Morgunblaðið - 12.09.1962, Qupperneq 3

Miðvikudagur 12. sept. 1962
MORGVNfíL AÐ1Ð
ÞEGAR VIÐ Reykvíkingar ök
um um bæinn, veitum við at-
hygli mörgum nýjum grænum
blettum á almannafæri, sem
ekki voru þar áður. Þegar
grenslast er nánar eftir þessu,
kemur í ljós að 14—15 hektar
ar lands hafa verið ræktaðir
upp í sumar í bænum og
hafa gróðursvæðin á vegum
bæjarins aukizt úr 15 hektur-
um í 70 hektara síðan 1955. —
í sumar höfum við aðallega
einbeitt okkur að því að rækta
grasbletti á opnum svæðum.
Það bindur rykið og breytir
loftslaginu í bænum, sagði Haf
liði Jónsson, garðyrkjustjóri,
er fréttaritari blaðsins fékk
hann til að aka með sér um
Meðfram Suðurlandsbrautinni er á löngum kafla kominn fallegur völiur og 2 m bjarkir úr
Hljómskálagarðinum virðast ætla að dafna þar vel.
lýir grasblettir binda rykið
og breyta loftslaginu
bæinn og sýna sér það helzta
í nýræktinni.
Bílastæði á grasi.
Mesta athygli vekja sjálf-
sagt nýræktirnar við Mela-
völlinn og meðfram Suður-
landsbrautinni, því þar er
mesta umferðin, en íbúum ann
ara hverfa þykir vafalaust
ekki síður vænt um nýju
grænu blettina sína. Vestan
við gamla íþrúttavöllinn á mel
unum og áfram meðfram Hót
el Sögu og kringum torgið, er
nýtt grænt 2 hektara teppi og
utan við það, meðfram Birki-
melnum, stæðisrenningur fyr-
ir bíla. En græni bletturinn
vestan við völlinn er einnig
hugsaður sem bílastæði í ígrip
um, þegar grasið er orðið
vel gróið. Þegar eitthvað sér
stakt er um að vera á vellin-
eyjargötuna og við Bjarkar-
götuna, og hylja þau trjám.
Þarna í garðendanum sunn
an við grjótgarðinn, eru
skemmtilegar grasflatir og há
tré til skjóls. Árið 1952 var
sett niður mikið af birki
þarna, sem nú myndar falleg-
an vegg. Þar eru einnig önnur
falleg tré, og er öspin hæst.
Þessi trjálundur við Sóleyjar
götu er orðinn svo þéttur að í
vor var grisjað og flutt suður
fyrir mikið af trjám, og einn
ig nokkur inn að Suðurlands-
braut. Þá var rofið limgerði
rétt við Njarðargötuna og sett
ar þar tröppur niður frá Sól-
eyjargötunni.
Hafliði segir mér að annað
vandamál sé að verða mjög
aðkallandi í Hljómskálagarðin
um og það er að dýpka litlu
tjörnina, þar sem fuglarnir

I Grasgarðinum í Laugardalnum eru nærri 2000 plöntuteg-
undir. Hver jurt er merkt og koma þar margir til að skoða
og skrifa hjá sér nöfn og upplýsingar.
um, verða leyfðar þar bíla-
stöður, en Hafliði segir, að er
lendis færist það mjög í vöxt
að rækta grasfleti undir bíla
stæði, þar sem hægt er að
koma því við.
Skjólbletti og grasflatir
í Hljómskálagarðinum.
Þó skrautgarðar bæjarins
séu ekki beint á dagskrá í þess
ari ferð, komum við aðeins
við syðst i Hljómskálagarðin-
um. — Mest aðkallandi vanda
málið í sambandi við garðinn
er að koma þar einhvern veg
inn fyrir salernum, ségir Haf-
liði. Við ætlum að reyna að
leysa það með því að reisa smá
hús á tveimur stöðum, við Sól
I
eru. Hún fyllist mjög ört.
Og áður en við skiljum við
miðbæinn, má geta þess, að í
Hallargarðinum við Fríkirkju-
veg er eitt mikið vandamálið
enn, gosbrunnurinn. Hann
nota krakkar svo mikið sem
vaðtjörn, að hann er alltaf
stíflaður og eru þeir sem um
hann sjá, að gefast upp á að
halda honum í gangi.
Ræktunarstöff, grasgarffur
og skemmtigarður.
Við ökum eftir Snorabraut-
inni. Bringan við Þorfinns-
götu er orðin falleg, skreytt
trjágróðri og blómum.
Við Fúlutjörnina hafa
garðyrkjumenn bæjarins tekið
til hendi í sumar. Þar er búið
að slétta og sá í stóra spildu
meðfram sjónum í áttina út í
Laugarnes, og einnig í öfuga
átt meðfram Lækjarteig og
torgið neðan við kirkjuna.
