Morgunblaðið - 13.10.1960, Qupperneq 3

Fimmtudagur 13. okt. 1960
M ORCVIShLAÐIÐ
3
STAKSTEINAR
„Óvinagrc iði“
I Tímanum í gaer birtist for.
ystugrein með heitinu „Óvina-
greiði“. Þar segir m.a.:
„Það hefur verið margsinnis á
það bent hér í blaðinu, að ósæm-
andi væri að nota mál eins og
landhelgismáiið — mál allrar
þjóðarinnar — til auglýsmgar eða
framdráttar einstökum fiokkura
Mynd þessi er tekin í hófi islendingafélagsins í New York. í l.,3. og 4. röð eru kórfélagar, en í 2. röð frá vinstri eru: Fritz Weiss-
happel, Gísli Guðmundsson, fararstjóri, Hannés Kjartansson, ræðismaður, Thor Thors, sendiherra, Gylfi Þ. Gíslason, mennta-
málaráðherra, Sigurður Þórðarson, söngstjóri, Guðrún Miller, formaður Ísiendingafélagsins i New York, Guðmundur Jónsson,
óperusöngvari, og Karl Sveinsson, formaður Karlakórs Reykjavíkur.
Nákvæmni
MORGUNBLAÐINU hafa nú
borizt umsagnir bandariskra
blaða um söng Karlakórs
Reykjavíkur, sem nú er á
tveggja mánaða söngferðalagi
um Bandaríkin. Er kórnum
alls staðar hælt á hvert reipi
fyrir fágaðan og stílhreinan
söng og einsöngvurum og
undirleikare horið mik’ð lof.
stórkostlegt starf við þjólfun
þessa söngflokks — og að
vissuyleyti skapað þar hljóð-
færi, sem að viðbrögðum og
hljómmagni er áþekkast stórri
hljómsveit. Tónrænt jafn-
vægi kórsins er fullkomið og
blæbrigði öll sérstæð. Má
segja, að helzta sérkenni
kórsins sé hið trúlega litróf,
1 boði lslendingafélagsins
Þó hefur blaðinu einnig
borizt eftirfarandi fréttabrél
frá einum kórfélaga, Ragnari
Ingólfssyni:
Þegar þetta bréf er ritað
hefur Karlakór Reykjavíkur
sungið á fjórum hljómleik-
um fyrir fullu húsi og við fá-
dæma undirtektir áheyrenda,
sem eru þegar orðnir á 6.
þúsund.
Mörg aukalög voru sungin
í hvert sinn og einsöngvurum
fullkomift jafnvægi
Listræn meðferð
Blöðin eru öll sammála um
að nákvæmni og jafnvægi í
söngmeðferð séu einna sterk-
astar hliðar kórsins. Meðal
annars segir í Wilmington
News: Söngur íslenzka kórs-
ins í Wilmington var mikill
tónlistarviðburður. Hinir ís-
lenzku söngmenn eru vissu
lega verðugir fulltrúar kór
sönglistar í N-Evrópu og ein-
söngvari og undirleikarar
fullkomnuðu efnismeðferð-
ina. Ef taka ætti fram ein-
hver sérlega lofsverð atriði í
söng kórsins væri helzt að
minnast hins hreina og bjarta
tenórsöngs, sem kom svo
skýrt fram í íslenzku vöggu-
vísunum tveim og Svaninum
eftir Armas Jarnefelt
Standard-Sentinel í Halzle-
ton segir meðal annars: Sig-
urður Þórðarson hefur unnið
sem fram kemur í söng hans.
Þetta litróf hafði ásamt list-
rænni og stílhreinni meðferð
allra verkanna á efnisskránni
hin mestu áhrif á hlustendur.
Lögin, sem hér eru vinsæl-
ust og þekktust, voru sérlega
vel sungin, en hinsvegar
duldist engum, hvar máttur
og kór, undirleikara og stjórn
anda klappað lof í lófa.
Guðmundur Jónsson hefur
sungið í hléi nokkur lög við
frábærar móttökur og bera
blaðadómar yfirleitt með sér,
að kór og einsöngvarar hafi
unnið hugi og hjörtu áheyr-
enda.
Karlakór
Reykjavíkur
fær frábæra
dóma
Sameinuðu þjóðunum.
