Morgunblaðið - 14.01.1962, Blaðsíða 3

Sunnudagur 14. jan. 1962
MOKCVNBL AÐIÐ
3
; '
ÁÐUR en langt um líði
verður enn einu sinni efnt i
kjötkveðjuhátíðar eða kam
vals í Vínarborg. Hápunkti
þessara hátíðahalda er h
fræga „Wiener Opernball
þar sem. „þeir þúsund ú
völdu“ koma saman hva
anæva úr heiminum. Kanns
hafa einhverjir fslending:
hug á að komast í þann hó
og þess vegna er ekki úr ve
að segja stuttlega frá hátíða
höldunum í fyrra. Hafi ei;
hverjir áhuga á að taka þá
í „Opernball“ f ár, er vissai
að tryggja sér aðgöngumiðai
strax, því þeir seljast upp
skammri stund.
Kamivalið í Vinarboi
nær hápunkti með hinu
mikla dansleik í Ríkisópe
unni um miðjan febrúar. Þ;
er mikið um dýrðir þetta ti
tekna kvöld. Ótölulegur fjöL
bíla, enn meiri fjöldi áhor
enda og Ríkisóperan böðuð
ljósum. Þannig var hin yt
umgerð í fyrra. Þeir sem fo
vitnastir voru í hópi áhor
enda höfðu tekið sér stöðu
fyrir framan óperuhúsið mörg
Sr. Jón Auðuns, dómprófastur
H eimilið
Þátttakendur bíða þess að óperuballið hefjist með horna-
blæstri og valsi 199 danspara.
GUÐSPJÖLL þessa sunnudags
leiða athygli kristinna manna að
heimilinu, og ætti oss ekki að
vera ljúft að leiða hug að því?
Hvergi ráðast örlög manna
fremur en þar. Fátt skiptir ham-
ingju mannsins meira máli en
það, hvernig heimilið er.
í flestum greinum er starfslífið
að verða einhæfara en áður var
og um leið færir það manninum
minni fullnægju. Þó er þetta svo
fremur 1 bæjum en sveitum, enn
sem komið er. Starf skrifstofu-
mannsins einhæfist meir og meir
um eina vél, sem unnið er við.
Starf kennarans hnígur meir og
meir til þeirrar áttar að kennar-
inn annist eina námsgrein aðeins.
Læknisstarfið þokast meir og
meir að einni sérgrein. Prests-
starfið varðveitir fjölbreyttnina
betur, enn sem komið er. Hin
sívaxandi einhæfing starfsins er
þó mest hjá þeim, sem að iðnaði
vinna, og þeim mun frekar, sem
iðnaður er rekinn í stærra stíl.
Með æ vélrænni og vélrænni
vinnu, gefur vinnan minni og
minni gleði, minna og minna af
því lífsinnihaldi, sem mannleg sál
getur ekki lifað án.
Hápunktur karnívalsins í Vín
Þetta eykur vinnuafköstin, en
i mannssálunni er þetta ekki hollt.
/Þetta mætti bæta upp með fjöl-
skrúðugu, auðugu heimilislífi, en
jafnhliða þessu gerðist það, að
| heimilin verða snauðari. Út fyrir
' vébönd þeirra er leitað meir og
| meir, þegar tómstundir gefast,
!
um klukkustt; ndum áður en
sjálf hátíðin hófst.
í fyrra var hún talin hafa
tekið fram öllu mfyrri hátíð-
um. Á slaginu klukban hálf-
ellefu var hátíðin sett með
hornablæstri að viðstöddum
forseta og nálega öllum ráð-
herrum í stjórn Austurríkis,
flestum sendimönnum er-
lendra ríkja, og sæg af leik-
urum og öðru fyrirfólki. Að
sjálfsögðu var forstjóri Ríkis-
óperunnar, Herbert von Kara-
jan, einnig viðstaddur. Síðan
lék Fílharmóníuhljómsveitin
Dónárvalsinn, og dansleikur-
inn hófst með því að 199 út-
valin ,,pör“ svifu inn á stærsta
dansgólf Vínarborgar, döm-
urnar í hælasáðum hvítum
kvöldkjólum með litla blóm-
vendi í hendi og herrarnir í
kjól og hvítu.
Stúlkurnar í óperunni voru
skreyttar ferskum nellikum,
alls 15 þúsund talsins, gangar
hússins minntu á litla pálma-
lundi, sjö hljómsveitir léku
fyrir dansinum og alls staðar
var iðandi líf.
Enda þótt hinir lífsglöðu
Vínarbúar segi að óperuiballið
sé stirt og hátíðlegt, voru að-
göngumiðar útseldir mörgum
vikum áður en það var haldið,
bæði í stúkurnar, sem eru 100
talsins, og við borðin, sem
eru 300. Jafnvel miðarnir að
svölunum seldust upp á
skömmum tíma. en þar sitja
aðeins áhorfendur.
