Morgunblaðið - 09.03.1967, Blaðsíða 22

Morgunblaðið - 09.03.1967, Blaðsíða 22
ii líÖÉGtMBtÁEÍÐ, FlMMÍfMAGUR;’9: ffi&téz Paul Smith símaverkfræð ingur — Minning f. 2. marz 1881, d. 3. marz 1967. STOFNENDUR Verkfræðingaf é-; lags íslands árið 1912 voru 13 talsins. Nú eru þeir allir látnir. Hinn síðasti var Paul Wigdahl Smith símaverkfræðingur og stórkaupmaður er lézt þ. 3. marz s.l. degi eftir 86. afmælisdaginn. | Þegar Olav Forberg hinn fyrsti landssímastjóri var fenginn, af Hannesi Hafstein ráðherra, til þess árið 1905 að undirbúa síma- lagningu hér á landi, var eitt af fyrstu verkefnum hans að velja sér menn til aðstoðar, bæði verkfræðinga og verkstjóra. Hann valdl til þess hina hæfustu menn á góðum aldri er hann gat treyst til að vinna við íslenzk veðurskilyrði í hríðum og storm- um upp um fjöll og heiðar, því t Eiginmaður minn, Reynir Bendsen, málarameistari, Bústaðavegi 97, andaðist á heimili sínu 8. nú skyldi leggja laiidssímalínur frá Seyðisfirði á einu sumri, 1906, um Akureyri til Reykja- víkur, og á sama tíma koma upp fyrstu simstöðvunum á þessum stöðum. Einn aðalmanna, er varð fyrir valinu, var Paul Smith símaverkfræðingur frá símaskóla ríkisins í Oslo vorið 1900, en síð- an hafði hann getið ser gott orð fyrir dugnað við erfiðar sima- lagningar og símaþjónustu. Smith var fæddur á Hálogalandi, og þar kunnur fjöllum og rysj- óttu veðurfari, sem oft getur verið svipað því, sem hér gerl ist. Forberg vildi fá hrausta menn, duglega til ferðalaga, og sem höfðu góða reynslu í starf- inu, og hann- varð ekki fyrir von- brigðum. Smith reyndist hinn traustasti maður í hvívetna, létu honum ágætlega ferðalögin. Þá var ekki um að ræða annað en hestbakið, eða fara fótgangandi á milli. Verkin gengu vel undan, svo að haustið 1906 gat Lands- sími íslands hafið starfsemi sína með rekstur þessa stórbrotnasta fyrirtækis, sem íslendingar þá höfðu ráðizt í, og margir héldu að myndi sliga landið fjárhags- lega. þ. m. Eiginkona og börn. Eiginkona mín Guðborg Þórðardóttir, frá Laugabóli, sem andaðist þann 4. þ. m„ verður jarðsungin frá Foss- vogskirkju föstudaginn 10. marz klukkan hálftvö. Sturlaugur Jónsson. Smith aðlagaðist íslenzkum högum furðu fljótt, hann lærði íslenzku ágætlega, hafði góðan framburð og gat skrifað löng bréf, án þess, að fyrir hann kæmi málfræðivilla, en það er mjög fágætt, ef ekki er um að ræða málfræðinga. Hann sagði svo frá, að, þegar hingað kom, tók hann að skilja samhengi og uppruna margra orða úr byggða máli sínu á Hálogalandi, sem hann hafði numið í æsku. Þótti Maðurinn minn, faðir og tengdafaðir Valdmar Þorvarðarson Kirkjuhúsi, Eyrarbakka, sem lézt 1. þ.m. verður jarð- sunginn frá Eyrarbakkakirkju laugardaginin 11. þ.m. kl. 2. Elín Jónsdóttir, börn og tengdabörn. J Innilegar þakkir færum við ættingjum, vinum og sam- starfsmönnum Einars Sigurðssonar Guðrúnargötu 7, fyrir vinsemd og virðingu honum veitta á lífsleiðinni. Ennfremur þökkum við sam- úð okkur auðsýnda við fráfall