Morgunblaðið - 12.11.1965, Blaðsíða 14

14
MORCU N BLAÐIÐ
Föstudagur 12. nóv. 1965
Ötgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askríftargjald kr. 90.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 5.00 eintakið.
FYRIRSPURNAR TÍM-
INN Á ALÞINGI
17'yrir nokkrum árum var
tekinn upp á Alþingi
sérstakur fyrirspurnartími. —
Fyrirspurnum frá þingmönn-
um er útbýtt prentuðum í
sameinuðu Alþingi, og þeim
síðan svarað af ráðherra að
viku liðinni. Er þá sá háttur
hafðui: á, að fyrirspyrjandi
gerir stuttlega grein fyrir efni
fyrirspurnar sinnar, en ráð-
herra svarar síðan. Að ræðu
ráðherra lokinni hefur fyrir-
spyrjandi rétt til stuttrar
ræðu og aðrir þingmenn geta
tekið til máls einu sinni. Er
ræðutími þá takmarkaður við
fimm mínútur.
Þessi fyrirspurnartími á
Alþingi hefur að ýmsu leyti
gefizt vel. Margvíslegar upp-
lýsingar hafa komið fram um
fjölmörg mál, sem þjóðina
varðar. En nokkur galli er þó
á þessum fyrirspurnartíma.
Hann er alltof þungur í vöf-
um. Þingmenn nota hann oft
til þýðingarlítils karps og
fyrirspurnirnar leiða iðulega
til almennra umræðna, sem
f jöldi þingmanna tekur þátt í.
Svarræður ráðherra eru líka
yfirleitt alltof langar.
í Bretlandi, þar sem fyrir-
spurnartími þykir til fyrir-
myndar, er það algengt að
svarað sé 50 til 60 fyrirspurn-
um á einum til tveimur
klukkutímum. Umræður eru
þar bannaðar í fyrirspurnar-
tíma, og svör ráðherra eru ör-
stutt.
Æskilegt væri, að hið
brezka skipulag á fyrirspurn-
artímanum væri tekið upp á
Alþingi íslendinga. Tilgangur
fyrirspurna á þingi á fyrst og
fremst að vera sá, að fá skýr-
ar og hnitmiðarar upplýsing-
ar um tiltekin mál. Almennar
umræður eiga því ekki heima
í fyrirspurnartíma. Þingmenn
hafa nóg önnur tækifæri til
þess að rökræða málin. Það
er einnig ástæðulaust að ráð-
herra flytji ítarlegar ræður
við slík tækifæri. Fyrirspurn-
artímanum er fyrst og fremst
ætlað að leiða í Ijós áreiðan-
legar upplýsingar um skýrt
afmörkuð málefní. Þess vegna
á ekki að misnota hann til
málþófs eða gera úr honum
pólitískar eldhúsumræður.
LISTASAFN
ÍSAFJARÐAR
ITestur á ísafirði hefur ný-
* lega verið myndaður sjóð-
ur sem hefur það höfuðverk-
efni að koma á fót listasafni í
bænum, með kaupum á lista-
verkum, málverkum og högg-
myndum eftir ákvörðun
sjóðsstjórnar. Stofnfé þessa
sjóðs var 487 þúsund krónur,
en við síðustu áramót voru í
sjóðnum 545 þúsund krónur.
Stjórn hins ísfirzka lista-
safns hefur nú hafizt handa
um listaverkakaup. Á síðasta
listaverkauppboði hér í
Reykjavík voru keypt tvö
málverk til handa listasafni
ísafjarðar, annað eftir Jó-
hannes S. Kjarval, en hitt
eftir Þórarinn B. Þorláksson.
Áður hafði safninu verið gef-
ið málverk eftir Kristján
Magnússon, listmálara frá ísa
firði, sem látinn er fyrir all-
mörgum árum.
Það er vissulegá ástæða tfl
þess að fagna því, þegar einn
af elztu kaupstöðunum hér á
landi hefst handa um slíka
menningarstarfsemi. Hér mun
um að ræða fyrsta listasafnið
sem stofnað er utan höfuð-
borgarinnar. Þarf ekki að
efa að hinu nýja listasafni
ísafjarðar muni verða vel til
liðs. Slík menningarstofnun
mun ekki aðeins verða íbúum
bæjarins til gleði og menn-
ingarauka. Hún mun verða
sjálfu bæjarfélaginu til sóma
og eflingar.
SKIPULAG
REYKJAVÍKUR-
BORGAR
TTin fróðlega ræða Geirs
4 4 Hallgrímssonar, borgar-
stjóra, á síðasta Varðarfundi
gaf góða hugmynd um það
geysimikla starf, sem unnið
hefur verið að hálfu borgar-
yfirvaldanna undanfarið að
skipulagsmálum borgarinnar.
Borgarstjóri gat þess að aðal-
skipulagið nái yfir tuttugu
ára tímabil, árin 1962 til 1983.
Hinir mörgu þættir skipu-
lagsins hafa nú verið felldir
saman í eina heild. Geir Hall-
grímsson kvað$t vona að hið
nýja skipulag yrði grundvöll-
ur að vexti og viðgangi
Reykjavíkurborgar í framtíð-
inni.
