Morgunblaðið - 13.09.1966, Blaðsíða 12

12
MORCUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 13. sept. 1966
um að njóta annarra dásemda
lífsins, því að hann var ham-
hleypa til vinnu þegar hann
beitti sér.
f lífsstarfi sínu var dr. Jó-
hannes farsæll. Hann bar mikla
virðingu fyrir læknisstarfinu
sem slíku og þarmeð fyrir sjálf-
um sér sem fagmanni. Sérgrein
hans innan læknisfræðinnar var
sjúkdómar í meltingarfærum, og
hélt hann kunnáttu sinni við
bæði með utanferðum og með
því að sækja fræðslufundi lækna
félaganna hér heima. Þessi
áhugi, ásamt mikilli samvizku-
semi í starfi, var velmetin af
öllum aðiljum, enda var hann
jafnan önnum hlaðinn. Skóla-
lækningar voru honum mikið
áhugamál, en þær hafði hann
stundað nærri tvo áratugi. Hefi
ég það fyrir satt, að þau störf
hafi hann rækt með slíkri kost-
gæfni, að öðrum mátti verða til
fyrirmyndar.
Dr. Jóhannes hafði alla tíð ver
ið hraustmenni hið mesta og
lagt stund á íþróttir til hins síð-
asta. Því kom hið snögglega frá-
fall hans öllum á óvart. Við, sem
höfum átti hann að vini frá því
við vorum ung, þökkum fyrir
samfylgdina. Hans verður minnst
aðeins á einn veg.
Óskar Þórðarson.
Súðavík. Um árabil átti hann
sæti í hreppsnefnd og var odd-
viti Súðavíkurhrepps. Um skeið
var hann söngstjóri og organisti
í byggðarlagi sínu. Má um Áka
Eggertsson segja, að hann sé
þúsund þjala smiður, mikill hag-
leiksmaður, greindur og starf-
hæfur maður. Hann er sjálf-
stæður í skoðunum og fer sínar
eigin götur, sem liggja þá ekki
alltaf um alfaraleið.
Áki Eggertsson , giftist árið
1931 Rósu Friðriksdóttur, úr
Bolungarvík, mikilli ágætis-
konu, sem stýrt hefur heimili
þeirra hjóna af rausn og mynd-
arskap. Eiga þau þrjú mann-
vænleg börn, tvo syni, Börk
framkvæmdastjóra í Súðavík,
Hauk rafvirkjameistara og Ástu,
sem er gift í Súðavík.
Frá samskiptum við Áka
Eggertsson og frú Rósu og heim-
ili þeirra í Súðavík er margs að
minnast, frábærrar gestrisni,
vináttu og hjálpsemi, hvernig
sem á hefur staðið. Heimili
þeirra hefur ávallt staðið opið,
hvort sem leiðin hefur legið út
í eyjar eða um byggðarlögin i
nágrenninu.
Vinir og vandamenn þessara
góðu hjóna minnast þeirra með
þakklæti á þessum tímamótum,
um leið og þeir senda hugheilar
árnaðaróskir með afmælisdag-
inn.
S. Bj.
Rúllu-
kraga
peysur
VERIIUNI
Bankastræu 3.
Fjaðiir, f jaðrablöð, hljóðkútar
púströr o.fl. varalilutir
í margar gerðir bifreiða.
Bílavörubúðin FJÖÐRIN
Laugavegi 168. — Simi 24180.
í DAG verður til moldar borinn
Jóhannes Björnsson dr. med., er
varð bráðkvaddur að heimili sínu
7. sept. langt fyrir aldur fram.
Er þar genginn góður drengur,
sem margir munu sakna.
.Jóhannes fæddist í Laufási við
Eyjafjörð 7. júlí 1907, sonur
prestshjónanna þar Björns
Björnssonar og Ingibjargar
Magnúsdóttur, og standa að hon-
um merkar ættir á ýmsa vegu.
Þannig var langafi hans í föður-
ætt Hjörleifur Guttormsson prest
ur á Skinnastað í Axarfirði,
Tjörn og Völlum í Svarfaðardal,
en afi hans í móðurætt Magnús
Jónsson prestur í Laufási, og var
móðurbróðir hans því Jón
Magnússon, er lengi var forsæt-
isráðherra.
