Morgunblaðið - 08.12.1968, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. DES. 1968
■Úifcgeíandi H.f. Árvafcuir, Reykjavlk.
FxBmfcvæmdiaatj óri Haraldur Svemsaon.
■Ritstjórai' SigiurSur Bjarnaaon frá Viguir.
MatlMas JToíianrLesisten.
Eyjólfur Konráð Jónssioa.
Ritstj ómarfulltr.úi Þorbjöm Guðmundssoib
Fréttaisitjóri Bjiörn Jólhannsson!.
Auglýsingastj óri Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgneiðsla Aðalstræti 6. Sími 10-löð.
Auglýsingar Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
Ájsifcriiftargj'ald fcr. IB'O.Oö á miánuði innanílands.
í lausasölu kr. 10.00 eintakið.
GÓÐUR KENNÆRÍ,
BRÉZNEV
íslendingar gera sér æ betri
grein fyrir þeirri sérstöðu
sem land þeirra hefur í þeim
átökum, sem nú eiga sér stað
í heiminum. Þeir eru vopn-
laus þjóð á hernaðarlega mik-
ilvægum — og þar af leiðandi
-hættulegum slóðum. En
vegna farsællar forystu tóku
þeir upp þá stefnu að kasta
hlutleysinu fyrir borð og ger-
ast aðilar að Atlantshafsbanda
laginu, tryggustu stoð til varn
ar lýðræði vestrænna ríkja.
Þegar við gerðumst aðilar
að Atlantshafsbandalaginu,
urðu um það allmikil átök
eins og margir enn muna, og
reyndu kommúnistar með of-
beldi að hindra þingræðis-
lega afgreiðslu þess máls.
Nú hefur tíminn talað.
Reynslan hefur skorið úr um
að Atlantshafsbandalagið hef
ur ekki brugðizt skyldu sinni,
heldur slegið skjaldborg ut
lönd þau, sem það á að verja
ísland hefur áreiðaniega not-
ið góðs af því. Ekkert land-
•«nna, sem eiga aðild að At-
lantshafsbandalaginu, hafa
lent bak við járntjaldið á
þeim erfiðleika og rósturtím-
um, sem gengið hafa yfir
Evrópu, síðustu vikur og
mánuði- Þeir eru margir a.m.
k. í V-Þýzkalandi, sem eru
sannfærðir um, að Rauði her-
inn hefði ekki stanzað við
landamæri Þýzkalands og
Tékkóslóvakíu, ef V-Þýzka-
land hefði ekki átt aðild að
Atlantshafsbandalaginu.
Nú er svo komið áð iiiarg-
ir, sem áður voru í v°. fa um
Atlantshafsbandalagið og það,
hvort við ættum að gerast
aðilar að því, eru styrkustu
stuðningsmenn þess. Það
vakti athygli nú í vikunni,
þegar Björgvin Kristjánsson
í Bolungarvík skrifaði grein í
Morgunblaðið og segir um af-
stöðu sína til NATO:
„Ég hef alltaf verið á móti
NATO og hersetu á íslandi.
Ég hef talið að það væri eng-
in vöm, nema síður væri. Ef
einhver hefði sagt mér að
þessi skoðun mín myndi breyt
ast, þá hefði ég mótmælt því-
En nú hefur það gerzt.
* Svo fljótt hef ég lært að
meta þetta bandalag, að ég
er mjög undrandi.
Nú er það orðið svo, að
það mundi gleðja mig að geta
lagt eitthvað af mörkum til
að styrkja það. En ég veit að
menn verða ekki undrandi
þegar þeir heyra hver var
minn afburða kennari, en
hann heitir Bréznev og býr
í Moskvu“.
En Bréznev og aðrir oddvit-
ar kommúnismans í heimin-
um hafa áreiðanlega kennt
fleirum en Björgvini Krist-
jánssyni að meta Atlantshafs-
bandalagið. Þeir eru margir
á íslandi nú, sem styðja At-
lantshafsbandalagið, en gerðu
það ekki í upphafi. Þess ber
að minnast, að Hannibal
Valdimarsson lýsti því yfir á
fundi með stúdentum ekki
alls fyrir löngu, að hann
mundi ekki greiða atkvæði
með úrsögn íslands úr At-
lantshafsbandalaginu, eins og
málum er háttað í heiminum.
