Morgunblaðið - 05.05.1966, Blaðsíða 17

Fimmtuctagur 3. ■mst 1966
MORGUNBLAÐIÐ
17
Tveggja áratuga starf í þágu iaunþega
- Rætt við Gunrtar Heigason, sem skipar
5. sæti á framboðslista Sjáifstæðis-
Hagsmunamál launþega
Fjulskylda Guunars Helgasonax; Frá y. Sigrún Aadrésdúttir, unnusta Más, sonar Gunnars, Gunnhildur, Unnur, Gunnar, Sigríður
®g Már, sonur þeirra.
Við víkjum þá að öðrum hags-
munamálum lauiiþega, og segir
Gunnar Helgason það vissulega
ánægjulega þróun, að forustu-
menn verkalýðssamtakanna hafa
á undanförnum árum gert sér
grein fyrir því að taka hefur
þurft upp nýja stefnu í kjara-
málum. Stefnt hefur verið að
raunhæfum kjarabótum.
Fyrir aðeins nokkrum árum
var of oft einblínt á krónuhækk-
un í kaupi og þær kauphækkan-
ir stundum knúðar fram með
löngum verkföllum, sem oft á tíð
Framhald á bls. 19
flokksins í Reykjavík
ÞEIR eru ófáir launþegar,
verkamenn og sjómenn, sem
einhvern tíma hafa leitað
ráða og aðstoðar Gunnars
Helgasonar, sem nú skipar 5.
sæti á framboðslista Sjálf-
stæðisflokksins við borgar-
stjórnarkosningarnar í vor.
Um meira en tveggja ára-
tuga skeið hefur hann starfað
á vegurn Sjálfstæðisflokksins,
aðallega að málefnum laun-
þega og óhætt er að fullyrða,
að fáir menn, sem að þeim
máium starfa, hafa jafn yfir-
gripsmikla þekkingu á högum
og hagsmunum launþega og
Gunnar Helgason.
Gunnar Helgason er fæddur á
Hlíðarenda í Fljótshlíð 10. apríl
1925, og voru foreldrar hans
Kristín Eyjólfsdóttir og Helgi
Erlendsson, sem býr þar enn.
Gunnar fluttist til Reykjavíkur
16 ára að aldri árið 1942,
og stundaði fyrst nám hér í gagn
fræðaskóla, og síðar í Samvinnu-
skólanum. Hann er kvæntur Sig-
ríði Pálmadóttur (Loftssonar
fyrrum forstjóra Skipaútgerðar-
innar) og Guðríðar Vilhjálms-
dóttur. Þau eiga þrjú börn, Má,
21 árs, Unni, 19 ára og Gunnhildi,
15 ára.
Gunnar Helgason hóf störf sín
j á Sjálfstæðisflokknum tvítugur
að aldri árið 1946, sem erindreki.
í fyrstu sinnti hann aðallega
samtökum ungra Sjálfstæðis-
manna, og um líkt leyti, eða
1947, varð hann formaður Heim-
dallar, og gegndi því starfi til
1950. Hann sat í stjórn Sambands
ungra Sjálfstæðismanna um 10
ára skeið frá 1948 til 1958 og var
varaformaður samtakanna í 4 ár.
Hann hefur átt sæti í miðstjórn
Sjálfstæðisflokksins frá 1950 og
í skipulagsnefnd flokksins frá
1952. Hann fór fljótlega að sinna
málefnum launþega í störfum
sínum hjá Sjálfstæðisflokknum,
og 1948 var Verkalýðsráð flokks-
ins stofnað, en í því eru fulltrúar
þeir á þingi Alþýðusambands Is-
lands hverju sinni, sem fylgja
Sjálfstæðisflokknum að málum,
svo og aðrir forustumenn Sjálf-
stæðismanna innan launþegasam-
takanna.
Staríað að málefnum launþega
Blaðamaður Mbl. ræddi fyrir
nokkru við Gunnar Helgason um
starfsemi Verkalýðsráðs og hags-
munamál launþega. Hann skýrir
okkur svo frá, að Verkalýðsráð
Sjálfstæðisflokksins sé sá vett-
vangur, þar sem Sjálfstæðis-
menn í launþegasamtökum ráði
ráðum sínum varðandi þau mál,
sem efst eru á baugi hverju
sinni í sanjtökum. Gunnar Helga-
son hefur verið formaður og
framkvæmdastjóri Verkalýðs-
ráðs frá upphafi, og eftir stofnun
þess beindust störf hans fyrst og
fremst að hagsmunum launþega,
en jafnframt dró úr störfum
hans ’á öðrum sviðum flokksstarf
seminnar.
„Verkefni Verkalýðsráðs", seg
ir Gunnar Helgason, „ er í því
fólgið að halda uppi fræðslu- og
kynningarstarfsemi um ýmis
mál, sem varða sérstaklega hags-
muni launþega, skipulagsmál
launþegasamtaka og almenna fé-
sem fyrirlesara hina fróðustu
menn, sem rætt hafa um hin
margvíslegustu málefni á fagleg-
um og fræðilegum grundvelli, og
hafa þessi námskeið tvímæla-
laust átt þátt í því að nýtt og
stéttarlegra viðhorf hefur skap-
azt innan verkalýðshreyfingar-
innar, enda hefur á slíkum nám-
skeiðum oft verið brotið upp á
nýjum hugmyndum og stefnu-
málum, sem að okkar áliti hafa
verið vanrækt og gleymzt í hinu
pólitíska þrasi innan verkalýðs-
samtakanna.
