Morgunblaðið - 09.03.1967, Side 22
ii
líÖÉGtMBtÁEÍÐ, FlMMÍfMAGUR;’9: ffi&téz
Paul Smith símaverkfræð
ingur — Minning
f. 2. marz 1881, d. 3. marz 1967.
STOFNENDUR Verkfræðingaf é-;
lags íslands árið 1912 voru 13
talsins. Nú eru þeir allir látnir.
Hinn síðasti var Paul Wigdahl
Smith símaverkfræðingur og
stórkaupmaður er lézt þ. 3. marz
s.l. degi eftir 86. afmælisdaginn. |
Þegar Olav Forberg hinn fyrsti
landssímastjóri var fenginn, af
Hannesi Hafstein ráðherra, til
þess árið 1905 að undirbúa síma-
lagningu hér á landi, var eitt af
fyrstu verkefnum hans að velja
sér menn til aðstoðar, bæði
verkfræðinga og verkstjóra.
Hann valdl til þess hina hæfustu
menn á góðum aldri er hann gat
treyst til að vinna við íslenzk
veðurskilyrði í hríðum og storm-
um upp um fjöll og heiðar, því
t
Eiginmaður minn,
Reynir Bendsen,
málarameistari,
Bústaðavegi 97,
andaðist á heimili sínu 8.
nú skyldi leggja laiidssímalínur
frá Seyðisfirði á einu sumri,
1906, um Akureyri til Reykja-
víkur, og á sama tíma koma upp
fyrstu simstöðvunum á þessum
stöðum. Einn aðalmanna, er varð
fyrir valinu, var Paul Smith
símaverkfræðingur frá símaskóla
ríkisins í Oslo vorið 1900, en síð-
an hafði hann getið ser gott orð
fyrir dugnað við erfiðar sima-
lagningar og símaþjónustu.
Smith var fæddur á Hálogalandi,
og þar kunnur fjöllum og rysj-
óttu veðurfari, sem oft getur
verið svipað því, sem hér gerl
ist. Forberg vildi fá hrausta
menn, duglega til ferðalaga, og
sem höfðu góða reynslu í starf-
inu, og hann- varð ekki fyrir von-
brigðum. Smith reyndist hinn
traustasti maður í hvívetna, létu
honum ágætlega ferðalögin. Þá
var ekki um að ræða annað en
hestbakið, eða fara fótgangandi
á milli. Verkin gengu vel undan,
svo að haustið 1906 gat Lands-
sími íslands hafið starfsemi sína
með rekstur þessa stórbrotnasta
fyrirtækis, sem íslendingar þá
höfðu ráðizt í, og margir héldu
að myndi sliga landið fjárhags-
lega.
þ. m.
Eiginkona og börn.
Eiginkona mín
Guðborg Þórðardóttir,
frá Laugabóli,
sem andaðist þann 4. þ. m„
verður jarðsungin frá Foss-
vogskirkju föstudaginn 10.
marz klukkan hálftvö.
Sturlaugur Jónsson.
Smith aðlagaðist íslenzkum
högum furðu fljótt, hann lærði
íslenzku ágætlega, hafði góðan
framburð og gat skrifað löng
bréf, án þess, að fyrir hann
kæmi málfræðivilla, en það er
mjög fágætt, ef ekki er um að
ræða málfræðinga. Hann sagði
svo frá, að, þegar hingað kom,
tók hann að skilja samhengi og
uppruna margra orða úr byggða
máli sínu á Hálogalandi, sem
hann hafði numið í æsku. Þótti
Maðurinn minn, faðir og
tengdafaðir
Valdmar Þorvarðarson
Kirkjuhúsi, Eyrarbakka,
sem lézt 1. þ.m. verður jarð-
sunginn frá Eyrarbakkakirkju
laugardaginin 11. þ.m. kl. 2.
Elín Jónsdóttir,
börn og tengdabörn.
J
Innilegar þakkir færum við
ættingjum, vinum og sam-
starfsmönnum
Einars Sigurðssonar
Guðrúnargötu 7,
fyrir vinsemd og virðingu
honum veitta á lífsleiðinni.
