Morgunblaðið - 05.06.1965, Side 8

8
MORGUNBLADID
Laugardagur 5. júní 1965
5—6 herb. íbúð
til leigu strax í nýrri blokk við Bólstaðarhlíð enda
íbúð á I. hæð. Fyrirframgreiðsla. Tilboð óskast send
í póstbox 344. y.
Japanskt Hfiosaik
nýkomið í miklu úrvali.
LITAVAL, sími 41585
Álfhólfsvegi 9,. Kópavogi.
Hafnarfjörður
Ung stúlka óskast til aðstoðarstarfa og símavörzlu
á skrifstofu í Hafnarfirði. Gagnfræðaskóla eða
hliðstæð menntun. Svo og einhver vélritunarkunn-
átta æskileg. Eiginhandar umsóknir sendist afgr.
Mbl. fyrir 9. þ.m. merkt: „Ábyggileg — 7814“.
Hús í Hveragerði
Til sölu í Hveragerði lítið hús með einkahita.
3 herb., eldhús og bað ásamt stórum skemmtilegum
garði. Gróðurhús getur fylgt. Uppl. í síma 23609.
Tilboð óskast
í nokkrar fólksbifreiðir er verða sýndar að Grens-
ásvegi 9, þriðjudaginn 8. júní kl. 1 til 3 e.h.
Tilboðin verða opnuð í skrifstofu vorri kl. 5 sarua
dag.
Sölunefnd varnaliðseigna.
VIÐ
ÓÐ I NSTORG
S í M I 2 0 4 9 0
Opið hvítasunnudag frá kL 12 á hádegi til kl 9
síðdegis.
HVERT SEM FERÐINNI
ER HEITIÐ
IVfieð ÍJTSVIV
til annarra landa
FARSEÐLAR MEÐ FLUG
VÉLUM OG SKIPUM.
HÓTELPANTANIR og hverskonar upplýsingar og
aðstoð við ferðalagið án nokkurs kostnaðar fyrir
þá, sem kaupa farseðlana hjá okkur.
GÓÐ FERÐAÞJÓNUSTA TRYGGIR
ÁNÆGJULEGT FERÐALAG.
Munið einnig hinar orðlögðu hópferðir títsýnar.
Sumar þeirra eru nú fullskipaðar, en þér getið enn
komizt í þessar vinsælu ferðir:
Skandinavía Skotland 15 dagar brottför 29. júní
Mið-Evrópuferð L 17 — — 23. júlí
Grikklandsferð 19 — — 27. ágúst
Irlandsferð 11 — — 4. sepL
Spánarferð 19 — — 10. sept.
Ítalíuferð 20 — — 14. sepL
EINNIG ÚRVAL EIN ST AKLINGSFERÐ A MEI)
KOSTAKJÖRUM OG FERÐIR MEÐ DÖNSKUM
OG ENSKUM FERÐASKRIFSTOFUM.
Ferðaskrifstofan LTSVM
Austurstræti 17, símar 20100 og 23510.
Ax@! V. TuliiiíiiS — Aldarmiíiíiiii
Hundrað ára minning:
1865 — 6. júní — 1965.
ENDURVAKNING íþróttanna
hér á landi hefst ekki fyrr en
á þessari öld. Að vísu voru
fyrstu fimleika- og iþróttafélögin
stofnuð á síðustu öld, en aldrei
var verulegt lífsmark með þeim,
fyrr en á þessari öld framfara og
vísinda.
Einn af þeim mönnum, sem
snemma tók virkan þátt í endur-
vakningunni, var Axel V. Tuliní-
us, og lét mikið að sér kveða.
