Morgunblaðið - 17.01.1962, Blaðsíða 16

18
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvik’.idagur 17. jan. 1962
Ég gekk inn í barna'herbergið.
Tim og Julia, nýþvegin, rjóð og
alve^ eins og englar — í bili —
voru að borða morgunmatinn
sinn, undir stjóm Vandy. Ég
kyssti þau bæði og fékk mér svo
appelsínusafa.
Hvar er pabbi? spurði Tim.
Hann varð að gista í borginni
í nótt. Hann er að syngja á
hljómplötu núna fyrri partinn.
Ekki vísuna um marsvínið?
Nei, bana er hann búinn með.
I>essi er fyrir fullorðna.
Hann syngur marsvínsvísuna
fyrir mig á morgun?
Það gerir hann áreiðanlega.
Á meðan þessu fór fram, var
Júlía, sem var þriggja ára, að
syngja sína útgáfu af vísunni og
litla skælda andlitið varð svo
hlægilega líkt Rory.
Drekktu mjólkina þína, sagði
Vandy og leit upp úr bréfinu,
sem hún hafði verið að lesa.
Vandy hét réttu nafni Vanda
Lorraine — að minnsta kosti var
það leiksviðsnafnið, sem hún
hafði búið sér til, endur fyrir
löngu. Hún var fóstra, ráðskona
og lagskona, allt í einni persónu.
Hún hafði leikið með Rory, ein-
hver smáhlutverk. Hún sagði
aldrei til aldurs síns, en við giak-
uðum á, að hún væri eitthvað
yfir fimmtugt, enda þótt hún
hefði getað sýnzt taisvert yngri,
svo vel gætti hún útlits síns. Hún
var síkát og lét ekkert á sig fá.
Eiginmaður hennar, sem var
ræfill, hafði yfirgefið hana, en
einhvernveginn hafði henni tek-
izt að ala upp son og dóttur
'hjálparlaust. Hún elskaði börn,
og hafði strax notað tækifærið,
þegar henni bauðst að fara til
okkar Rory. Hún var búin að fá
nægju sína af leikhúslífinu, enda
höfðu henni aldrei boðizt nema
léleg hlutverk og sroávegis sjón-
varpsstarfsemi sem aukavinna.
Og eftir því sem hún eltist, varð
æ erfiðara að fá atvinnu.
Tim og Júlia elskuðu hana og
hún varð ánægð hjá okur. Sjald-
an virtist hún sakna leikhúslífs-
ins, en einstöku sinnum fór hún
þó í leiklhús með kunningjum
sínum í Salisbury eða ef eittlhvað
var um að vera í leikhúsheimin-
um.
Hún stákk nú bréfinu í umslag
ið aftur, brosandi.
Ég fékk þetta indæla bréf frá
Lísu.
Er það konan hans Tony?
Já — hún er ágætis stúlka
!>að þykir mér vænt um að
heyra. Þú verður að bjóða þeim
hingað, úr því að þau eru kom-
in aftur til borgarinnar.
Yandy tilbað Tony son sinn,
sem var leikari í lakara lagi. Mér
fannst það alltaf óréttlátt, hve
miklu meira hún mat hann en
dótturina, sem var vel gift í
Kanada og hafði aldrei valdið
henni áhyggjum. En ég hafði nú
heldur aldrei verið neitt hrifin
af Tony, sem var gamall félagi
Rorys, en þannig hafði ég kynnzt
honum og Vandy.
Pabbi verður kominn heim á
afmælisdaginn minn á morgun,
er það ekki? sagði Tim og var á-
hyggjufullur.
Vitanlega, væni minn, huggaði
ég hann. Ég vissi, að ég gat reitt
mig á það. Ég var alveg viss um,
að Rory mundi aldrei gleyma
fimm ára afmæli sonar síns.
Herbergið, sem var fullt af
sólskini, ljósleitu veggirnir, glugg
arnir, sem vissu út að græna
grasblettinum, hjalið i börnunum
og svo nærvera Vandy — allt
þetta var blessunarlega eins og
það átti að sér. Töírar dagsins
voru farnir að hafa sín áhrif. Það
var ekkert öðruvísi en það átti
að vera — það gat ekki verið í
svona veðri.
