Morgunblaðið - 11.02.1969, Qupperneq 1
28 síður
34. tbl. 56. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 11. FEBRUAR 1969
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Vesturveldin mótmœla ferðatakmörkunum A-Þjóðverja:
Sovétríkin bera alla ábyrgð í því máli
Yfirmaður Varsjárbandalagsins í skyndiheimsókn í A-Berlín
Bonn 10. febr. NTB. AP.
BANDARÍKIN , Bretland og
Frakkland birtu í dag orðsend
ingu, þar sem segir, að ráðstaf-
anirnar, sem Austur Þjóðverjar
hafa gripið til um ferðalög Vest
ur Þjóðverja til V-estur Berlín-
ar, eigi sér enga stoð í neinum
samningum um Berlín. Vert sé
og að gefa því gaum, að það
séu Sovétríkin en ekki Austur
Þjóðverjar, sem beri ábyrgð á
því, hvort umferð haldist óhindr-
uð og opin til Vestur Berlínar.
f orðsendingunni segir jafnframt
að samráð hafi verið haft við
hemámsveldin þrjú í Vestur
Berlín, áður en var ákveðið, að
kjörmannaráðið kæmi saman þar
í borginni til að kjósa forseta
Vestur Þýzkalands.
Það voru ambassadorar ríkj-
anna þriggja í Bonn, sem gáfu
út nefnda yfirlýsingu og kváð-
ust þeir og vilja vekja athygli
á því að kjörmannaþing hefði
þrisvar áður komið saman í
Vestur Berlín án þess að til
vandræða drægi.
Þær fréttir bárust frá Austur
Berlín í dag, að yfirmaður her-
afla Varsjárbandalagsins, Ivan
Jakobosky, hershöfðingi og að-
stoðamtanríkisráðherra Sovét-
ríkjanna, væri kominn í óvænta
heimsókn til Austur Berlínar.
Talsmaður sovézka sendiráðs-
ins þar sagði, að heimsóknin
stæði í sambandi við þau vanda
mál, sem hefðu komið upp, en
annað hefur ekki verið sagt um
komu hershöfðingjans.
Talsmaður vestur þýzku stjóm
arinnar Gunther Di-ehl lýsti í
kvöld ánægju með orðsendingu
Vesturveldanna þriggja, og sagði
að hún væri skýr og skorinorð
og það hefði úiikla þýðingu,
hversu fljótt hún hefði verið
birt.
Blaðafulltrúi Nixons Banda-
ríkjaforseta, Ziegler sagði í dag,
að Nixon væri staðráðinn í að
breyta í engu áformum sínum
um að koma til Vestur Berlínar
á Evrópuferð sinni, Ziegler sagði
að forsetinn styddi heilshugar
yfirlýsinguna sem ambassadorar
Vesturveldanna gáfu í Bonn í
dag.
Það var á sunnudag, sem aust
ur þýzka stjórnin tilkynnti, að
frá og með næsta laugardegi
fengju vestur þýzkir hermenn,
svo og meðlimir kjörmannaráðs-
ins ekki að fara landleiðina tid
V.-Berlína né þaðan. Var þetta
talinn mótleikur við ákvörðun
vestur þýzku stjórnarinnar að
láta kjósa forseta Vestur Þýzka
lands í borginni þann 5. marz
n.k. Því verða kjörmennirnir,
sem eru 1.036 að tölu að fara
flugleiðis til borgarinnar, en
fréttaritarar benda á, að flestir
hefðu sjálfsagt gert það hvort
eð var. Hins vegar munu Aust-
ur Þjóðverjar með þessum ráð-
stöfunum geta tafið um-
ferð til Vestur Berlínar, eins og
þeim þóknast.
Moskvublaðið Pravda segir í
dag að hinar nýju reglur um
ferðir til Vestur Berlínar, hafi
verið óhjákvæmilegt svar við sí
felldum hefndarráðstöfunum
Vestur Þjóðveirja. Fréttaritari
Pravda í Austur Berlín segir, að
ákvörðunin sé í samræmi við þá
Framhald á bls. 10
Stjórnarfrumvarp á Alþingi:
UM YFIRRÁÐARÉTT YFIR LAND-
GRUNNINU 0G AUÐÆFUM ÞESS
— Vaxandi tœkni gerir kleift að vinna auðlindir landgrunnsins
— Landgrunnssvœðið nemur 115 þúsund ferkílómetrum
miðað við 200 metra dýpi
í GÆR lagði ríkisstjórnin
fram á Alþingi frv. um yfir-
ráðarétt íslenzka ríkisins yfir
landgrunninu umhverfis ís-
land og eru helztu atriði frv.