A Hárgreiðslumaðurinn
kom í flugvél
Undir miðnætti aflagaðist
hárgreiðsla kvennanna smiátt
og smátt, og þaer urðu ekki
nema svipur hjá sjón, borið
saman við útlit þeirra þegar,
þær komu til hátíðarinnar. En
kona forstjórans, Karajans,
kunni ráð við því. Einn fræg-
asti hárgreiðslumaður Parísar
kom með flugvél til Vínar í
þeim erindum einum að
þrýsta rauðri hárkollu á höfuð
hennar. Daginn eftir flaug
hann aftur heimleiðis og var
þá dálítið fjáðari, að því er
sögur herma.
Á þessari sögulegu hátið í
Ríkisóperunni eru að jafnaði
7000 manns, en af beim eru
ekki færri en 1400 við vinnu
sína, þ. e. þjónar, bruna-verðir,
löggæzlumenn og ýmsir starfs
menn óperunnar.
Útsýnið sem maður fær yfir
salinn af svölunum, þegar há-
tíðin er sett, er stórkostlegt.
Eigi gestirnir eitthvað í budd-
unni, þurfa þeir ekki heldur
að svelta, því ýmis af fyrir-
tækjum borgarinnar hafa
komið sér upp útibúum víðS'
vegar um bygginguna til að
annast líkamlega vellíðan
gestanna.
Loks er að geta þess, að há-.
tíðin stendur yfir fram á rauð-’”"
an morgun, enda þykir þeim,
sem komizt hafa á óperuiball-
ið, sízt of mikið að skemmta
sér heila nótt. Hvað seín því
líður, þá er sá hlutur vis að
„Opex-nhaH“ er mest sótta
skemmtun karnivalsins
arborg, kannski vegna þ
það vekur upp gamlar
ingar um hina glæstu
glaums og gleði.
Evelyn Thoi

Nýir dagskrárlidir / útvarpinu:
Músíkþættir, leikrit,
stærðfræði, saga o.fl.
SéS ytie danssalinn í
Rfklsópernnni
í fyrra.
í Vín á „Opernball“
MBL. hefur borizt eftirfarandi
fréttatilkynning frá ríkisútvarp-
inu:
Eftirfarandi dagskrárliðir eru
nú um það bil að hefjast í Ríkis-
útvarpinu:
Seiður Satúrnusar eftir J. B.
Priestley, ný útvarpssaga, sem
Guðjón Guðjónsson f. skólastjóri
þýðir og flytur.
Höfundur sögunnar, J. B.
Priestley er einn af kunnustu
rithöfundum Breta. núlifandi.
Priestley er Yorkshire-búi, fædd-
ur í Bradfoi’d 1894. Hann hefur
skrifað geysi mikið. skáldsögur,
leikrit og ritgerðasöfn. Hér á
Iandi er hann þekktastur fyrir
leikrit sín. Sex þeirra hafa verið
flutt í útvarp, en þau eru þessi:
Ég hef komið hér áður (1945),
Gift eða ógift (1946); Hættulegt
horn (1948 og 1952), Óvænt heim
sókn (1948), Tvöfalt lff (1951),
og Þau komu til ókunnrar borg-
ar (1958).
Fyrstu skáldsögur Pristleys,
sem verulega athygli vöktu, voru
Góðir félagar, sem út kom 1929,
og Engilstétt 1930. — Seiður
Satúrnusar er nýjasta saga
Priestleys.
Ný leiksaga er að hefjast í út-
varpinu: Great Expectations eft-
ir Charles Dickens. Oldfield Box
hefur breytt sögunni í leikform,
en hann dramatíséraði Önnu
Karenínu, sem útvai-pshlustendur
muna. Leiksaga þessi er í 12
þáttum, Leikstjóri verður Ævar
Kvaran, en Áslaug Árnadóttir
þýðir.
Oharles Dickens var einhver
frægasti skáldsagna'höfundur
Breta á öldinni sem leið (f. 1812,
d. 1870). Hér á landi er hann
kunnastur af sögunum Oliver
Twist, David Copperfield og
Pickwick Papers, sem þýddar
hafa verið á íslenzku. Great Ex-
pectations (Bjartar vonir) kom
út 1861 og er því rétt 100 ára.
Ljóðaþáttur og
stærðfræðiþáttur
Á föstudagskvöldum verður
framvegis ljóðaþáttur, eingöngu
helgaður skáldum frá síðustu öld
frá uphafi rómantísku stefnunn-
ar og fram yfir síðust ualdamót.
í ráði er að hefja nýjan þátt
um stærðfræði (ló mín. hverju
sinni). Björn Bjarnason magist-
er flytur þáttinn.