Foreldrar Jóhannesar eru fyr-
ir hugskotssjónum mínum ímynd
prestshjóna, og hefur svo verið
frá því ég sá þau langt innan
við fermingaraldur, séra Björn
reyndar í það eina skipti, en frú
Ingibjörgu kynntist ég nánar
síðar. Var Ingibjörg skapfestu-
kona mikil, og létu þau hjónin
sér annt um börn sín svo að
vart verður við jafnað. Á heimili
þeirra hjóna í Laufási, í undra-
fögru umhverfi, í einum reisu-
legasta sveitabæ í gömlum stíl
hér á landi, á mannmörgu heim-
ili við mikil umsvif í búskap á
mörgum sviðum á kostajörð ólst
Jóhannes upp yngstur í hópi sex
systkina. Ein þeirra hlunninda
sem jörðin bauð upp á, var veiði
skapur í ánni Fnjóská, og var
hann stundaður af bræðrunum
öllum af miklum áhuga. Með
Jóhannesi dofnaði sá áhugi ekki.
þótt leiðir skildi með honum og
ánni, og var hann trúr þessari
íþrótt sinni æ síðan. En margt
annað frá þessum árum í upp-
vextinum hafði varanleg áhrif
á Jóhannes, of oft leitaði hugur-
inn til æskustöðvanna, þótt aldur
færðist yfir og margt hefði
breytzt bæði þar um slóðir og
í Jians eigin högum.
Þegar Jóhannes hafði nýbyrjað
nám í Gagnfræðaskólanum á
Akureyri, var kveðinn mikill
harmur á þessu heimili, er séra
Björn andaðist með skyndileg-
um hætti á bezta aldri. Tók frú
Ingibjörg þá við forsjá hinnar
stóru fjölskyldu og hlaut að taka
sig upp frá þeim stað, þar sem
hún hafði dvalið frá unglings-
árum. Fluttist hún þá til Reykja
víkur með þeim börnum sínum,
sem enn höfðu ekki stofnað sitt
heimili. Varð Jóhannes henni að
sjálfsögðu samferða og hélt
námi sínu áfram í Menntaskól-
anum í Reykjavik, þar sem frá
var horfið fyrir norðan. Dvald-
ist hann síðan hjá móður sinni,
unz hann fór til námsdvalar er-
léndis. Bar Jóhannes mikla
virðingu fyrir móður sinni og
var einkar umhyggjusamur um
hagi hennar meðan bæði lifðu.
Voru þau svo samrýmd, að un-
un var með því að fylgjast.
Að afloknu stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Reykjavík
1928 innritaðist Jóhannes í
læknadeild Háskóla fslands og
lauk þaðan prófi 1934. Að því
búnu .hélt hann til Danmerkur
til sárfræðináms, og dvaldi þar
að mestu leyti fram til ársins
1940, var þó á þessu tímabili utn
stundar sakir á fslandi, náms-
kandidat á Landsspítalanum
1935-36 og settur héraðslæknir í
Miðfjarðarhéraði 1939, og læknir
var hann á farþegaskipi í sigl-
ingum til Austurlanda. Fljót-
lega eftir komu sína til Dan-
merkur hóf hann sjálfstæðar
rannsóknir og athuganir í fræði-
grein sinni. Hélt hann þeim
áfram til ársins 1940 bæði þar
og í Austurríki og birti niður-
stöður sínar í riti, Arterioscler-
osis, a chemical and statistical
study, sem háskólinn í Kaup-
mannahöfn tók gilt til doktors- I
varnar. Til þeirrar doktors-
varnar kom þó ekki sökum
heimsstyrjaldarinnar síðari, en
þrátt fyrir það sæmdi háskólinn
hann doktorsnafnbót 1942.
Heimkominn til íslands 1940,
einn hinna svonefndu Petsamo-
fara, tók Jóhannes til starfa í
Reykjavík við almenn læknis-
störf og sem sérfræðingur í
meltingarsjúkdómum. Var hann
við þau störf til æviloka og naut
mikilla vinsælda bæði við hin
almennu læknisstörf og í sér-
fræðigrein sinni. Jafnframt var
hann um langt skeið skólalækn-
ir í borginni, einkum við Laug-
arnesskóla.
