Morgunblaðið - 11.07.1961, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 11. júlí 1961
MORGVNBLAÐIÐ
3
*
A SUNNUDAGINN var
vígt nýtt félagsheimili,
Aratunga, í landi Braut-
arhóls í Biskupstungum.
Er það hin glæsilegasta
bygging, tveggja hæða,
auk kjallara, með stór-
um og björtum salarkynn-
um og hið heppilegasta til
allrar félagsstarfsemi.
Félagsheimilið Aratunga í Biskupstungum. Þess skal getið að sökum verkfallsins var ekki
hægt að ljúka utanhúsmálun fyrir vígsluna.
IMýtt félagsheimili,
Aratunga
vígt í Biskupstungum
Félagsheimilið Aratunga er
reist á ákjósanlegum stað,
nsegur jarðhiti er þar í jörðu
og útsýni hið fegursta. Fyrstu
áform um byggingu þess yoru
gerð árið 1952 en af ýmsum
ástæðum hófust framkvæmdir
ekki fyrr en árið 1958. Höfðu
hreppsbúar mikinn áhuga á
þessum framkvæmdum allt
frá byrjun og lögðu fram
vinnukraft og fjárframlög til
þess að hraða þeim sem mest.
Er aðstaða til skemmtanahalds
öll hin bezta, samkomusalur-
inn rúmar um 300 manns í
sæti, leiksvið er þar stórt og
rúmgott og inn af salnum er
eldhús með fullkomnum út-
búnaði. í kjallara eru geymsl
ur og búningsherbergi og loft
hitunartæki, en á efri hæð í-
búð húsvarðar og símstöðvar-
herbergi, en ráðgert er að
flytja símstöð sveitarinnar frá
Torfastöðum í félagsheimilið.
Auk þess eru á efri hæðinni
herbergi fyrir bókasafn og
fundahald. — Kostnaður við
byggingu hússins mun vera
rúmlega 3 millj. króna.
Teiknistofa Gísla Halldórs-
sonar gerði teikningar að hús-
inu, en Traust h.f. lagði fram
verkfræðilega aðstoð. Stefán
Kristjánsson sá um tréverk,
aðalmúrari var Axei Davíðs-
son og Kaupfélag Árnesinga
sá um raflagnir. Formaður eig
endanefndar er Helgi K. Ein-
arsson, bóndi á Hjarðarlandi
en framkvæmdastjóri bygg-
inganefndar var Þórarinn Þor
finnsson, bóndi á Spóastöð-
um.
Mikill fjöldi Tungnamanna
auk aðkomugesta var saman-
kominn í hinu nýja samkomu
húsi er vígsluathöfnin hófst
kl. 2 á sunnudaginn. Sóknar-
presturinn í Skálholti, séra
Guðmundur Óli Ólafsson á
Torfastöðum flutti prédikun
og ræddi um nauðsyn þess að
öll starfsemi, sem í framtíð-
inni færi fram innan veggja
hinnar nýju byggingar mætti
einkennast af þeim hugsjón-
um og félagsanda sem leitt
hefðu til þess að ráðizt var í
þessa framkvæmd. Kvaðst
hann vona að Tungnamenn
mundu leggja sig alla fram
um að láta heimilið þjóna sín
um eiginlega tilgangi, að
leiða til aukins þróttar í meijn
ingar- og félagsmálum sveitar
innar og sporna við þeirri ó-
heillavænlegu þróun sem
gert hefur vart við sig í ýms-
um héruðum, að ungt og efni-
legt fólk legði á flótta frá
bernskustöðvunum vegna til-
breytingarleysis og ónógra
tækifæra til að leiða hugann
frá hinu daglega amstri sveita
lífsins, við leik og dans í góð"
um húsakynnum. Tungna-
menn ætluðu að nota hið nýja
og glæsilega heimili til félags-
legra átaka sem byggð væru
upp á rótum íslenzkrar sveita
menningar.