Ennfremur þökkum við sam-
úð okkur auðsýnda við fráfall
hans.
Fyrir hönd vandamanna.
Þórunn Eifa Magnúsdóttir,
Einar Már Jónsson.
t Fóstursonur minn og bróðir okkar JóhannesJónsson frá Syðra Ósi, lézt 7 marz. t Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og jarðarför systur okkar Hólmfríðar Jónsdóttur.
Þóra Sigurgeirsdóttir og systkini hins Látna. Jón Ingvar Jónsson, Jón G. Jónsson.
Jarðarför föður míns og
tengdaföður,
Carls F. Bartels
úrsmíðameistara,
fer fram frá Dómkirkjunni í
dag, fimmtudaginn 9. marz,
kl. 1.30 e. h.
Henny Bartels,
Jón E. Jónsson.
Innilegt þakklæti til allra
hinna mörgu, nær og fjær, er
sýndu samúð og vinarhug með
þátttöku, kveðjum og minn-
ingargjöfum við andlát og
útför
Jónínu Jónsdóttur
frá Sunnuhvoli, Dalvik,
er lézt hinn 25. febrúár sl.
Börn og vandamenn.
honum þáð ánægjulegur fróð-
leikur. Hann var og fljótur áð
lærá kvæði, og hafði gaman á£
sÖng. Harin lærði öll kvæði 'fil
enda. og söng allt, þótt þeir, srj
með horium væru, kynnu ékki
nemá fyrstú vísUná. Hanri var'
fljótur að læra sönglögin og vís
urriár í göiíilú stúdentasöiiébök-
inni og morg fleiri kvæði.
Hann var duglegur ferðamað-
ur, og. hestamaður góður, 'sem
hann og þurfti mjög á að h'áldá
fyrstu árin. Skyr þótti honuro
mesta lostæti, og var yanur að
segja, að það • bezta sem hann
þekkti vaéri að koma á góða bæi,
fá þar skýr og kaffi á eftir, og
siðari á bak hösíurh hésti, áfram
ferðina. Þegar þeir, er með hon-
um voru, býsnuðust yfir þessu,
því þetta var það versta, sem
þeir vissu, þá hló Smith á sinn
kyrrláta hátt.
Árið 1907 kvæntist hann
glæsilegri konu, Octavíu dóttir
C. J. Grönvold verzlunarstjóra á
Vestdalseyri, og konu hans Vil-
borgar Jónsdóttur. Árið eftir var
Smith skipaður símaverkfræð-
ingur Landsímans. Settu þau
hjónin þá bú saman í Reykja-
vík, er varð fyrirmyndar heimili
að rausn og höfðingskap. Þau
eignuðust þrjá mannvænlega
syni, er allir hafa kvænzt og
eru búsettir hér og kunnir
borgarar í Reykjavík.
Þegar frá leið nægði síma-
verkfræðingsstarfið ekki athafna
þrá Smiths, svo hann sagði því
lausu 1920 og gerðist stórkaup-
maður á sviði raffangaverzlunar.
Þá var Rafmagnsveita Reykja-
víkur að hefja starfsemi sína og
almenn rafvæðing einnig að
hefjast víða í kauptúnum lands
ins. Smith tók að sér umboð
hinna beztu firma á Norður-
löndum og víðar, Englandi og
Þýzkalandi, eigi aðeins á sviði
raffanga, heldur og ýmissa
greina annara, er viðkomu
vatnsaflsvirkjunum og vélvæð-
ingu. Hann var vandur að vali
umboða sinna, vildi ekki hafa
nema það bezta sem hann þekkti.
Hann verzlaði mjög með raflagna
efni, og hin nýja uppvaxandi raf
virkjastétt átti hauk í homi, þar
sem hann var. Sprengiefni var
og sérgrein hans. Hann hélt vel
á sínu máli í viðskiptum, var
hreinskiptinn og traustur. Var
því ánægjulegt að eiga viðskipti
við hann. Auk þess gerðist hann
aðalumboðsmaður Björgvinjar
gufuskipafélagsins og afgreiðslu
maður þess árið 1931, og þar til
t
Þökkum innilega auðsýnda
samúð og vinarhug við and-
lát og jarðarför eiginmanns
míns, fósturföður og bróður,
Björns Jónssonar
Miðbæ.
