Morgunblaðið - 03.01.1967, Qupperneq 3

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JANÚAR 1967.
3

:
i
!
— Surtsey
Framhald af bls. 24.
inu. En hvað hraunið gerir
eftir að lónið er fyllt og hlíð-
arfóturinn veitir mótstöðu, er
ekki gott að segja. Kannski
beygir það þá með hlíðinni
og yfir lága sandfjöruna nið-
ur í sjó. Þetta er einmitt á
þeim stað, sem hingað til hef-
ur verið sandfjara og þar
sem Surtseyjarfarar hafa
getað lent. Hlaði nýja gosið
þar einnig kraga, getur farið
að verða erfið landtaka á
eynni, en aftur á móti verður
eyjan þá varin allt um kring
fyrir ágangi sjávar.
Vísindamenn flugu í gær
yfir staðinn, og svo aftur til
Vestmannaeyja síðdegis. Ætl-
uðu þeir að freista þess að
komast út í eyna, skoða gos-
ið og athuga aðstæður.
Gosið í gamla gígnum held-
ur áfram sem fyrr, álíka öfl-
ugt og það hefur verið, að
því er Þröstur Sigtryggsson
skipherra á landhelgisflugvél
inni tjáði okkur, en þeir Sifar
menn fljúga ósjaldan yfir
Surtsey og þekkja vel gosið
þar. Eldri gígurinn sendir sem
sagt hraun í suðvestur átt,
mest undir eldra hrauni, þar
til glóandi lænurnar koma
fram við sjávarborðið og
sjást þar hraunfossar, þar sem

Nú gýs báffum megin í Surtsey. Nýja gosiff er aff norffaustan og sézt hægra megin á mynd-
inni, þaff eldra aff suffvestan og sézt til vinstri.
mætist haf og eldur. Hraun-
ið sjálft gægist upp úr hraun-
fölinu með sínum fallegu lín-
um og víða rýkur úr því
enn. Og úti fyrir bólar rétt
aðeins á Jólni, gosinu frá í
fyrra, sem myndaði dágóða
eyju og hvarf.
Ef flogið er yfir Surtsey má
því sjá beggja vegna við
hrygginn með hæstu tindun-
um hraungos, það eldra að
suðaustan og það nýja norð-
vestan í og rennur það í norð
urátt. Vestan í hryggnum
mátti svo í gær greina dökk-
an blett í snjófölinu. Ef til
vill er þar að brjóast út
gígur? Einhver hiti var að
minnsta kosti undir þarna
utan í öxlinni.
Surtseyjargosið er nú orðið
alldjúpt. Það hefur haldið á-
fram nær óslitið í 2 ár og
hálfan annan mánuð. Og með
hverju nýju hraungosi eflist
eyjan og stækkar.
Víða mjög slæmt veður
um hátíðarnar
í bátinn. Færðin var svo slæm
að ýtan sem átti að fara að
brennunni varð frá að hverfa.
Rakettur voru einnig úr sögunni.
í stuttu máli er hér ófært innan
bæjar, innan fjarðar og milli
fjarða.
MORGUNBLAÐIÐ hafffi í gær
tal af nokkrum fréttariturum
sínum úti á landsbyggffinni og
fékk helztu fréttir af áramótun-
um.
Stykkishólmur.
Veðrið var ágætt, logn en dá-
lítið frost. Nokkrar áramóta-
brennur voru kveiktar og rak-
ettum skotið upp. Svo var einnig
dansleikur í samkomuhúsinu.
Þar var mikið fjölmenni og allt
fór vel og prúðmannlega fram.
Seyffisfjörffur
Veðurguðirnir voru ekki í
góðu áramótaskapi að þessu
sinni. Það var stórhríð bæði á
gamlársdag og nýársdag og háv-
aðarok. Brennan tókst illa og var
lágkúruleg þótt kösturinn hefði
verið rennvættur með benzíni
og olíu áður en í var kveikt.
Þetta fór samt allt slysalaust
fram og ágætis dansleikur var
haldinn í samkomuhúsinu. Snjó-
þyngsli eru mikil þarna um slóð-
ir, Fjarðarheiðin ófær öllum bíl-
um nema snjóbílum, og jafnvel
þeim gengur erfiðlega að komast
áfram.