Jafnframt hefur Verkalýðsráð
Sjálfstæðisflokksins og skrifstofa
þess leitazt við að veita félags-
mönnum í verkalýðshreyfingunni
upplýsingar um þau mál, sem
sérstaklega varðar þá, og annast
jafnframt ýmsa þá fyrirgreiðslu,
sem þeir hafa óskað eftir. Þessi
starfsemi hefur aukizt ár frá ári
vegna þeirrar miklu fylgisaukn-
ingar, sem Sjálfstæðismenn hafa
átt að fagna innan launþegasam-
takanna á undanförnum árum“.
Sem dæmi um það nefnir Gunn-
ar Helgason það, að Sjálfstæðis-
menn eru nú orðnir annar stærsti
hópurinn á þingi Alþýðusam-
bands íslands, og þróunin hefur
orðið sú á síðustu árum að for-
ustan í hagsmunabaráttu laun-
þega hefur færzt stöðugt meira
í hendur Sjálfstæðismanna innan
launþegasamtakanna.
„Það er vissulega ánægjulegt",
segir Gunnar Helgason, „að sú
leiðinlega og oft skaðlega póli-
FRAMBJÓÐENDUR
lagsmálastarfsemi. f því sam-
bandi hefur verið efnt til fræðslu
námskeiða.ibæði hér í Reykjavík
og einnig víða úti um lands-
byggðina. Á þessi námskeið
hefur verið lögð áherzla á að fá
tíska barátta, sem átt hefur sér
stað innan verkalýðsamtakanna
hefur minnkað á undanförnum
árum, og samstarf aukizt milli
hinna áður stríðandi aðila í sam-
tökunum. Er vonandi að fram-
Gunnar Helgason á skrifstofu sinni.
hald verði á iþessari þróun og að
leiðtogum verkalýðssamtakanna
skiljist nauðsyn þess, að vinna
samaft í hagsmunabaráttunni á
stéttarlegum grundvelli, og láti
ekki annarleg pólitísk sjónarmið
sundra röðum launþega".
Skipulagsmál verkalýðs-
samtakanna
Við spyrjum Gunnar Helgason
nú um viðhorf hans til skipulags
og starfsemi verkalýðssamtak-
anna, og segir hann, að það hafi
háð verkalýðsfélögunum mikið,
að þau hafa ekki haft yfir nægi-
legum starfskröftum að ráða
vegna fjármagnsskorts. „Nú er
þetta nokkuð að breytast, þannig
að mörg stærri verkalýðsfélögin
hafa starfsmenn á sæmilegum
launum til þess að vinna að hin-
um margvíslegu verkefnum, sem
jafnan koma upp í slíkum sam-
tökum. Þótt þannig hafi nokkuð
áunnizt í þessum efnum á undan-
förnum árum, skortir verkalýðs-
félögin enn nauðsynlega aðstöðu
til þess að afla sér nægilegrar
sérfræðilegrar aðstoðar og upp-
lýsinga í þeim málum, sem snerta
kaup- og kjarasamninga félag-
anna, þótt mikið hafi verið úr
því bætt á síðastliðnum árum
með tilkomu vissra opinberra
stofnana, sem sérstaklega hafa
unnið að upplýsingasöfnun á
þessu sviði.
Þá hefur einnig verið mikið
um það rætt, að breyta þyrfti og
efla skipulag verkalýðssamtak-
anna. Um þetta mál hafa verið
uppi margar sundurleitar skoð-
anir í samtökunum, a.m.k. hvaða
leiðir beri að fara í þessum efn-
um, en sá skoðanamunur hefur
ekki verið bundinn við stjórn-
málaskoðanir, heldur félagslega
aðstöðu í hinum ýmsu félögum
og samtökum. Ég held þó, að svo
sé komið, að meginþorri verka-
lýðssamtakanna viðurkenni nauð
syn einhverra breytinga, og þá
sérstaklega í þá átt að gera heild-
arsamtök verkalýðsins skipulags
lega sterkari en þau eru í dag.
Hin fjölmörgu og fámennu fé-
lög úti um landsbyggðina hafa
enga aðstöðu til að sinna málefn-
um félagsmanna sinna, eins og
þarf, ef miðað er við nútímaað-
stæður. Það er því orðið ljóst, að
skapa verður stærri heildir með
sérgreinasamböndum og er þró-
un í þá átt nú hafin. Þing Al-
þýðusambands íslands er einnig
orðið alltof þungt í vöfum. Það
sitja nú hátt á fjórða hundrað
manns,, og öll málefnaleg af-
greiðsla erfið á slíkri fjöldasam-
komu, sem samán er sett af hin-
um ólíklegustu hagsmunahóp-