María G. Bjömsdóttir,
fósturdóttir og fjölskylda,
og systkini.
t
Hjartans þakkir til allra
þeirra sem sýndu okkur sam-
úð og vinarhug við andlát og
jarðarför móður okkar, tengda
móður og ömmu
Guðbjargar
Guðmundsdóttur.
Guðmunda Jóhannsen,
Hjalti Finnbogason,
Ingibjörg Finnbogadóttir,
Jón Finnbogason,
Guðrún Finnbogadóttir,
Tengdabörn og barnabörn.
að síðari heimsstyrjöldinni lok-
inni, er féjagið hætti skipaferð-
um hingað 1946.
Árið 1935 missti Smith konu
sína. Voru þá synir hans á legg
komnir. Hann reyndi að halda
áfram heimili sínu með höfðings-
brag sem áður, þótt þar væri
skarð fyrir skildi.
Þá er hann var kominn yfir
sextugt gekk hann undir upp-
skurð á sjúkrahúsi. Var það eigi
álitin alvarleg aðgerð, en þó fór
svo, að hann fékk æðastíflu og
var hætt kominn, en náði sér
þó aftur að nokkru og átti lengi
í eftirköstum þessa sjúkdóms og
mun ekki hafa náð sama þrótti
aftur og áður hafði einkennt
hann. Nokkrum árum síðar —
1947 — kvæntist hann öðru sinni
norskri konu Kristine Öygaard,
er bjó honum að nýju heimili,
er hann hafði þráð frá fyrri tíð.
Verzlunarfyrirtæki Smiths
dafnaði vel alla tíð, þótt erfið-
leikar heimsstyrj aldarinnar síð-
ari væru miklir.
Hann rak fyrirtæki sitt sem
einkafyrirtæki fram til ársins
1956, er hann breytti því í hluta-
félagið Smith & Norland. Hann
var í stjórn þess fyrirtækis unz
hann fluttist árið 1959 búferlum
með konu sinni og settist að í
Oslo. Reyndist það honum hálf-
gerð útlegð, þótt hann kæmi í
heimsókn hingað öðru hvoru.
Þegar ellin fór að færast yfir,
sem einkum lýsti sér í því að
hann fór að verða gleyminn, þá
flutti hann hingað alkominn
1965 og settist að í Dvalarheim-
ilinu Hrafnistu. Hann hélt líkam-
legri heilsu fram á síðustu mán-
uði.
Með Páli Smith er genginn
einn brautryðjandi íslenzkra
verkfræðinga, sómi sinnar stétt-
ar. Hann var sæmdur heiðurs-
merki íslenzka Fálkans, og var
kjörinn heiðursfélagi í Raf-
magnsverkfræðingafélagi Islands
og í Félagi Raftækjaheildsala.
Hann var áhugasamur félagsmað
ur, þar sem hann tók því, starf-
aði lengi fyrstu árin í stjórn
Verkfræðingafélagsins og í Frí-
múrarareglunni, vel látinn af
öllum sem kynntust honum. Megi
blessun æ fylgja starfi hans og
minningu.
Steingrímur Jónsson.
t
HINN 3. þ.m. andaðist hér í borg
Paul Smith, daginn eftir 86. af-
mælisdag sinn. Paul Smith kom
hingað til lands i hópi hinna síð-
ari norsku „landnámsmanna", er
hér stigu á landi í byrjun aldar-
innar, til að vinna að lagningu
símans frá Seyðisfirði til Reykja-
víkur. í þessum hópi voru marg-
ir harðgerðir dugnaðarmenn og
nokkrir þeirra ílendust hér og
störfuðu áfram sem góðir íslend-
ingar til dauðadags. Sá síðasti úr
þessum hópi, Paul Smith, er nú
fallinn í valinn.
Árið 1908 réðist Smith í þjón-
ustu Landssíma íslands og starf-
aði hjá þeirri stofnun fram til
ársins 1920, en þá stofnar hann
innflutningsfyrirtæki undir eigin
rafni, og hefur innflutning á raf-
magnsvörum.
