Morgunblaðið - 18.01.1961, Blaðsíða 9

Miðvikudagur 18. januar 1961
MORCVTSBL AÐIÐ
9
Stefán B. Jónsson koup-
maður — Aldarminning
F. 18. jan. 1861 — 18. jan. 1961
EINN hinna þekktu borgara
Reykjavíkur frá fyrstu áratug-
lum þessarar aldar á 100 ára af-
mæli í dag. Hann var fæddur a5
Kirkjufelli í Eyrarsveit í Snæ-
fellsnessýslu 18. janúar 1861 og
lézt hér í Reykjavík 6. okt. 1928.
Foraldrar Stefáns voru hjónin
Marta Sigríður Jónsdóttir prests
Benediktssonar, sem var systur-
sonur séra Sigurðar á Rafnseyri
og konu hans Guðrúnar Korts-
dóttur Þorvarðssonar á Möðru-
völlum í Kjós og Jón Guðmunds
son, trésmiður og bóndi frá
Bíiduhóli á Skógarströnd. í>au
bjuggu lengst á Keiksbafcka á
Skógarströnd og þar ólst Stefán
upp til 15 óra aldurs.
Föðurforeldrar Stefáns, Guð-
mundur hreppstjóri Vigfússon á
Bíldhóli og kona hans Málfríð-
ur Jónsdóttir, voru bæði komin
af séra Þórði Jónssyni prófasti
á Staðastað í 4. lið (syni Jóns
Vigfússonar Hólabiskups). Stóðu
eð Stefáni kunnar ættir svo sem
ejá má af þessu ágripi.
I Um tvítugt lærði Stefán tré-
emíði og stundaði þá iðn hérlend-
is unz hann fór til Kanada árið
1887, ásamt fleiri Vesturförum.
i í Kanada dvaldi hann í 12 ár
eða til ársins 1899, er hann kom
aftur heim til íslands, ásamt
konu sinni, Jóhönnu Sigfúsdótt-
ur, frá Skógargarði í Nýja ís-
landi.
Kom hann aðallega heim í því
skyni að færa löndum sínum hér
heima hina amerísku tækni í vél-
um og áhöldum,, til þess að létta
af þeim erfiði því, sem lífið á ís-
landi hafði þá að bjóða og var
meðal annars orsök þess, hve
margir flýðu land til Ameríku.
Trúði hann því, að ísland væri,
eins byggilegt og önnur lönd, ef
íslendingar notuðu nútímatækni,
sem þá var að ryðja sér til rúms
erlendis en var þá hér heima ó-
þekkt fyrirbrigði.
Hann starfaði hér síðan að út-
breiðslu allskonar áhalda og véla
í þau 30 ár er hann átti ólifuð,
aðallega heimilis- og landbúnað
arvéla og áhalda. Flutti hann
fyrstur manna inn og seldi hér
fjölmargar nýjungar, t. d. skil-
vindur, hringprjónavélar, þvotta
vélar, stálplóga, eina stálbrú (á
Jökulsá á Dal) .fyrsta traktorinn
(sem hann nefndi dráttarvél) og
var keypt af Þóri Ásmundssyni
á Akranesi, og ótal margt fleira.
Auk þess gaf hann út tímaritið
„Hlín“ árin 1901—5, til þess að
kenna mönnum meðferð þessara
véla og ritaði í það greinar um
ýms efni fyrstur manna, svo sem
um frystingu og kælingu kjöts
til útflutnings, smjörgerð, upp-
hitun í Reykjavík frá Þvottalaug
unum, hafnargerð og margt fl.
Auk þess ritaði hann mikið í ýms
dagblöð í Reykjavík og gaf út
tvö blöð: „Fósturjörðin“ 1911—
1915 og „Votr“ 1924—5.
Hann hóf mjólkursölu í Rvík
á Laugavegi 10, árið 1901, gerils
sneyðingu mjólkur á Laugavegi
104 (nú 124) árið 1903, byggði
þar einnig vindmyllu til að mala
í rúg í rúgbrauð o. fl. Á árunum
1907—13 bjó hann á eignarjörð
sinni Suður-Reykjum í Mosfells
sveit og gerði þar margar um-
bætur. Lagði hann þar inn heitt
vatn í íbúðarhúsið, til hitunar og
neyzlu árið 1908 og var það
fyrsta upphitun með hveravatni
á landi hér. (Sjá Lesbók Mbl.)
Fyrstu tilraun með tómatarækt-
un lét hann Óskar Halldórsson
garðyrkjumann (síðar útgerðar-
mann) gera á Reykjum vorið
1913. Á Reykjum fann hann upp
og bjó til fyrsta gaddavírsherfið.
í Ameríku hafði hann einnig
fengizt við uppfinningar í nokk-
ur ár.
Hann var eini kaupmaðurinn,
sem verzlaði við Ameríku fyrstu
15 ár aldarinnar og lét af hendi
við landsstjórnina hveitiumboð
sitt frá stærsta hveitihxing Kan
ada, er hinar fornu verzlunar-
leiðir til Evrópu lokuðust í fyrri
heimsstyrjöldinni og íslendingar
hófu almennt verzlun við Ame-
ríku.