Siglufjörffur
Snjór er nú svo mikill á Siglu-
firði að vart er bílfært um göt-
urnar þar. Finnst Siglfirðingum
éstandið slæmt og kalla þeir þó
ekki allt fyrir ömmu sína, þegar
snjór er annars vegar. Að venju
var búið til logandi ártal í fjalls-
hlíðina fyrir ofan bæinn og
Hvanneyrarskálinri lýst fagur-
Samkomur voru í tveimur hús-
um og ríkti þar glaumur og
gleði, þrátt fyrir leiðinlegt veð-
ur.
Patreksfjörffur.
Hér var indælt veður um ára-
mótin og hátíðin reglulega
skemmtileg. Sjálfstæðisfélagið
Skjöldur gekkst að venju fyrir
dansleik sem fór hið bezta fram.
Rakettum var skotið upp og stór
brenna lýsti upp nágrenni bæj-
erins, sem var fagurlega
Bkreyttur. Að venju var ártal
1966, myndað með blysum í hlíð-
inni fyrir ofan bæinn er breytt
í 1967 á miðnætti. Lionsklúbb-
urinn hafði látið reisa tvör stór
jólatré, og bifreiðastjórar á
staðnum gáfu enn eitt sem sett
var upp fyrir framan sjúkrahús-
ið. Sjúkrahúsinu barst fæðinga-
rúm að gjöf skömmu fyrir jól,
frá Lionsklúbbnum og kvenfé-
laginu Sif. Og í því fæddist svo
nýársbarn Patreksfjarðar að
þessu sinnL
Nesk aupstaff ur.
Veður var með eindæmum
vont. Hífandi rok og sjókoma
gerðu brennuna að engu, svo að
ákveðið var að geyma hana fram
á þrettánda. Þeir fáu sem þrjósk-
uðust við og skutu upp rakettum
misstu af þeim sjónir eftir nokk-
urra metra flug. Sumar höfðu
sig ekki einu sinni á loft.
Raufarhöfn.
Þar var þreifandi bylur yfir
hátíðarnar og á aðfangadag jafn
vel ófært milli húsa. Á gamlárs-
kvöld kom veðrið í veg fyrir öll
rakettuskot, brennur og jafnvel
dansleiknum varð að aflýsa. Á
Raufarhöfn er eiginlega ófært
um allar jarðir. Þrjátíu sm. snjó-
lag er á flugvellinum svo að þar
getur engin flugvél lent. Hreins-
unartæki eru engin til á staðn-
um, og verða ekki flutt þangað
í bráð vegna ófærðarinnar.
Ólafsvík.
Hér snjóaði nokkra síðustu
daga fyrir jól, en var ágætt um
hátíðarnar. Nýársfagnaðir fóru
fram samkvæmt áætlun og einu
óþægindi af völdum veðra eru
erfiðleikar með mjólkurflutn-
inga. Hinsvegar hafa áætlunar-
ferðir gengið þolanlega. Vertíðin
er ekki hafin ennþá en búist er
við að nokkrir bátar verði á línu
fram í janúar, áður en byrjað
verður að hugsa um net.
Fáskrúffsfjörffur.
Hér hefur allt verið ófært síð-
an 22. desember. Svo til stöðugur
blindbylur og hávaðarok. Hald-
inn var dansleikur á gamlárs-
kvöld en ekki varð af brennu.
Búið var að reisa köst mikinn
hinum megin fjarðarins, en þegar
kveikja skyldi í henni kom babb
Akureyri.
Áramótin voru stórtíðindalítil
hér um slóðir. Á gamlárskvöld
var leiðindaveður, norðan sex
vindstig og skafrenningur fram
undir miðnætti en lægði þá og
gerði bezta veður. Kvöldið var
rólegt og friðsamlegt, ólæti eng-
in eða óspektir. Kveikt var í 5
bálköstum í útjöðrum bæjarins,
en í öðrum var ekki fært að
kveikja vegna veðurs og munu
sex til sjö kestir óbrunnir enn.
