Morgunblaðið - 26.05.1963, Blaðsíða 5

Sunnudagur 26. maí 1963
M O R C U V B l 4 Ð l Ð
5
FRÁ því að sögur hófust hafa
ríki risið, átt sín skeið þroska,
valda, hrörnunar og hruns. Sum
voru að tærast upp öldum sam-
an, eins og ríki stólkonungsins í
Miklagarði, önnur féllu fyrir
sverði sigurvegara, eins og ríki
Persa fyrir Alexander mikla, eða
ríki Azteka við innrás Spánverja,
en á okkar öld hafa sum ríki
fallið fyrir rýtingi launmorð-
ingjans.
Febrúarbók Almenna bókafé-
lagsins, Það gerist aldrei hér, eft-
ir Constantine Fitz Gibbon, er
komin út í annarrj útgáfu. Þetta
er nokkurs konar leynilögreglu-
saga, sem er látin gerast í ná-
inni framtíð, skömmu eftir dauða
Krúsjeffs, þegar Stalínistar hafa
aftur náð völdum í Rússlandi.
Hún skýrir frá morði og aðferð-
unum, sem við það er haft, en
sá myrti er sjálft enska ríkið.
Sagan hefst á því, að lýst er
siðferðilegri upplausn ensku
þjóðarinnar, hórdómi hástétt-
anna, frillulífi og kynvillumök-
um, sem fara fram fyrir nokkurn
veginn opnum tjöldum á
Klambratúni Lundúnaborgar,
Hyde Park, sívaxandi ofbeldis-
glæpum af ýmsu tagi, einkum
meðal yngri kynslóðarinnar. Lög
reglan ræður ekkert við þetta.
Hún er fámenn, illa launuð og
má ekki bera vopn, því að það
stríðir á móti gömlum venjum
Breta. Að lokum ákveður stjórn
íhaldsflokksins að rjúfa þing og
boða nýjar kosningar, þar sem
aðalstefnumálið verði aukning
lögreglunnar, tvöföldun launa
hennar og vopnun hennar. Stjórn
in telur sér sigurinn vísan á
grundvelli þessara bráðnauðsyn-
legu umbóta, en áður en varir
grípa annarleg öfl inn í kosninga
baráttuna. Andsprengjuhreyfing
in, en henni er á bak við tjöldin
stjórnað frá Moskvu og Prag,
boðar til fjölmenns mótmæla-
fundar á Trafalgartorgi gegn eld
flaugastöðvum Bandaríkjmanna
á Bretlandi. Ræðumennirnir eru
mjög mislit hjörð. Meðal þeirra
er Braithwaite, gamall vinstri-
sinnaður vindbelgur, sem slær
mjög á tilfinningastrengi, einn
þekktur prestur þjóðkirkjunnar,
einn frægur vísindamaður og
Nóbelsverðlaunahafi, og síðast en
ekki sízt Page-Gorman þingmað-
ur, sem er flugmælskur og póli-
tískur ævintýramaður. Hann
stendur í leynilegu sambandi við
Rússa og hyggst að nota áróðurs-
vél þeirra til þess að verða for-
sætisráðherra, en skjóta þeim
síðan ref fyrir rass. Hann heldur
magnaða æsingaræðu gegn varn-
arbandalaginu við Bandaríkja-
menn og eldflaugastöðvum
þeirra, en útmálar það einnig, að
þeir séu að seilast til yfirráða
yfir atvinnulífi Englendinga og
að amerískt auðvald ætli sér að
arðræna enska verkamenn. Hon-
um tekst að snúa fundinum upp
í mótmælagöngu til bandaríska
sendiráðsins og stofna með því
til átaka við lögregluna, sem eft-
ir á sætir hörðum árásum fyrir
harkalega framkomu gegn frið-
arsinnunum.
Andspyrnuhreyfingunni tekst
jjú að ná öllum tökum á kosn-
ingabaráttunni. Festar eru upp
etórar myndir af rjúkandi rúst-
um og lemstruðum líkum og með
életruninni: Viljið þið þetta?