Loks stönzum við um stund
í Trjágarðinum í Laugardaln-
um, sem er allt í senn, ræktun
arstöð, grasgarður og skemmti
garður með grasflötum og
trjám, þar sem alltaf er fullt
af fólki og krökkum, enda
ekki amast við því að fólk
leiki sér á grasflötunum. —
Þarna koma barnfóstrur á
morgnana með krakkana á
góðviðrisdögum og hafa með
sér kakó á flösku og á sunnu-
dögum er ekki ótítt að sjá fjöl
skyldu með nesti til dagsins
þar á flötunum. Og gaman er
að heyra Sigurð Guðnason,
sem gætir garðsins, fullyrða að
mjög vel sé gengið um, varla
sjáis bréfsnifsi á flötunum og
gestunum þyki sýnilega vænt
um garðinn.
Þó er ein undantekning. Bor
ið hefur á því í grasgarðinum
að krakkar hafi tekið merki-
spjöldin við jurtirnar, sem eru
nærri 2000, og ruglað þeim.
Við hverja jurt er spjald með
nafni hennar, ætt, stundum
tegundarheitinu og latneska
nafninu, og kemur þarna allt
af fjöldi fólks til að skoða jurt
irnar og skrá hjá sér nöfnin.
Gífurleg vinna liggur í þess-
um garði og lítur nú út fyrir
að þurfi að girða hann af og
banna aðgang börnum nema i
fylgd með fullorðnum. Fyrir
dyrum stendur einnig að
stækka grasgarðinn, því alltaf
bætast við nýjar tegundir.
Eins eT verið að færa út
ræktunarstöðina um einn hekt
ara. Þarna voru í sumar 125
þús. blóm alin upp og plantað
út ~ í garðana í bænum. Er
kostnaðurinn við plötunina
geysilega mikill og geymsla á
trjám tekur mikið rúm.
Ræktunin smitar út frá sér.
Næst ökum við með Hafliða
inn með Suðurlandsbraut. —
Milli Suðurlandsbrautar og
húsanna við Gnoðavoginn er
nú að koma breitt grænt belti,
allt frá B P. stöðinni og inn að
Steinahlíð eða um 4 hektarar
að stærð. Hinar 2—3 m háu
aspir úr Hljómskálagarðinum,
sem fluttar voru á þennan
blett til reynslu í vor, virðast
ætla að dafna þar vel og

er þá ætlunin að setja næsta
vor heila röð af þeim, sam-
hliða götunni.
En meðan við stöndum
þarna við, sjáum við hvar hús
móðir kemur frá Suðurlands-
brautinni og stefnir beint yfir
viðkvæma grasflötina og ann
ars staðar stikar karlmaður
og treður niður nýgræðinginn.
Hafliði segir og hristir höfuð
ið: — Þegar ég kom hér á
sunnudagsmorguninn, sá ég á
eftir hestamönnum, sem riðu
eftir endilöngum grasblettun
um og spændu þá upp, þó hér
hafi sérstaklega verið séð fyr
ir gangstíg, sem talið var að
dygði fyrir hesta, reiðhjól og
gangandi fólk. Verst er þó þeg
ar þeir reka lausa hesta gegn
um bæinn. Þeir vaða um allt.
En það er ekki aðeins
skemmtilegt að sjá hvílíkum
stakkarskiptum þessi ræma
hefur tekið, heldur einnig
hvaða áhrif það hefur haft á
umhverfið að þar var þrifið
til. Þegar byrjað var á verkinu
í vor, var ekki farið að sinna
nema einni lóð við Gnoðavog
inn, en nú eru þar að koma
snyrtilegir garðar við næstum
hvert hús. Hafliði segir mér
að í vor þegar skarninn var
borinn þarna á og fnykurinn
smaug inn í hvert hús, hafi
kona ein hringt til sín og spurt
með þjósti hve lengi íbúar
hverfisins þyrftu að þola
þessa ólykt. — Þangað til allt
er orðið grænt hjá ykkur! var
svarið. — Nú, jæja, þá hlýtur
maður að þola það, varð
henni að orði. Og nú er ólykt
in horfin, en grængresið blív
ur.
Móhellúbörffin grænka
í Blesugrófinni.
Er við ökum áfram, sjáum
við að farið er að græða upp
melöldurnar inn undir Elliða
ám, sem áður voru flakandi í
sárum og eins inn með Skeið
velli. Og nú komum við að
þeirri ræktun, sem Hafliði seg
ir að sér hafi þótt vænzt um í
sumar. Það er í Blesugrófinni.
Þar voru ber móhellubörð,
hættuleg fyrir krakka, ef þau
detta fram af þeim. Þessum
börðum var bilt við, þau jöfn-
uð út, skarni borinn á og sáð
í, og þó þessi jarðvegur sé
mjög næringarsnauður frá
náttúrunnar hendi, eru grænar
nálar að stinga þar upp koll-
inum. En sumstaðar aka bíl
ar og teiðhjól upp flögin og
þar verður ekkert grængresi.