hans. Fyrir hönd vandamanna. Þórunn Eifa Magnúsdóttir, Einar Már Jónsson. t Fóstursonur minn og bróðir okkar JóhannesJónsson frá Syðra Ósi, lézt 7 marz. t Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og jarðarför systur okkar Hólmfríðar Jónsdóttur. Þóra Sigurgeirsdóttir og systkini hins Látna. Jón Ingvar Jónsson, Jón G. Jónsson. Jarðarför föður míns og tengdaföður, Carls F. Bartels úrsmíðameistara, fer fram frá Dómkirkjunni í dag, fimmtudaginn 9. marz, kl. 1.30 e. h. Henny Bartels, Jón E. Jónsson. Innilegt þakklæti til allra hinna mörgu, nær og fjær, er sýndu samúð og vinarhug með þátttöku, kveðjum og minn- ingargjöfum við andlát og útför Jónínu Jónsdóttur frá Sunnuhvoli, Dalvik, er lézt hinn 25. febrúár sl. Börn og vandamenn. honum þáð ánægjulegur fróð- leikur. Hann var og fljótur áð lærá kvæði, og hafði gaman ᣠsÖng. Harin lærði öll kvæði 'fil enda. og söng allt, þótt þeir, srj með horium væru, kynnu ékki nemá fyrstú vísUná. Hanri var' fljótur að læra sönglögin og vís urriár í göiíilú stúdentasöiiébök- inni og morg fleiri kvæði. Hann var duglegur ferðamað- ur, og. hestamaður góður, 'sem hann og þurfti mjög á að h'áldá fyrstu árin. Skyr þótti honuro mesta lostæti, og var yanur að segja, að það • bezta sem hann þekkti vaéri að koma á góða bæi, fá þar skýr og kaffi á eftir, og siðari á bak hösíurh hésti, áfram ferðina. Þegar þeir, er með hon- um voru, býsnuðust yfir þessu, því þetta var það versta, sem þeir vissu, þá hló Smith á sinn kyrrláta hátt. Árið 1907 kvæntist hann glæsilegri konu, Octavíu dóttir C. J. Grönvold verzlunarstjóra á Vestdalseyri, og konu hans Vil- borgar Jónsdóttur. Árið eftir var Smith skipaður símaverkfræð- ingur Landsímans. Settu þau hjónin þá bú saman í Reykja- vík, er varð fyrirmyndar heimili að rausn og höfðingskap. Þau eignuðust þrjá mannvænlega syni, er allir hafa kvænzt og eru búsettir hér og kunnir borgarar í Reykjavík. Þegar frá leið nægði síma- verkfræðingsstarfið ekki athafna þrá Smiths, svo hann sagði því lausu 1920 og gerðist stórkaup- maður á sviði raffangaverzlunar. Þá var Rafmagnsveita Reykja- víkur að hefja starfsemi sína og almenn rafvæðing einnig að hefjast víða í kauptúnum lands ins. Smith tók að sér umboð hinna beztu firma á Norður- löndum og víðar, Englandi og Þýzkalandi, eigi aðeins á sviði raffanga, heldur og ýmissa greina annara, er viðkomu vatnsaflsvirkjunum og vélvæð- ingu. Hann var vandur að vali umboða sinna, vildi ekki hafa nema það bezta sem hann þekkti. Hann verzlaði mjög með raflagna efni, og hin nýja uppvaxandi raf virkjastétt átti hauk í homi, þar sem hann var. Sprengiefni var og sérgrein hans. Hann hélt vel á sínu máli í viðskiptum, var hreinskiptinn og traustur. Var því ánægjulegt að eiga viðskipti við hann. Auk þess gerðist hann aðalumboðsmaður Björgvinjar gufuskipafélagsins og afgreiðslu maður þess árið 1931, og þar til t Þökkum innilega auðsýnda samúð og vinarhug við and- lát og jarðarför eiginmanns míns, fósturföður og bróður, Björns