Morgunblaðið - 07.07.1964, Síða 1

28 siður
51 árgangur
156. tbl. — Þriðjudagur 7. júlí 1964
Prentsmiðja Morgunblaðsms

Malawi, áður Nyasa-
land, sjálfstætt ríki
Dr. Hastings Banda gengur
1 „Samveldisklúbbinn"
Moise Tshombe, fyrrum forseti Katauga,
ENN hefur hinum sjálfstæSu
ríkjum Afríku f jölgaS þvi á mið-
nætti á sunnudag bættist Mala-
wi, áður brezka verndarsvæðið
Nyasaland, í hóp þeirra.
Forsætisraðherra Malawi er dr.
Hasting Banda, og heldur hann
nú til Eondon, þar sem hann sit-
ur ráðstefnu forsætisráðherra
brezku Samveldislandanna.
Dr. Banda h-efur lengi barizt
fyrir sjálfstæði lands sins, og
gegn samemingu þess við
Rhodesíu ríkjasarnbandið. Fyrir
þessa baráttu sina hefur dr.
Banda þurft að þola bæði fang-
elsun og útlegð. Minntist hann
þeirra tiima litiUega í ræðu í dag
í sambandi við væntanlega ferð
til London. Sagði hann að hvergi
Tshombe
myndun í
reymr stjornar-
Kongó
Kosningar í landinu eítir sex til níu mdnuði
Leopoldville, 6. júlí.
(AP-NTB)
MOISE Tshombe, fyrrum for-
8eta Katangahéraðs, hefur nú
verið falin stjórnarmyndun í
Kongó, aðeins ellefu dögum
eftir að hann sneri heim eftir
nærri árs dvöl á Spáni.
Hefur Tshombe að undan-
förnu kannað möguleika á
»t.jórnarmyndun, og í gær
Bkýrði hann frá því að sú at-
hugun hafi sýnt að það ætti
að takast innan sólarhrings
frá því honum væri falin for-
ustan.
Segir Tshombe ennfremur að
hann hafi rætt við leiðtoga þá,
sem staðið hafa fyrir uppreisn-
um víða um Kongó, í Kwilu,
Kivu og Norður-Katanga-héruð-
unum, um hugsanlega stjórnar-
myndun sína, og hafi þeir fallizt
á að fresta frekari aðgerðum
gegn yfirvöldunum þar til úrslit-
in eru kunn, og einnig að þeir
muni styðja væntanlega stjórn
hans fram yfir kosningar.
Ef stjórnarmyndun tekst verð-
ur Tshombe fjórði forsætisráð-
herrann í Kongó. Hann mun þó
ekki fara með völd lengi, því
kosningar eiga að fara fram í
landinu eftir sex til níu mánuði,
og fer það eftir úrslitum þeirra
hver við tekur. Stjórnarkreppa
hefur ríkt í Kongó frá því Cyrille
Adoula, fyrrum forsætisráðherra,
baðst lausnar fyrir sig og ráðu-
neyti sitt í byrjun síðustu viku.
Gerðist það sama dag og síðustu
hersveitir Sameinuðu þjóðanna
yfirgáfu landið eftir að hafa
Framhald á bls. 2
nema í brezka Samveldinu gæti
það gerzt að byltingarleiðtogi
væri fangeisaður í dag, en boð-
inn til Buckinghamhallar á morg
un. Kvaðst hann hlakka til að
ganga í,,Samveiaisklúbbinn“ eins
og hann nefndx það.
Philip prins, hertogi af Edin-
borg, var fulltrúi brezku krún-
unnar við sjáifstæðishátíðina í
Blantyre, höfuðborg Malawi, og
flutti þar ávarp fyrir hönd Breta
di'ottningar. Sagði hann að fram
undan væru torfærur, sem þjóð-
in yrði að standa saman um að
yfirstíga. „Fátækt er ákjósan-
legri en kúgun,“ sagði hann, „og
sjálfstæði þjóðarinnar, frelsi ein
staklingsins og lögbundin stjóm
eru skilyrði fyrir friði og ham-
intgju.“
Malawi er eitt fátækasta o>g
'þéttbýlasta ríkið í Afríku, og
meðal árstekjur íbúanna aðeins
um 20 sterlingspund (um kr.
2.400,00 ísl. Um. 100 þúsund ung-
menni yfirgefa landið árlega í
leit að betri lífskjörum, en dr.
Banda telur að unnt verði að
skipuleggja efnahagiskerfið og
koma í veg fyrir þennan brott-
flutning. Gert er ráð fyrir því
að veita á næstu fimm árum um
5.300 milljónum króna til upp-
byggingar, m a til aukinnar syk-
ur-, te- og kaffiræiktunar. Þá er
einnig reiknað með miklum tekj-
Dr. Hastings Banda.
um af ferðamönnum, þegar lokið
hefur verið að bæta skilyrði til
móttöku þeirra. »
Krúsjeff
kominn
heim
Moskvu, 6. júlí, (AP).