Gylfi Þ. Gíslason og Thor
Thors héldu ræður og fögn-
uðu komu kórsins til Banda-
ríkjanna. Töldu þeir, að betri
landkynning væri vart hugs-
anleg og — eins og Thor
Thors komst að orði — hefði
kórinn farið sigurför 1946, og
væri enginn vafi á þvi að
þessi söngför kórsins yrði
önnur sigurganga.
Ennfremur flutti Hannes
Kjartansson, ræðismaður,
ávarp, og kórinn söng nokk-
ur lög.
Um 150 manns sóttu hóf
þetta, sem var Islendingafé-
laginu til mikils sóma. Kórinn
færði því gjöf til minningar
um kvöldið og sæmdi frú
Guðrúnu Miller heiðursmerki
sérstæð blæbrigði
kórsins kom skýrast í ljós.
Hljómlist íslendinga og ann-
arra Norðurlandaþjóða er
ákaflega sérstæð og er greini-
legt að söngflokk sem þennan
þarf til að túlka þá tónlist
sem vert er....
Svo segja hinir bandarísku
gagnrýnendur —• og má kór-
inn og íslendingar allir vel
við una.
Laugardaginn 1. okt. kom
kórinn til New York, og bauð
íslendingafélagið í New York
kórfélögum og fleiri gestum
til kvöldverðar. Frú Guðrún
Miller, formaður félagsins,
bauð gesti velkomna, en auk
karlakórsins voru þar Gylfi
Þ. Gíslason, menntamálaráð-
herra, Thor Thors, sendiherra,
og sendinefnd íslands hjá
kórsins.
Næst syngur kórinn í San-
dusby og Mt. Vernon í Ohio,
en síðan í Goshen í Indíana.
Þá liggur leiðin til Michigan-
fylkis og verður sungið þar í
þrem borgum. Er þá farið að
nálgast íslendingabyggðirnar
í Minnisóta og Dakota, en í
Kanada verður kórinn vænt-
anlega um 20. október.
SPILIÐ, sem hér fer á eftir var
spilað í tvímenningskeppni. A
4 borðum varð lokasögnin sú
sama eða 5 hjörtu, sem unnust
á þremur borðum en töpuðust
á einu vegna góðrar varnar and-
stæðinganna.
A A K G 10 9 8
V 10 9 4
+ 7
♦ K 8 3
A 6 A D 7 4 2
*D152 N V6
♦ Á K D y 10 8 6 4
G 9 3 2
+ D10 7 S * 9 5
«53
V Á K G 8 3
♦ 5
* A G 6 4 2
Á þeim borðum þar sem 5
hjörtu unnust fékk vestur fyrsta
slaginn á tigulkóng og lét síðan
út spaða 6. Eftir þetta vinnst
spilið auðveldlega með því að
gefa slag á hjartadrottningu og
gera spaðann góðan.
Á einu borði fann vestur einu
vörnina og þar spilaðist spilið
þannig: Vestur tók fyrsta slag-
inn á tigulkóng og lét síðan út
tigulás. Þetta lítur ekki út fyrir
að vera góð vörn, en þar sem
Vestur á 4 tromp þá áleit hann
að þetta væri bezta leiðin til að
setja spilið niður, sem og reynd-
ist rétt. Augljóst er að sagnhafi
verður að trompa tigulásinn í
borði og var það einnig gert í
umræddu spili. Nú var hjarta 10
látin út og henni svínað, en
Vestur drap ekki. Nú kemur síð-
asta trompið úr borði og þá kem-
ur i Ijós að Austur á ekki fleiri
tromp. Suður drepur því með
kóngi og tekur því næst ásinn.
Næst lætur Suður út spaða og
drepur í borði með kóngi, lætur
úr borði laufa 3 og drepur með
ás heima. Enn er spaði látinn út,
en nú trompaði Vestur með
hjartadrottningunni og lætur út
tigul, sem Suður trompar. Nú
er lág laufi spilað og drepið með
kóngi í borði, spaðaás tekinn og
spaðagosi látinn út. Austur lætur
drottninguna á og Suður tromp-
með síðasta trompinu. Nú er að-
eins laufagosinn eftir á hendi
Suðurs og þann slag fær vestur
á drottninguna og varð því spil-
ið einn niður.