Ég var búin að fara í bað og
klæða mig, þegar ég leit fyrst í
morgunblaðið ,Nú orðið gat ég
ekki opnað það óhrædd. Þarna
var það: á baksíðunni. Og nú var
meira að segja mynd! Þau voru
á gangi í skemmtigarðinum. Rory
hafði höndina undir arminum á
C'hrystal — það var sýnilegt, að
ljósmyndarinn hafði læðzt að
þeim óvörum. Þau brostu hvort
til annars og hugsuðU augsýni-
lega ekki um urohverfið. Ég fékk
sting í hjartað. Þetta var býsna
miklu verra en þó að þau hefði
'hitzt í kvöldboði. Ég gat næstum
fyrirgefið Rory þó hann væri eitt
hvað snortinn af Chrystal, eins
og hún kom fram í „Sólforuna
og sælu“ því að þar var hún
framandleg og óraunveruleg og
átti 'heima á leiksviði eða í kvöld
samkvæmum, þar sem allt var
gert til að gera umhverfið sem
rómantiskast, en þarna var hún
bara í fellingapilsi og berhöfðuð.
Þau voru eitthvað svo kæruleys-
islega innileg, að manni fannst
þessi tvö hljóta að eiga saman.
En það var nú næstum huggun
að vita það versta. Nú hlaut að
koma að uppgjöri. Sjö ár. Fólk
sagði, að hjónabönd færu venju-
lega út um þúfur eftir sjö ár.
Og það ætlaði að standa heima.
Það voru liðin sjö ár síðan þetta
sumar í Westmoutlh. Ég var þá
nítján ára. Af því að ég gat
sungið eitthvað ofurlítið, hafði
ég fengið vinnu í söngflokki, enda
þótt ég teldi mig annars venju-
lega leikkonu. Ég hafði verið eitt
sumar með föru-leikfloki og
vann þar sem leiksviðsstjóri, en
hljóp í smáhlutverk ef svo stóð
á. Ég hafði verið áð vona, að
komast í eitthvað skárra, en sú
von varð brátt að engu. Enginn
leikfiússtjórinn. sem ég sneri mér
til, hafði neina vinu handa mér.
Þetta voru mín fyrstu kynni af
þessu vonlausa hringsóli ungra
leikkvenna eftir atvinnp, og ég
varð fegin þessu starfi í West-
mouth. Það var að visu ekki eins
og ég hefði helzt kosið, en það
gat orðið góð æfing.
Ég söng svo eitthvað og dans-
aði þarna — og gekk ekki betur
en vel, er ég hrædd um, og lék
svo í nokkrum smáþáttum. Þetta
var heldur fátækleg sýning. Við
vorum sex manns og höfðum
rétt ofan í okkur að éta. Rory
Day lék gamanhlutverkið. Hann
var þá tuttugu og tveggja ára,
og hafði enga æfingu, en hafði
fengizt lítilsháttar við að
* skemmta meðan hann var í hern
um. En síðan hafði hann ekki
fengið nema ómerkileg smáhlut-
verk. Ég hafði alltaf hugsað mér
skopleikara litla vexti og snagg-
arlega. en Rory var hár, þrekinn
o gíþróttalega vaxinn. Hann hefði
vel getað verið rómantískur aðal-
leikari, nema ef vera skyldi
vegna óreglulega andlitsfallsins
og allra svipbrigðanna, sem hann
gat brugðið fyrir sig. Hann samdi
sjálfur allt, sem hann fór með á
sviðinu; sumt af þvj var gott, en
annað ótækt, eins og gengur.
Atvinna hans var á þessum tíma
óviss í hæsta máta.
Ég lék í æ fleiri smáþáttum
með honum og kærði mig kollótt-
an um það, að hann hélt mér oft
lengi við æfingar.
Þú ert góð. sagði hann. Þú
hefur tilfinningu fyrir hraðanum.