A þessu sviði er Smith braut-
ryð'jandi og hinn fyrsti er ein-
beitir sér að innflutningi raf-
magnsvarnings. Við þessa verzl-
un sína starfar hann óslitið til
1956, en þá er henni breytt í
hlutafélag, og tekur hann þá i
félag við sig Sverri Norland, raí-
magnsverkfræðing. ' Verzluninni
er gefið nafnið Smith & Nor-
land h/f., og starfar hún síðan
undir því nafni og er Sverrir
Norland forstjóri hennar, Tveir
synir Paul Smith starfa við verzl
unina, þeir Gunnar og Erling, en
þriðji sonurinn er Thorolf blaða-
roaður. ,
Á stríðsárunum síðari gekk
mjög erfiðlega að fá til landsins
ýmsar vörur, þ.. á. m. rafmagns-
vöruri Til að auðvelda þau við-
skipti stofnuðu innflytjendur þá
Innkaupsamband raftækjaheild-
sala og var Paul Smith einn af
stofnendum þess. 3. apríl 1950
stofna sömu innflytjendur Félag
raftækjaheildsala, sem enn er
starfandi, og var Paul Smith einn
af stofnendunum og í fyrstu
stjórn þess félags.Árið 1956 var
hann kjörinn heiðursfélagi fé-
lagsins, í þakklætis- og virðing-
arskyni fyrir störf hans í þágu
þess og brautryðjandastörf hans
við innflutning rafmagnsvarn-
ings.
Paul Smith náði mjög góðum
tökum á íslenzku máli, enda var
hann ljóðelskur og kunni mikið
af kvæðum og vísum. Hann lét
sér ekki nægja að kunna upp-
hafserindin, heldur lærði hann
ljóðin til enda, og varð þess vart
á gleðifundum, þegar sungin
voru íslenzk ljóð. Hann kunni vel
að gleðjast með glöðum, á góðra
vina fundum.
Á efri árum flutti hann um
skeið búferlum til Noregs. Áður
en hann fór héðan, virtist gæta
nokkurrar tilhlökkunar og eftir-
væntingar hjá honum, að setjast
nú aftur að í hinu gamla föður-
landi.
Mér er í minni að ég hitti hann
hér á götu, er hann kom í stutta
heimsókn hingað, eftir skamma
dvöl í Osló. Þetta var í febrúar-
byrjun og var veðrið eins vont
og verst getur orðið, um þetta
leyti érs.
Ég hafði orð á því að ólíkt
skemmtilegra hefði nú verið
fyrir hann að hitta á skárra veð-
ur, en þá var. Þá sagði gamli
maðurinn fast og ákveðið ein*
og hans var vani „Nei, það er
alltaf gaman að koma heim“.
Nú er hann allur og fær að
hvílast heima.
Elessuð veri minning hans.
Jón Á. Bjarnason.
Hugheilar þakkir flyt ég
öllum, sem sýndu mér vinar-
hug sinn, með heimsóknum,
gjöfum og heillaskeytum á 75
ára afmæli minu 3. marz s.l.
Eyjólfur E. Jóhannsson.
Gunnar Ásgeirsson og allir
stéttarfélagar mínir á Vöru-
bílastöðinni Þjót, Akranesi, ég
sendi ykkur öllum mínar
innilegustu þakkir fyrir þá
miklu gjöf er þér senduð mér
heim þann 4. þ. m. í veik-
indaforföllum mínum og bið
ég guð að efla atvinnugrein
ykkar.
Kær kveðja.
Halldór Ólafsson,
Merkigerði 12,
Akranesi.
Þakka innilega samstarfs-
fólki mínu, kunningjum og
tengdafólki, fyrir blóma og
skeytasendingar á sjötugsaf-
mæli mínu 2. marz sl. —
Börnum mínum tengdabörn-
um og barnabörnum þakka
ég af alúð góðar gjafir, mikla
ástúð og fyrirhöfn alla.
Góður guð gefi ykkur allt
til blessunar.
Margrét Sigmunðsdóttir,
Kirkjuveg 34, Keflavík.