Morgunblaðið - 24.12.1960, Blaðsíða 15
Lpugardagur 24. des. 1960
MnnCT’WT. AÐIÐ
15
llmandi
kðku jölatré
F R Ú Louise Parker La
Gorce er bandarísk húsmóð-
ir, og þekkt þar í landi fyrir
kökujólatré sitt, sem hún út.
býr á sérkennilegan og snilld
arlegan hátt. Frúin eyðir
miklum tíma í að baka alls-
konar myndir, bæði af hlut-
um, dýrum og fólki, skreytir
þær með allavegalitri sykur-
bráð, og hengir síðan kökurn
ar é greinar jólatrésins.
Frú La Gorce lærði listina
af móður sinni, sem er Penn-
sylvaníabúi af hollenzkri ætt,
og er þessi kökugerð hollenzk
venja. Frúin hefur ritað
grein um kökugerð sína og
jólaundirbúninginn og segist
henni m. a. svo frá:
Kökur út um allt
A hverri jólaföstu kemur
eiginmaður minn að mér og
. verður að orði: „Jæja, enn
ertu dottin í það!“
Þetta er ekki í fyrsta skipti
sem ég er gripin í ,,bökun-
aræði“ og ég brosi hálf afsak-
andi. Ilmandi, heitar smá-
kökur liggja út um allt — á
borðstofuborðinu, undir því,
á stólum og á kommóðunum,
jafnvel á ísskápnum. Þær
hafa sannast sagna lagt und-
ir sig allt húsið.
í heila viku hef ég klippt
út myndamót, búið til deig,
skorið út myndir og bakað.
Að lokum hefur allt litla
fólkið mitt og dýrin — jóla-
engilinn, skuggalegi kötturinn
Sylvester og Peggy brúðu-
haus — verið skreytt fagur-
lega með sykurbráð.
Og gestir mínir ná að
stökkva í tíma út úr ofninum
til að halda jólin hátíðleg.
Maðurinn minn hneigir sig
með lotningu fyrir gestunum.
Hann veit að þá er ekki unnt
að forðast. Þessi árlega árás
var skipulögð fyrir löngu
síðan.
★
Þegar ég var barn, voru
jólin mér eitthvað, sem
kom út úr ofni. Ég var yngst
af sex systkinum og var mér
fljótlega kennt, hvernig ég
ætti að þefa uppi kökurnar
með hinu dásamlega skreytta
sælgæti, sem móðir mín bjó
til nokkrum vikum fyrir jól
— og reyndi að fela fyrir okk-
ur.
Þessar endurminningar mín
ar um jólin geymdi ég með
sjálfri mér löngu eftir að ég
var orðin fullvaxta. En fyrir
fimm árum stóðst ég ekki
mátið lengur. Ef börn mín
ættu einhvern tímann eftir að
eignast sömu endurminningar
um jólin, varð ég að hefjast
handa.
Söguleg byrjun.
Sjö dögum seinna kom ég
út úr eldhúsinu með um 150
stykki af kökum, allavega í
lögun og skreyttar með syk-
urbráð. Við hengdum kökurn-
ar á greinar jólatrésins og
komum því fyrir uppi á
píanóinu. í jólatrésfætinum
voru þrjú gallon af vatni.
Á Þorláksmessukvöld var
tréð fullskreytt og vinir okk-
ar og kunningjar höfðu komið
til að virða það fyrir sér. Ég
var alsæl. Nú gat ég dundað
daginn eftir við það sem
ógert var.
Japanskir posrulínsdiskar
ÞEGAR klukkan slær sex á
aðfangadagskvöld, hefst há-
tíðlegasti þáttur jólahaldsins.
Þá hringja kirkjuklukkurnar
inn jólin. Margir halda þeirri
ygnju að fara í kirkju og
hlýða messu en aðrir sitja
heima og hlusta á guðsorðið
gegnum útvarpið og snæða
góðan kvöldverð.
Á kvöldverðabörðið eru
borin fram þau beztu mat-
föng sem völ er á, sparisilfur
og sparidískar teknir fram,
kertaljós tendruð, borðið
skréytt, og húsmóðirin leggur
sig fram úm að gera máltíð-
ina sem hátíðlegasta.
★
Við fréttum, að húsmóðir
ein á Öldugotunni ætti afar
fallegá postulínsdiska, sem
hún notaði á jólaborðið og
við önnur hátíðleg tækifæri.
Þar sem fallegir munir heilla
alltaf hugi kvenna, ekki sízt
borðbúnaður, brugðum við
okkur í Vesturbæinn til að
skoða diskana og hafa tal af
húsfreyju, frú Margréti Olafs
son.
★
— Diskarnir eru japanskir,
sagði frú Margrét, og það eru
30 ár síðan ég fékk þá. Stóru
matardiskarnir eru 18 að tölu
og þeim fylgja 18 litlir disk-
ar. Einnig á ég mokkabolla
með sama mynstri.
Frú Margrét lagði þá fyrir-
höfn á sig að leggja diskana
á borð, eins og hún er vön
að gera á jólunum. Á mitt
borðið lagði hún aðventu-
krans með fjórum logandi
kertum. Litlir englar prýddu
borðið og það glampaði á
silfurborðbúnaðinn og glitr-
aði á kristalglösin. Japönsku
diskunum var raðað á borðið
og voru þeir skrautlegir
mjög; logagylltir, svartir, blá
ir, bleikir og grænir að lit.
★
— Þeir eru handmálaðir,
hélt frú Margrét Ólafsson
áfram. 1 miðjunni er rósa-
þyrping en drekamynstur
allt í kring, eins og þið sjáið.
Þetta eru dýrgripir og að öll-
um líkindum ókaupandi
núna.
