Morgunblaðið - 22.06.1966, Síða 17
MiSvflajdagur 42. Jfiní 19M
MORGUNBLAOIÐ
17 \
Alberf
Kristjánsson, tré-
eistari — Kveijur
Þegar ég heyrði í útvarpinu '
tilkynningu um lát vinar míns j
Alberts Kristjánssonar trésmiða-
meistara frá ísafirði, þá setti !
mig hljóðan, þar sem ég hafði
ekki frétt að hann væri veikur
frekar venju með 82 ára gam-
als manns og ég fastákveðið að
heimsæicja hann á Hrafnistu
við fyrta tækifæri. Nú er það
of seint en það gladdi mig að
frétta að hann hefði aðeins leg-
ið eina viku í striði við dauð-
an.
Ég kynntist fyrst Alberti
Kristjánssyni 1909 þá nýkom-
inn úr námi úr Reykjavík, og
hefur vináttan haldist milli
okkar síðan. 1913 fór Albert og
Ottó Kristjánsson, bróðir minn
til Kanada og dvöldust fyrst í
Winnipeg en svo skall á al-
heimsstríðið 1914 var þá mikil
herferð gerð til að fá unga menn
í stríðið sérstaklega ógifta. Al-
bert mun því hafa farið ásamt
fleirum ungum mönnum til
Englands 1916 og stundað að
emhverju leyti herþjónustu en
aldrei komizt á vígvölinn enda
hætti stríðið 1918 eins og kunn-
gt er. Albert fór svo aftur til
Kanada en kom svo heim til
Islands 1919 og settist að á ísa-
firði, tók hann strax til starfa
við trésmíðar bæði á verkstæði
og húsasmíðar en veiktist af
illkynjaðri liðagigt og bar menj
ar hennar alla æfi síðan.
Albert var mikill rausnar
maður trygglyndur og hjálp-
samur þeim er hann tók tryggð
við, starfsmaður mikill og mátti
heita að hann væri aldrei óvinn
andi þótt hann gengi ekki heill
til skógar .
Að lokum vil ég svo ásamt
bróður mínum Ottó og frú
Kristjánsson sem dvelja nú i
Geraldton í Kanada þakka þér
alla þína vinsemd í okkar garð,
þökkum samverustundir á liðn-
um árum, og gestrisni þína og
móttöku alla í sambandi við
komu Ottós og frú Sigríðar
1964.
Ég veit að verk þín öll og
hiálpsemi við aðra hafa skap-
að þér það sæti hinum megin
grafar að við megum öll vel
við una.
Mína innilegustu samúðar-
kveðjur til bræðra hans og vina.
Páll Kristjánsson.
A morgun klukkan tvö verð-
tir jarðsunginn frá ísafjarðar-
kirkju Albert Kristjánsson
trésmiður. Hann hafði sjálfur
valið sér hvílurúm milli eigin-
konu sinnar og þess bróður síns
er hann mat mest, Arnórs.
Albert fæddist í Miðvík í Að-
alvík 23. júlí 1884. Foreldrar
hans voru Kristín Sigurðardótt-
ir og Kristján Jónsson er fyrst
bjó í Rekavík en síðan í Mið-
vík. Systkinin urðu tólf en þar
af komust sex til fullorðinsára,
fjórir drengir og tvær stúlkur.
Ungur sundaði hann þau störf
er algengust voru í sveitum
landsins allt fram á þessa öld;
sjóróðra haust og vor en hjálp-
aði til á heimili foreldra sinna
þess á milli.
Skömmu eftir aldamót heldur
Albert til Reykjavíkur og legg-
ur tund á snikkaraiðn, en svo
var húsgagnasmíði nefnd á
þeim árum. Lærði hann hjá Jó-
hanni Teiti Egilssyni í Völundi.
Sveinsstykkið, skirfborð úr e'k
smíðar hann 1906. Næstu ár
stundar hann smíðar bæði í
Reykjavík og á ísafirði, en held
ur þó alltaf nánu sambandi við
foreldra sína í Aðalvík og hjálp
ar þeim eftir mætti. Árið 1912
dvelur hann í Æðey og smíðar
þar íbúðarhús. Tekst með hon-
um og Æðeyjarbræðrum, Ás-
geiri og Halldóri vinátta er end
ist æfilangt. Árið 1913 fer A!-
bert ásamt Sigurði bróður s:n-
um til Kanada. Stundar hann
ýmist fiskveiðar við Winnipeg-
vatn eða smíðar. Hafði hann
lagt í mikinn kostnað við kaup
á netum og öðrum útbúnaði til
fiskveiða er hann var skyndi-
lega kallaður í herinn árið 1916.