Að svo mæltu gaf séra Guð-
mundur húsinu nafn, og heitir
það nú Aratunga, kennt við
Ara fróða Þorgilsson, upphafs
mann íslenzkrar sagnaritunar,
sem sótti fróðleik í æsku til
Halls Þórarinssonar og
Teits ísleifssonar á höfuðból-
inu Haukadal í Biskupstung-
um. Kirkjukór sveitarinnar
söng á undan og eftir prédik-
uninni, en síðan hófst kaffi-
samsæti og báru konur úr
kvenfélagi sveitarinnar fram
veitingar, kaffi og ljúffengt
meðlæti og var auðfundið að
hvorki hafði verið sparað egg
né smjör í deigið. Veizlustjóri
var Þorsteinn Sigurðsson
bóndi á Vatnsleysu og stjórn-
aði hann jafnframt fjöldasöng,
meðan setið var að borðum.
Sungu viðstaddir fjölmörg al-
þýðu- Og ættjarðarlög marg-
raddað og af miklum þrótti.
Margar ræður voru fluttar við
þetta tækifæri af fulltrúum,
hreppsnefndar, ungmennafé-
lagsins og kvenfélagsins,
en þessir aðilar eiga full-
trúa í eigendanefnd hússins.
Margir aðrir hreppsbúar tóku
til máls svo og fulltrúar félaga
Tungnamanna í Reykjavík og
á Selfossi, sem færðu heimil-
inu gjafir, og aðrir gestir,
meðal þeirra Þorsteinn Einars
son formaður félagsheimila-
sjóðs og séra Eiríkur X. Eiríks
son, formaður Ungmennafé-
lags íslands.
f lok fagnaðarins las veizlu-
stjóri upp kveðjur og árnaðar
óskir sem félagsheimilinu
höfðu verið sendar og gat um
ýmsar gjafir, sem því höfðu
borizt. Lauk veizlunni um
miðaftansbil en fyrsti dans-
leikurinn var haldinn í félags
heimilinu um kvöldið.
Þórarinn Þorfinnsson, bóndi á Spóastöffum, framkvæmda-
stjóri byggingarnefndar og Helgi K. Einarsson, bóndi á
Hjarffarlandi, formaður eigendanefndar.
Gagarin til London

LONDON, 10. júlí — Gagarin
geimfari kemur flugleiðis til
London á morgun og er orffrónt-
ur á krciki um aff Krúsjeff komi
meff honum. Engin staðfesting
hefur enn fengizt á því — og t
fljótu bragði virffist þaff ótrúlegt,
aff Krúsjeff komi þannig fyrir-
varalaust.
Gagarin er gestur fyrirtækis,
Séff yfir hluta samkomusalarins í Aratungu.
(Ljósm. Mbl.: Markús)
sem aðstoðað hefur við uppsetn-
ingu Rússlands-sýningarinnar
miklu í London. Mjög strangur
lögregluvörður verður hafður um
Gagarin meðan hann dvelst í
London, en þar mun hann dvelj-
ast í rússneska sendiráðinu. Verð
ur honum sýndur margs konar
sómi, m.a. fær hann að hitta
Macmillan.
Misheppnað skot
POINTARGUELLO, Kaliforníu,
10. júlí. — Bandaríkjamenn ætl-
uðu í dag að senda upp fyrsta
„viðvörunarhnöttinn“, sem færi
á braut sinni yfir Sovétríkin.
Skotið misheppnaðist. „Viðvörun
arhnöttur“ þessi átti að verða sá
fyrsti, sem gefið gæti hættu-
merki, ef fjarstýrðum flugskeyt-
um yrði skotið á loft í Sovétríkj-
unum — til árásar á Vesturveld-
in. Átti að senda hnöttinn upp
með Midas III flugskeyti, en bil-
un varð í því áður en það komst
frá jörðu. i
SMSTÍIM
Sannleikurinn um
vextina
Á tímabili virtist svo sem bltfff
stjórnarandstöffunnar ætluðu aff
verffa óþreytandi viff aff hamra
á þeirri falskenningu sinni, aff
2% lækkun útlánsvaxta mundi
að fullu vega á móti útgjalda-
aukningu atvinnuveganna vegna
hinna gífurlegu kauphækkana,
sem hér hafa orffið aff undaa-
förnu, og því væri ekki þörf
neinna annarra gagnráðstafana
þeim til hjálpar. Lengi klifuffu
þeir á, að „vaxtahækkunin ein
mundi leysa allan vanda“, en nú
um nokkurt skeiff hefur svo virzt
sem þeir væru búnir aff átta sig
á því, hvílíkri f jarstæðu þeir hafa
haldiff fram í þessum efnum.