Mikið var um flugelda og skraut
ljós að vanda. Að sögn lögregl-
unn er þetta eitthvert rólegasta
gamlárskvöld sem hún man. Hins
vegar bar mikið á ölvun í sam-
komuhúsum þegar líða tók á
nóttina. Þá urðu engin stórillindi
eða óhöpp af völdum ölvunar.
Tuttugu og fjögurra gamall mað
ur varð fyrir því óhappi á nýárs
dagsmorgun þegar hann var að
fá sér árbít, að hluti úr gerfi-
góm hrökk ofan í hann og stóð
í honum. Var farið með manninn
í sjúkrahús þá þegar, og um há-
degisbilið var hann svo fluttur
með flugvél Norðurflugs til
Reykjavikur og lagður þar inn
á sjúkrahús.
Úlönduós.
Tiðarfar hefur verið mjög
óstöðugt síðan veturinn lagðist
að, aldrei gert góða hláku, en
blotar og rigningar, frost og fann
koma skipzt á að spilla jörð.
Er nú sums staðar orðið hag-
leyst. Frá jóladegi fram á gaml-
árskvöld var snjókoma alla daga,
en aldrei verulega kalt. Allir
vegir urðu ófærir. Á miðviku-
daginn 28. desember var snjó
ýtt af nokkrum aðalvegum, en á
gamlaársdagsmorgun voru þeir
allir orðnir gjörsamlega ófærir.
Þann dag var mikil snjókoma
fram undir kvöld, og lítt fært
bílum um götur á Blönduósi.
Seint um kvöldið lægði og létti
til. Þá var snjó ýtt af götunum.
Síðan hefur verið kyrrt veður
og úrkomulaust. í dag er verið
að ýta snjó af nokkrum vegum.
Á Blönduósi átti að kveikja í
tveimur bálköstum á gamlaárs-
kvöld. Því var frestað til þrett-
ándans og yngstu borgararnir
spyrja: Hvenær kemur hann
þessi þrettándi. Óspektir og spell
virki hafa aldrei tíðkast á Blöndu
ósi um áramót.
í dag kom flugvél frá Birni
Pálssyni með sjúkling, sem á
að leggjast á sjúkrahúsið hér,
og lenti á flugvellinum við
Blönduós. Sex farþegar ætluðu
suður með vélinni, en skömmu
eftir að hún lagði af stað varð
hún að snúa aftur til Blönduós,
því flugvellinum í Reykjavík var
lokað vegna þoku. Mun vélin
fara suður við fyrsta tækifærL
Á morgun verða ferðir frá
Flugsýn milli Reykjavikur og
Blönduós ef flugveður gefst, og
einnig ferðir frá Tryggva Helga-
syni á milli Abureyrar og Blöndu
óss.
Á Þorláksdag bilaði flutninga-
bíll sem var á leið frá Akureyri
til Reykjavíkur með 400 kassa
af Thule-lageröli. Var ölinu
komið í svo góða geymslu á
Blönduósi, að það hefur hvorki
frosið né farið hina leiðina, og
verður flutt, á fyrirfram ákveð-
inn áfangastað jafnskjótt og fært
verður suður.
— Björn.
Húsavík.
Síðasta dag ársins 1966 kyngdi
hér niður miklum snjó, sem hef-
ur látið mikið á sér bera hér á
liðnu ári. Veturinn fyrri hluta
ársins var mjög snjóþungur og
fyrstu snjóana á þessu ári hefur
ekki tekið upp, sem er óvanalegt
á sl. árum.
Aftansöngur sem átti að vera
í Húsavíkurkirkju á gamlárs-
kvöld féll niður, meira vegna
ófærðar um bæinn en vonds
veður. Áramót«brennur áttu að
vera tvær en eldur var ekki að
þeim borinn, enda önnur að
mestu fennd í kaf. Dansleikir
voru í báðum samkomuhúsun-
um, og lét unga fólkið sig ekki
þar vanta, en færra var af hinu
eldra vegna ófærðarinnar.
Sprengingar á götum og flug-
eldaskot voru engin. Mikil kyrrð
hvíldi því yfir kveðjuctund liðna
ársins, og komu hins óþekkta
sem í garð gekk. — Fréttaritari.
