur, að verzlunin skaðist
en viðskiptavinirnir.
Þetta þrennt, og fleira þó, aflar
Sigurði trausts og verzlun hans
vins.Uda. Þá má ckki láta þess
ógetið, að öll aígreiðsla lætur
Sigurði ágætlega. Frágangur
hans á viðskiptareikningum er
til fyrirmyndar og bókhaldari er
hann ágætur. Hann er maður
kurteis og bæði viðræðugóður og
viðræðuglaður. Hann hefir mikla
ánægju af því, að ræða um bæk-
ur, sem hann hefir lesið, og að
brjóta efni þeirra til mergjar,
enda er hann bæði greindur og
gætinn.
Sigurður P. Jónsson ólst upp á
þeim tíma er ungmennafélags-
skapurinn mótaði lífsstefnu og
lífsviðhorf ungra manna hér um
slóðir. Hann hyllti stefnu félags-
skaparins af heilum hug. Hann
gerðist einn af stofnendum
U. M. F. SVARFDÆLA, og hefir
alla daga verið hinn bezti félags-
þegn. Trúlega eru þeir ekki
margir, fundirnir. sem Sigurður
hefir ekki sótt. Félagið kaus hann
líka heiðursfélaga sinn á 50 ára
afmæli sínu nú fyrir skemmstu.
Hann átti það fyllilega skilið.
í leiklist hafa Svarfdælir iafn-
Vill fá bílastæði
FVRIR nokkru var rætt um nauð
syn nýrra bílastæða í Miðbænum,
á fundi umferðarnefndar bæjar-
ins.
Á þessum fundi lagði nefndin
það til að þegar lokið verður að
fullu við að rífa húsið Tjarnar-
götu 5, þá verði gert bílastæði á
lóðinni. Þá var rætt um að bær-
inn tæki á leigu lóðina Vonar-
stræti 14 og har y'& •tkipulagt
bílastæði.
/timælisrit Carð-
yrkjuiélags isiands
FYRIR tveimur árum gaf Garð-
yrkjufélag íslands út myndar-
lega matjurtabók, þar sem lýst
er ræktun allra helztu matjurta,
kryddjurta og berjarunna. Enn-
fremur eru í bókinni leiðbein-
ingar um áburðartegundir og á-
burðarnotkun, fyrirsögn um gerð
sólreita og vermireita og leið-
beiningar um ræktun helztu jurta
í þeim, svo sem gulróta, salats,
jarðarberja o. fl. Kafli er einnig
um jurtasjúkdóma og varnir
gegn þeim; ennfremur bendingar
um val garðstæðis, jarðvegsteg-
undir o. fl. Á félagið þakkir skil-
ið fyrir svo nytsama bók.
26. maí í vor eru liðin 75 ár
frá stofnun félagsins. Er þessa
afmælis minnzt í nýútkomnu árs
riti félagsins. í því eru ýmsar
fróðlegar og hagnýtar greinar.
Axel Magnússon garðyrkjukenn-
ari skrifar mjög fróðlega ritgerð
um garðyrkju og jarðvegsathug-
anir, Óli Valur garðyrkjuráðu-
nautur ritar um klippingu runna
og birtir tvær skrúðgarðateikn-
ingar með glöggum skýringum.
Ritstjórinn Ingólfur Davíðsson
skrifar um ræktun laukblóma úti
og inni. Munu margar húsmæð-
ur fagna fræðslunni um lauk-
blómin. Ingólfur ritar einnig um
skrautgrös, gróðurkvilla og
plöntulyf. í ritinu eru einnig
greinar um gróðurhúsabygging-
ar, gróður og garða, sögu rós-
anna, minningargrein um séra
Sigtrygg Guðlaugsson á Núpi,
garðyrkjukennslu í Húsmæðra-
kennaraskólanum, Sölufélagið og
Grænmetisverzlunina o. fl.
Á forsíðunni er mynd af Ein-
ari Helgasyni, sem lengi var
máttarstólpi Garðyrkjufélagsins
— og raunar allrar garðyrkju í
landinu. Er þetta hið eigulegasta
rit.
Garðyrkjufélag íslands vinnur
þjóðþrifaverk með garðyrkju-
fræðslu sinni. Hefur það t.d. hald
ið fjóra fjölsótta garðyrkju-
fræðslufundi í vor og gengizt fyr
ir útvarpserindum um garð-
yrkju. Verulegt starfsfé hefur fé-
lagið aldrei haft, og vinna starfs-
menn þessi verk sín kauplaust í
sjálfboðavinnu. Er slíkt fágætt á
þessum tímum.