Sýningarsal
náttúrugripa-
safnsins lokað
SÝNINGARSAL Náttúrugripa-
safnsins í Landsbókasafnshúsinu
við Hverfisgötu hefur nú verið
lokað þar sem Landsbókasafnið
þarf nauðsynlega á öllu húsrými
sínu að halda. Þeim sýningar-
gripum, sem enn eru nýtilegir,
verður til bráðabirgða komið fyr
ir í geymslu, en jafnframt er unn
ið að uppsetningu nýs sýningar-
safns í húsakynnum Náttúrugripa
safnsins að Hverfisgötu 116. Þar
sem safna þarf flestum sýningar-
grpum úr dýraríknu að nýju og
setja þá upp mun vart hægt að
opna hið nýja sýningarsafn al-
menningi fyrr en eftir tvö ár.
(Fréttatilkynning frá •
Náttúrugripasafninu). '
og að flokkum og félagssamtök-
um bæri að forðast tilraunir til
að beita þessu máli sjálfum sér
til pólitísks ávinnings. Hinsvegar
væri það skylda flokks að freisía
þess að varðveita i lengstu lög
þjóðareiningu um málið“.
Síðar segir blaðið:
,Það er því illa farið þegar póli-
tísk blöð taka að flagga með
málinu og eigna sér það, eins og
' „Samtök hernámsandstæðinga"
1 hafa gert síðustu daga. Kemur þá
oftast fram röng mynd af fylgi
fólksins við málið og einnig verða
þá atburðir á borð við þá, sera
áttu sér stað framan við Alþingis
húsið á þingsetningardaginn.
Annað mál er það, þegar fjöl-
mennustu stéttarsamtök landsins,
cins og Alþýðusambandið, boðar
til fundar um málið“.
Við þessi orð er það fyrst og
fremst að athuga, að það var eng
in þjóðareining boðuð um málið
af hálfu Alþýðusambandsins.
i Þvert á móti þverklofnaði stjórn
1 Alþýðusambandsins um það hvort
halda skyldi útifundinn, sem
, Framsóknarflokkurinn stóð að.
Upplýst var að hvorki Sjálfstæðis
1 flokkurinn né Alþýðuflokkurinn
vildu taka þátt í þeim fundi og
Farmanna- og fiskimannasam-
bandið hafði beinlínis snúizt gegn
honum. Eftir áróðri Timans í sum
ar að dæma, skyldi maður svo
ætla að „samtök hernámsand-
stæðinga“ væru honum ekki síður
hjartfólgin en Alþýðusamband ís
lands.
Vel mælt
En Tíminn segir fleira um mál
ið:
„Flokkar ættu því að forðast að
boða til fundar um málið í sínu
nafni eða telja það sérstaklega
einkunnarorð á sínum skildi öðr
um flokkum fremur"
Og síðar seg
1 ,,En atburðir peir, sem gerðust
* þingsetningardaginn framan við
{Alþingishúsið eru aðeins óvina-
greiði og málinu hættulegir. Þetta
er mál þjóðarinnar allrar og að-
eins í nafni hennar allrar eigum
við að berjast fyrir því“.
Þessi orð eru vel mælt og
drengilega og hljótum við Sjálf-
stæðismenn að fagna þeim og
vænta þess að við þau verði stað-
ið af hálfu Framsóknarflokksins
og ekki framar af þess flokks
hálfu tekið þátt í kommúnistisk-
um aðgerðum i málinu.
„Alþingi götunnar“
Þjóðviljinn gerir í gær að um-
talsefni þau orð Morgunblaðsins
að bezt væri fyrir kommúnista
að gera sér grein fyrir því í eitt
skipti fyrir öll, að á tslandi verð-
ur skrílmenning „Alþingis göt-
unnar“ aldrei þoluð. Þetta segir
Þjóðviljinn að sé mælt „fyllsta
dólgshætti og almenningi hótað
ofbeldi, ef hann leyfir sér að nota
þau lýðréttindi, sem tryggð eru
i stjórnarskránni“.
„Og því aðeins er hið kjörna
Alþingi íslendinga starfi sínu
vaxið að það hafi fyllsta samráð
við Alþingi götunnar“.
Af þessu tilefni er rétt að
minna Magnús Kjartansson, al-
þingismann götunnar á 36. grein
stjórnarskrárinnar, en hún hljóð-
ar svo:
„Alþingi er friðheilagt. Enginn
má raska friði þess né írelsi“.