Eftir herþjálfun í Kanada var
hann sendur til Englands en
sleppur við að fara á vigstöðv-
arnar í Evrópu þar eð fr'ður
var saminn skömmu siðar. Hann
snýr á ný til Vesturheims og
störf sín gerði Iðnaðarmanna-
félag ísafjarðar hann að heiðurs
félaga sínum árið 1959. Á ísa-
firði stundar Albert smíðar allt
til þess að hann flytur til Reykja
víkur árið 1957. Kaupir hann þá
íbúð að Ránargötu 33A og býr
þar ásamt konu sinni þar til
hún andast 27. apríl 1959. Eítir
það leigði hann hluta íbúðar
sinnar en bjó sjálfur í einu her-
bergi. Hafði 'hann komið' sér
upp litlu smíðaverkstæði í kjall
ara hússins og starfaði þar við
smíðar. Undi hann sér alltaf vel
enda var fólk það er hann leigði
honum hjálplegt og þó sérstak-
lega Sigurbjörn Friðbjarnarson,
vaktmaður, en hann- leigði hjá
honum eftir lát Hermaníu.
Síðustu árin tók Albert inik-
inn þátt í Átthagafélagi Sléttu-
hrepps og átti á samkomum þess
félag margar ánægjustundir.
Mátti og segja að flestir í því
félagi voru annaðhvort frænd-
ur hans eða vihir.
Að dvalarheimili aldraðra sjó
manna, Hrafnistu flutti Albert
í desembermánuði síðastliðnum
Voru það mikil viðbrigði fyrir
hann að setjast nú um kyrrt.
Kunni hann illa iðjuleysinu eins
og eðlilegt var manni með slíkt
ofurkapp. Var hann þó farin að
venjast vistinni og undi allvel
sínum hag er líða tók á vet-
urinn. Miðvikudaginn 6. apríl
veiktist hann af inflúensu fær
upp úr henni lungnabólgu. Hann
andaðist að kvöldi 16. april.
Albert fékk í vegnanesti sterk
an vilja dugnað og gott hjara-
lag. Lífið reyndist harður skóli
og vonbrigðin urðu mörg. Suma
fær ekkert bugað. Sveinsstykki
A'lberts var skrifborð. í her-
bsrgi hans að Hrafnistu stendur
! lítið skrifborð. í*að var hans síð
asta verk.
Slíkur maður gleymist seint.
þeim er honum kynntust.
Guðmundur Halldórsson.
Nú enn er komið kallið
og knerri ytt úr vör. >
Eitt mannslífs ljós er fallið I
— og lagt í hinztu för
Með hagleiks hnýttum höndx
um >
í hæfni snilli skópst
Með traustum tryggðar böndri
um
þú trú í lífi jókst
Með ljúfu og prúðu lífi
þú lézt oss skilja og sjá
Að böl og basl í kifi
oss bæta alla má
Að aðeins eitt á gildi
á eilífs braut
Guðs kærleiks gæzka og mildi
sem græðir hverja þraut
Nú aftur ástvin mætir
og allt er hlýtt og bjart
Kærleikur hugann kætir
þó kvalið hafi margt
því oft var erfið gangan
og örðugt sérhvert spor
Eftir lífsins veginn langan
á Ijóssins himnum vor.
Guðrún Jónmundsdóttir.
7700 börn og un glingar
í unglingareglunn
i
vinnur við ýmis störf næstu ár-
in. Atvinna var ótrygg fyrst
eftir stríðið og snýr hann því
heim árið 1921 og sezt að á ísa-
firði hjá Arnóri bróður sínum
er þar rak verzlun. Þetta sama
ár andast faðir hans Jg flytzt
þá Jón bróðir hans ig móðir
hans, Kristín til ísafjarðar. Sum
afið 1922 dvelst Albert á Hvíta-
nesi við smíðar á íbú^Sarhúsi
Þegar hann kemur á ný til Ísa-
fjarðar veikist hann af liðagigt
og liggur ýmist á . ísafjarðar-
spitala eða Landakoti í Reykja-
vík næstu átta árin. Öll þessi
ár rekur hann þó trémíðaverk-
stæði að Suðurgötu 11 í sam-
vinnu við Jón bróður sinn. Arið
1932 kvænisþ, Albert Hermaníu
Brynjólfsdóttur ættaðri frá
Slétu í Sléttuhrepp.
