Morgunblaðið - 25.05.1965, Blaðsíða 1

32 siður
í DAG senda íslendingar
dönsku bræðraþjóðinni
kveðjur og þakklæti, rétta
hönd yfir höfin og hylla
vináttubragð sem er eins-
dæmi í samskiptum
þjóða. Gleðialda fór um
byggðir landsins þegar
hingað fréttist skömmu
fyrir miðnætti aðfaranótt
sunnudagsins, að Danir
og þjóðþing þeirra hefðu
endanlega afgreitt hand-
ritamálið, og þessir þjóð-
ardýrgripir íslendinga
mundu á næstu árum
koma heim. í öllum kirkj
um íslands var á sunnu-
dag dönsku þjóðinni,
þingi og stjórn þökkuð
afhending handritanna
og beðið blessunar guðs.
Um leið og íslendingar
þakka dönsku þjóðinni og
þjóðþingi Dana drengilega af-
stöðu í handritamálinu minn-
ast þeir með vinum sínum í
Danmörku orða sem danskur
maður ritaði um Árna Magn-
ússon látinn: magnus erat
Danis, major erat patriæ, þ.e.
hann var Dönum mikill, en
meiri föðurlandinu. í anda
þessara orða hafa Danir treyst
vináttuböndin við vina- og
fcræðraþjóð sína í norðri. Með
starfi sínu hefur Árni Magn-
ússon nú uppskorið ævarandi
vináttu milli tveggja þjóða,
sem hann unni.
Óhætt er að fullyrða, að
sjaldan eða aldrei hafi eins
mikil gleði farið um íslenzk-
*r byggðir og nú um þessar
mundir, þegar fyrir liggur að
handritamálið er komið í
höfn. Að því hafa margfr
góðir drengir unnið og munu
íslendingar ávallt minnast
ur þekkzt. t>eir hafa skiliy
hinn nýja tíma. Ef heim-
inum væri öllum stjórnað af
er. Um það skal þó ekki farið
frekari orðum, heldur leyfir
Morgunblaðið sér að senda
Eins og kunnugt er bundu and-
stæðingar íslendinga í handrita-
málinu miklar vonir við það, að
þeim tækist að fá undirskriftir
þeirra 60 þingmanna, sem nauð-
synlegt var til að þjóðaratkvæða-
greiðsla gæti farið fram um lög-
in. Þessi von þeirra brást. Að
vísu hafa íslendingar við endur-
heimt sjálfstæðis sins haft þá
reynslu af Dönum, að þeir hefðu
í sjálfu sér ekki óttazt, þótt
handritalögin væru lögð undir
dóm dönsku þjóðarinnar. En í
slíkri þjóðaratkVæðagreiðslu er
hægt að vinna svo að málum, að
gömul sár ýfist upp, engum til
gagns, en öllum til ama og leið-
inda. Nú við lokaafgreiðslu hand-
ritamálsins vita íslendingar að
engin sár eru ógróin eftir sam-
skipti þeirra og Dana.
Eins og kunnugt er af fregnum
skrifuðu 57 þingmenn undir ósk-
ina um þjóðaratkvæðagrejðslu.
Mjög mikil tvísýna ríkti um það
fram á síðustu stund, hvort unnt
yrði að ná tilskyldum þing-
mannafjölda.
Danska þjóðþingið afgreiddi
handritamálið 1961 með 110 at-
kvæðum gegn 39, en þá var því
festað vegna tilmæla 61 þing-
manns sem skrifaði ’undir skjal,
þar sem þess var krafizt með
tilvísun til 73. greinar stjórnar-
skrárinnar, að hin ný samþykktu
lög um afhendinguna kæmi ekki
til framkvæmda þá þegar.Danska
stjórnin ákvað að leggja frum-
varpið óbreytt fyrir næsta þing
að loknum kosningum, Og var
það gert. Handritafrumvarpið
var síðan samþykkt og afgreitt í
Þjóðþinginu 19. maí síðastliðinn
með 104 atkvæðum gegn 58, 3
þingmenn sátu hjá, en 14 voru
fjarverandi.
í samtali sem Morgunblaðið
átti við K. B. Andersen, kennslu-
málaráðherra Dana, eftir sam-
þykkt handritafrumvarpsins í
síðustu viku, sagði ráðherrann
meðal annars: „Ég horfi með
ánægju fram til þess dags er ís-
lenzku handritin, sem afhenda á,
eru komin til Reykjavíkur". Sá
dagur nálgast nú óðum.
★
Hér á síðunni er Ijósmy.nd af
blaði úr Codex regius aí Sæm-
undar-Eddu, þar sem varðveitt
eru forn ljóð íslenzk, og er mynd-
þeirra þakklátum huga. Er
óhætt að fullyrða, að danskir
stjórnmálamenn hafa sýnt
meiri sanngirni í samskiptum
við erlenda þjóð en áður hef-
mönnum sem leggja jafnmik-
ið kapp á skilning þjóða í
milli og nota vald sitt til þess
að treysta vináttuna, væri
víða öðruvísi umhorfs en nú
dönsku þjóðinni og leiðtogum
hennar vina- og þakklætis-
kveðjur í tilefni af hinum
merku tímamótum í sögu og
samskiptum þjóðanna.
in af Völuspártexta, en á baksíð-
unni er mynd af blaði úr Möðru-
vallabók, sem geymir íslendinga
sögur. Textinn er úr Njáls sögu.
Forystugrein blaðsins í dag
fjallar um handritamálið.
MAJOR ERAT PATRIÆ