Á næstunni mun hefjast sér-
stakur þáttur helgaður orgelverk
um J. S. Baohs. íslenzkir organ-
istar leika verk meistarans frá
Leipzig og mun Páll ísólfsson
innleiða fyrstu útsendingu með
nokkrum inngangsorðum. Auk
hans koma hér fram orgelleik-
ararnir, Haukur Guðlaugsson,
Árni Arinbjarnarson, Ragnar
Framhald á bls. 2.
en með sífelldri styttingu vinnu-
tímans verða tómstundirnar fleiri
og fleiri.
Vitanlega sækja menn utan
heimilanna ekki gagnslausar
skemmtanir einar eða siðspillandi
dægradvöl og næturglaum. Utan
heimilanna eiga menn hér í borg
inni miklu meiri kost mannbæt-
andi menningarverðmæta en
menn áttu fyrir örfáum áratug-
um. En oss væri hollara að tengja
þessi menningarverðmæti heimil-
unum í miklu ríkara mæli en
vér gerum.
Að sjálfsögðu ber því að fagna,
að með vaxandi velmegun borg-
aranna eykst híbýlaprýði. Verka-
maðurinn á fallegra og þægilegra
heimili í dag en ríkisbóndinn átti
fram að síðustu tímum. Þetta sé
ég þrásinnis á heimilum ungra
hjóna og gleðst af. En híbýlaprýð
in ein skapar ekki heimili, hvað
þá heimilisgæfu. Þægindin skapa
ekki fagurt hemilisHf fremur en
logagyllt umgjörð gerir lélega
mynd að listaverki. Af sál heim-
ilisfólksins fær heimilið sál, sem
gjörir húsnæðið að heimliL
En hér eru tíðum drýgðar stór-
ar syndir gegn heimilinu. Með gá
lausu framferði, ofdrykkju og
ruddaskap er fegursti blómi heim
ilislífsins vægðarlaust myrtur.
Að þessu verður presturinn þrá-
sinnis vottur, þegar hjónin eru
komin í ógöngur og upplausn
heimilsins er fyrir dyrum.
Hvað kemur kristindómurinn
þessu við? Á ekki þetta að vera
kirkjulegur þáttur?
Ég veit að með mörgum dæm-
um er hægt að benda á það, að
hjá trúuðu fólki getur margt ver-
ið að heimilislífinu og að reglu-
sömum og trúuðum foreldrum
getur mistekizt að ala upp börn
og skapa fagurt heimilislíf. En
þetta eru einstök dæmi og af-
sanna ekki þá staðreynd mann-
kynssögunnar allar götur frá forn
öld, að með þverrandi trúarlífi
hefst upplausn heimilis- og hjú-
skaparlífs, sem hefir orðið bana-
mein stórra og smárra þjóða.
Trúaðir menn geta verið dóm-
sjúkir, harðlyndir, umburðar-
lausir og leiðinlegir, en getur
nokkur neitað því, að Kristshug-
arfarið sé traustasti grundvöllur,
sem lagður verður að fögru
heimilislífi, og mannlífi yfirleitt?
Getur nokkur maður í alvöru
gengið þess dulinn, hvers virði
er í heimilislífinu samúðarmagn
Krists og sá lífsskilningur kær-
leikshugarfarsins, sem enginn hef
ir verið auðugri að en hann?
Verður heimilinu gefin betri gjöf
en kristin lotning fyrir hinu
góða, göfuga og hreina?
Fleira er það á himni og jörðu
en heimspeki þína dreymir um,
Hóratíus, — segir Shakepeare.
Umhverfi vort er þrungið lífi,
sem hvorki verður eyrum né aug
um greint, lífi sem að einhverju
leyti er útstreymi frá sjálfum
Oss. Svo gefum vér húsunum sál
af vorri sál. Gætum vér þess,
hve ábyrgð vor gagnvart heimil-
unum er í þessum efnum stór
Eitt kröftugasta kvæði Bólu-
Hjálmars, en undarlega sjaldan
nefnt meðal afreka hans, er
kvæðið Vertíðarlok. Von hins
hrjáða skálds um sælu við „heim
intróninn" er bundin, því að þar
megi endurfæðast ást hans til
Guðnýjar, konunngr, sem hafði
fylgt honum veg mótgangs og
mæðu niður í vansæmd, örbirgð
og smán. Mun ekki hjónaástin,
sem hann lofsyngur háum tón-
um í þessu stórbrotna ljóði, stund
um hafa megnað að gera köldu
moldarkofana í Bólu að heimili,
— ekki húsi aðeins heldur að
heimili.
Stór hús, fagurlega búin, geta
verið góð, er, þau færa oss ekki
hamingju, ef þau eru ekki
heimili.