Bætt skipulag byggðarinn-
ar hefur að sjálfsögðu fjöl-
þætt áhrif á líf og starf fólks-
ins. Það er ekki sízt þýðingar-
mikið fyrir þróun umferðar-
innar. Borgarstjóri gat þess,
að árið 1962 hefðu hverjir
1000 íbúar Reykjavíkur átt
103 bíla, en árið 1983 væri
gert ráð fyrir að bifreiðaelgn
Reykvíkinga næmi 330 bílum
á hverja þúsund íbúa, eða
einum bíl á hverja þrjá borg-
arbúa
Þ A Ð mun enn flestum í
fersku minni, er sagað var
íöfuðið af „Hafmeyjunni“,
kunnustu styttu í Kaup-
mannahöfn. Sá atburður
vakti heimsathygli, enda
var um að ræða fáheyrt
skemmdarverk.
Um síðustu helgi voru
framin spjöll á mörgum
styttum af konungum. —
Voru 'á þau máluð ýmis
slagorð, sem einkum var
beint gegn konungdæminu
í Danmörku, svo og haka-
krossar.
Enn hefur ekki tekizt að
hafa hendur í hári spell-
virkjanna, þótt þeir hafi
haft sig í frammi á torg?
um í miðborginni, og víða,
þar sem mikil umferð er. ’
Hafa þessir atburðir vak-
ið mikla athygli í Dan-
mörku.
„Lifi lýðveldið" — „Niður
með konungdæmið“ var mál-
að með stórum, rauðum og
gulum stöfum á styttu Frið-
Stytta Kristjáns sjöunda eftir spellvirkið.
Spellvirki í K-höfn:
„Lifi lýðveldiö
„Niður með konungdæmið"
Styttur í miðborg Kaupmannahafnax
málaðar að næturlagi — óvíst,
hverjir voru að verki
riks sjöunda, við Kristjáns-
borgarhöll, aðfaranótt mánu-
dags. Málningin hafði ekki
enn náð að þorna, er lögregl-
an kom á vettvang.
Málað var á fleiri konunga-
styttur í miðborginni, alls kon
ar slagorð og tákn, en engin
lýsing mun þó enn hafa feng-
izt á spellvirkjunum.
Öll stytta Kristjáns tíunda,
við Sct. Anæ torg, var máluð.
Stytta hestsins, á Kongens
Nytorv, var útmáluð í haka-
krossum ,og slagorðum. í»ar
fann lögreglan málningardós,
sem rannsökuð hefur verið,
m.a. vegna fingrafara.
Málaður var hakakross fyr-
ir framan sendiráð S-Afríku,
og setningin „Niður með Ver-
woerd“, „Lifi frelsið" og „Nið-
ur með einræðið“.
Spellvirkjarnir settu ein-
kennisstafi sína á allar stytt-
ur, sem þeir máluðu, „Gr. 61“.
Það verður mikið verk að
þrifa stytturnar, og sumar
verður að fægja, með miklum
tilkostnaði.
Mjög erfitt reyndist t.d. að
ná málningunni af styttu
Kristjáns sjöunda. Þá hafði
liturinn festst illa á stein-
styttu Kristjáns tíunda, enda
stafirnir stórir, allt að hálfs
metra háir.
Langt er síðan slík skemmd-
arverk hafa verið framin í
stórum stíl í Kaupmannahöfn,
og engin vísbending enn feng-
izt um, hverjir þar voru að
verki.
Allsherjarþingið:
Miklar umræður
um aðild Kína
New York 9. nóv. — NTB.
SOVÉTRÍKIN kröfðust þess í
gærkvöldi að Kín,a yrði þegar
samþykkt sem fullgildur með-
limur í Sameinuðu þjóðunum,
og réðust um leið harkalega á
stefnu Bandaríkjanna í SA-Asíu.
Á fundi Allsherjarþingsins í dag
lagðist fulltrúi Madagascar gegn
því að Kína fengi aðild að sam-
tökunum. Sagði fulltrúi Mada-
gacar að SÞ myndu spilla fyrir
sjálfum sér með því að útiloka
Formósu úr samtökunum eftir
að landið hefði unnið dyggilega
og vel í samtökunum í tvo ára-
tugi.
Full'trúinn, Louis Rakotomala-
la, sagði að skoðun Madgascar
væri sú, að Kínverska alþýðu-
lýðveldið uppfyllti ekki þau skii-
yrði, sem sett væru fyrir þátt-
töku í SÞ, þar eð Kína hafi opin-
berlega sýnt fyrirlitningu sína
á samtökunum, ógni friðnum og
styðji undirróðursstarfsemi . í
lxjndum, sem ekki eru á sama
máli og Peking.
Fulltrúi Alsír lagði áherzlu á
það ástand, sem hann taldi að
ríkti á meðan Kína stæði utan
samtakanna, og taldi hann það
vera gróft brot á sáttmála SÞ,
sem kvæði svo á um að stór-
veldin fimm skuli tryggja heims-
friðinn. Hann sakaði Bandaríkin
um að hafa hafið sig upp yfir
sáttmálann með því að beita
rauniverulegu neitunarvaldi tid
Framh. á bls. 27