Eftir nokkurt hlé á þessum á-
róffri hefur hann nú aff nýju
komiff fram á sjónarsviðiff, í auk-
inni útgáfu, því að nú er því ekki
einungis haldið fram, að vaxta-
lækkunin „mundi leysa allan
vandann“, heldur segir Tíminn
sl. sunnudag að, vaxtahækkunin
ein myndi gera meira en bæta
framleiðslunni upp kauphækkun-
ina“.
Vegna þessara staffhæfinga er
ekki ófróðlegt aff gera nokkurn
samanburð á útgjaldaaukningu
atvinnuveganna vegna kaup-
hækkananna annars vegar og
upphæff hugsanlegrar vaxtalækk
unar hins vegar.
Sé gert ráff fyrir, aff útgjalda-
aukningin nemi sem svarar 18%
kauphækkun munu útgjöld at-
vinnuveganna hækka um a. m. k.
540 millj. kr. vegna hennar einn-
ar á 1 ári, þar sem hvert 1%
í kauphækkun er taliff jafngilda
30 millj. kr. útgjaldaaukningu.
Hjá aðalútflutningsatvinnuvegi
landsmanna, sjávarútveginum, er
kauphækkunin þó jafnvel enn
meiri, effa 20%.
Heildarupphæff árlegra útlána
viðskiptabankanna nemur nú
з, 500 millj. kr. Vaxtatekjur
þeirra af þessum útlánum eru
и. þ. b. 350 millj. kr., svo aff 2%
lækkun vaxtanna mundi nema
u. þ. b. 70 millj. kr., sem sam-
kvæmt útreikningum Tímans
ætti aff vega á móti 540 millj. kr./
Aff vísu vill Tíminn ekki faU-
ast á, að nema 6—7% af kaup-
hækkununum séu urnfram
greiffslugetu atvinnuveganna, en
engu aff síffur væri þó um aff
ræffa 180—210 millj. kir. útgjalda-
aukningu umfram getu. En meff
reikningssnilld sinni hefur Tím-
inn fundiff út, aff 70 millj. kr.
„geri meira en“ vega á móti
þeirri upphæð!
Zetkin um Ulbricht
Sennilega er enginn kommún-
istaleifftogi heimsins óvinsælli og
hataðri en austur-þýzki forsætis-
ráffherrann Walter Ulbricht. Á
hverju sem hefur oltiff austan
tjalds hefur honum þó ætíff tek-
izt meff einhverjum ráðum aff
standa af sér alla hreinsunarelda,
sem þar hafa geisað. Er taliff, að
skriffdýrsháttur hans gagnvart
ráðandi mönnum í Sovétríkjun-
um og algert miskunnarleysi
gagnvart keppinautum sínum
heima fyrir eigi mestan þátt í
langlífi hans í valdastólnum.
í sambandi við hinar miklu
umræffur um Berlínarmálið um
þessar mundir, rifjaði danska
blaffið Information upp ummæli
Klöru Zetkin, eins af stofnendum
þýzka kommúnistaflokksins, frá
árinu 1935:
„Viff skulum vona, aff örlögin
hlífi þýzka kommúnistaflokkn-
um viff þeirri ógæfu, aff þessum
manni skoli nokkurn tima upp
á yfirborffiff. Ég þoli hann ekki.
Lítiff affeins í augu hans, og þiff
munuff sjá, hversu slægur og
óhreinlyndur hann er“.