Morgunblaðið - 07.10.1960, Blaðsíða 3

Föstuíagur 7. okt. 1960
MORCVNBLAÐ1Ð
3
Ferskur fiskur í
SVO oft hefir verið sagt frá
* því í blöðum og útvarpi, að
fiskur hafi verið fluttur flug-
leiðis á erlendan markað, að
varla er hægt að telja slíkt til
stórtíðinda lengur. En þó eru
það tíðindi út af fyrir sig
þegar duglegir áhugamenn
Ieita nýrra markaða og nýjar
aðferðir eru notaðar við' út-
flutning á þessari aðalfram-
leiðsluvöru okkar.
í enska vikublaðinu Fish
Trades Gazette þann 17. sept.
sl., er grein um fiskútflutn-
inga til London með Viscount-
flugvél F.í. og er þar talið að
þetta sé í fyrsta skipti sem
fiskur er fluttur loftleiðis til
Lundúnaborgar.
Einkum yfir vetrar-
mánuðina
Blaðið segir að fiskurinn
hafi verið kominn á markað
í Billingsgate innan 24 stunda
frá því hann var veiddur á
íslandsmiðum og hafi hann
selzt fyrir hæsta verð, enda
hafi fiskurinn, sem fluttur var
í plastpokum, verið glænýr og
ferskur.
í yiðtali við blaðið, segir for
stjóri fisksölufyrirtækisins
Jangard & Co., að fiskurinn
hafi verið af bezta gæðaflokki
og sé hann mjög ánægður með
hversu vel fiskurinn hafi ver-
ið útlits eftir flutninginn. Mr.
Jangard telur að slíkir loft-
flutningar á verðmiklum físk
tegundum, svo sem skarkola,
sólkola og smálúðu, eigi mikia
framtíð fyrir sér, einkum yfir
haust og vetrarmánuðina,
þegar skortur er á þessum teg-
undum og verðlag er hátt.
Kastað af bíl á 40 km
hraða.
f>að kemur í ljós í grein hins
brezka blaðs, að útflytjandi
þessa fiskjar, er Guðjón E.
Bjarnason yfirflugumsjónar-
maður á Keflavíkurflugvelli.
Tíðindamaður Mbl. brá sér
því á fund Guðjóns og bað
hann að segja lesendum Mbl.
nánar frá tildrögum þessa út-
flutnings. Guðjóni sagðist svo
frá: •
— Ég hefi lengi verið að
velta því fyrir mér, hvort ekki
væri hægt að koma íslenzkum
fiski á erlendan markað, án
þess að leggja í þann mikla
og oft vafasama kostnað að
leigja heila flugvél til flutn-
inganna. Farþegaflugvélar
okkar eru oft svo létt hlaðn-
ar í millilandaflugi að þær
gætu hæglega tekið allt að
einu tonni af varningi til flutr.
ings. Spurningin var því
hvernig hægt væri að flytja
út fisk, sem venjulega flug-
fragt, án þess að skemma ann-
an farangur. Ég fann lausnina
á þessu af tilviljun í sumar
er ég var á ferð í London. Þar
komst ég í samband við Metal
Box Co., sem framleiðir m. a.
allskonar plastpoka. Fékk
ég hjá þeim til reynslu, glæra
plastpoka 55x88 cm að stærð
og um 1 mm að þykkt. Pokar
Eiskpokarnir teknir úr farangursrými Viscount á
Lundúnaflugvelli.
þessir reyndust svo sterkir að
þeir héldu þótt þeim væri,
fullum af fiski, kastað ofan á
steinsteypta stétt, úr bíl sem
ók með 40 km hraða.
•■gi „Abragðs gæðavara"
Ég sendi út til reynslu
500 kg af flatfiski. Fiskinum
var landað í Reykjavík kl. 8
að morgni og setti ég hann
strax í plastpokana og kom
honum til geymslu í kæli. Kl.
13 sama dag var fiskurinn
fluttur um borð í Vinscount-
flugvél Flugfélags íslands og
á markaðinn í Billlngsgate var
hann kominn fyrir kl. sex
næsta morgun. Fiskurinn þótti
afbragðs gæðavara og var rií-
inn út, enda vakti hann mikla
athygli meðal fiskkaupmanna.
Ég notaði engan ís við þessa
flutninga, enda nægilega kalt
i farangursgeymslu flugvélar-
innar. Við þetta sparaðist
mikið fé í flutningskostnað,
þar sem umbúðirnar um þessi
500 kg vógu 2.5 kg en þegar
fiskur er fluttur í kössum þá
eru notuð um 200 kg af ís á
hvert tonn af fiski, auk þess
sem kassarriir sjálfir vega.
