Morgunblaðið - 16.11.1965, Blaðsíða 1

32 siður
RODESIA:
lan Smith á í vök aö verjast - for-
dæmdur af klerkum og kennimönnum
Sir Humphrey situr sem fastast — Olga
með biökkumönnum í Salisbury og Bulawayo
TVIalabele-m«nn ok Mashonar
Salisbury, 15. nóvember,
XTB, AF.
Forsætisráðherra hinnar ó-
löglegu stjórnar Ródesíu, lan
Smith, flutti í kvöld útvarps-
ávarp til lögreglu landsins og
iierliðs og bað stjórn sinni holl-
ustu og trúnaðar af þeirra hálfu.
Sagði Smith það ekki vafamál,
að stjórn hans væri hin eina
rétta stjórn í landinu og báð
Boeing-727
fiugslysin
Wasbington, 13. nóv. (AP).
NEFND sú, er fjallað hefur
nm hin tíðu flugslys í Boeing
727 flugvélunum í Bandaríkjun-
um, hefur gefið út tilkynningu
um að ekkert bendi til þess að
samband sé milli þeirra þriggja
Framhald á bis. 17
Ia Drang Valley, S-Vietnam,
15. nóv. — AP—NTB.
í FYRSTA skiptið síðan átökin
í Vietnam hófust, notuðu Banda-
ríkjamenn í dag stórar B-52
sprengjuflugvélar í sóknarhern-
aði gegn Viet Cong. Þetta gerðist
skammt frá landamærum Kambo
dsja og voru sprengjuflugvélarn
ar til aðstoðar þeim tveim her-
deildum, er börðust við kommún
ista á þessu svæði. Frá því á
sunnudag hafa harðir bardagar
átt sér stað þarna og ein banda-
rísk flugvél verið skotin niður.
Flugvélamar vörpuðu sprengj
tm á sex ferkílómetra svæði,
þar sem álitið var að hermenn
N-Vietnam hefðust við. Ekki er
enn kunnugt um mannfall í þess-
um seinustu átökum, en á sunnu-
dag varð mikið mannfall hjá báð
um aðilum.
Hal Moore, hershöfðingi í liði
Bandaríkjamanna lét svo um-
mælt í dag, að liðsmenn hans
hefðu sýnt kommúnistum s. 1.
36 klukkustundirnar a'ð þeir gætu
þarizt eftir þeirra eigin aðferð-
um. „Við höfum hvergi látið
undan síga“, sagði Hal Moore
„og ég vona að í dag höfum við
gefið kommúnistum eitthvað
nýtt a’ð hugsa um“. Áður en flug
vélarnar komu til skjalanna,
höfðu bandarísku , herdeildirnar
dregið sig til baka. Um 20 flug-
vélar tóku þátt í þessari loft-
árásum og vörpuðu þær sprengj-
um á um sex ferkílómetra svæði,
skógi vaxin dalverpi og hæðir.
Könnunarflugvél, sem flaug yfir
menn láta allar staðhæfingar
eða ummæli um annað lönd og
leið.
Ávarp Smiths var flutt
skömmu eítir að fyrst sáust þess
merki í Salisbury að alvarleg
óiga væri með blökkumönnum
i iandinu. Bögreglan tilkynnti
að 300 manna lið hefði farið til
blökkumannaborgarhlutans High
field í Salisbury en þar hafði
verið kveikt í strætisvagni og
aðrir orðið fyrir grjótkasti.
Fyrr í dag hafði Smith átt
tvo fundi með landstjóranum,
Sir Humphrey Gibbs, fyrst
snemma morguns og í rúma
kiukkustund, síðan höfðu þeir
ræðzt við í þrjá stundarfjórð-
unga síðar um daginn. Sir Hum
phrey og Ian Smith eru góð-
kunningjar en svarnir andstæð-
ingar opinberlega síðan lýst var
yfir sjálfstæði Ródesíu. Hafa
þeir vikið hvor öðrum úr em-
bætti og sagt öll störf hvors
annars ólögmæt og lagaboð
vígvöllinn eftir loftárásina, varð
ekki vör við neina hreyfingu, en
það fellur í hiut fótgönguliðsins
áð kanna svæðið nánar.
þeirra að engu hafandi. Smiths
krefst þess að Gibbs verði á
brottu úr bústað sínum en land-
stjórinn situr sem fastast og
kveðst ekki munu afsala sér
þeim völdum er hann fari með
í umboði drottningar. Nær tvö
þúsund manns hafa skráð sig í
gestabók Sir Humphreys að
votta honum og drottningu holl-
ustu sína.
Ródesíu-lógln í
London, 15. nóvember. AP-NTB
í DAG voru umræður í báðum
deildum brezka þingsins um
heimild til handa stjórn Wilsons
að grípa til þeirra ráðstafana er
þurfa þyki, gegn Ian Smith og
stjórn hans í Ródesiu. Verður
málinu hraðað eftir föngum og
líkur taldar á, að það verði sam
þykkt þegar í kvöld og Elisa-
bet drottning undirriti það ein-
hverntíma eftir miðnætti.