Kjósið þá íhaldið. Öllum fram-
bjóðendum vinstri flokkanna er
sent bréf, þar sem skorað er á
þá að krefjast burtreksturs
Bandaríkjahers og afnáms allra
kjarnorkuvopna og á framboðs-
fundunum er krafizt af þeim
skýrra yfirlýsinga um, að þeir
séu fylgjandi þeirri stefnu. Það
styrkir mjög andspyrnuhreyfing-
una, að um þetta leyti boðar ein-
ræðisherra Rússa mikla friðar-
sókn og eyðileggingu allra eld-
flaugastöðva í Rússlandi og fylgi
ríkjum þess, og er mönnum boðið
að koma til Póllands og sjá nið-
urrif eldflaugastöðva þar, en að
vísu er því sjónarspili ekki ætlað
að ganga nema fram yfir kosn-
ingarnar í Englandi. Þetta hefur
tilætluð áhrif, stjórnin þar fellur
með miklum dynk, hinum gamla
og þrautreynda foringja verka-
mannaflokksins, sem er með hern
aðarbandalagi við Bandaríkin, er
bolað til hliðar, en vindbelgur-
inn Braithwaite verður forsætis-
ráðherra. Hann segir upp her-
varnarsamningnum við Banda-
ríkin og skipar þeim að verða
á brott með herstöðvar sínar, fer
síðan í heimsókn til Moskvu og
verður þar bráðdauður, en æv-
intýramaðurinn Page-Gorman
verður forstæisráhðerra. Nú fær-
ist líf í tuskurnar. Alls konar
sérfræðinganefndir frá Rússlandi
eru boðnar til Englands og þeim
fenginn einn af hinum yfirgefnu
flugvöllum Bandaríkjamanna til
afnota og umráða. Undir því yf-
irskini að hefja skuli sókn gegn
siðspillinguni og glæpafaraldrin-
um eru settar upp fangabúðir í
Hyde Park og rússneskum hjálp-
arsveitum fengin yfirráð þeirra.
Þangað er smalað vændiskon-
um og óróaseggjum, en líka
fylgja með ýmsir yfirmenn hers
og flota og forustumenn stjórn-
mála og atvinnulífs. í þessari
hreinsun er einnig tekinn auð-
ugur bankastjóri af Gyðingakyni
og sjálfur forsætisráðherrann,
sem er af tilviljun gestur á heim
ili hans, en íri nokkur, sem dval-
ið hefur árum saman í Rússlandi
og verið þar ráðunautur í mál-
um Englands, er sendur heim til
þess að taka við stjórnartaum-
um. Áður hefur þó konungholl-
um flugmönnum tekizt að koma
konungsfjölskyldunni undan til
Kanada.
Hið handtekna fólk er allt sent
í þrælabúðir í Síberíu og síðan
nokkrar milljónir í viðbót undir
því yfirskini, að England geti
ekki fætt alla ibúa sína. Blöð-
in, sem áður hafa verið múlbund-
in, prísa Rússa mjög fyrir þessa
hjálparstarfsemi og á þeim lof-
söng endar sagan.
★
Finnst nú ekki einhverjum ís-
lenzkum lesanda, að hann kann-
ist við þennan reyfara, eða a.m.k.
fyrri hluta hans, undirbúninginn
að valdatöku Rússa? Hefur ekki
starfað hér á landi „andspregju-
hreyfing", sem hræðir hjartveikt
fólk og ístöðulítið með tortím-
ingu af völdum vetnissprengju,
krefst burtrekstrar Bandaríkja-
hers og jafnvel höfnun allrar
samvinnu við aðrar vestrænar
þjóðir á sviði varnarmála og at-
vinnumála? Er ekki reynt nú við
væntanlegar kosningar að snið-
ganga umræður um innanlands-
málin og efna til æsinga um
þetta í staðinn?
Sumir menn trúa því einlæg-
lega, að sú mesta blessun, sem
fallið gæti íslandi í skaut, væri
það að verða rússneskt leppríki.
Það er ekki nema eðlilegt, að
slíkir menn vinni af alefli að því
að slíta fsland úr öllum- tengsl-
um við hinn vestræna heim og
koma hér síðan á kommúnískri
byltingu. í eldri fræðiritum
kommúnista er gert ráð fyrir, að
slík bylting hefjist með allsherj-
arverkfalli, sem er ætlað að lama
og gera óvirka alla stjórn lýð-
ræðisflokka, en síðan taki „verka
lýðurinn" völdin í sínar hendur.
Kommúnistar hafa, sem kunnugt
er, haft nokkrar heræfingar í
þessu skyni í verkföllum undan-
farinna ára, svo sem með um-
ferðartálmunum á vegum úti og
öðru ofbeldi, en vegna varnar-
samningsins við Bandaríkin og
hersins á Keflavíkurflugvelli
hafa þeir ekki treyst sér til frek-
ari aðgerða. Það er raunalegur
sannleikur, að hér mætti búast
við borgarastyrjöld, ef öfgamenn
hefðu ekki aðhald af erlendum
her.