Þetta mun vera í fyrsta
skipti sem þessir plastpokar
eru notaðir við fiskflutninga
og fylgdist verksmiðjan sem
framleiðir þá, með þessari til-
raun af miklum áhuga.
Mikil eftirspurn
Ég hefi ekki sent nema
tvær sendingar af fiski til
London. Bezt er að fara var-
lega í sakirnar til að byrja
með, enda eru nokkur vand-
kvæði á að fá hæfilegan fisk
til útflutnings á réttum txma.
Eftirspurn eftir ferskum ís-
lenzkum fiski er mjög mikii
segir Guðjón og því til sönn-
unar dregur hann upp langt
simskeyti frá London, sem
honum var að berast rétt í
þessu. Þar er óskað eftir miklu
magni af ferskum fiski og fisk-
flökum af ýmsum þyngdar-
flokkum og ótal tegundum.
Útflutningsaðferð Guðjóns
er vissulega þess virðj að
henni sé gaumur gefinn, þar
sem hér virðist fundin aðferð
til að flytja fisk flugleiðis án
þess að greiða stórfé fyrir
flutning á ís og umbúðum.
B.Þ.
SIAKSTEINAit
Svo hófust framkvæmdir
í Vísi birtist fyrir skömmn
grein um Mjólkurbú Flóamanna.
f henni segir m.a.:
„Og svo hófust framkvæmdirn-
ar. Einn færasti byggingarmeist-
ari austanfjalls stóð fyrir þvi aS
mölva hið garnla mjólkurbú og
byggja upp það nýja, og fullyrt
er að honum hafi farið hvort-
tveggja vel úr hendi, miðað við
þá uppdrætti og útreikninga, er
fyrir lágu ....
Loks kom nú að því að koma
vélunum fyrir í hinni nýju hölL
Til þess var fenginn norskur sér-
fræðingur. En sá maður dvaldist
hér á landi aðeins skamma stund.
Hann mun nefnilega fljótlega
hafa komizt að því að liinar ný-
byggðu og stæðilegu byggingar
MBF væru eitt, vélarnar annað
og þeim yrði aldrei fyrir komið
nema með stórfelldum breyting-
um á húsakosti, „endurbótum“,
sem hann vildi ekki eiga neinn
þátt í. Hann mun hafa undir-
strikað að þetta tvennt, vélar og
hús, þyrfti að samræma frá upp-
hafi, um leið og hann kvaddi
kóng og prest og hélt af landi
brott“.
Vélafirmað í Kolding
Síðan heldur greinarhöfundur
áfram:
„Var nú horfið að því ráði að
hringja til vélafirmans í Kold-
ing, — það hafði selt þeim vél-
arar. — Vildu þeir nú ekki gjöra
svo vel og koma þeim fyrir við
tækifæri? — Og nú kom sá á-
gæti danski verkfræðingur, Poul
sen, maður á þrítugsaldri, sem
áreiðanlega miun hafa haft fullan
hug á því að gera það sem gera
þurfti, en það var heldur ekk-
ert smáræði.
Til þess að koma öllum hinum
nýju „mublum" fyrir, þurfti að
brjóta niður veggi, byggja upp
aðra á öðrum stöðum, lengja
byggingarnar og byggja heilan
ostakjallara undir aðalbygging-
una.......
f upphafi var sagt, að þar ætti
að spara fólkshald um helming.
Hvergi verður þar vart við sparn
að í þeim efnum, en sumstaðar
hefur orðið að þrefalda mann-
skapinn miðað við það sem áður
var. Ef til vill er fólkshaldið
einnig miðað við framtíðina?“
Tankar springa
Síðar í greininni segir:
Yfir 300 nemeiidur
í C, A.
.Kennslubók í frönsku
og ,Líffræði' í 2. útgáfu
AKUREYRI, 4. okt.: — Gagn-
fræðaskóli Akureyrar var settur
í gær. Setningin fór fram í Ak-
ureyrarkirkju, þar sem salar-
kynni skólans rúma ekki alla
nemendur, en þeir munu í fyrsta
sinn vera yfir 500 eða um 60
fleiri en sl. ár.
.Jóhann Frímann skólastjóri
setti skólann og brýndi einkum
fyrir nemendum að samstaríið
milli heimila og skóla. Taldi
hann að nánara samband ætti
að vera milli heimilann og skól-
nna en verið hefur undanfarið.
— Skólastjóri gat auk þess
ýmissa nýjunga i starfsemi skc'-
ans, en harmaði hins vegar að
ekki hefði tekizt framkvæmdii
á viðbyggingu skólans, sem væru
mjög aðkallandi. Vonir standa þó
til að sú við-bygging verði fram-
kvæmd á næsta ári.