NXKITA Krúsjeff, forstætis-
ráðherra, kom í dag heim til
Moskvu ur þriggja vikna ferð®
lagi um Danmörk, Svíþjóð og
Noreg. Frá Osló fór hann á
laugardag sjóleiðis til Balti-
ysk við Eystrasalt, en þaðaa
með næturlest til Moskvu,
þeirra á meðal Kliment Varo*
hilov marskálkur, fyrrum for-
seti Sovétríkjanna.
r
Jarðskjálftar og eldgos
Að minnsta kosti 40 íórust í Mexíkó
Mexicolxorg, 6. júlí (AP);
l)M HELGINA var» xiSn i
heiminura vart jarðskjáltta,
en mestir munu þeir hafa orð
ið í Mexico.
Fréttir af jarðsjálftunum I
Mexicó eru enn mjög ógreini
legar, en vitað er að a.rn.k.
40 manns hafa farizt og hundr
uð særzt.
í morgun mældist einnig
snarpur jarðskjálfti a For-
mósu, en ekki er talið ao hann
hafi valdið teljandi tjóni.
Á laugardag mældust harð
ir jarðskjálftakippir í suður-
héruðum Júgóslavíu, og viða
flvðu ibúarnir hús sin, en eng
sur fregnir hafa borizt um
manntjón.
A iaugardag varð einnig
mikíð gos í Etnu á Sikiley, og
stóð öskustrókur um þúsund
metra upp úr eldfjallinu og
tveir hraunstraumar runnu
niður hlíðar þess. Gos þetta
stóð ekki lengi og hefur legið
niðri síðan.
Jarðskjálftanna í Mexicó
gætti mest í Guerrero héraði,
og þar urðu miklar skemmdir
á mannvirkjum. Er hérað
þetta um 300 km. fyrir suð-
vestan Mexicóborg. Mest
varð manntjónið í þorpunum
Coyuga de Catalan og Ciudad
Altamirano. í fréttum, sem
bárust frá jarðskjálftasvæð-
inu í dag, segir að um 80%
allra húsa í Ciudad Altamir-
ano hafi orðið fyrir skemmd-
um. Óttazt er að tala þeirra,
sem fórust, eigi eftir að
hækka verulega.
Erfitt er að afla ítarlegra
frétta, því símalínur á jarð-
skjálftasvæðinu eru víða
shtnar og samgöngur erfiðar.
Flugfélag Islands kaupir Fokker
Friendship skrúfuþotu í Hollandi
Samið um forkaupsrétt að annarri slíkri
vél að tveimur órum liðnum
í GÆR kallaði forstjóri Flug-
félags Isiands, örn Johnson,
hlaðamenn á fund sinn og skýrði,
ásamt blaðafulltrúa félagsins
Sveini Sæmundssyni, frá kaup-
um á nýrri flugvél, sem féiagið
hefir samið um smíði á. Er þetta
jafnframt fyrsta flugvélin, sem
sérstaklega er smiðuð fyrir ís-
lendinga.
Samningur var undirritaður í
Amsterdam hinn 3. júlí sl. milli
Flugfélags íslands h.f. og Fokk-
er-flugvélaverksmiðjanna um
smíði á Fokker Friendship skrúfu
þotu. Örn Ó. Johnson forstjóri
undirritaði samninginn af hálfu
F. í. og H. C. van Meerten for-
stjóri fyrir Fokker-verksmiðj-
urnar.
Hin nýja vél er af gerðinni
Fokker Friendship F-27-100
skrúfuþota.
Gert er ráð fyrir að vélin verði
afhent Flugfélagi íslands í apríl
mánuði 1965 og verður væntan-
lega tekin í notkun er sumaráætl-
un innanlandsflugsins hefst Lað
ár. Vélin er ætluð til innanlands-
flugs, þótt hægt sé að nota hana
á styttri leiðum í millilandaflugi,
svo sem til Skotlands, Færeyja
og Grænlands, en það verður að
eins í undantekningartilvikum,
sagði örn Johnson. Vélin er
tveggja hreyfla og þeir af gerð-
inni Rolls-Royce Dart 514 og
sama gerð og er í Viscount-vélum
félagsins, en nokkru aflmeiri. Vél
in er með jafnþrýstibúnaði í far
þegaklefa og er það einkar hent
ugt fyrir okkar aðstæður þar
sem þarf að fljúga yfir há fjöll
og lækka sig hraðar en þar sem
jafnlendara er og verða farþeg-
ar því fyrir minni ónotum en
ella.
Fokker-Frienship vélin flýgur
með 435 km. hraða á klukku-
stund og styttist því flugtíminn á
leiðum innanlands að miklum
mun. T.d. tekur ekki nema 52
mínútur að ferðast milli Akur-
eyrar og Reykjavíkur og er þá
tíminn tekinn frá því flugvélin
rennur af stað frá flugstöð og
þar til hún stanzar við flugstöð
á Akureyri. Flugtíminn frá Rvík
til Egilsstaða verður 1 klst. 13
mínútur, ísafjarðar 46 mín. og
Vestmannaeyja 27 mínútur. Þess
ir hreyflar hafa þann mikla kost
að ekki þarf að eyða tíma i að
hita þá upp eins og hreyfla eldri
véla félagsins (Dacota og DC.6)
og því verður allur biðtími
minni á jörðu niðri.
Afköst þessarar vélar eru mikl
Framh. á bls. 3.
' <*■</. 'W v»t' S X\s x \ s s ■■ -í s,
Fokker Iricndship.