Hann var fæddur 6. júní 1865
á Eskifirði. Foreldrar hans voru:
C. Daníel Tulíníus, kaupmaður,
er lézt 16. jan. 1905 og kona hans,
Guðrún Þórarinsdóttir, prófasts
á Hofi í Álftafirði. Axel lauk hér
stúdentsprófi í Menntaskólanum
árið 1884, en laganámi í Kaup-
manahöfn 1. jan. 1892. Þá var
hann um skeið lögregluþjónn í
Khöfn, eða til 1. marz 1893, er
hann kom heim aftur. Eftir heim
komuna var hann fulltrúi hjá
bæjarfógetanum í Reykjavík, en
1. júlí 1894 var hanii settur sýslu-
maður í Norður-Múlasýslu og
bæjarfógeti á SeyðisfirðL Þann
26. sept. 1895 var hann skipað-
ur sýslumaður í Suður-Múla-
sýslu og sat í því embætti til 1.
október 1911, er hann fékk lausn
frá embætti vegna þráláts augn-
sjúkdóms. Þá fluttist hann hing-
að til Reykjavíkur og fékk þar
nokkra bót augnameinsins. Hér
var hann umboðsmaður erlendra
vátryggingafélaga, frá 1912 til
1918, en þá forstjóri Sjóvátrygg-
ingarfélags íslands frá stofnun
þess 1918. Þá átti hann sæti í
Niðurjöfnunarnefnd Rvíkur frá
1914 til 1918. Loks má geta þess
að hann var kjörinn alþingismað-
ur fyrir Suður-Múlasýslu 1900 til
1902. Þetta er í stuttu máli em-
bættisferill Axels V. Túlíníusar.
Hann hafði alla tíð mikinn á-
huga á iþróttum og útivist. —
Skömmu eftir stúdentsprófið
1884, endurreisti hann Fimleika-
félag Eskifjarðar, sem stofnað
var 1876, — og því eitt af elztu
íþróttafélögum landsins. — Axel
lét sér alltaf mjög annt um Fim-
leikafél. Eskifjarðar — og eftir
að hann varð sýslumaður þar
eystra, tók hann að sér for-
mennsku félagsins og fimleika-
kennslu. Minnast eldri Austfirð-
ingar enn, hve skemmtilegur fim
leikakennari hann var og fimur.
En á Hafnarárum sínum iðkaði
hann fimleika, siglingar og skot-
fimi — og hlaut verðlaun fyrir
íþróttafrækni sína. Þá má og geta
þess að hann var frumstofnandi
Skautafélags Reykjavíkur 1893,
svo víða hefir hann komið við
sögu.
Skömmu eftir að Axel V.
Túlíníus kom hingað suður til
Rvíkur, eftir að hann fékk lausn
frá embætti, eins og áður segir,
gekk hann í lið með Sigurjóni
Péturssyni, glímukappa, að stofna
íþróttasamband íslands (ÍSÍ). En
Sigurjón hafði fengið hann, á-
samt Guðmundi Bjömssyni, land
læknL og fleiri framfaramönnum,
til að stofna ÍSÍ, (sjá nánar *50
ára afmælisrit ÍSÍ 1962). Axel
var kjörinn forseti ÍSÍ 28. janúar
1912 — og var það í 14 ár, með
prýði. Þá var hann og kjörinn
fyrsti Skátahöfðingi íslands og
reyndist þar sem annars staðar
farsæll foringi. — Og eigum vér
samstarfsmenn hans margar ó-
gleymanlegar endurminningar
frá þeim tíma. En það voru í-
þróttir, útivist og æskulýðsmál-
efni yfirleitt, sem hann beitti sér
fyrir ■— og einmitt á þeim árum,
sem fáir veittu þeim lið.
Fátt er hollara og skemmti-
legra en skynsamlega iðkaðar
íþróttir, fjallgöngur og ferðalög
um okkar fagra land. Og ættu
menn ekki að gleyma að ferðast
um landið, áður en þeir fara í
kynnisferðir til annarra landa.
Því meira, sem vér vitum um
land vort og þjóð, því bétri full-
trúar íslands verðum vér á er-
lendri grund. Þetta mættu menn
hafa oftar í huga.
Á 2. hvítasunnudag verða hinar
árlegu kappreiðar FÁKS á skeið
vellinum við Elliðaárnar. Að
þessu sinni keppa rúmlega 50
hestar í allt og verða tvær
skemmtilegar nýjungar á kapp-
reiðunum, .góðhestakeppni og
keppni í 800 m. hlaupi, en fagr-
ir bikarar hafa verið gefnir fyrir
hvorttveggja. Einnig er keppt
um peninga í 800 m. Kappreið-
arnar hefjast kl. 2.