Bekkjardeildir í skólanum
verða 20, 14 í bóknámsdeild, 6
í verknámsdeild. 31 kennari
verður við skólann, 22 fasta-
kennarar, 9 stundakennarar.
— Stefán.
í GÆR kom út önnur útgáfa af
tveimur kennslubókum hjá ísa-
foldarprentsmiðju h.f., „Kennslu
bók í frönsku“ eftir Magnús G.
Jónsson, menntaskólakennara og
„Líffræði" eftir dr. Sigurð H.
Pétursson.
Kennslubók í frönsku
Frönskukennslubókinni hefir í
heild verið gerbreytt. Talsverð-
ar breytingar hafa verið gerðar
á málfræðinni, og eru málfræði-
kaflarnir 40 í stað 30 áður og
með mjög breyttum texta. Les-
kaflarnir eru að langminnstu
leyti hinir sömu og áður. „Við
samningu þessarar nýju gerðár
hafa tvö sjónarmið verið höfð í
huga“, segir í formála, „að gera
bókina léttari og fjölbreytilegri".
Fjölmargir kaflar eru teknir úr
kennslubókinni „Franska“ eftir
frú Ostrogorsky með leyfi höf-
undarins.
Líffræðiágrip er talsvert aukið
og endurbætt frá fyrstu útgáfu.
Það er enn sem fyrr einkum ætl-
að til kennslu í lærdómsdeildum
menntaskólanna og öðrum fram
haldsskólum, þar sem nemen'hxr
hafa hlotið undirstöðuiþekkingu í
náttúrufræðum.
Tólf ár eru n-ú liðin frá því að
líffræðiágrip þetta birtist í 1. út-
gáfu, og er því fengin á því tals-
verð reynsla. „Sem von er á, hef
ur margt komið í ljós, bæði um
val og meðferð efnisins, sem bet-
ur mátti fara og hefur nú verið
reynt að bæta úr því“. Hefur
ýmsu verið breytt og mörgu
nýju bætt við. Myndir eru þær
sömu í bókinni og áður, eri nokkr
u-m nýjum hefur verið bætt við.
Báðar eru bæk-ur þessar í sama
broti og frá-gangur vandaður.
Hæstu vifiningar
SÍBS happdrætt-
isins
í GÆR var dregið í 10. flokki
Vöruhappdrættis S.Í.B.S. um 1190
vinninga að fjárhæð alis kr.
1,280,500,00. Hæstu vinningarnir
féllu á eftirf-arandi númer:
200 þús. kr.
50916, umboð Austurstræti 9,
100 þús. kr.
14213, umboð Sandgerði,
50 þús. kr.
42301, umboð Akranes, 56154, um
boð Austurstræti 9,
10 þús. kr.
7900 16065 12671 13340 17223
17645 24948 35443 36794 39457
41211 51896 54969 55833 61262
5 þús. kr.
3634 4002 7264 10685 10837'
11702 12285 13421 14236 18474'
20214 23712 24518 28393 32046
42153 42943 47854 54675 55485
56048 57106 58629 60654 63688
(Birt án ábyrgðar).
„Eitt af því fyrsta, sem ferffa-
mönnum er sýnt, er þeir koma í
Mjólkurbú Flóamanna, er salur
einn mikill, þar sem hátt er tál
lofts og vítt til veggja. Þar
standa m.a. 12 risavaxnir mjólk-
urtankar frá Kolding. Hver tank
ur tekur 10 þús. lítra mjólkur,
sagður hafa kostaff 'A milljón kr.
miðað viff gamla verðiff ....
Svo var þaff einn sólfagran dag
í sumar að starfsmenn heyrðu
sprengingu mikla og drunur í
einum tankinum. Var þá uppi
fótur og fit um gjörvallt búið.
Ekkert varff séff á tankinum að
utan en viff athugun kom í ljós
að einangrunarplötur höfðu brost
ið og var nú tankurinn tæmdur.
Og nokkru síffar fóru tveir hinna
risavöxnu mjólkurtanka sömu
leiffina.
Var nú ekki beffiff boffanna eu
hringt til Kolding og þaffan kom
tæknimenntaður maður ....
Öll logsuðu- og rafsuffutæki
Kaupfélagsins voru nú í gangi
dag og nótt í nokkurn tima. Aff
því búnu stóðu þremenningarnir
á sínum staff en Ijótur saumur á
stálfeldi. — Enginn maður mun
hafa flýtt sér eins mikið úr landi
voru og logsuðumeistarinn frá
KoIding“.