— En eruð þér ekki hrædd
ar um að þeir skemmist eða
rispist við notkun, spyrjum
við og athugum fíngert
mynstur diskanna.
— Oneinei, svaraði frú
Margrét hlæjandi. Ég nota þá
ekki svo oft, og þá aðeins
sem borðdiska, þegar heitur
matur er borinn fram. Þá eru
aðrir diskar settir ofan á og
meðan verið er að skipta um
rétti, standa þeir á borðinu.
Mér finnst borðið alltaf eitt-
hvað svo autt, þegar matar-
diskarnir eru teknir burtu og
ekkert er undir. Bezt njóta
diskarnir sín þó, þegar ábæt-
irinn er borinn fram og skál-
in situr á miðjum disknum.
Gefur það matarborðinu sinn
sérstaka blæ. Hg.
olti. Farið er að Innrétta húsið, en tæpast er Uppdúkað jólaborðið, með aðventukransinum í
miðjunni og japönsku postulínsdiskunum í kring
Louise Parker La Gorce sker myndirnar út.
Klukkan eitt sömu nótt var
kyrrð í húsinu og fjölskyld-
an steinsvaf. Ég sat í dagstof-
unni við hliðina á trénu, leit
við og við á það og dáðist að
bleika fílnum, þar sem hann
sveiflaði rananum fjörlega.
Á neðstu greinum hafði ég
komið fyrir jólasveinaköku.
Allt í einu tók ég eftir því að
litlu fætur jólasveinsins
snertu píanóið og hengdi ég
hann því upp á hærri grein.
og vágriinn púaði og fnæsti. —
Þegar ég leit á hann aftur
stuttu seinná lá hann nærri
flatur. „Hvernig getur staðið
á þessu“, spurði ég sjálfa mig.
Og áður eri ég fengi mig
hreyft, valt tréð um koll. Þrjú
gallon af vatni streymdu yfir
mölbrotnar sykurkökurnar.
Við óp mín kom öll fjöl-
skyldan þjótandi niður stig-
ann. _En ekkert gat huggað
mig. Ég snökti í tvær klukku-
stundir.
Eiginmaður minn og dætur
fóru aftur í rúmið eftir að
hafa dregið rennblautt tréð
fram í anddyrið, en sonur
minn John sat þögull við hlið
mér og horfði á mig.
„Tréð mitt, John! Fallega
jólatréð mitt. Og ég sem
hlakkaði svo til að gefa ykkur
börnunum þetta tré“.
„Þú getur gei;t það til aft-
ur, mamrna".
„Nei, ég get það ekki, til
þess er enginn tími“.
„Jú, þú getur það“.
Og þar með stóð 14 ára
gamli heimsspekingurinn
minn hljóðlega upp og fór.
Hafizt handa á ný
Við þessu var ekkert svar.
Ég varð að hefja baksturinn á
ný. Klukkan þrjú um nóttina
hafði ég lokið við að búa bæði
ljóst og dökkt deig. Klukkan
sjö morguninn eftir var ég aft
ur komin á kreik í eldhúsinu,
og fingur rnínir þutu fram og
aftur. Enginn þorði að koma
nálægt mér eða tala við mig.
Klukkan átta um kvöldið voru
nýjar kökumyndir komnar á
jólatréð.
Sagan breiddist út eins og
eldur í sinu meðal vina okk-
ar og nágranna. Og þá var
það John heimsspekingur sem
sagði:
„Það var miklu betra að
svona fór, mamma, Nú færðu k
eitthvað til að tala um“. i
Þannig fór um fyrsta köku- 7
jólatréð, sem ég bjó til. Nú er j
það fastur þáttur í lífi mínu. i
Hrifin af litabókum
Nú spyrja kannski einhverj-
ir: Hvar færðu kökumótin?
Þegar ég var að blaða í
gömlum bamamyndabókum,
rakst ég einn dag á rifrildi af
litabók, sem dóttir mín hafði
átt, þegar hún var lítil. í
henni fann ég agnarlítinn
hund, sem blátt áfram bað um
að vera skorinn út-og gædd-
ur lífi.
Ég gerði það. Og ég fann
fleiri heppilegar myndir í
sömu bók.
Þegar við hjónin förum
framhjá bókabúð, get ég ekki
stillt mig um að fara að skoða
litabækur. Þá lítur eiginmað-
ur ,minn allt í kringum sig og
tuldrar gegnúm annað munn
vikið: „í guðanna bænum,
amma. Láttu fólkið ekki sjá
að þér þyki gaman að þessum
barnabókum".
Seinlegt verk
Verk rnitt byrjar strax og
ég hef ákveðið mótin. Við
skulum aðeins líta á, hvernig
jólaengillinn verður til. Fyrst
sker ég mótið út í pappír.
Með kalkipappír dreg ég upp
þá .hluta af myndinni, sem
eiga að vera upphleyptir, svo
sem hárið, efri hluta bolsins,
handleggina, hendurnar og
litlu fæturnar. Ég klippi einn
ig út hlutana, set þá á útflett
deig og sker meðfram mótun-
um með beittum hníf. -
Þá legg ég á smurða plötu
deigbita, á stærð við höfuð
engilsins, pressi lykkju í deig-
ið, og síðan legg ég myndina
ofan á. Lykkjan er til þess
að hengja upp myndina. Þessu
næst set ég ofan á myndina þá
bita, sem eiga að vera upp-
hleyptir. Með tannstöngli sker
ég andlitsdrættina út og
skreyti kjólinn með pallíett-
um, perlum, gerviblómum,
blúndum og sælgæti. Þá er
engillinn bakaður og á eftir er
marglit sykurbráðin borin á.
★
Það var John sonur minn,
sem tók upp á því að setja
litla bómullarhnoðra í hárnál
Frh. á bls. 23
*