Morgunblaðið - 22.08.1967, Síða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. ÁGÚST 1967
SKÓGRÆKT TEKUR TÍMA 0G Þ0L1NMÆDI
Nils Berg, bóndinn frá Þránd-
heimi, sá sem ekkert kvikféð
á. Hann stendur hér hjá tré,
sem hann gróðursetti í fyrri
ferð sinni hingað, árið 1955.
trjiáim, svo að við smelltum
af hienni my.nd við steininn
þar sem á er letrað: „Aust-
mannabrekka. Gróðursett
1949“.
Með ök'kur var Niels Berg,
bóndi frá Trondlheim í Nor-
egi, sem máski komst hvað
bezt að orði, þag.ar við spurð-
um hann áilits um íslenzka
skógræikt, en hann svaraði
þvi til, „að það tæki bæði
tíma og þolinmæði“. En hann
var ákaflíeiga bjartsýnn á
framtíðina, enda er þetta í
annað sinn, sem hann kem.ur
hin.gað til að planta skóg, og
sat nú í Haukadalsihlíðdnm
við hliðina á ungu tré, sem
hann háfði sjálfur plantað
fyrir 12 árum, og nú haifði
svo sannarlega vaxið frá lát-
iili plöntu upp í hið myndar-
legasta tré.
Niels Berg <er bóndi, eins og
áður segir, rétt hjé Þránd-
heirni, en hann stundar ekki
kvirkifjárrækt, heldur hefur
hann 60 hektara landis undir
skógi og aðra 20 hektara í
kornökrum, og það gefur hon
um nægan arð.
Thorn Wittussen, 67 ára
gamaiM maður, sem við rák-
umist á í hópnum, saigðist
'helzt vilja korna til ílslands
árlaga til að taka þátt í skóig-
tæktarstarfinu. Sér væri á-
nægj.a að leggja hér hön-d á
pló'ginn í mterku og þjóðnýtu
starfi.
Ha.nn v-ar elzti þátttakand-
IXIorskt skógræktarfólk
heimsótt í Haukadal
I EINU mesta indælisveðri,
sem yfir okkur hefur komið
hér á Suðurlandi, miðvikudag
inn 17. ágúst, brugðum við
okkur austur í Haukadal til
snæddum með því hádegis-
verð í skála skógræktarinnar
í Kaukadal, áttum stutt við-
töl við einstaka karla og kon-
u.r, sem höifðu br-ugðið sér
A. Bergkirk, fyrrverandi skipstjóri, og Thorn Wittusen, bóndi
og skógareigandi, 67 ára gamall.
Inni í skála Skógræfctarinn,
ar, meðan við sátium þar að
snæðing-i, hittum við fyrir
marun n,okkuð við aldur, Anfin
Berg'kirk að nafni. Hann
Ihafði siglt um öli heimsins
höif hér áður fyrr, sem sfcip-
stjóri á flutninigaskipum. „Við
kamum eiginlega aldrei heim
'til Noregs til að stanza þar“,
eagði þesisi gamU sjómaður,
sem í þetta sinnið bcxm til ís-
lands með flugvél yfir hafið.
Hann lifir nú á eftirlaunum
þar ytra, en (hanm á sinn eigin
skóg, þar sem nóg er af furu,
sitkagreni og þöll. Svo lagig-
ur hann það á sig á gamals
aldrí að ferðast hing.að til
Hauikadals til þess að vinna
með ökklur að gróðlursetningu.
Strax að loknum matnum
laigði fólkið af stað til að
planta nokkrum trjáplönuumt
í viðbót, og þó hafði frétzt
'um það, að ríkisarfans væri
von fyrr en áætlað væri, svo
að það yrði að hafa. fyrra fa.li-
ið á að færa sig í þjóðbún-
inginn.
Við fórum með Einari Sæ-
mundsen oig nokkru af stóg-
ræktarfólkinu upp í Aust-
m.annabrekku, sem svo er
kölluð eftir Norðmönnum,
sem þar gróðursettu fjölda-
mörig tré árið 1949. Þar er
núna fallagur skó-gur. Ein í
hópnum, Björg Stavang, var
svo til jafngömiul þessum
Haraldur ríkisarfi heilsar löndum sinum við Geysi.
þess að spjalla þar við norskt
skógræktarfólk, sem lagt hef-
ur það á sig að koma til Is-
lands og hjálpa okkur að
gróðursetja tré.