Hervarnarsamtök lýðræðisríkj
anna og bættur efnahagur þeirra
hefur dregið mjög úr líkum fyr-
ir því, að hægt sé að stofna til
allsherjarverkfalla með eftir-
fylgjandi uppreisn og því hafa
kommúnistar tekið upp þá bar-
dagaaðferð að safna alls konar
villuráfandi vinstri mönnum,
þjóðrembingsliði og þokulýð í
samfylkingu gegn vestrænni
samvinnu, hvort sem er á sviði
hervarna eða atvinnumála. Ef
slíkur hlaupalýður næði meiri
hluta við kosningar, yrði fyrsta
skrefið að svipta þjóðina allri
hernaðarvernd og fjárhagslegri
samvinnu við Vesturveldin, en
næsta skrefið yrði samvinna við
kommúnistaríkin, sem myndu
senda hingað „tæknilegar“ sendi-
nefndir, og þá kæmi brátt til
hreinsana, ekki hvað sízt á and-
kommúnískum afglöpum í sjálfri
ríkisstjórninni. Þessi aðferð
reyndist haldgóð í Tékkó-
slóvakíu, Ungverjalandi og víð-
ar, þar sem ekki naut við vernd-
ar vestrænna þjóða.
★
Ranghverfa hinnar arfgengu
skáldhneigðar íslendinga birtist
hjá allmörgum í þokukenndum
draumsýnum og óskhyggju eins
og þeirri, að hlutleysisyfirlýsing-
ar án alls varnarmáttar séu nægi
legar til þess að fá að lifa ó-
áreittur og í friði. Margir lifa
enn í hugamyndaheimi aldamóta-
kynslóðarinnar, sem átti að vísu
ýmsar góðar hugsjónir, en var
of ginnkeypt fyrir slagorðum, til-
finningavæmni og yfirborðs-
hætti. Ýmsir hafa enn ekki áttað
sig á því, að gamlar markalínur
hafa færzt úr skorðum eða þurrk
azt út, svo að „íhaldið* hefur
staðið að margs konar félagsleg-
um umbótum, sem ganga miklu
lengra en vinstri menn létu sig
dreyma um fyrir einum aldar-
fjórðungi. Framsóknarflokkurinn
sem eitt sinn taldi sig í farar-
broddi á skeiðvelli félagslegra
framfara lötrar nú á eftir, halt-
ur og haftsár, og berst jafnvel
með hnúum og hnefum gegn
hverri uppástungu, sem verða má
landbúnaðinum til þrifa og efl-
ingar, ef hún kemur frá stjórn-
arflokkunum. Eina hugsjónin,
sem hann virðist eiga eftir, er
sú að breyta þjóðfélaginu í eitt
allsherjarkaupfélag, enda hefur
honum tekizt að sjúga sig fast-
an sem sníkjudýr á lfest sam-
vinnufélög landsmanan. Sam-
vinnustefnan er þarfleg, ef hún
miðar að því að gera menn efna-
lega sjálfstæða, eins og tilgang-
ur hennar er, eðli sínu sam-
kvæmt, en verður þjóðfélaginu
hættuleg, ef máttur hennar er
notaður til að gera menn að and-
legum þrælum, sem telja alla
gagnrýni innan hennar hneyksli
og öll viðskipti utan hennar
ganga glæpi næst. Þann hugs-
unarhátt hefur Tíminn reynt að
rækta og undir stjórn ofstækis-
mannsins Þórarins Þórarinsson-
ar hefur hann alið á hatri til
þess vestræna þjóðskipulags, sem
telur að hæfileikar manna og
starfsorka njóti sín betur ef þeir
hafa allvíðtækt athafnafrelsi
heldur en ef þeir eru allir bundn
ir á streng. Það er ekki nema
eðlilegt, að allir, sem eru haldn-
ir slíku hatri, sameinist undír
forustu kommúnista, höfuðóvin-
ar þessa þjóðskipulags, og telji
eins og Tímaritstjórinn, sjálfsagt,
að allir „íhaldsandstæðingar"
renni saman í einn stjórnmála-
flokk. Það er einmitt sú samein-
ing, sem kommúnistar stefna að
með hinum svokallaða Samein-
ingarflokki alþýðu — Sósíalista-
flokknum.
Við, sem höfum lengi dvalizt
meðal íslenzks sveitafólks, höf-
um rekið okkur á nokkra full-
trúa þessa hatursfulla hugarfars
í garð núverandi þjóðskipulags.