Jóhannes Björnsson var hár
maður vexti, teinréttur, mikill
að vallarsýn og fríður sýnum.
Hann var íþróttamaður góður á
yngri árudm og var þá m.a.
valinn í flokk íslenzkra íþrótta-
manna til að sýna íslenzka
glímu í Þýzkalandi. Hann var
atorkumaður mikill og dugn-
aðarmaður svo að af bar við
hvaðeina. Sýndi það sig ekki
einasta við læknisstörf hans,
stundum við örðugar aðstæður,
heldur einnig við önnur störf,
og var hann af þeim sökum á
námsárum sínum settur til verk-
stjórnar við vegarlagningar hér
í nágrenninu. Hann var fljót-
ráður, þegar vanda bar að hönd-
um, en engin dæmi þekki ég
þess, að hann hafi verið fljót-
fær. Hann var tryggur vinur
vina sinna og frændrækinn að
sama skapi. Hann var óáreitinn
við samferðamenn sína og stóð
lítt eða ekki í deilum.
Jóhannes kvæntist 1940 Guð-
rúnu Valdimarsdóttur Erlends-
sonar læknis í Frederikshavn á
Jótlandi, og var brúðkaupsferð
þeirra farin með Esju frá Petsa-
mo. Eignuðust þau tvo syni og
eina dóttur, sem öll eru nú upp-
komin. Þau skildu samvistum
Síðar kvæntist hann Ástu Árna-
dóttur. Áttu þau ekki börn sam-
an, en Jóhannes gekk börnum
Ástu af fyrra hjónabandi í föð-
ur stað. Var það um tíma stórt
heimili, sem laut forsjá hins
góðgjarna manns. Er mikill
harmur kveðinn að þessari stóru
fjölskyldu, systkinum og öðrum
ættingjum. Flyt ég þeim öllum
með þessum línum samúð mína
og minna.
Jón E. Vestdal.
t
Dr. Jóhannes Björnsson hlaut
að verða minnisstæður öllum
þeim, er af honum höfðu ein-
hver kynni, því að auk þess sem
að maðurinn var mikill að vail-
arsýn, þá var framkoman öll
fyrirmannleg, hugsunin skýr og
hlutlæg og orðalag ákveðið.
Viðkvæmum sálum var viðmótið
því ekki alltaf þægilegt, og gat
það gefið ástæðu til að ætla, að
hann væri sjálfbirginn og þótta-
fullur. Þeir, sem þekktu nánar
til, vissu, að innst inni var lund-
in auðmjúk og svo viðkvæm, að
hann mátti vart aumt sjá.
Námsgáfur dr. Jóhannesar
voru óvenju miklar og bera próf
hans þess vitni. Hann lauk prófi
frá læknadeild Háskóla ísla.nds
vorið 1934 með hárri 1. einkunn.
Næstu 6 árin aflaði hann sér
framhaldsmenntunar á ýmsum
sjúkrahúsum í Danmörku, hér
heima sem kandidat á Lands-
spítalanum og sem héraðslækmr,
og auk þess brá hann sér á
þessum árum til Austurlanda
sem skipslæknir. Hann skipaði
sér fljótt í flokk þeirra ungu
og framsæknu lækna, sem lögðu
stund á rannsóknarstörf auk
hinnar daglegu vinnu á spítala-
deildum. Hann hafði gert sér
ákveðnar hugmyndir um, að
munur væri á tíðni æðakölkun-
I ar hér á landi og í nágranna-
löndunum. Þrír kennarar hans
hér heima voru á sama máli og
ákvað dr. Jóhannes því að rann-
saka þetta atriði til hlítar með
þeirri tækni sem var tiltæk á
þeim tíma. Hann sótti efnivið í
rannsóknir sínar til Rannsóknar-
stofu háskólans, til Kaupmanna-
hafnar og til Vínar, og vann úr
þeim á lífefnafræðistofnun
Hafnarháskóla, þar sem hann
var aðstoðarkennari um stund.