Á sumardaginn fyrsta
an staðið framarlega og oft lagt
stund á að sýna góð og gagnleg
leikrit, og hafa átt og eiga eftir-
tektarverða leikara. Sigurður
hefir jafnan verið styrktarmað-
ur leiklistarinnar á staðnum,
hvort sem leikið hefir verið á
vegum ungmennafélagsins eða
annarra félagssamtaka. Hann hef
ir unnið þar mikið og merkilegt
starf í kyrrþey. Hann er hvorki í
því né öðru neinn auglýsinga-
karl. — Af opinberum störfum
hefir hann lengst gegnt störfum
í skattanefnd Dalvíkurhrepps.
Sigurður P. Jónsson er maður
einbeittur og stefnufastur, eins
og ráða má af framansögðu. Hann
byggir skoðanir sínar á traustum
grundvelli, að því er virðist, eftir
mikinn lestur og íhuganir, enda
mun hann ótrauður verja þær, ef
því er að skipta.
í stjórnmálym hygg ég, að
hann hafi jafnan íylgt Sjálfstæð-
ismönnum og þar er hann enn að
finna heilan og óhvikulan. Hann
er Sjálfstæðismaður af hreinum
hvötum og sannfæringu um góð-
an málstað, en ekki i von um að
honum kunni að „hrjóta góður
bita af borðum foringjanna“ að
launum. Það mun óbrotgjarn
sannleikur, að hann hefir ekki
gert nokkurn skapaðan hlut til
að vekja athygli á sér eða minna
á sig á nokkurn hátt. Ég efast
stórlega um, að hann hafi nokk-
urn tíma gengið á fund valda-
manna flokksins, þótt hann hafi
hefir hann aldrei beðið um nein
fríðindi sér til handa.
Ég tel Sigurð P. Jónsson kaup-
mann hinn merkilegasta mann
um margt og að ýmsu leyti sér-
stæðan.
Heill honum sjötugum!
Vald. V. Snævarr.
ESKIFIRÐI, 18. maí: — Von er
á tveim nýjum bátum til Eski-
fjarðar eftir hvítasunnu, þannig
að þeir verða tilbúnir fyrir síld-
veiðarnar. Eru báðir svipaðir
Hólmanesi að stærð, stálskip,
byggð í Noregi. Eigandi annars
bátsins er Hraðfrystihúsið, en
hins þeir Hilmar Bjarnason og
Kristmann Jónsson.
Vélbátarnir Hólmanes og Guð-
rún Þorkelsdóttir eru nú á línu.
Heildarafli þeirra hvors um sig
er um 600 tonn af slægðum fiski
með haus. Afli trillubáta er um
200 tonn.
Eskfirðingar líta mjög björt-
um augum á atvinnuhorfur með
vetrinum, er nýju bátarnir verða
gerðir út frá Eskifirði.
Nýr stálgeymU.
Talsvert ér um verklegar fram
kvæmdir á Eskifirði um þessar
mundir.
í fiskimjölsverksmiðjunni er
unnið að ýmsum endurbótum og
lagfæringúm fyrir síldveiðitím-
ann. Verður reistur þar stál-
geymir, sem taka mun um 1500
VOR hefur verið í lofti um nokk-
urn tíma, en nú er nokkuð kald-
ara.
Þó bendir allt til þess, að vor-
blíðan haldist og sumarið sé kom
ið í alvöru.
Lóan er komin, þrösturinn syng
ur sitt lag og út um eyjar og sker
verður meira líf.
Flugtak fer áð sjást og fugla-
kvak að heyrast. Jörðin klæðist
óðum grænum lit, og gróðrar-
moldin vinnur sitt gróðurmikla
verk. Ég hef oft á þessum árum
mínum hér í Brautarholti boðið
fram frið og samninga við þá
menn, sem á sjóinn fara til fiski-
veiða eða ’skemmtiferða, að þeir
létu í friði varplönd hér efra
meðan eggtíð stendur yfir til þess
að forðast eyðileggingu og tjón,
sem af rápi og rupli stafar.