Þú ert heldur ekki afleitur
sjálfur. ,
Ég ætla mér að verða miklu
meira en „ekki afleitur". Hann
sagði þetta svo alvarlegur á svip-
inn. Það er skrítið, að fyrst var
ég þér andvígur. Hélt, að þú
yrðir miklu betri en ég.
Ég betri! Hvernig gat þér dott-
ið það í hug?
„Þú hefir verið í alvöru-leiik-
húsi og gengið á leiikskóla — að
ógleymdu útlitinu. Ég hélt að við
hin værum ekki nógu góð fyrir
Þig.
Bjáni! Ég varð vandræðaleg.
Vitanlega var hann. öðruvísi —
öðruvísi en allir aðrir, sem ’ég
hafði fyrir hi.tt. Smámsaman fór
ég að geta metið leik hans: hann
var frumlegur! Engin eftiröpun
eftir neinum öðrum. Þegar hon-
um tókst bezt upp, gat hann hrif
ið fólk úr leiðindahamnum og
látið það fara burt glatt og
ánægt. Og svo var eitthvað mann
legt að baki skrípalátunum. Auk
þess gat hann sungið, kannske
smávísur, sem gátu komið tárun,
um fram í augu áheyrenda, sem
höfðu kannske rétt áður verið
skellihlæjandi. En hann var ekki
nógu öruggur og stundum mis-
tókst honum herfilega. í hrifn-
ingu sinni af einhverri nýrri hug-
mynd, gætti hann þess ekki allt-
af að kasta þeim hugmyndum,
sem lakari voru. En á hinu var
enginn vafi, að hann hafði eftir-
tektarverða leikgáfu — þó að
ekki allir tækju aftur henni. En
utan leiksviðs var hann furðu-
lega alvarlegur.
Það er dásamlegt, að geta kom-
ið fólki til að hlæja Og mikils-
vert. Ég óska mér einskis fremur.
Það er það líklega, svaraði ég.
En ég hef bara aldrei hugsað um
það þannig.
Það er svo mikil eymd í heim-
inum. og hvað er þá betra hægt
að gefa fólki en hláturinn?
Það er auðvitað rétt hjá þér.
Það er dásamlegt — og dýrleg
gáfa. Og mér fannst þetta sjálfri
á þessari stundu, og mér finnst
það enn meir nú, á þessum dög-
um vetnissprengjunnar og tungl-
skotanna.
Ég get talað við þig betur en
við nokkurn annan, Rosaleen.
Hann dró mig að sér feimnislega.
Það var í fyrsta sinn sem hann
kyssti mig. Og upp frá þeirri
stundu hugsaði ég ekki um annað
en hann og var sarna um allt
annað — aliar framtíðar-fyrirætl
X- X- X- GEISLI GEIMFARI >f-
•— Þú þarft ekki lengur að hafa
áhyggjur læknir! Eg var að fleygja
gassprengju inn til Geisla. Nú er
hann að geispa golunni!
— Ertu viss, Pétur?
— Vertu rólegur læknir. Hann
hefði þurft kjarnorkulampa til að
komast nógu snemma út! Hvað er
þetta?
anir mínar hingað til, voru orðn
ar tilgangslausar. Ég sá ekkert
nema Rory einan.
aHUtvarpiö
Miðvikudagur 17. janúar.
8:00 Morgunátvarp (Bæn — 8:05 Morg
unleikfimi — 8:15 Tónleikar —
8:30 Fréttir — 8:35 Tónleikar —
9:10 Veðurfregnir — 9:20 Tónl.).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar. —
12:25 Fréttir og tilkynningar).
13:00 ,,Við vinnuna“: Tónleikar.
15:00 Síðdegistónleikar (Fréttir, tilk.
— Tónl — 16:00 Veðurfregmr. —
— Tónl — 17:00 Fréttir — Tónl.).
17:40 Framburðarkennsla í dönsku og
ensku.
18:00 Útvarpssaga barnanna: ,,Nýja
heimilið“ eftir Petru Flagestad
Larssen; I. (Benedikt Arnkels-
son þýðir og les).
18:20 Veðurfregnir.
18:30 Lög leikin a mismunandi hljóð-
færi.