Niðurstöðurnar af þessum rann-
sóknum tók dr. Jóhannes saman
í ritgerð, sem hann sendi lækna-
deild Hafnarháskóla, og þóttu
þær það mikilsverðar, að hann
var sæmdur doktorsnafnbót án
varnar árið 1941. Auk þessa
liggja eftir dr. Jóhannes rit-
gerðir læknisfræðilegs efnis í
erlendum læknaritum og í
Læknablaðinu, og sú síðasta
nærri fullbúin í handriti, en til
þeirra rannsókna hlaut hann
styrk úr Vísindasjóði. Þessi
rannsóknarstörf voru unnin
jafnframt hinu daglega brauð-
striti, svo að ekki var alltaf
gengið snemma til náða. En þrátt
fyrir það, þá þurfti dr. Jó-
hannes ekki að neita sér að ráði
Sextugur í dag:
Aki Eggertsson
Súðavík
í DAG á Áki Eggertsson kaup-
maður í Súðavík sextugsafmæli.
Hann er fæddur að Kleifum í
Seyðisfirði, sonur merkishjón-
anna Júlíönu Haraldsdóttur og
Eggerts Reginbaldssonar, er
lengi bjuggu á Kleifum, og síðar
á Hreggnesa í Bolungarvík. Þau
hjón voru mikið dugnaðar- og
skapfestufólk Eignuðust þau
mörg greind og mann-
vænleg börn.
Humarvertíð
að Ijúka
VESTMANNAEYJAR í gær:
Humarvertíð í Vestmannaeyj-
um er nú um það bil að ljúka.
Þessar veiðar stundurtu í sumar
26 bátar þegar flest var. Veið-
arnar hafa í heild gengið heldur
vel, misjafnt að v'.su, eins og
gengur. Veiðisvæðin v< ru aðal-
lega austur með Söndum, í Breið
armerkur og Skeiðarárdýpi. A
heimamiðum var mun minni
humar en verið hefur og mun
smærri heldur en austurfrá.
— Fréttaiitaii.
- íþróttir
Framhald af bls. 30
Charlton — Crystal Palace 1—1
Hull — Rotherham 1—0
Northampton — Derby 0—2
Norwich — Coventry 1—1
Plymouth — MiHwall 3—1
Portsmouth — Preston 1—0
í Skotland fór fram 1. umferð
deildarkeppninnar og urðu úr-
slit þessi:
Clyde — Celtic 0—3
Dundee — Aberdeen 2—1
Rangers — Partick 6—1
St. Johnstone — Dundee U. 2—0
St. Mirren — Kilmat’nock 3—2
Staðan er þá þessi:
1. deild.
1. Burnley 10 stig
2. Sheffield W 10 —
Chelsea 10 —
4. Tottenham 10 —
5. Stoke 9 —
6. Arsenal 9 —
2. deild.
1. Boltcn 11 stig
2. Blackburn 11 —
3. Ipswich 11 —
4. Crystal Palace 10 —
5. Birmmgham 10 —
Áki Eggertsson ólst upp hjá
foreldrum sínum á Kleifum og
á Hreggnesa. Hann aflaði sér
góðrar menntunar og fluttist
árið 1930 til Súðavíkur, þar sem
hann hóf atvinnurekstur í sam-
vinnu við Grím Jónsson útgerð-
armann, sem þá var aðalatvinnu-
rekandinn í Súðavík. Síðar
stofnaði Áki verzlun í húsakynn-
um Jóns Jónssonar fyrrum
kaupmanns í Súðavík. Hann hóf
jafnframt búskap og stundaði
hann um árabil. Jafnhliða _at-
vinnurekstri sínum vann Áki
rafvirkjastörf, en á því sviði
var hann sérstaklega fær og
dugandi iðnaðarmaður. Hann
var um skeið framkvæmdastjóri
hraðfrystihússins „Frosta“ í
Skrifstofustiílka óskast 3 tíma á rfag 4 til 5 daga vikunnar til þess að annast vélritun bréfa á dönsku. Tilboð óskast send afgr. Mbl. fyrir 16. sept merkt „3 tímar á dag 4235“.
HÖRÐUR ÓLAFSSON hæstaréttarlögmaður Löggiltur dómtúlkur og skjalaþýðandi (enska) Austurstræti 14 10332 — 35673
Dr. Jóharmes Björnsson
læknir — IHinningarorð