Gekk hann jafnframt dóttur
Hermaníu, Ingibjörgu í föður-
stað og reyndist henni ástríkur
og hjálpsamur allt til hinztu
stundar. Á sama hátt reyndist
hann börnum Ingibjargar. Sama
árið og Albert kvænist tekur
hann móður sína til sín og dvel-
ur hún hjá honum allt til dauða
dags árið 1940.
Albert varð nú þekktur og
eftirsóttur smiður á ísafirði og
þótti alla tíð mjög vandvirkur.
Kenndi hann trésmíði m.a.
Marteini Sivertsen,, Sigurði
Jónssyni og Kristni Jónssyni.
Hann átti sæti í byggingarnefnd
ísafjarðarkaupstaðar og var
prófdómari við iðnskólann. Fyrir
FERTUGASTA þing Unglinga
reglu IOGT var háð í Góð-
templarahúsinu í Reykjavík
miðvikudaginn 8. júní sl. Þingið
sóttu samtals 48 manns, gæzlu-
menn, þingfúlltrúar og gestir.
Meðal gesta sem heimsóttu
þingið, var stórtemplar Ólafur
Þ. Kristjánsson, er flutti kveðj-
ur og þakkir.
Unglingareglan hefur nú starf
að samfellt i átta áratugi hér
á landi og leyst af hendi mjög
mikilvæg störf í uppeldislegu
tilliti. Hefur þess verið minnzt
myndarlega í blöðum og út-
varpi.
Á síðasta ári voru 65 barna-
og unglingastúkur starfandi um
land allt með 7700 félögum.
Sigurður Gunnarsson, kennari
var endur kjörinn stórgæzlu-
maður.
Á þinginu voru rædd mörg
mál, sem horfa til heilla fyrir
Unglingaregluna. Meðal álykt-
ana, sem þingið gerði, voru
þessar:
Unglingaregluþing 1966 vekur
athygli á þeirri uggvænlegu þró
un, að reykingar barna og ungl-
I ina virðast fremur fara í vöxt
i en minnka. Telur þingið, að
hvergi nærri hafi verið hamlað
gegn þessari öfugþróun svo
sem unnt væri, og sé ekki hvað
sízt þörf á stórauknu og mark-
vissu framlagi af opinberri hálfu
til þessara mála.
Þingið lýsir yfir andstyggð á
auglýsingastarfsemi tóbaksfram-
leiðenda og umboðsmanna þeirra
hérlendis og telur það ganga
glæpi næst að gylla í augum
fólksins — og þá einnig fyrir
börnum og unglingum — þessa
nautnavöru, sem þó er óyggjandi
sannað, að er hinn mesti heilsu
spillir. Um leið er minnt á þá
ábyrgð, sem þeir aðilar baka
sér, rneð birtingu tóbaksaug’ /S-
inga og á annan hátt koma á
framfæri áróðri fyrir auki mi
tóbaksneyzlu. Heitir þingið ir 'ig
eindregið á hæstvirta ríkisstj rn
að láta þegar í stað koma til
framkvæmda bann við tóbaks-
auglýsingum í samræmi við I: ga
frumvarp þess efnis, er Alþiagi
vísaði til ríkisstjómarinnar frrir
Jafnframt skorar þingið á
rúmu ári.
ríkisstjórnina að fyrirskipa að
setja alvarlega viðvörun um
skaðsemi tóbaksneyzlu á hvem
sígarettupakka, sem seldur er í
landinu, svo sem þegar hefur
verið gert í Bandaríkjunum.
2. Unglingaregluþing 1986
ítrekar enn nauðsyn þess, að
forráðamenn þjóðarinnar gefi
persónulega gott fordæmi um
bindindissemi og forðist að ýta
undir drykkjutízku og óreglu
með áfengisveitingar í opinber-
um veizlum og móttöku. Einnig
ítrekar þingið áskoranir sínar
til blaða og tímarita að þau
birti ekki myndir og frásagn-
ir, sem líklegar eru til að eila
drykkjutízku í landinu.