LOFAR GÓÐU -
EN BETUR MÁ,
EF DUGA SKAL
CJvo virðist sem umræðurn-
^ ar um skólamálin und-
anfama mánuði hafi haft
veruleg áhrif. Ber að fagna
því. Enda þótt öllum sé ljóst,
að kennslutilhögun og
fræðslukerfi verði ekki breytt
á skömmum tíma, eru nú flest
ir að vakna til meðvitundar
um að nauðsynlegt er að gera
á hvoru tveggja verulegar
breytingar til þess að nám ís-
lenzkrar skólaæsku komi að
sem beztum notum. Þó að um
ræðumar verði ekki til ann-
ars en að ýta við forustumönn
um í skólamálum, hafa þær
meiri áhrif en jafnvel hinir
vantrúuðustu þorðu að gera
sér vonir um. Vonandi halda
þessar umræður áfram, og
mun Morgunblaðið fylgjast
rækilega með þeim.
Nýlega birtist hér í blað-
inu grein eftir formann Lands
prófsnefndar um breytingar á
tilhögun landsprófs, þar sem
kveður við sanngjarnan og nú
tímalegan tón. Formaður
Landsprófsnefndar hefur á-
huga á því að skyggnast inn í
framtíðina af raunsæi en láta
ekki gamlar kreddur verða
sér og nefnd sinni — og þá
ekki síður íslenzkri skóla-
æsku til tjóns og trafala. And
inn í grein hans lofar góðu.
Hann segir m.a. um próf,
að „talið hefur verið að próf-
in sjálf séu ekki eins víðtæk
og hámákvæm mælitæki og
margir töldu . . • “ Og enn
fremur: „Það eitt, að skóla-
kerfi skuli hafa lagt að baki
rúma tvo áratugi, segir ekk-
ert um það, hvort skólakerf-
ið er betra en önnur hugsan-
leg kerfi, það getur verið
%asrJ^
UTAN ÖR HEIMI
Hungurdauðinn bíöur 750.000
manns í Biafra í jólamánuðlnum
SVO virðist sem jólamánuð-
urinn ætli að verða ofboðsleg'
ur harmleikur fyrir sveltandi
íbúa Biafra. Áður en árið 1969
gengur í garð munu 750.009
manns biða hungurdauða, ef
núverandi hjálparaðgerðir
verða ekki auknar. Þessi tala
er höfð eftir sjálfum fram-
kvæmdastjóra hjálparstarf-
seminnar í Biafra, hollenzka
lækninum Herman Middel-
koop. Þá má gera ráð fyrir
því, að mikill hluti þeirra 7
millj. manna, sem Iboaþjóðin
telur, deyi á næstu mánuð-
um, ef vopnahlé kemst ekki
bráðlega á. Dauðinn bíður
fyrst og fremst barna undir
10 ára aldri og þungaðra
kvenna.
Þessar tölur hafa samt. mjög
örvandi áhrif til aukningar
hjálparstarfseminni. í skýrslu
þeirri, sem Middel'koop hefur
samið, gerir hann grein fyrir
því, hve margiir talið er, að
hafi dáið.
Júlí: 186.000. Ágúst: 310.000.
September 360.000. Október
200.000.
Lækkun dánartölumnar í
október er talin eiga rót sína
að rekja til uppskerunmar í
haust. Vegna hennar var unnt
að láta í té 560.000 máltíðir
daglega, en þrátt fyrir það
létu 200.000 manns lífið.
En uppskeruibirgðir Biafra
af landsvæði, sem er á stærð
við Fjón í Danmörku, eru nú
á þrotum tveimur mánuðum
síðar og íbúarnir, sem eru yf-
Sveltandi börn í Biafra.
ir 7 millj., verða nú að reiða
sig á loftbrú neyðanhjálpar-
innar sem eina möguleikann
á því að geta haldið l'ífi. Frá
Sao Tome er flogið með um
100 tonn af matvælum og lyfj-
um til Biafra á hverjum degi,
en þegar þessu er deilt á milli
7—8 millj. manns, verður sá
skammtur, sem kemur í hvers
hlut, óhugnanlega lítill.
— Það er enginn vafi á því,
a'ð þessi aðs'toð kemur að
gagni, en það verður að auka
hana og ;hún skal verða aukin,
sagði Thyge Troelse fyrir
skömmu, en hann er skrif-
stofustjóri við neyðarhjiálpar-
stofnun dönsku þjóðkirkjunn-
ar. Jólin verða óhugnanleg
öllum þeim, sem að neyðar-
hjálpinni s-tarfa, ef spá Midd-
elkopps rætist.
