Morgunblaðið - 25.08.1967, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 25. ÁGÚST 1967
María Ágústsdóttir
biskupsfrú, Möðru-
völlum — Minning
F. 30. jan. 1904. D. 18. ágúst 1967
IHVERSU margir hala ei liíað
undur dýrðar og dásemda vor-
og sumarmorgunsins í Eyjafirði,
þegar fjörðurinn lygn og merl-
aður morgurisól mætir auga
áhorfandans. Austán fjarðárins
rís Kaldbakur þungur og þög-
ull í morgunmóðunni. Að vest-
an Sól'arfjiall í purpuradýrð. í
suðri Súlur, sem brosandi eng-
ill til verndar og fagnaðar, og
vestar í afdalnum Hraundrang-
ar, sem teygja tur.na sína til
himins. Undursamlega dýrlegt
umhverfi, gróin tún og grænar
engjar og bóndabýlin vernduð
af vættum fjarðarins úr öllum
áttum.
En skjótt getur sól brugðið
t
Móðir mín,
Filippía Bjarnadóttir
andaðist að morgni 24. ágúst.
Fyrir mína hönd og systkina
minna.
Katrín Þorbjörnsdóttir.
t
Útför
Sigurðar Guðmundssonar,
Miðtúni 7, Keflavík,
verður gerð frá Keflavíkur-
kirkju laugardaginn 26. ágúst
kl. 14.
Dagmar Sigurðardóttir,
Friðjón Þorleifsson,
Ester Guðmundsdóttir,
Sakarías Hjartarson.
sumri. Hanstsortinn leggsit að,
norðan byljir næða um vetur,
haglhríðin lemur gluggarúðurn-
ar. Ofsi og kafald, sem kallar á
þrótt og þor þeirra, sem lifa þar
lífinu, ögrandi og krefjandi í
senn. Þannig er Eyjaifjörður, dýr
legur — fagur, stórbrotinn, en
trylltur á stundum.
Þarna fæddust og lifðu sikáld-
in, kváðu um ástir og unað, sæld
og þraut fólksins, baráttu, þol-
lyndi og kjark. í þessu um/hverfi
risu höifuðbólki Laufás að aust-
an, Möðruvéllir í Hörgárdal að
vestan, höfuðbólið sem var
þekkt sem amtmannssetur, skóla
setur, prestssetur og nú sem
biskupssetur. Þangað horfðu
margir heim í rás áranna, Mkt
og til Hóla forðum. Og þarna
beið eftirsóttur vettvangur ungra
manna og húsfreyja til starfs og
athafna.
Og enn reis sá dagur að ungs
manns var þörf, til starfs og
áhrifa. Möðruvallaklausturs-
prestakall var auglýst laust til
umsóknar. Möðruvellir voru
prestssetrið. Ungur glæsilegur
guðfræðingur sótti um presta-
kallið, kom, sá og sigraði og var
honum veitt embættið hinn 13.
dag maámánaðar árið 1928.
Nokkrum dögum síðar gekk
presturinn að eiga heitmey sína,
t
Maðurinn minn, faðir okk-
ar og tengdafaðir,
Magnús Möller,
málarameistari,
verður jarðsunginn laugar-
daginn 2<6. þ. m. kl. 10,30 frá
Fossvogskirkju. Blóm vin-
samlega afþökkuð en þeim
sem vildu minnast hans er
bent á líknarstofnanir.
Þuríður Möller,
börn og tengdabörn.
t
Maðurinn minn, .faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
Kristinn Sigurðsson
verkamaður,
sem andaðist 16. þ. m. verð-
ur jarðsunginn frá Fossvogs-
kirkju mánudaginn 28. ágúst
kl. 1,30. Bióm afþökkuð.
Fjóla Jónasdóttir,
Sigríður Kristinsdóttir,
Helga Kristinsdóttir,
Salóme Kristinsdóttir,
tengdasynir og barnbörn.
t
Eiginmað'ur minn og faðir,
Ólafur Gunnarsson,
Óðinsgötu 23,
verður jarðsunginn frá Foss-
vogskirkju, þriðjudaginn 29.
ágúst kl. 10,30 árdegis. Blóm
og kranisar vinsamlega af-
þakkaðir, en þeir sem vilja
minnast hans, láti Krabba-
meinsfélagið njóta þess. At-
höfniinni í kirkjunni verður
útvarpað.
Fyrir mína hönd og annarra
vandamanna.