Leiðtogar íhaldsflokksins á
þingi héidu með sér klukkustund
ar fund fyrir þingfundinn í dag
og ákváðu að veita stjórninni
nauðsynlegan stuðning til a’ð fá
frumvarpið samþykkt en nokkr-
ir þir.gmenn voru sagðir hafa
mjög á rnóti því að málið verði
afgreitt með svo miklum flýti.
Tveir ráðherrar Smiths. þeir
Clifford Dupont, aðstoðarforsæt
isráðherra og Desmond Lardner
Burke, dómsmálaráðherra, voru
í fylgd með honum er hann
gekk á fund landstjóra. Smith
hefur áður sagt að landstjórinn
myndi ekki numinn brott með
valdi úr bústað sínum he’dur
reynt að útkljá málið með allri
spekt.
Fregnir herma, að Ródesíu-
her hafi komið í veg fyrir á-
form stjórnar Ians Smiths um
að flytja landstjórann suður í
land, til búgarðs hans skammt
Framháld á bls. 17
báðum deíldum
f efri deild var markgreifinn
af Salisbury, mikill stuðnings-
maður hvítra Ródesíubúa, sagð-
ur áforma breytingartillögu við
frumvarpið, sem tefja myndi
framkvæmd refsiaðgerða stjórn-
arinnar, einkum er varðar hið
fyrirhugaða bann við innflutn-
ingi tóbaks frá Ródesíu.
Sovétríkin mót
mæla útgáfu
dagbóka
Penkovskys
Washington og London,
15. nóvember, NTB.
Sovétríkin báru fram mót-
mæli bæði vestanhafs og aust
an í dag vegna útgáfu dagbóka
Olegs Penkovskys, fulltrúa í
ieyniþjónustu sovézka hers-
ins, sem stundaði njósnir fyr-
ir Vesturveldin á tímabilinu
apríl 1961 til ágúst 1962.
Penkovsky var dæmdur til
dauða í maí 1963 og tekinn
af lífi. Kaflar úr dagbókum
hans hafa verið birtir í blöð-
um vestra og í Englandi, en
Sovétríkin segja dagbækurnar
uppspuna einan. Lundúnablað
ið Daily Mail sagði í dag að
Penkovsky hefði sennilega
verið mikilvægasti njósnari
sem vesturveldin hefðu
nokkru sinni átt.
Lord Gardiner, yfirmaður dóms
mála í Bretlandi. hóf umræðurn-
ar 1 lavarðadeildinni, og var fyrst
ur 40 iávarða á mælendaskrá.
Lord Gardiner hefur verið einn
helzti ráðgjafi stjórnarinnar í
Ródesíumálinu undanfarið. —
Hann lagði mjög að mönnum að
samþykkja frumvarpið og sagði
brýna nauðsyn bera til þess.
„Hér er um að tefla frelsi manna
Framhald á bls. 17
Sffiórn Kimbas
felld í Kongó
Leopoldville 15. nóv.
(NTB-AP)
TRAUSTSYFIRLÝSING á stjórn
Ian Smith, forsætisráðherra Ródesíu, kemur kampakátur til fyrsta ráðuneytisfundar síns eftir
sjálfstæðisyfirlýsinguna sL fimmtudag. Með honum á myndinni er C. W. Dupont, aðstoðarfor-
sætisráöherra.
Evariste Kimba var felld sl.
sunnudag. Eins og kunnugt er,
fól Kasavubu forseti Kimba að
mynda stjórn 13. okt. sl. þegar
hann vék Moise Tshombe frá, en
hann hafði þá verið við stjórn
í 15 mánuði. Vantrau tsyfirlýs-
ingin er talin mikið áfall fyrir
Kasavubu og þegar talning at-
kvaeða hafði farið fram i þinginu,
urðu mikil fagnaðarlæti meðal
sluðningsmanna Tshombes.
Kasavubu forseti mun nú
verða að tilnefna einhvern ann-
an til að mynda stjórn, en engin
tilkynning um það hefur ennþá
verið gefin út. Forsetakosningar
munu fara fram í Kongó í janúar
eða febrúar og hefur Kasavubu
tilkynnt að hann verði í fram-
boði, en forseti er kosinn til
fimm ára. Þrir minni spámenn
hafa tilkynnt að þeir muni bjóða
sig fram, en stóra spurningin er
það hvað Tshombe hyggst fyrir.
Hann hefur tilkynnt flokksmönn
um sínum, að hann muni verða
í framboði við forsetakosningarn-
ar, en vantraustsyfirlýsingin á
stjórn Kimba getur haft áhrif á
þessa ákvörðun. Fregnast hefur
að flokksbróðir Tshombes, Jean
Bolikango, verði forsetaefni
flokksins, en hann tapaði fyrir
Kasavubu við seinustu kosning-
ar. Ef Bolikango tekst að sigra í
næstu kosningum, mun það aftur
opna leiðina fyrir Tshombe í for-
sætisráðherrastólinn.
Harðar loftárásir
í S-Vietnam
Sjó Utan úr heimi bls. 16.
Brezka þingið ræðir