Samkvæmt skýrslu hol-
lenzka læknisins eru það eink
um börn á aldrinum frá því
að vera á móðurfbrjósti fram
til bvegigja ára, er deyja hung-
urdauðanum. Heldur hann
því fram ákveðið, að um 40%
nýfæddra barna í Biafra muni
aldrei ná þeim aldri.
En líkurnar á vopnahléi í
bráð virðast fara minnkandi.
Biafraiher fær nú meiri vopn
frá Frakklandi en áður svo
og tæknilega aðstoð og her
samibandsstjórnar Nigeriu eyk
ur einnig á vopnabirgðar sín-
ar eftir mætti, ef svo færi, að
brezka stjórnin og ríkisstjórn-
ir annarra Vesturlanda
myndu hætta að láta henni í *
té vopn.
Á gíðustu vikum -hefur sam ^
bandsstjórnin tekið upp á því
að fara eins' að og stjórnin í í
Biafra og kaupa vopn af leyn-i
legum vopnasölum í Evrópu. \
Þá er sambandsherinn einnig
byrjaður á því að kaupa vopn )
— ekki eingöngu fl-ugvélar ^
eins og til þessa — aif Rússum. i
Þannig mun samiban-dsstjórn- /
in verða í þeirri aðstöðu að I
geta útvegað vopn han-da her 1
s'ínum, ef Bretar bönnuðu í
vopnasölu þangað. Rússnesk ;
efnahagsmálanefnd, sem nú er t
í heimsókn í Nigeriu, hefur \
verið hlaðin m.ikl-u lofi þar á í
ferðalagi sínu um landið. Hef-
ur þessa orðið einkum vart í
Norður-Nigeriu, þar sem íbú-
arnir eru aðallega múhameðs-
trúar.
I HLIBSKJÁLF á Laugavegi
hefst í dag samsýning sjö mynd-
listarmanna. Eru það þeir lista-
menn, sem sýnt hafa í Hliðskjálf
á þessu ári, auk tveggja annarra,
þeirra Kára Eiríkssonar og Pét-
nr Friðriks. Forstöðumenn Hlið-
skjálfs hafa í hyggju að taka
upp þann sið, að listamennirnir
sem komið hafa þar fram á
hverju ári endi það með sam-
eiginlegri jólasýningu.
Listamennirnir, sem sýnt hafa
í Hliðsikjálf og kiorna nú fram,
eru: Benedikt Gunnarsson, Helga
Weisshappel, M-aignús á Árnason,
Sveinn Björnsson og Vigdís
Kristjánsdóttir.
Á sýningu þessari eru 47 verk,
og er verð þeirra frá 2500 kr.
upp í 75 þús. krónur. Sú ný-
breytni er á þessari sýndngu, að
um leið og myndir seljast, hverfa
þær af sýningunni og nýjar fylla
skarðið.
Sýningin verður opin daglega
frá kl. 2—10 til miðnættis á
Þorláksmessu.
betra, álíka gott, lakara. Þetta
er athugunarefni. Þær laus-
legu og skammt komnu athug
anir, sem gerðar hafa verið á
þessum málum á íslandi,
benda til þess að breytinga-
þörf skólastarfs og skólakerf-
is sé ærin. Því eru nú fyrir
hugaðar nokkrar takmarkað-
ar breytingar, m.a. á tilhög-
un landsprófs miðskóla“. —
Og ennfremur segir hann að
merkilegt sé „að nú vaxi jafnt
og þétt skilningur kennara,
menntastjómenda, nemenda
og alls almennings á því, hve
nauðsynlegt er að vinna sam-
an að því að sveigja skóla-
starf að nútímakröfum. Enda
verður því ekki trúað að ó-
reyndu, að kennarar reyni að
þvergirða fyrir framkvæmd
þeirra breytingatilrauna, sem
fyrirhugaðar eru á landsprófs
tilhögun. Það væri sannar-
lega dapurleg venjufesta, ef
reynt yrði — áður en breyt-
ingarnar eru prófaðar — að
stöðva þannig stigþréun
menntakerfis á tækniöld“.
Grein Andra ísakssonar lof
ar góðu. En betur má, ef
duga skal.