Við lögðum af stað árla
morguns og ókum sem leið iá
austur Hellisheiði og áfram
upp Ámessýslu. Alls staðar
var sólskin. Hekla og Eyja-
fjallajökull, ásamt Þríhyrn-
ingi blöstu við manni í austri
í skafheiðríku veðri. Við
Tungufljót stönzuðum við
eilitla stund til að skoða foss-
inn Faxa, sem við hyggjum
að fáir muni þekkja, þvi að
hann er ekki einn þeirra, sem
ferðafólki er boðið að skoða,
en hann er raunar mjög fal-
legur og liggur rétt við veg-
inn, og sannarlega ómaksins
vert að staldra við hann
stundarkorn.
Viið héldumn svo áfrám aust-
ur í Haukadal. Þa-r var blíðia-
logn, hiti og sólskin. Einar
Sæmiundsen skóigarvörður tók
á móti okkur og kynnti okkur
fyrir hiniu norska fólki. Við
hingað til lands til að hjólpa
okkur við að planta skóg, og
meira að sagja höfðu sumir
komið Ihér áður, og fá sig vist
seint fiullisadda á ferðum
hingað.
Þeirra á m'eðal vonu bæði
ungir og aldnir, konur og
karLar, allt fólkið var samt
j'afn einlhuga að starfa að
skóigrækt, allt jafn mikið vina
fólk okkar, og setti það ekki
fyrir sig, þótt vinnudagurinn
væri la.ngur, ef sivo ba-r undir.
Svo bar við, að daginn, sem
við komum austur í Hauka-
dal, var einnig von á ríkiis-
arfa þeirna Norðmanna, Har-
aldi, til Geyisis, og þá klæddi
skó'græiktarfólkið sig í norsika
þjóðíbúninga til áð faigna
rikisarfa sínium.
Við .spurðum það að því,
Ihvorit það hefði séð hann
fyrr, en svo var ekki. Það var
þessi íslandsferð, sem veitti
því það tækifæri, og það vir.t-
ist mjög ánægt með þa.nn þáifit
í íslandsdvöldinni að þessu
sinni.
Björg Stavang frá Florö, 19 ára gömul við steininn í Aust-
mannabrekku í Haukadal (Lj ósmyndir Mbl.: Fr. S.)
Hópur Norðmanna og íslendinga í Austmannabrekku. Talið
frá vinstri: Revheim, Sigurður Skúlason, Einar Sæmundsen,
Björg Stavang, Frithjov Pedersen, Ingeborg og Othar Hvoslef
og Nils Berg.
en þa.r, en þó ekfci ólík, og
þegar hann sæi vöxtinn á
grenitrjiánum t.d. 'hérna í
Hauikadal, væri hann ekki í
vafa um, að hér myndi vaxa
upp nytjas'kóigur innan tíðar.
Auðvitað tæki það allt tirna,
en til dæmis um næstu alda-
mót, en til þeirra tiímamarka
væru ekki mörg ár á mæU-
kvarða skógræktar, væri hann
vi/ss um, að hér væri vaxinn
upp skóg'ur, sem yrði til mik-
illa nytja.
Sij'álfsagt væri það miism.un-
andi hér eins og í Noretgi,
hvar hægt væri að rækta skóig
með árangri, og færi það etftir
landúlagi og legu staðarins.
Við mikið til hin sömu
vandamál væri að glíma í
Noregi og hér. Hér hefur
birikiskógum verið eytt með
sífell'dri sauðfjárlbeit um alda
raðir. Og þótt birkikjarrið,
sem þannig hefiur verið eyði-
la.gt, sé kræklótt, og seint tak-
ist að gera úr því beinvaxnar
hrilslur aftiur, skapar það á-
kjósanlegt skjól fyrir nýjar
plöntur, j.afnt fyrir beinvaxn-
ar birkiplöntur af góðum
stofni, eins oig igreni, furu og
lerki.
Hvoslief fyikissfcó'græktar-
stjóri sagði að lotoum, að öill
skógrækt tæki tím.a, og
reyndi sj'állfisagt á þolinmiæði
Framhald á bls. 12
inn í hópnuim. Skóigræktar-
fólkið, sem starfaði í Hauka-
dal er úr öllum fylkjium Nor-
egs. Uppi í Austmanna.brefcku
hittum við Otlhar Hvosilef,
og konu hans, Inigebongu, en
hann er fyLkiiSiskógrækta'r-
stjóri á Jaðri, en var áður í
Troms. Við spurðum han.n á-
lits um íslenzka- skógrækt og
hvort hún .stæðist samanburð
við skóigræfct í Noregi.
Hivoslef svaraði, að skil-
yrði væru auðvitað önnur hér
Revheim hjá greniplöntu, sem
hann gróðursetti siðast í Aust-
mannahrekku, 1961.