Það er andleg niðurlæging og
sálartjón þeim, sem ræna og
drepa æðarfugl, sem er spakur
sem húsdýr og fagur. Þeir sem
það gjöra brjóta og landslög. —
Beiðni mín í þessu efni um frið í
æðarvarpi hefur _oftast borið góð-
an árangur. Við varpeigendur
viljum enn hafa frið og vernd við
æðarvarp eins og íslenzk lög
mæla. Blessaðir, þið fiskimenn og
mál. Verður annar slíkur geymir
reistur á Raufarhöfn.
Ef síldveiðin verður eins og í
fyrra vantar bryggjupláss og at-
hafnasvæði á Eskifirði, en
bryggjurnar eru svo litlar að til
vandræða horfir.
Vatnsveita fyrir 2000 manna
bæ.
Þá er unnið að því að leggja
nýja vatnsveitu í kauptúnið. —
Vatnið er tekið úr lind í Kola-
botnum, skammt frá Ljósánni og
verður áin höfð til vara, ef á
þarf að halda. Er áætlað að
vatnsmagn hinnar nýju vatns-
veitu muni nægja 1500—2000
manna bæ.
Vinnuskilyrði pósts og síma
batna.
Nýja símstöðin komst undir
þak snemma í vetur og er nú
unnið að innréttingu hússins. —
Vinnuskilyrði pósts og síma
munu batna mjög með tilkomu
hússins. Gert er ráð fyrir við-
byggingu fyrir sjálfvirka sím-
stöð.
skemmtiferðamenn, látið varp-
löndin í friði, og varizt alla
styggð í nánd við þau.
í áframhaldi af þessu skrifi
mínu vil ég um leið átelja harð-
lega Kristmann Guðmundsson rit
höfund fyrir ummæli hans í bók-
inni „ísold hin svarta", þar sem
hann gerir að umtalsefni við-
skipti mín við föður sinn, Guð-
mund frá Helgastöðum. Það erú
ósannindi, að ég hafi kært Guð-
mund fyrir „kolludráp“. Hið
sanna er, að vorið 1923 voru
fiskimannabátar á ferð upp við
Kjalarnes óg allt út við Andriðs-
ey og gjörðu nokkurn usla með
skotum og fyrirgangi.
Því var það einn góðviðrisdag
þegar bátar þessir gerðust nær-
göngulir æðarvarpi við Andriðs-
ey, að ég fór í bát mínum til
fundar við þá. Þá bar fundum
okkar Guðmundar á Helgustöð-
um saman all harkalega fyrir
vestan Andriðsey og skildum við
mjög ósáttir. Guðm.undur tók þá
ekki sigti hátt í „Esjutinda".
Skal ég ekki skrá neitt um við-
ureign okkar Guðmundar.
Nokkru síðar sættumst við Guð
mundur fullum sáttum að undir-
lagi Páls bróður míns. Guðmund-
ur á Helgustöðum hélt sættina
vel og taldi ég hann frekar vernd
ara æðarvarpsins þar eftir en hitt.
Við vorum góðkunningjar. Það
er misskilningur eða tilbúning-
ur hjá Kristmanni- Guðmunds-
syni, að ég hafi kært Guðmund
föður hans fyrir „kolludráp" og
er mér óskiljanlegt, að hann skuli
halda því fram eða að vera að
illskast við mdg út af kæru sem
ekki hefur átt sér stað.
Umræðum er lolcið frá minni
hálfu um „kolludráp“.
Ólafur Bjarnason.
Sigurjón Sigurðs-
son, Hamarsbraut
10 Hafnarfiröi
Fæddur 18. september 1923
Dáinn 17. marz 1960
Sigurjón góði, við söknum þín nú.
En sálin þín fagnandi lifir.
Við eigum hér eilífa upprisu trú.
Þinn andi fer lífsbrúna yfir.
Guðs englar þig leiða til lífsins á
þó líkaminn grafinn sé jörðinni í.
/
Trumennska þín var í lífinu ljós,
lipur og prúður á æskunnar dögura.
Víst áttu skilið þá virðing og hrós
er valmenni hljóta og geymast í sögurnu
í»ú bauðst þína orku til blessunar þeim.
sem bágindi þvinga 1 jarðneskum heim,
I sælunnar bústöðum sálin þín góð
sameinist blessandi englanna hjörðlk
Þú hefur ávaxtað eilífðar sjóð
þó árin þín verði ei fleiri á jörðu.
Astvina kærleikur blessar þig bezt.
J'eimar fá velkominn gest.
Bjarni frá Hörgsholti.
Tveir nýjir bátar vœnf-
anlegir til Eskifjarðar
Miklar verklegar framkvædir