Jónssonar Miðbæ. María G. Bjömsdóttir, fósturdóttir og fjölskylda, og systkini. t Hjartans þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur sam- úð og vinarhug við andlát og jarðarför móður okkar, tengda móður og ömmu Guðbjargar Guðmundsdóttur. Guðmunda Jóhannsen, Hjalti Finnbogason, Ingibjörg Finnbogadóttir, Jón Finnbogason, Guðrún Finnbogadóttir, Tengdabörn og barnabörn. að síðari heimsstyrjöldinni lok- inni, er féjagið hætti skipaferð- um hingað 1946. Árið 1935 missti Smith konu sína. Voru þá synir hans á legg komnir. Hann reyndi að halda áfram heimili sínu með höfðings- brag sem áður, þótt þar væri skarð fyrir skildi. Þá er hann var kominn yfir sextugt gekk hann undir upp- skurð á sjúkrahúsi. Var það eigi álitin alvarleg aðgerð, en þó fór svo, að hann fékk æðastíflu og var hætt kominn, en náði sér þó aftur að nokkru og átti lengi í eftirköstum þessa sjúkdóms og mun ekki hafa náð sama þrótti aftur og áður hafði einkennt hann. Nokkrum árum síðar — 1947 — kvæntist hann öðru sinni norskri konu Kristine Öygaard, er bjó honum að nýju heimili, er hann hafði þráð frá fyrri tíð. Verzlunarfyrirtæki Smiths dafnaði vel alla tíð, þótt erfið- leikar heimsstyrj aldarinnar síð- ari væru miklir. Hann rak fyrirtæki sitt sem einkafyrirtæki fram til ársins 1956, er hann breytti því í hluta- félagið Smith & Norland. Hann var í stjórn þess fyrirtækis unz hann fluttist árið 1959 búferlum með konu sinni og settist að í Oslo. Reyndist það honum hálf- gerð útlegð, þótt hann kæmi í heimsókn hingað öðru hvoru. Þegar ellin fór að færast yfir, sem einkum lýsti sér í því að hann fór að verða gleyminn, þá flutti hann hingað alkominn 1965 og settist að í Dvalarheim- ilinu Hrafnistu. Hann hélt líkam- legri heilsu fram á síðustu mán- uði. Með Páli Smith er genginn einn brautryðjandi íslenzkra verkfræðinga, sómi sinnar stétt- ar. Hann var sæmdur heiðurs- merki íslenzka Fálkans, og var kjörinn heiðursfélagi í Raf- magnsverkfræðingafélagi Islands og í Félagi Raftækjaheildsala. Hann var áhugasamur félagsmað ur, þar sem hann tók því, starf- aði lengi fyrstu árin í stjórn Verkfræðingafélagsins og í Frí- múrarareglunni, vel látinn af öllum sem kynntust honum. Megi blessun æ fylgja starfi hans og minningu. Steingrímur Jónsson. t HINN 3. þ.m. andaðist hér í borg Paul Smith, daginn eftir 86. af- mælisdag sinn. Paul Smith kom hingað til lands i hópi hinna síð- ari norsku „landnámsmanna", er hér stigu á landi í byrjun aldar- innar, til að vinna að lagningu símans frá Seyðisfirði til Reykja- víkur. í þessum hópi voru marg- ir harðgerðir dugnaðarmenn og nokkrir þeirra ílendust hér og störfuðu áfram sem góðir íslend- ingar til dauðadags. Sá síðasti úr þessum hópi, Paul Smith, er nú fallinn í valinn. Árið 1908 réðist Smith í þjón- ustu Landssíma íslands og starf- aði hjá þeirri stofnun fram til ársins 1920, en þá stofnar hann innflutningsfyrirtæki undir eigin rafni, og hefur innflutning á raf- magnsvörum. A þessu sviði er