Peking — NTB
HOLLENZKUR sendiráðsmaður
við sendiráðið 1 Peking, sem set
ið hefur í stofufangelsi þar í
fimm mánuði, var í dag leyft að
fara úr landi, eftir að Hollend-
ingar höfðu gefið 8 Kínverjum í
sendiráðinu í Haag leyfi til heim
farar.
STAKSTEIWIÍ
Næstu verkefni
Pétur Pétursson forstjóri, sem
sæti hefur átt í stóriðjunefnd
hefur ritaff grein í blaðiff „Skag-
ann“, sem gefiff er út á Akra-
nesi, þar sem hann fjallar um
næstu verkefni á sviði stóriffju.
Þar segir greinarhöfundur
m. a.: „Nú þegar gengiff er frá
öllum samningum varðanði þau
tvö fyrirtæki, sem aff ofan
greinir, liggur næst fyrir að gera
sér grein fyrir því, hvort ekkl
sé tímabært að fara að hugsa
aff næstu verkefnum á sviði
stórra iðnfyrirtækja, sem hafi
þaff hlutverk að efla atvinnu-
og efnahagsafkomu landsmanna.
Ég tel vafalaust, aff svipuð upp-
bygging og hefur veriff viffhöfff
varðandi kísilkúrverksmiff juna
sé heppileg aðferff viff uppbygg-
ingu annarra fyrirtækja, svo sem
sjóefnaverksmiðju, olíuhreinsun-
arstöffvar og e.t.v. biksteins-
vinnslu og vikurvinnslu. Eflaust
kemur fleira til greina þar sem
þátttaka erlends fjármagns og
erlend þekking er æskileg".
S j óef naverksmið j a
T.Rygging Sjóefnaverksmiffju
hér á landi er ennþá fyrst og
fremst hugmynd. I slíkri verk-
smiðju væri hægt aff framleiða
m. a. magncsíumálm, magne-
siumovid og salt svo aff eitthvaff
sé nefnt. Skilyrffi til fram-
leiðslunnar er ódýr raforka,
skeljasandur, stór og jarffhitL
Rannsóknarráð ríkisins mun nú
vera aff hugleiða þetta mál meff
þaff í huga aff e.t.v. sé rétt aff
láta fara fram nánari athugun
verkefnisins, bæði tæknilega og
fjárhagslega. Undirbúningur
slíkrar verksmiffju ef æskilegur
þætti, tekur þrjú til fimm ár. ís-
lenzkir vísindamenn, svo sem
Baldur Líndal, gætu vafalaust
unniff aff þessari fyrstu athugun.
Þessi undirbúningsathugun, sem
er ekki undirbúningurinn sjálf-
ur, kostar e.t.v. 3—4 millj. Mín
skoffun, byggff á reynslu minni
kisiliðjunni, er aff undirbúnings
starfið taki allt of langan tíma
og sé jafnan dýrt. Undirbún-
ingurinn verffur hins vegar
aldrei of góður. í því efni höfum
viff íslendingar oft ekki hagaff
okkur rétt og brennt okkur ilia“.
Olíuhreinsunarstöð
„Um olíuhreinsunarstöff hefur
taisvert veriff rætt og ritaff.
Margir hafa haft áhyggjur af því,
aff þar sem mestur hluti olíu-
viðskipta okkar fara fram á jafn
keypisgrundvelli viff Rússland,
þá sé ekki rétt aff ráðast í þá
framkvæmd strax. Viff kynnum
aff missa af verffmætum mörkuð-
um þar, ef viff keyptum olíu
annars staffar. Um þetta skal ég
ekki dæma, enda þótt ég telji
ekki nauffsynlegt aff svo þyrfti
aff fara, ef rétt væri á málum
haldiff. Hins vegar finnst mér,
aff nokkuð undirbúningsstarf
maetti inna af hendi, þótt ekki
væri ákveffiff, hvenær koma
skuli til framkvæmda. Undirbún
ingsstarf þarf alltaf aff vinna
vegna slíks fyrirtækis, og ein-
hvern tíma hlýtur aff koma til
framkvæmda meff byggingu
oliuhreinsunarstöðvar. Ýmis
aukaefni kom frá slikri stöð,
svo sem asfalt og fleira, sem
miksvert væri að yrðu fram-
lei ’.d í landinu'*.