Margrét Alberts og
Ágúst Ólafsson.
t
Þökkum innilega auðsýnda
samúð og vinarhug við andlát
og jarðarför mannsins míns,
föður okkar og tengdaföður,
Guðmundar Sveinssonar.
Sigurborg Þorvaldsdóttir,
böm og tengdabörn.
t
Þökkum auðsýnda samúð
við fráfall og jarðarför
Erlendar Jónssonar,
Brekkuborg,
Fáskrúðsfirði.
Jóhanna Jónsdóttir og
börn hins látna.
t
Þökkum innilega auðsýnda
samúð við andlát og jarðarför
Ingibjargar Pálsdóttur.
Gísli Ágústsson og dætur,
foreldrar og systkin
hinnar látnu.
og förin hófst brátt til hinna
nýju heimkynna, MöðruvaUa í
Hörgárdal. Þessi prestshjón voru
síra Sigurður Stefánsson og
María Ágústsdóttir, bæði Reykja
víkurbörn, bekkjarsystkini og
samstúdentar frá Menntaskólan-
um í Reykjavík. Og startfið hófst.
Hin glæsilegu hjón urðu prýði
staðarins. Kirkjuklukkuxnar óm-
uðu við tíðagerðir hins unga
prests. Leið margra lá heim að
Möðruvöllum, þar sem hin unga
prestsfrú setti sinn svip á stað-
inn, vel menntuð, glæsileg og
elskuleg.
Þannig liðu árin og vegur
staðarins óx í umsjá hinna un.gu
prestshjóna. Dýrð Eyjafjarðar
ljómaði um staðinn, sem fyrr.
Vættir fjarðarins vernduðu
höfuðbólið. Húsfreyja staðarins
skilaði sínu hlutverki með sóma,
presturinn dáður og elskaður.
Lífið brositi sannarlega við
presthjónunum á Möðruvöllum.
Og vegur þeirra óx. Prestssetrið
varð prófastssetur, og loks hin
síðustu starfsár, biskupssetur.
All't þetta þróunarskeið í lífi
prestshjónanna á Möðruvöllum,
þekbti ég náið, sem samstarfs-
maður og einn af prestum pró-
fastsdæmisins. En fyrst og
fremst þekkti ég hjónin, sem
þarna bj-uggu, þau frú Maríu og
síra Sigurð. Þau urðu vinir okk-
ar, og margar ljúfar minningar
á ég þá samfundir urðu. Frú
María hinn elskulega hústfreyja
þá Möðruvellir voru sóttir
heim. Og elskuleg og skemmti-
leg þá hún fylgdi manni sínum
og dvaldi ásamt honum á heim-
ili okkur í Ólafsfirði. Skuggi féll
aldrei á vináttu okkar þá ára-
tugi 'sem við áttum samstarf þar
nyrðra. Þafcklæti mitt og bjartar
minningar geymi ég ávallt í
þeirra garð. En skjótt getur sól
brugðið sumri. Ertfiðleikarnir
koma stundum óboðnir. Heimili
þeirra varð eldinum að bráð.
Þá stóð húsfreyjan sem hetja við
hlið manns síns. Heimilið varð
brátt byggt upp aftur, fegurra
en fyrr. Og enn líða árin. Sólin
brosir að nýju yfir Möðruvalla-
stað. En meinleg örlög liggja
dulin í rás áranna og bíða síns
tíma. Presturinn sem nú er orð-
inn biskup Hólastiftis, missir
heilsuna. Starfsgetan þverr.
Hver má ei skilja hvað hér er
að gerast. Síðustu árin urðu því
erfið á Möðruvöllum. En etf til
vill skildu menn þá bezt, hvílík
ihetja frú María var þá. Með óbil-
andi kjarki stóð hún við hlið
mannsins sem thún ung var getf-
in, allt til hinztu stundar, að
hún sjálf f.éll í valinn. Það er
erfitt að vera húsfreyja á höfuð-
bóli, en enn erfiðara að varð-
veita kjark og þor og láfstrú þeg
ar erfiðleikar sjúkdóms og
másike vonleysis herja á heim-
ilið. Frú María var þarna hetjan,
og dó sem hetjan sem skyldi sitt
hlutverk.
Þetta eru aðeins fátækleg
minningarorð um gamla og nýja
vináttu í garð frú Maríu og
þeirra hjóna, nú þegar hún er
öll, sem við kveðjum hér í dag.
