Morgunblaðið - 24.12.1960, Blaðsíða 12

12
MORGinSTtTAfílÐ
Laugardagur 24. des. 1960

Útg.: H.f Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjorar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konrað Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgieiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480,
Asknftargjald Kr. 45.00 á mánuði innaniands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
JÓLIN
JÓLAHÁTÍÐIN erað ganga í garð. Síðustu
dagana og vikurnar hafa húsmæðurnar keppzt
við að búa heimilin sem bezt undir þessa hátíð friðar
og fagnaðar. Fyrirvinna heimilisins hefur leitazt
við að draga sem mesta björg í bú og börnin hlakkar
með hverjum deginum meir til jólanna. í kvöld munu
hinir fullorðnu einbeita sér að því að láta augu
þeirra ljóma sem skærast af gleði.
Þau heimili eru því miður mörg, sem eiga um sárt
að binda og í kvöld munu ýmsir hugsa um horfna
ástvini, en einnig þeim á jólahátíðin að færa frið og
ró. Aldrei nær trúin jafn styrkum tökum á hugum
kristins samfélags eins og á jólahátíðinni og sá,
sem trúir á Guð sinn lætur ekki bugast af sorg
heldur horfir vonglaður fram til endurfunda við
horfna vini.
Hin æðsta gleði er í því fólgin að stuðla að því að
aðrir gleðjist. Hin fjárhagslega aðstaða til mikilla
gjafa og ríkulegs jólahalds er vissulega misjöfn, en
það er þó ekki ríkidómurinn, sem hefur úrslitaáhrif
á það, hvort menn gleðjist á jólahát' *nni. Það er
hugurinn, auðlegð hjartans, sem mestu máli skiptir,
og oft fylgir þeirri gjöf, sem af litlum efnum er
gefin, hlýrri hugur en stærri gjöfum, sem keyptar
voru án fjárhagslegra áhyggna.
í kvöld fyllir fólkið kirkjur landsins og þar mun
hljóma dýrðarsöngur um frið á jörðu. Hver og einn
hverfur síðan til síns litla friðarheims með vinum og
ættingjum á heimilinu og þannig er það um allan
hinn kristna heim. Aldrei nær friðarboðskapurinn
sterkari tökum á sálum manna en um jólahátíðina.
Það er eins og maður tengist manni í bróðurlegum
kærleika, þar sem hið illa verður að víkja. Nú á þeim
tímum, er ógnþrungnar hættur hvíla yfir öllu mann-
kyni, hljótum við að vona, að friðarboðskapur jól-
anna megi vara, svo að mannvbnzka verði að víkja
fyrir mannkærleika. Við vonum að friður heimil-
anna megi breiðast út um landsbyggðina og land
frá landi unz hann ríkir um heim aliann í hjörtum
mannanna.
Ef til vill má segja, að óvarlegt sé að treysta því
að friðarboðskapur jólanna endist að hátíðinni lok-
inni, þegar hið daglega stríð byrjar á ný. En hitt
er þó víst, að hátíðleikinn, kærleikurinn og gleði
barnsins skilur eftir þau spor í sálum mannanna,
sem gera þá betri, og einmitt það kann að verða til
bjargar okkar litla þjóðfélagi og heimsbyggðinni
allri. Eigingirnin hefur um skeið orðið að víkja fyrir
göfuglyndinu og viljanum til að gleðja samborgar-
ann. Menn hafa fundið, að það er ekki einhlítt að
'krefjast sífellt sér til handa og virða ekki þarfir og
óskir samborgarans. Gleðin hefur um skeið verið
fólgin í fórninni og sameiningunni, en hitt, sem
sundraði, hefur verið hrakið úr hugum mannanna.
Þess vegna hlýtur okkur betur að skiljast, hver nauð-
syn það er að friðarhugsjón jólanna fái að ríkja, og
hver ánægja og hugarró er því samfara.
Megi þær vonir rætast, að hugarfar jólanna end-
ist mannkvninu um ókomna framtíð.
UTAN UR HEIMI
í Meistaravík eru haldin dönsk jól og þar er dansað krin gum jólatré, sem Flugfél. íslands gaf.
