Morgunblaðið - 28.04.1961, Blaðsíða 8

Morgunblaðið - 28.04.1961, Blaðsíða 8
ð MORCUNBLAÐIÐ Föstudagur 28. apríl 1961 Utþ«ttsla ríkjalc«&ju kommúnistnans á tifcnum úrum — o«g markmiö SoWtríkjanna sem stendur. Utþenslan VEvrópu SrFítnian^ a[Marz194Ö. Eisilanti iiii ú)í 19461 lettland HH lítháen n 61 Júl í 1940 ArPolland Sept. 19ð9~l g^Albanta llDesJ^ |K|Okraináii 9 Júní 1940 _ n 11 r> > n i öessarabia Marz19451 M.-Búkoyína |3l JúnM»qo1 Utþensldn i Asiu Ty rkland ii 111 m| u 11 [ i 'Kún'leyjar S.- ShðKalín Sovétríktn ----g.—,,—i_______________ Númerin sýna, i hvaða roð kommúnistar náou völdum i viokontðndi löndum. Tlllimil Vr .. ' 1.. „4* I_ 1 • inm A 1_A_.<•[. P -'I , .'V iiimm Yfirrððasvddii’komm. fyrir 1930 Undir yfirraái komm. eftú 1939 Aíilar dð Sðmtökum trjálsrd þjóbð. Sðmeínaði'st rílcjakeðju komm.1944; rofnðoi úr tengslum v'iíhana 1949 ormosa r • rilipseyjar 5/Víttnam j, Kðmbodjð Hdfuðmarkmi& stefnu Sovctríkjanníx nd A& öálast neitunarvald innan -framkv.xmciastjórnar Sameinuc)u )?jó4annð Iteii AÓ knyja ve burt heriiÓ Að nota Kúbu sem stoklcpall til að na fo'tfestuj í SuXur-Ameríku. Aó na fram meiri eftir- gjó'f af hálfu Bandar. í samningunum um bann vié kjarnorku- vopnatilraunum. á nýlendustefnunni til að kom^ ár sirmi fyrir borá í Áfrílcu stjc Suður-Vietnams, 5em nýtur stuönimjs Bðndaríkjanna . Ríkjskeðja kommúmsmans. te^l Aðilar að samtökumfrjálsra þjóía ÞETTA kort, sem snið- ið er eftir sams konar korti, er birtist í banda- ríska stórblaðinu New York Times fyrir skömmu, gefur annars vegar glögga mynd af útþenslu ríkjakeðju kommúnismans í Ev- rópu og Asíu sl. rúm tuttugu ár, eða frá því haustið 1939 — en hins vegar er bent á, að hvaða megin-markmið- um Sovétríkin virðast keppa nú sem stendur. Kort þetta er í samræmi við niðurstöður rækilegra athugana ýmissa vestræna sérfræðinga á stefnu Krúsjeffs að undanförnu. Segir New York Times, að við þessar athuganir hafi verið geng- ið út frá tveim grundvallaratrið- um um stefnu Sovétríkjanna: Að lokatakmark utanríkisstefnu þeirra sé alheimsyfirráð kommún ismans — og að heildar-aðferð- in til að ná þessu marki falli undir það, sem Krúsjeff kallar „friðsamlega sambúð.“ En hin dýpri merking þessara vígorða sé í rauninni: að grafa undan þjóðum þeim, sem ekki lúta kommúnistum, með öllum hugs anlegum hætti stjórnmálalega, efnahagslega, með áróðri og með hnitmiðuðum hernaðaraðgerðum, þó að því undanskildu, að Krús- jeff og menn hans vilji forðast þriðju heimsstyrjöldina, þar sem hún gæti orðið kommúnistaríkj- unum jafndýr og öðrum. Þetta eru meginatriðin, þegar litið er lengra en til dagsins í dag. En margir áfangar eru á þessari leið ,og að sögn New York Times virðast höfuðmark- mið utanrikisstefnu Kreml- manna um þessar mundir felast í .eftirgreindum atriðum: 1. Að reyna Kennedy-stjórn- ina, sem hefir setið svo skamm- an tíma að völdum, að Krúsjeff hafi ekki enn getað gert sér neina viðhlítandi grein fyrir stefnu henar gagnvart ýmsum heimsvandamálum, eða hvernig hún sé líklegust til að bregðast við aðgerðum þeim, sem hann kann að hafa í huga. — Til dæm- is hefir Krúsjeff verið að reyna Kennedy gagnvart Laos — hversu sterkur á svellinu og einbeittur hann sé. Sú „kynning" getur komið honum (þ.e. Krúsjeff) að góðu gagni með tilliti til frek- ari hernaðarævintýra Sovétríkj anna síðar, annarst staðar á hnettinum. (Baunar hefir að- staðan í Laos breytzt nokkuð síðan New York Times birti yfir lit sitt, en ekkert bendir þó til þess, að markmið Sovétríkjanna í þeim heimshluta hafi tekið neinum grundvallarbreytingum. Einnig innan Sameinuðu þjóð- anna, við samningaborðið í Genf, þar sem rætt er um mögulegt bann við kjarnorkuvopnatilraun um, og víðar hefir Krúsjeff reynt að kanna aðferðir og af- stöðu Kennedy-stjórnarinnar — og gera sér grein fyrir, hve langt muni unnt að teyma hana til eftirgjafa og undansláttar, og hvar Kennedy muni draga lín- una gagnvart ágengni kommún ista. 2. Að sannfæra heiminn um, að Sovétríkin séu nú höfuðveldi á sviði heimsmálanna — og það sé því Moskva, en ekki Wash- ington, sem hafi úrslitaáhrifin á gang taálanna. Áróðri þessum er beitt á mörgum sviðum — og eru afrekin í geimrannsóknum ingarminnsti. m. a. liður í því, ekki sá þýð- 3. Að vinna upp aftur þann álitshnekki, sem Sovétríkin biðu víða, vegna þess að Kreml- stefnan gagnvart Kongó hefir ekki hlotið hljómgrunn og eig- inlega runnið út í sandinn. — Liður í þessari viðleitni er m. a. atlaga Rússa gegn Dag Hamm- arskjöld og tilraunir þeirra til þess að fá honum vikið úr fram- kvæmdastjórastöðu Sameinuðu þjóðanna — en jafnframt hafa þeir krafizt endurskoðunar á skipulagi samtakanna, sem mundi þýða það, ef tillögur þeirra næðu fram að gartga, að þeir fengju Framh. á bls. 15.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.