Eins og mislyndi Eyjafjarðar
krefsit karlmennsku, þors og þol-
lyndis af börnum sínum, þannig
krefjast mótlæti og þrautir
harms og trega hins sama af
þeim, sem þannig eru sóttir
heim.
Og þá skeður svo oft ,hið mikla
úndur, sem við svo otft ekki
skiljium, en fáum að lifa, að
Guð leggur Ifkn með þraut. Ég
trúi að þannig rætist í Ufi þeirra
er hér harma og sakna.
Við ihjónin kveðjum þig frú
María, þökkum þér allt gott í
okkar garð, biðjum ástvinum
þínum sem eftir lifa blessunar
Guðs, í harmi og trega, Biskups-
frúin á Möðruvöllum er oss
horfin yfir móðuna mikliu. En
dýrð Guðs sólar skín enn yfir
Möðriuvöllum, heimilinu sem
fnú María elskaði. Ég veit að
geislar hinnar sömu sólar munu
signa gröf hennar, sem borin er
til moldar hér í dag, hennar
sem lifði hér æskuárin otg hvarf
atftur hingað sem hin lítfsreynda
kona.
Ingólfur Þorvaldsson.
t
FRÚ María Ágústsdóttir, kona
séra Sigurðar Stefánssonar
vígslubiskiups lézt hér í bæ þ.
18. þ.m. eftir þungbær veikindi
síðustu mánuði. Sjúkleiki henn-
ar virtist þó ekki vera með þeim
hætti að vinir hennar teldu
ástæðu til að óttast þessi enda-
lok svo skjótt, enda hafði María,
ekki sizt á síðustu árum, eftir
að maður hennar varð að þola
alvarlegan heilsubrest, sýnt
framúrskarandi þrek og lifs-
kraft, sem við vonuðum að
mundi endast henni lengi enn,
Nú, við fregnina um lát henn-
ar, veit ég að fleirum muni fara
sem mér, að á hugann sæki
minningar frá löngu liðnum ár-
um, Ekiki sízt munu þeir sem
áttu með þeim hjónum samleið
í skóla minnast þess enn atf hve
miklum iinnileik og alvöru þau
bundust tryggðum þá þegar.
Hvort um sig gerði áhugamál
'hins að sínum, enda munu mörg
þeirra hatfa fallið saman sjáltf-
kratfa, svo sem áhugi þeirra á
skáldskap og bókmenntum og
yndi þeirra af fróðleik og sam-
ræðlum um rök tilverunnar. Sig-
urður var snemma á skólaárum
sínum ráðinn í að nema guð-
fræði og gerast prestur. Einnig
að þvl takmarki hans kepptu
þau með sam'stiHitum hug. Þeg-
ar leiðir flestra skilur, að end-
uðum skiólaárunum, gátu þau
þess vegna haldið ferðinni áfram
saman, og hafa gert þar til nú
að þeim er ekki lengri samtfylgd-
ar auðið. Og ég veit ekki betur
en að ást þeirra og samhugur
hatfi jafnan haldizt óbreytt í
blíðu og stríðu.
En skólaárin eru ekki ævi-
saga manns, eða a.m.k. ekki
nema fyrsti þáttur hennar og
otft sá glaðværaisti og áfhyggju-
minnsti. Síðan tekur starfið við.
Þegar að loknu embættisprófi
var séra Sigurður kosinn prest-
ur að Möðruvöllum í Hörgárdal.
En þaiu hjón settust ekki á
Möðruvelli aðeins sem prests-
hjón, heldur settu þau á þessu
forna merkissetri rausnarbú,
hófu umbætur á jörðinni, slétt-
un túna, nýrækt og ýmsar nyt-
samlegar framkvæmdir aðrar.
Þótti mörgum á sannast að hér
væru efcki komnir tveir róman-
tískir unglingar úr Reykjavik
heldur tvær dugandi manneskj-
ur sem kunnu full skil á veru-
leik og starfi. Prestsstörf séra
Sigurðar og félagsmálastörf fyr-
ir sveit og sýslu voru umsvifa-
mikil og fóru vaxandi. Má þvi
nærri geta að hlutur faúsmóður-
innar hetfur verið ósmár að
stjórna svo stóru heimili, auk
þess sem María fylgdiet ávallt
af alúð með embæittkstarfi
manns síns og studdi hann í því.