Ekki ganga á grasinu, manni!
— Og nú skal ég sýna þér
stað, sem gaman er að vinna,
þar eð íbúarnir vinna svo vel
með okkur, segir Hafliði nú
og tekur stefnuna á Bústaða- 1
hverfið, að Tunguvegi og Ás-
garði. — Vegna eindreginna
tilmæla ibúanna í hverfinu,
Framhald á bls. 23.

STAKSIEINAR
Verkalýðshreyfingin
verður að breytast
Alþýffublaffiff birtir í gær for-
ystugrein um næsta Alþýffusam-
bandsþing og kosningar þær sem
nú eru aff hefjast til þess. Kemst v
blaðiff ir.. a. aff orffi á þessa leiff:
„Þjófffélag okkar er aff taka
hröffum breytingum og verka-
lýffshreyfingin verffur aff breyt-
ast meff því til aff gera alþýffu
landsins sem mest gagn. Til þess
þarf stórfelldar skipulagsbreyt-
ingar cg hefja baráttu á nýjum
sviffum, sem Ekkert Þorsteins-
son hefur bent á í dálkum hér
í blaffinu. Hagsmundir verka-
Iýffsins eru ekki bundnir krón-
um og aurum einum, þótt kaup-
gjaldiff sé þýffingarmikiff. Alls
konar vinnuhagræffing, betri
vinnuaffstaffa, vinnutími, félags-
leg affstaffa gagnvart trygging-
um o. fl. hafa meiri þýffingu en
nokkru sinni, en þaff hafa komm
únistar ekki viljaff skilja. Þess
vegna hafa þeir ekki haft for-
ystuna í þessum málum, þótt
þeir ættu að hafa hana
sem stjórnendur Alþýðusam-
bandsins.“
Framsókn
styður kommúnista
Allt frá því á dögum vinstfl
stjómarinnar hafa Framsóknar-
menn stutt kommúnista eftir
fremsta megni innan verkalýffs-
samtakanna. Þeir hafa hjálpaff
kommúnistum. til bess aff halda
völdum í Albýffusambandi És-
lands og notað baff og önnur
verkalýffssamtök síðan til þess
aff berjast gegn viffreisn efna-
hagslífsins.
Þaff eru fyrst og fremst leiff-
togar Framsóknarflokksins sem
ákveffiff hafa þennan stuffning
viff Moskvumenn. Ým.sir Fram-
sóknarmenn innan verkalýffssam
takanna fyrirlíta betta atferli og
telja aff þaff feli í sér mikinn
háska. Enn er ekki vitaff, hvort
Framsóknarleifftogamir muni í
kosningunum til þings A.S.Í.
fyrirskipa áframhald þessa sam-
starfs. en vonandi, aff beir muni
loks breyta um afstöffu.
Stærsta hættan
Tíminn segir i gær aff land-
búnaffurinn sé í hættu. Auffvitaff
er þessi „hætta“ afleiffing „viff-
reisnarinnar“ aff áliti Tímans.
Fram.sóknarmenn hafa alltaf
lag á aff snúa staffreyndum ger-
samlega viff. Þaff er verðbólgu-
síefnan, sem leitt hefur margvís-
legar hættur yfir íslenzkan land
búnaff eins og affrar atvinnu-
greinar í þessu landi. Aldrei hef
ur kostur bændastéttarinnar t. d.
veriff brengdur jafn geinilega og
á valdatíma vinstri stjórnarinn-
ar. Hin stóraukna dýrtíff af völd-
um axandi verðbólgu, hækk-
affra skatta og tolla bitnaði þá
meff miklum bunga á framlei*
endum í sveitum landsins. Á
þeim tíma komust lánastofnanir
landbúnaffarins einnig á vonar-
völ og vinstri stjórnin skildi viff
þær gjaldþrota.
Þá töluffu Framsóknarmenn
ekkert um. þaff að hætta vofffi
yfir ’andbúnaffinum.
En þaff er athyglisvert, hvern-
ig Framsóknarmenn segjast nú
vilja bæta hag bændastéttarinn-
ar. Þeir segjast ætla aff gera þaff
meff því aff sleppa verffbólgunni
enn einu sinni lausri og láta nýtt
stórfellt kapphlaup hefjast milli
kaupgjalds og verfflags!
Annars er þaff ómaksins vert
fyrir bændur aff veita því at-
hygli aff leifftogar Framsóknar-
flokksins og peningafurstar SÍS
hafa sl. þrjú ár barizt eins og
Ijón viff hliff kommúnista fyrir
aff sleppa öllum hömlum af kaup
gjaldinu og brjóta þannig niður
alla varnarmúra gegn verffbólg-
ul ii.