Morgunblaðið - 17.12.1960, Side 7
Laugardagur 17. des. 196t
M O R G V iTfí I- 4 ÐIB
7
Hvað mega
menn drekka?
SVO spyr S. B. í Morgun'blaðinu
í dag, 9. desember. Ekki furða
þótt maðurinn spyrji, í allri
þessari drykkjueklu á íslandi,
því eitt er enn ófengið, sterki
bjórinn. Hitt er allt fengið: Spán
arvínið, léttu víntegundirnar og
sterku drykkirnir, ýmssr teg-
undir. En hvernig geta áfengis-
unnendur unað því að eitthvað
vanti?_______
Grein þessi er aðallega stíluð
á undirritaðann og því ekki óvið
eigandi að ég geri við hana
nokkrar athugasemdir, þótt mér
virðist hún vera harla ómerki-
leg og reyndar hið mesta rugl.
Hin hlýlegu orð til mín í upp-
hafi greinarinnar missa marks,
því að augljóst er mért að mað-
urinn hefur allt annan mann í
huga. Ég hef aldrei átt neitt
„hnúðprik", og aldrei stutt mig
við slíkt og hef aldrei heldur
látið ,.hattinn hallast út í hægri
vangann“, ekki heldur hinn
vinstri. Ég hef óbeit á öllu
skökku, hvort sem það er höfuð
fat, dyrahurð eða málsmeðferð.
Þetta er því hreint og beint rugl
um mig, en reyndar hégómi. En
S. B. hlýtur að eiga við annan
mann.
Hann vegur að okkur bind-
indismönnum með þessum venju
legu vopnum andstæðinga okk-
ar, en þau eru sannarlega ekld
hermannleg. Brigzlyrði um skyn
semisskort, blindni og ofstæki.
En hvort skyldi nú vera meiri
blindni, að berjast gegn því,
sem böli veldur eða greiða því
veg. Óvíst að það séu skynsöm-
ustu mennirnir, sem brigzla öðr-
um um skynsemisskort, en önn-
ur vopn hafa andstæðingar okk
ar ekki. Þeir vita mæta vel að
ekkert er á bak við alla áfengis-
sölu annað en gróðafíkn og
nautnasýki. Hvorugt göfugt. Það
! er lúaleg aðferð, að reyna stöð-
| ugt að lítilsvirða menn, í stað
! þess að færa fram einhver hald
góð rök, en í máli andstæðinga
j okkar eru þau ekki til.
S. B. telur okkur bindindis-
menn jafndómbæra á það, hvað
menn skuli drekka, eins og
i blinda stúlku á litaval. Gáfulega
I talað! Skyldu menn ekki geta
; talað um skaðsemi éiturnautna,
j ópíum og annarra, nema vera
ópíumþrælar sjálfir. Slíkt fleip-
ur er sannarlega ekki svaravert.
S. B. vill að menn séu látnir
í friði með það, hvað þeir
drekka, en þessi „skynsami“
maður hlýtur að vita, að þeir
I sem drekka láta ekki aðra í friði,
i því hafa dagblöðin lýst rækilega
j síðastliðin ár, og þess vegna lát-
um við þá í friði með þann
drykk, sem sviftir þá oft ráði og
rænu, gerir þá hættulega menn
á heimilum, í allri meðferð og
stundum að glæpamönnum. —
Heimskulegri fullyrðingar eru
ekki til en þær, að áfengisneyzla
sé einkamál manna. Hún er þjóð
sannarlega ekki. Hún er þjóð-
félagsvandamál og margur á
um sárt að binda vegna þess
vandamáls. Og þetta fólk, sem
S. B. telur að „kunni að neyta
áfengis" og eigi *því að vera
„óáreitt", er engu síður hættu-
legt fólk í þessum efnum, því að
fordæmi þess hefur leitt margan
manninn út á glötunarbraut. Að
vilja alltaf mæla áfengisneyzl-
unni bót, þrátt fyrir alla reynzlu
manna — ófagra, og allar vís-
indalegar sannanir um skaðsemi
áfengisins, er sannarlega að
berja ,,höfðinu við steininn",
en ekki stefnufesta okkar, sem
viljum útrýma bölvaldinum.
Það eru hrein ósannindi S. B.
að í Englandi og Danmörku sé |
ekkert ölvandamál. Hvað eftir j
annað hafa danskir læknar skrif j
að um það atvinnutjón og fleirij
meinsemdir, sem ölþamb manna
oft ’veldur í Danmörku, að neita
slíku er að berja höfðinu við (
steininn. Slíkt er „leiðindastarf“ |
en ekki stefnufesta okkar bmd-
indismanna, en að fást við slík- j
an málflutning eins og hjá S. B.
er leiðindastarf.