í góðhestakeppninni eru 14
gæðingar, en að þessu sinni
verður í fyrsta sinni góðhesta-
keppni um bikar hjá FÁKI. Það
er farandbikar, svonefndur Vice
Roy-bikar, gefinn af Brown &
Williamson Corp fyrir milli-
göngu Árna Gestssonar, heild-'
sala, og ætlaður í alihliða góð-
hestakeppni. Verður grafið nafn
vinnenda, manns og knapa, á bik
arinn hverju sinni. Dómnefndin,
en hana skipa 3ogi Eggertsson,
Hjalti Pálsson og Ingólfur Guð- I
mundsson, hefur þegar skoðað
keppnishestana, en á 2 hvíta-
sunnudag verða þeir sýndir í
síðasta sinn og dómi lýst.
Merkasta hlaupið á skeiðvell-
inum verður 800 m. sprettur, en
nýlega hefur FÁKUR látið útbúa
braut til að geta látið keppa' í
svo löngu hlaupi. Taka 8 hestar
þátt í því og verður það vafa-
laust mjög spennandi. T.d. kem-
ur Skúli Kristjánsson frá Svigna
skarði með Tilbera sinn, en
heyrzt hefur að Sigurður Sig-
urðsson og eigandi Loga ætli
ekki að láta hann fara með verð
launin. Hlaupabrautin er þannig
Á bernskudögum ÍSÍ þurfti að
mörgu að hyggja, jafnt um lög og
leikreglur sem framkvæmd leik-
móta. íþróttir voru þá eigi al-
menningseign. Menn voru ekki á
eitt sáttir um hinn nýja sið:
líkamsmenninguna. Mörgum
fannst allar íþróttaiðkanir ungl-
inga óþarfar og jafnvel skaðleg-
ar. Og ekki voru menn hrifnir af
starfsemi iþróttafélaganna eða að
sjá íþróttamenn ganga fylktu liði
um götur borgarinnar í litklæð-
um. Slíkt þótti bera vitni um
mont en ekki menningu. Menn-
ingargildi íþróttanna var þá ekki
viðurkennt, eins og nú er. —*
Síðar kunnu menn þó að meta
17. júní-mótin og jafnvel þakka
íþróttamönnum fyrir forgöngu
að gott verður að fylgjast með
hlaupinu, því lagt verður af
stað við dómpall hlaupið í sveig
og komið til baka eftir sömu
braut.
í þetta hlaup hefur verið gef-
inn annar stór og fallegur bik-
ar, Björnsbikar. Það er Björn
Gunnlaugsson, fyrrv. formaður
FÁKS og mikill hestamaður,
sem hefur gefið hann, í þeim til
gangi að efla löng hlaup og
hvetja hestamenn til að þjálfa
hesta sína í þau. En löngu hlaup-
in eru miklum mun vinsælli hjá
áhorfendum og fer mjög vaxandi
að efna til þeirra. Þetta er
einnig farandbikar. Auk bikars-
ins keppa hestamir á 800 mu
sprettinum til 8000 kr. verð-
launa. Engin verðlaun verða þó
veitt, ef ekki næst 75 sek. tími
og ekki peningaverðlaunin nema
náist 69 sek. tími.
Þá verður keppt á 250 m.
skeiðspretti, 250 m. folahlaupi,
300 m. stökki, 350 m m. stökki.
Alls taka yfir 50 hestar þátt I
kappreiðunum að þessu sinni og
koma auk Reykjavíkurhestanna
kappreiðahestar ofan úr Borgar
firði, úr Mosfellssveit Hafnar-
firði og víðar.
Á skeiðvellinum starfar að
venju veðbanki og Félagslheimili
Fáks verður opið og selur veit-
ingar. Happdrættismiðar Fáks
verða seldir þar, en að venju
verður dregið í lok kappreið-
anna. Vinningarnir eru gæðings-
efni og hringferð kringum land.
Þetta er í 8. sinn, sem dregið er
um gæðingsefni og hafa þau öll
reynzt afbragðsveL
Þorlákur Ottesen, formaður Fáks og Áml Gestsson með bin»
ýju bikara, sem keppt verður um, Bjömsbikar sem Björn
■ unnlaugsson gefur í 800 nv hlaupið og Vioe Roy-bikarinu i

Frahald á bls. 23.
Kappreiðar Fáks
á 2. hvítasunnudag