Smith braut- ryð'jandi og hinn fyrsti er ein- beitir sér að innflutningi raf- magnsvarnings. Við þessa verzl- un sína starfar hann óslitið til 1956, en þá er henni breytt í hlutafélag, og tekur hann þá i félag við sig Sverri Norland, raí- magnsverkfræðing. ' Verzluninni er gefið nafnið Smith & Nor- land h/f., og starfar hún síðan undir því nafni og er Sverrir Norland forstjóri hennar, Tveir synir Paul Smith starfa við verzl unina, þeir Gunnar og Erling, en þriðji sonurinn er Thorolf blaða- roaður. , Á stríðsárunum síðari gekk mjög erfiðlega að fá til landsins ýmsar vörur, þ.. á. m. rafmagns- vöruri Til að auðvelda þau við- skipti stofnuðu innflytjendur þá Innkaupsamband raftækjaheild- sala og var Paul Smith einn af stofnendum þess. 3. apríl 1950 stofna sömu innflytjendur Félag raftækjaheildsala, sem enn er starfandi, og var Paul Smith einn af stofnendunum og í fyrstu stjórn þess félags.Árið 1956 var hann kjörinn heiðursfélagi fé- lagsins, í þakklætis- og virðing- arskyni fyrir störf hans í þágu þess og brautryðjandastörf hans við innflutning rafmagnsvarn- ings. Paul Smith náði mjög góðum tökum á íslenzku máli, enda var hann ljóðelskur og kunni mikið af kvæðum og vísum. Hann lét sér ekki nægja að kunna upp- hafserindin, heldur lærði hann ljóðin til enda, og varð þess vart á gleðifundum, þegar sungin voru íslenzk ljóð. Hann kunni vel að gleðjast með glöðum, á góðra vina fundum. Á efri árum flutti hann um skeið búferlum til Noregs. Áður en hann fór héðan, virtist gæta nokkurrar tilhlökkunar og eftir- væntingar hjá honum, að setjast nú aftur að í hinu gamla föður- landi. Mér er í minni að ég hitti hann hér á götu, er hann kom í stutta heimsókn hingað, eftir skamma dvöl í Osló. Þetta var í febrúar- byrjun og var veðrið eins vont og verst getur orðið, um þetta leyti érs. Ég hafði orð á því að ólíkt skemmtilegra hefði nú verið fyrir hann að hitta á skárra veð- ur, en þá var. Þá sagði gamli maðurinn fast og ákveðið ein* og hans var vani „Nei, það er alltaf gaman að koma heim“. Nú er hann allur og fær að hvílast heima. Elessuð veri minning hans. Jón Á. Bjarnason. Hugheilar þakkir flyt ég öllum, sem sýndu mér vinar- hug sinn, með heimsóknum, gjöfum og heillaskeytum á 75 ára afmæli minu 3. marz s.l. Eyjólfur E. Jóhannsson. Gunnar Ásgeirsson og allir stéttarfélagar mínir á Vöru- bílastöðinni Þjót, Akranesi, ég sendi ykkur öllum mínar innilegustu þakkir fyrir þá miklu gjöf er þér senduð mér heim þann 4. þ. m. í veik- indaforföllum mínum og bið ég guð að efla atvinnugrein ykkar. Kær kveðja. Halldór Ólafsson, Merkigerði 12, Akranesi. Þakka innilega samstarfs- fólki mínu, kunningjum og tengdafólki, fyrir blóma og skeytasendingar á sjötugsaf- mæli mínu 2. marz sl. — Börnum mínum tengdabörn- um og barnabörnum þakka ég af alúð góðar gjafir, mikla ástúð og fyrirhöfn alla. Góður guð gefi ykkur allt til blessunar. Margrét Sigmunðsdóttir, Kirkjuveg 34, Keflavík.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.