Hiísasmíðameistarar
Hiísbyogjendur
Byggingaflokkur getur bætt
við sig verkum við mótaupp-
slátt eða niðurrif, í Reykja-
( vik eða nágrenni. Tilboð send-
; ist Mbl. fyrir 1. júlí, merkt:
„Sanngirri — 9836“.
-<»
Miss Delores Di Paole.
Fjölþætt síarísemí A.S.F.
HÉR á landi hefur dvalizt um
hríð fröken Delores Di Paole, en
hún hefur yfirumsjón með náms
og starfsþjálfunarstyrkjum fyrir
American Scandinavian Founda-
tion.
Blaðamaður Mbl. ræddi stutt-
lega við Fröken Paole á skrif-
stofu íslenzk-ameríska félagsins,
sem hefur milligöngu um styrk-
veitingar til íslendinga á vegum
stofnunarinnar. Hún sagði m.a.
að American Scandinavian
Foundation, sem stofnað var árið
1911, væri elzt allra stofnana
í Bandaríkjunum, sem fengjust
við menningarleg samskipti
landa í milLi. Stofnunin rekur
stórbrotna bókaútgáfu, sem eink
um gefur út bækur um Norður-
lönd og menningarstarfsemi
þeirra. Fyrir tveimur árum gaf
stofnunin út Heimskringlu
Snorra Sturlusonar í þýðingu
þekkts prófessors, Lee Hollands,
við Texas háskóla. Einnig hefur
stofnunin gefið út bókmennta-
sögu Stefáns Einarssonar auk
fjölda þýðinga á íslendingasög-
unum.
American Scandinavian Founda
tion er í nánum tengslum við
félög á Norðurlöndum, sem
starfa að menningarlegum sam-
skiftum milli landanna og Banda
ríkjanna. Þar að auki sér stofn-
unin um námsmannaskifti milli
Bandaríkjanna og Norðurlanda.
Um fimm íslendingar fá styrki á
vegum stofnunarinnar í ár en um
300 stúdentar og verknemár eru
nú á vegum hennar í Bandaríkj-
unum. Þá ber þess að geta að
American Scandinavian Founda-
tion hefur umsjón með minning-
arsjóði um Thor Thors sendi-
herra. Stofnunin gefur út fallegt
ársfjórðungsrit American Scandi
navian Review, en í því hafa
margar greinar um ísland og
íslenzk málefni birzt, t.d. grein
um Jóhannes S. Kjarval, list-
málara. Áætlað er að blaðið
birti bráðlega grein um Surtsey
eftir dr. Sigurð Þórarinsson, jarð
fræðing. -
— Gagnfræðask.
Framhald af bls. 11
grímsdóttir hlutu auk þess ve:'ð-
launabækur frá Sendiráði Vest-
ur-Þýzkalands fyrir góðan náms
árangur í þýzku,
í lok ræðu sinnar ávarpaði
skólastjóri hina ungu gagnfræð-
inga. Kvað hann það reynslu
sína, að mörgum' unglingi heíði
orðið furðu drjúgt úr úr þeirri
þjálfun og undirstöðu, sem gagn
fræðapróf ætti að tryggja. Alit
ylti á því að einstaklingurinn að
loknu prófi legði ekki árar i
bát, heldur héldi áfram að afla
sér meiri kunnáttu og þekking-
ar, jafnframt því sem hana
temdi sér dugnað, trúmennsku
og skyldurækni í hverju starii.
Síðan þakkaði skólastjóri
kennurum, nemendum, húsverði
og öðru starfsliði skólajis góöa
samvinnu á skólaárinu. Lauk
svo 38. starfsári skólans.
Til sölu
ýmsir húsmunir, svo sem
3 stofuskápar, einn stór
(danskur). Borðstofuborð og
5 stólar; 1 armstóll. Svefn-
sófi; standlampi; útvarpstæki;
matressa (spring). Allt næst-
um nýtt og sumt alveg nýtt.
— Verður selt með tækifæris-
verði, að Freyjugötu 26, niðri
í kvöld kl. 8 til kl. 10,30.