Það eru menn, sem frosið er
fyrir vitin á og skrúfa jafnvel
fyrir útvarpstækin sín, þegar
kemur að ræðum andstæðing-
anna við útvarpsumræður. En
við höfum líka kynnzt annari
tegund Framsóknarmanna, sem
eru heiðursmenn og drengir góð-
ir, þótt þeir af misskilinni tryggð
við flokksbönd hafi fylgt for-
ingjum sínum lengur en samboð-
ið er viti þeirra og mannkostum.
Hjá þeim er samvinnuhugsjónin
ekki tjóðruð við búðarborðið og
lekabyttuna, heldur nær hún til
allra drengilegra samtaka um
þjóðarhag. Þessir menn hafa
treyst Framsóknarflokknum, en
nú hefur forustulið hans svikið
þá í tryggðum og sýnt þeim auk
þess þá fyrirlitningu að bjóða þá
og atkvæði þeirra fram sem sölu
varning á Rauðatorgi stjórnmál-
anna. Tækist þeim það, er orðið
lágt risið á þeirri bændamenn-
ingu, sem eg og ýmsir jafnaldrar
mínir uxu upp við á morgni
þessarar aldar.
Harður árekstur
á Akureyri
Akureyri 21. maí.
GEVSIHARÐUR árekstur
varff hér í gærkvöldi um kl. 21.45
á horni Hamarsstígs og Byggffa-
vegar. Meiðsli á mönnum urðu
hverfandi lítil, en hílarnir stór-
skemmdust og urðu óökuhæfir.
Moskvitsbíll með 2 mönnum
kom austan Hamarsstígs með all-
miklum hraða en Volkswagen
norðan Byggðaveg með sýnu
meiri hraða og var ökumaður-
inn einn í bílnum.
Skipti engum togum, að bíl-
arnir skullu saman af feikna afli.
Hemlaför eftir Volkswagen bíl-
inn mældust 14 metrar, en auk
þess dró hann Moskvitsbilinn
með sér 7 metra eftir götunni
og höfnuðu báðir inn í blóma-
garði eftir að hafa brotið girð-
ingu umhverfis hann.
Við áreksturinn hrökk far-
þeginn út úr Moskvitsbílnum og
sat ómeiddur að kalla eftir á
götunni. Einnig hrökk ökumað-
urinn út úr Volkswagenbílnum
en náði að grípa í handfangið,
hélt sér þar dauðahaldi og drógst
þannig með bílnum.
Mun það hafa bjargað honum
frá því að lenda undir bílnum
og stórslasast. Slapp hann með
nokkrar skrámur. Báðir öku-
mennirnir voru algáðir.
Nokkuð ber á ofsalegum akstri
ungra manna hér í bæ og hefur
lögreglan leitazt við að hindra
slíkt.
Um klukkan 1 í nótt varð vart
við jeppa, sem ók á 80-90 km
hraða um götur bæjarins. Lög-
reglan veitti jeppanum eftir-
för, náði honum við austustu
brúna yfir Eyjafjarðará og hand-
samaði ökuþórana, sem reyndust
vera tveir ungir menn, báðir all
drukknir. — Sv.P.
Frú Fulltrúnráði Sjúlf-
stæðisíélaganna í Reykjavík
OPNAÐAR hafa veriff á vegum Fulltrúaráffs Sjálfstæðisfélag-
anna í Reykjavík hverfaskrifstofur á eftirtöldum stóðum í
Reykjavík:
VESTURBÆJARHVERFI
Hafnarstræti 1
Sími: 22048
NES- OG MELAHVERFI
K.R.-húsið viff Kaplaskjólsveg
Simi: 22073
MIÐBÆJARHVERFI
Breifffirffingabúff
Sími: 22313 '
AUSTURBÆJARHVERFI
Skátaheimiliff viff Snorrabraut
Sími: 22089
NORDURMÝRARHVERFI
Skátaheimiliff við Snorrabraut
Sími. 22077
HLIÐA- OG HOLTAHVERFI
Skipholt 5
Simi: 22317
LAUGARNESHVERFI
Sunnuvegur 27
Sími: 38114
LANGHOLTS- VOGA- OG HEIMAHVERFI
Sunnuvegur 27
Sími: 35307
SMAÍBUÐA-, bústaða- og hAaleitishverfi
Víkingsheimilið viff Réttarholtsveg
Sími: 34534
Allar skrifstofurnar eru opnar daglega kl. 2—10 e- h„ nema
laugardaga og sunnudaga kl. 2—6 e.h. og veita þær allar
venjulegar upplýsingar um kosningarnar.