19:00 Tilkynningar. — 19:30 Fréttir.
20:00 Varnaðarorð: Árni Brynjólfsson
rafvirkjameistari talar um með
höndlun rafmagnstækja á heim-
ilum.
20:05 Lög eftir Jerome Kern (Andrés
Kostelanetz og hljómsveit hans
leika).
20:20 Kvöldvaka:
a) Lestur fornrita: Eyrbyggja
saga; VI. (Helgi Hjörvar rit-
höf undur).
b) Ásmundur Jónsson frá Skúfs
stöðum flytur kvæði sitt: Hól
ar í Hjaltadal.
c) íslenzk tónlist: Lög eftir Áma
Thorsteinsson.
d) Páll Kolka læknir flytur frá
söguþátt: í»egar ég var stað
gengill á Ströndum 1918 og
framkvæmdi fyrstu skurðað-
gerð mína.
e) Jóhannes úr Kötlum les úr
þjóðsögum Jóns Árnasonar.
21:45 íslenzkt mál (Ásgeir Blöndal
Magnússon cand. mag ).
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10 Kvöldsagan: ,,Refaskyttur*\ saga
eftir Kristján Bender; fyrri hluti
(Valdimar Lárusson).
22:30 Næturhljómleikar: Frá tónleik-
um Sinfóníuhljómsveitar íslands
í Háskóiabíói 11. þ.m. Stjórnandi:
Jindrich Rohan.
Sinfónía nr. 6 í F-dúr op. 68
(Pastoral-hljómkviðan) eftir
Beethoven.
Fimmtudagur 18. janúar
8:00 Morgunútvarp (Bæn — 8:05 Morg
unleikfimi — 8:15 Tónleikar —
8:30 Fréttir — 8:35 Tónleikar —«•
9:10 Veðurfregnir — 9:20 Tónl.).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar.
12:25 Fréttir og tilkynningar).
13:00 ,,Á frívaktinni“; sjómannaþáitur
(Sigríður Hagalín).
15:00 Síðdegistónleikar (Fréttir, tilk.
— Tónl — 16:00 Veðurfregnir. —
— Tóníeikar — 17:00 Fréttir —
Tónleikar).
17:40 Framburðarkennsla í frönsku og
þýzku.
18:00 Fyrir yngstu hlustendurna (Gað-
rún Steingrímsdóttir).
18:20 Veðurfregnir.
18:30 Lög úr kvikmyndum.
19:00 Tilkynningar. 19:30 Fréttir.
20:00 Af vettvaiigi dómsmála (Hákon
Guðmundsson hæstaréttarritari).
20:20 íslenzkir organleikarar kynna
verk eftir Johann Sebasiian
Bach; Haukur Guðlaugsson leik-
ur. Dr. Páll ísólfsson flytur inn-
gangsorð að þessum tónlistar-
þáttum.
a) Prelúdía og þreföld fúga 1
Es-dúr.
b) Þrír sálmaforleikir: „Ástkærl
Jesú“, „Jesú Kristí þig kaila
ég á“ og „Vakna, Síons verðir
kalla".
20:45 Erindi t»orlákur Ó. Johnson og
Sjómannaklúbburinn; síðara er-
indi (Lúðvík Kristjánsson rit-
höf undur).
21:15 Tónleikar: Hljómsveit Borgar-
óperunnar í Berlín leikur forleik
inn „Konungsbörnin* eftir H>im-
I>erdinck; Artur Rother stj.),
21:25 Upplestur: „Félagar mínir", bóka
kafli eftir Antoine de Saint-Exu
péry, í þýðingu Erlings llatldórs
sonar (Erlingur Gíslason leikari).
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10 Kvöldsagan: „Refaskyttur** saga
eftir Kristján Bender; síðari
hluti (Valdimar Lárusson).
22:30 Harmonikuþáttur: Jan Moravek
og félagar hans leika í þættinum*
sem stjórnað er af Högna Jóns-
syni og Henry Eyland.
23:00 Dagskrárlok.
Hznn gleymdi
<3<3 endurnýjá!
HAPPDRÆTTI
HÁSKÓLANS