Jólamatur Græn-
endinga er selspik
MILLJÓNIR barna víðsveg-
ar um veröldina telja að
heimkynni jólasveinsins séu í
Grænlandi þar sem jöklar og
snjóbreiður þekja landið. En
grænlenzk börn trúa yfirleitt
ekki á sögnina um jólasvein-
inn og jólahaldið er alveg
laust við allar kynjasagnir
um álfa og tröll. Þeim þús-
undum bréfa, sem árlega eru
send „jólasveininum í Græn-
landi“ er ekki svarað þar,
heldur af ferðaskrifstofum
og sjálfboðaliðum í Kaup-
mannahöfn.
Jólatré fá Grænlendingar send
frá Danmörku. Er byrjað að
fella þau á Jótlandsheiðum um
mitt sumar til þess, að þau
verði komin til Grænlands í
tæka tíð, því að er líða tekur
á haustið falla niður allar sam-
göngur á sjó milli Grænlands og
Dar.merkur. Áður en skipa ferð-
ir hætta eru einnig send jóla-
kort og bögglar sem geymdir
eru óopnaðir til aðfangadags-
kvölds.
★
Hátíðin helga hefst á aðfanga-
dagskvöld. Fólkið hættir að
vinna um hádegi og klukkan
fjögur safnast allir, sem vettl-
ingi geta valdið, jafnt danskir
sem grænlenzkir, til kirkju og
hlýða messu bæði á dönsku og
grænlenzku. Algengt er, að
börnin sitji róleg í hliðarstúk-
um kirknanna og leiki sér með-
an foreldrarnir hlýða á guðs
orð.
Jólin eru kyrrlát hátíð á Græn
landi. Að vísu syngja menn mik
ið — oft evrópsk jólalög við
grænlenzk ljóð, en dans er ekki
Grænlenzku börnin þekkja ekki jólasveininn, enda þótt börn-
iu suður í Fvrónu haldi, að jólasveinninn eigi heima í Græn-
landi. —
leyfður fyrr en 27. desember,
★
Jólamaturinn er ekki kalkúnn,
gæsir eða endur. Þær fæðuteg-
undir þekkja Grænlendingar
ekki — heldur getur að líta
selkjöt og villta fugla á borðum
manna. Fuglarnir eru skotnir
löngu fyrir hátíðar og látnir
hanga. Grænlendingar álíta afar
slæmt að þurfa að veiða sér til
matar á jólunum sjálfum. Sag-
an segir frá tveim bræðrum er
fóru út á kajak á jóladag. Þeir
hrepptu mikinn storm — annar
drukknaði og var það talið refs-
ing guðanna.
Þegar Grænlendingar hafa
lokið snæðingi á aðfangadags-
kvöld bregða þeir sér gjatnan
í heirpsóknir til kunningja og
vina. Konurnar spjalla saman
yfir kaffi og kökum, börnin fá
sætindi en herrarnir teiga
hemabruggað öl. Þá er jafnan
skipzt á gjöfum.
★
Alsiða er að Grænlendingar
fái ný klæði fyrir jól. Konurnar
verða að halda vel á spöðunum
síðustu vikurnar til að Ijúka al-
fatnaði — að minnsta kosti
nýjum skinnbrókum og anorak
— á eiginmanninn, þær sjálfar
og börnin. Þessi klæði verða að
vera vel gerð til að verja menn
fyrir kuldanum, sem oft fer unp
í þrjátíu stig á þessum tíma árs.
Þá er annar siður algengur,
en það er að skipta um vegg-
fóður á herbergjunum. Húsa-
kynni eru ákaflega frumstæð
en kofaskriflin eru oft veggfóðr
uð með úrklippum úr dagblöð-
um. Má þá líta hið ótrúlegasta
samansafn ljósmynda, auglýs-
inga, skrípateikninga og jafnvel
mynda af kóngafólki.
★
Grænlandsverzlunin hefur oft
haft þann hátt að veita mönnum
lán um jólin. Eitt sinn kom mað-
ur og bað um að sér yrði lánuð
ein dönsk króna. Er hann var
spurður, hví hann tæki slíkt
smálán, þar sem honum hefíF
Frh. á bls. 23