Mér ér því fullljóst að hústfreyj-
an á Möðruvöllum, í hátt á
fjórða tiug ára, verður langt írá
því fullsæmd *af nokkrum fátæk-
legum orðium mínum um lífs-
starf hennar, og þótt þau yrðu
fleiri, enda átti þetta ekki að
verða ævisaga.
Ég S'krifa þessar fáu línur til
þess að kveðja mín.a gömlu vin-
korau og skólasystur, og eigin-
konu míns góða vinar, o.g þakka
henni fyrir trygga vináttu við
mig og seinna konu mína og
fjölskyldiu. Við fráfall góðs vin-
ar hugleiðir maður oft ýmislegt,
sem maður annars lætur liggja
á milli hluta. Hvað var það í
fari hans sem laðaði mann að
honuim? Sumt af því er óútskýr-
anlegt, annað skiljanlegt. María
var ekki hversdagsmanneskja
með lítilli sfcapgerð. Hún var
geðrík kona með örar tilfinning-
ar. Ég h-eld að Ihún hafi ekki
getað gert sér upp vingjarnlegt
viðmót við þann sem var henni
ógeðfelldur. Aftur á móti gat
hún verið óviðjafnanlega hlý og
indæl við þá sem hún hafði mæt
ur á. Slíkt skaplyndi veldur
sjálfsagt þeim sem það hefur
oft erfiðleikum. En hverju er
éfcki fórnandi fyrir það eftir-
mæli að hafa verið falslaus og
sannur?
Ég sandi æskuvini mínum
einlægar samúðarkveðj'ur mínar
og fjölskyldu minnar. Ég veit
hve mikið hann hefur misst. En
ég veit líka að börn hans muni
skilja söknuð hans, sem er einn-
ig þeirra söknuður, og styðja
hann atf afaíð og ástríki eins og
þau hatfa gert síðan harnn sjáltf-
an brast beilsa og nú við frátfall
móður sinnar.
Þ. Ö. Stephensen.
t
f DAG er til moldar borin frú
María Ágústsdóttir, eiginkona
Sigurðar Stefánssonar, vígslu-
biskups að Möðruvöllum, Er nú
hnigin í valinn glæsileg kona,
sem lengi stjórnaði einu mesta
búi Norðurlands, Möðruvöllum,
sem í sögu þjóðarinnar er jafn-
an tengt stórmennum, þjóðkunn-
um athafnamönnum, mennta-
mönnum og ekki sizt Möðruvalla
skóla, sem lengi var í senn
mennta- og höfðingjasetur
nyrðra.
María fæddist í Kaupmanna-
höfn 30. janúar 1904, en fluttist
þegar á unga aldri til íslands.
Hún var alin upp á ágætu
heimili, en þar vorU þau Ágúst
Jósefsson, heilbrigðisfulltrúi og
Pauline kona hans sem voru þjóð
kunn sæmdarhjón, og er Ágúst
enn á lífi. Hún menntaðist hér
og giftist, en ól síðan allan ald-
ur sinn hér á íslandi og bjó á
Möðruvöllum unz fyrir einu ári,
að þau hjón fluttust til Reykja-
víkur, er sr. Sigurður brá búi.
Ekki er alttaf nauðsyn, að
löng kynni kenni manni að
þekkja persónuleika og svo varð
um okkur Maríu. Við fyrstu
kynni sýndi hún, a8 í
henni bjó í senn menrat-
un ,skap og glæsimennska.
Hún var stúdent 1924 ásamt
manni sínum, vel lesin og kunni
vel að nýta þann lærdóm er
lífið kenndi henni. Möðruvellir
eru í þjóðbraut og þangað
streymdi jafnan miikill fjöldi
kunnugra og ókunnugra. Hið
stóra bú og hin mikla umsýsla
húsmóðurinnar sýndi glöggt, að
hér fóru saman höfðingslund og
reisn, enda rak maður hennar
um skeið ekki aðeins stórbú held
ur og mannmargt heimili þar
sem gestagangur var tíður og
umsvif prestverka mdkil. Stóð
t
Innilegar þakkir fyrir sýnda samúð og vináttu, vegna
andláts og útfarar móður okkar, tengdamóður og ömmu
ÁSLAUGAR BENEDIKTSSON
Ingilcif Bryndís Hallgrímsdóttir, Gunnar Pálsson,
Sjöfn Kristinsdóttir, Björn Hallgrímsson,
Erna Finnsdóttír, Geir Hallgrímsson,
og barnabörn.