Síðustu árin bjó Stefán að
Undralandi við Rvík. Hann and-
aðist 6. okt. 1928, eftir að hafa
kennt sér meins innvortis um
nokkurra missera skeið.
Þetta er aðeins lauslegt ágrip
af ævi þessa merkismanns og er
hér mörgu sleppt, sem hann
framkvæmdi, en um það má lesa
annars staðar.
Merkúr.
EINAR ASMUNDSSON
hæstaréttarlögmaður
HAFSTEINN SIGURÐSSON
héraðsdómslögmaður
Skrifstofa Haínarstr. 8 H. hæð.
Abyrgð hf.
— Umboðsfélag Ansvar International —
Auglýsir hér með tryggingar fyrir bindindismenn. Bifreiðatrygg-
ingar hef jast aðallega frá og með 1. maí n.k. Fjölþættar almennar
tryggingar er ráðgert að hefja síðar.
Kjor miklu hagkvæmari en nú tíðkast
Tryggendur; Munið, að aðeins er hægt að flytja skyldutryggingu
á bílum (nema að skift sé um bíl) einu sinni á ári, þ- e. frá og
með fyrsta maí, og að uppsagnarfrestur er þrír mánuðir. Upp-
sögn þarf því að hafa átt sér stað fyrir fyrsta febrúar.
Bindindismenn: Hér er verið að vinna að ykkar hagsmunum.
Fylkið ykkur um hið nýja félag ykkar. Eflið það með því að
tryggja svo fljótt sem unnt er bifreiðar ykkar hjá því og síðar
annað, ef þið þurfið og viljið tryggja.
Eflið Ábyrgð hf. Eflið umferðarmenninguna
Ath.: Skrifstofa félagsins verður á Laugavegi 133.
Opnun og símanúmer verður auglýst innan skamms.
SKRIFST OFUSTIJLMJR
Nú býðst starfið, sem þið hafið lengi beðið eftir.
Fjölbreytt og vel borgað.
Hafið samband við skrifstofuna í síma 85321
eftir kl. 5 e.h.
VIKAN
Enn eru eftir nokkrir
gírkassar og mótorar
með ábyrgð úr Chevrolet ’55—’59.
Ford ’55—’57 svo og gírkassar úr Nash ’46
og Willy’s ’47-
H. Jorisson & Co.
Brautarholti 22 — Sími 22255.
við Laugaveg, 3 herbergi, eldhús, stórt baðherbergi,
og stórt geymsluherbergi, sem innrétta má til íbúðar,
allt í risi, auk hlutdeildar í þvottahúsi í kjallara og
meðfylgjandi eignarlóð, hefi ég verið beðinn að selja.
Nánari upplýsingar gefnar á skrifstofu minni.
kristján guðlaugsson
hæstaréttarlögmaður
Hafnarstræti 11 -— efstu hæð.
íbúð í Bogahlíð
Til sölu er 4 herbergja íbúð (borðstofa og stofa
sameinuð) í Bogahlíð. íbúðinni fylgir góð geymsla
og aðgangur að þvottahúsi. íbúðin er nýleg og í
ágætu standi. — Semja ber við undirritaðan.
EGILL SIGURGEIRSSON, hrl.f
Austurstræti 3 — sími 15958.
H.F. EIMSKIPAFÉLAG ISLANDS
Áöalfundur
Aðalfundur hlutafélagsins Eimskipafélags íslands, verð-
ur haldinn í fundarsalnum í húsi félagsins í Reykjavik,
laugardaginn 3. júní 1960 og hefst kl. 1,30 eftir hádegi.
1. Stjórn félagsins skýrir frá, hag þess og fram-
kvæmdum á liðnu starfs,áþi og frá starfstilhögun
á yfirstandandi ári, og ástæðum fyrir henni, og
leggur fram til úrskurðar endurskoðaða reksturs-
reikninga til 31. des. 1960 og efnahagsreikning
með athugasemdum endurskoðenda, svörum
stjórnarinnar og tillögum til úrskurðar frá endur
skoðendum.
2. Tekin ákvörðun um tillögur stjórnarinnar um
skiptingu ársarðsins.
3. Kosning fjögurra manna í stjórn félagsins, í stað
þeirra, sem úr ganga samkvæmt samþykktum fé-
lagsins.
4. Kosning eins endurskoðanda í stað þess er frá fer,
og eins varaendurskoðanda.
5. Tillögur til breytinga á, samþykktum félagsins
(ef tillögur koma fram).
6. Umræður og atkvæðagreiðsla um önnur mál, sem
upp kunna að verða borin.
Þeir einir geta sótt fundinn, sem hafa aðgöngumiða.
Aðgöngumiðar að fundinum verða afhentir hluthöf-
um og umboðsmönnum hluthafa á skrifstofu félagsins
í Reykjavík, dagana 30. maí — 1. júní næstk. Menn geta
fengið eyðublöð fyrir umboð til þess að sækja fundinn
á aðalskrifstofu félagsins í Reykjavík. Óskað er eftir
að ný umboð og afturkallanir eldri umboða séu komin
skrifstofu félagsins í hendur til skráningar, ef unnt er
viku fyrir fundinn.
Reykjavík, 10. janúar 1961.
STJÓRNIN.