Við erum farnir að venjast
því, bindindismenn, að heyra
ýmsa ferðalanga fullyrða, að
meðal ýmissa þjóða sé áfengis-
neyzlan ekkert vandamál, þær
eigi „áfengismenningu“, og er
þá oft vitnað í Frakka, en hvað
segir svo frakkneska stjórnin
um þessar mundir.
Nýlega sögðu blöð á Norður-
löndum, einnig hér heima, frá
baráttu ríkisstjórnarinnar í
Frakklandi gegn áfengisneyzl-
uni. í einu NorðurJandablaði
las ég nýlega, að Debré forsæt-
isráðherra Frakka hefðí fyrir
skömmu sagt í ræðu, að á 14
árum hafi dauðsföll af völdum
áfengisneyzlu tólffaldast, lit’rar-
sýkisdauðsföllin sexfaldast, en
þessi sjúkdómur er fylgiíiskur
áfengisneyzlunnar, tala geðsjúkl
inga af völdum áfengisneyzlunn
ar, sem þarfnast hælisvistar,
hafi átjánfaldast, og helft allra
glæpa í landinu sé framin undir
áhrifum áfengis. — Þetta voru
orð ráðherrans. Ekki skortir þó
drykkjufrelsið í Frakklandi og
þar er úr nógu að velja. En for-
ustumenn þjóðarinnar telja um málum vinnum, höfum oft
hana nú í mikilli hættu af völd- orðið að leggja á okkur, og ekki
með hina: — Fyrsta flokks
mjög útbreiddu — pólsku
rafmagnsmótora fyrir
riðstraum og jafnstraum
Margar tegundír og gerðir.
Umboðsmenn :
Trans-ocean, vöru- og skipamiðlun
Hólavallagata 7, Keykjavík,
Sími: 13626.
Verðlistar og vörulýsingar eftir beiðni.
E1 n ksútflytjenflur :
POLISH FOBEIGN TKADF COMPANY
FOB ELECTKICAL EQUIPMENT Ltd.
£lékMm
Warsxawa 2, Czackiego 15/17 Poland
Símnefni: ELEKTRIM-Warszawa
P.O. Box 254
um þess frelsis.
Þá reynir S. B. að lítilsvirða
okkur bindindismenn fyrir það
að gera bindindisstarfið að at-'
vinnuvegi. Ég skora á hann að,
gera áfengið landrækt og við
skulum fagna því að missa at-
vinnuna. Þótt ég kunni ekk; að
jafnast á við hann að gáfum
og skynsemd, hefði ég vel treyst
mér til að fá betur launað starf, j
en þetta, sem áhugi minn þok- j
aði mér út í. Vill þá S. B. láta'
leggja niður öll félagsmála-1
störf, alla starfsemi, sem leggst.
gegn ómenningu, bæði kirkju-|
legt starf, fræðslustarf og annaðj
þessháttar? Er ekki bindindis-
starfsemin einn liðurinn í slíku j
menningarstarfi. S. B. talar svo
gáfulega um þetta, þenna „kát-
lega atvinnuveg að lifa af þvi
að drekka ekki.“ Er það nú and-
leg skerpa. Veit hann um ein-
hverja af öllum þeim sæg á ís-
landi, sem ekki drekkur, sem er
borgað kaup fyrir það eitt að
drekka ekki? Mundi S. B.
nokkru sinni leggja á sig allt
það erfiði, sem við, sem að þess-
ævinlega fyrir hátt kaup.
Það er líka skakkt með farið,
að ég sé launaður erindreki góð-
templarareglunnar. Það hef ég
ekki verið hátt á annan áratug,
þótt ég ferðaðist fyrir hana á
árunum eftir 1930. En þótt ég
hafi haft algerlega frjálsar hend
ur í bindindisstarfi mínu og
mátt vinna að slíku menningar-
starfi á breiðum grundvelli, nef
ég aldrei sett mig úr færi um
að vinna Reglunni það gagn
sem ég hef mátt, vitandi að hún
er sterkasta reipið, og ég félagi
hennar yfir 40 ár.
Styrjaldir og áfengisbölið eru
verstu óvinir mannkynsins, en
lífseigir. Á bak við báða er
gróðafíkn og alls konar eigin-
girni. Að vinna gegn þessum
mannfélagsmeinum, er að vera
í þjónustu Guðs og góðra mál-
efna, en slíkir sleppa sjaldan við
aðkast og getsakir. Til slíkra
vopna verður að grípa, þegar
önnur veglegri eru ekki fyrir
hendi.
Pétur Sigurðsson.
Frá hinu þekkta íirma
O Pragoexport
FLYTJUM VIÐ INN ALLAR TEGUNDIR AF
guihimi
hS
ImKm
m
IIWOIEUHI
PAPPA
Fsest í öllum uejitu
serverzlunum landsins
M
lÍMJliglA/QM ÍP