þessi:
-A íslenzka ríkið á fullan og
óskoraðan yfirráðarétt yf
ir landgrunni íslands að
því er tekur til rannsókna
á auðæfum landgrunnsins
og vinnslu og nýtingu
þeirra. Öll slík auðæfi
eru eign íslenzka ríkisins.
'A' Akvæði þessi ná til allra
þeirra jarðefna, fastra,
fljótandi og loftkenndra,
sem finnast kunna í ís-
lenzka landgrunninu og
allra annarra auðæfa
þess, lífrænna og ólíf-
rænna.
í greinargerð frv. segir að
æskilegt sé að lögfesta þetta
frv. vegna þess, að með vax-
andi tækni er nú hægt að
vinna þær auðlindir, sem í
landgrunninu kunna að felast
allt út á 200 metra dýpi og
innan fárra ára væntanlega
á enn meira dýpi.
í frv. er gert ráð fyrir, að
yfirráð ríkisins nái bæði til
ólífrænna og lífrænna auðæfa
landgrunnsins. Botnföst sjáv-
ardýr og þau, sem aðeins
hreyfast í föstu sambandi við
botninn, mundu heyra undir
ákvæði þessa frv.
í greinargerð frv. segir, að
ef miðað er við 200 metra
dýptarlínu mundi landgrunns
svæðið umhverfis ísland, allt
frá ströndum, nema samtals
115 þúsund ferkílómctrum,
eða nokkru stærra svæði en
landið sjálft.
Hér fer á eftir kafli úr
greinargerð frv.:
„Ástæða þess, að æskilegt er
að samþykkt sé frumvarp um
lögsögu íslenzka ríkisins yfir
Framhald á bls. 10
KOMMÚNISTAR ÆTLUDU AÐ
FLÆÐA YFIR ASfU 1965
,,Sagan hagaði því svo, að ég stóð
andspœnis þeirri ógnþrungnu ákvörðun
um hvort gripið skyldi í taumana" —
segir Johnson í endurminningum
forsetinn m.a. að Bandaríkja-
menn óski eftir samstarfsríkj
um en ekki leppríkjum.
Vegna þessarar meginstefnu
hafi Bandaríkin tengzt vin-
áttuböndum við þau öfl, sem
leitaet hafi við að sameina
Vestur Evrópu í sterka heild,
sem gæti orðið heimsveiLdi.
Forsetinn segir, að þetta
hafi verið sú stefna, sem
Framhald á hls. 13.
AÐ undanförnu hafa ýmis
erlend stórblöð birt kafla
úr endurminningum Lynd-
ons B. Johnsons, fyrrum
Bandaríkjaforseta, um ár
hans í Hvíta húsinu. Kafl-
ar þessir eru úr viðamik-
illi endurminningagrein,
sem Johnson hefur ritað
fyrir „The Britannica
Book of the Year“, eða ár-
bók Encyclopacdia Brit-
annica. Hér fara á eftir
nokkrar tilvitnanir í það,
sem hinn fyrrverandi for-
seti hefur um sambúðina
við Sovétríkin, Victnam-
málið og innrásina í Tékkó-
slóvakíu að segja.
Um Vestur-Evrópu segir
Samtal við'
Eshkol
vekur úlfaþyt í Israel
New York 10. febrúar, AP, NTB.
LEVI Eshkol, forsætisráðherra
fsraels, segir í viðtali við banda-
ríska tímaritið Newsweek í dag,
að ekki sé með öllu óhugsandi
að fsraelar fengjust tii að láta
af hendi allstóran hluta her-
numdu svæðanna, ef það gæti
leitt til endanlegrar lausnar á
vandamálum Miðausturlanda. — ^
Eshkol sagði, að ísraelar teldu
sig lipra í samningum en þeir
myndu aldrei fást til að láta
Jerúsalem af hendi. Þá sagði
forsætisráðherrann, að fsraelar
væru ófáanlegir til að afsala sér
Golanhæðunum.
Eshkol sagði, að fsraelum væri
það ekkert kappsmál að halda
byggðum svæðum á vesturbakka
árinnar Jórdan, en áin yrði að
verða öruggt og traust svæði, og
því yrði að ihafa ísraelska her-
flokka meðfram ánni.
Aðspurður um vandamál Pal-
estinuflóttaimanna sagði hann, að
endurkoma þeirra gæti orðið
tímasprengja gegn fsrael. Eshkol
kvaðst ekki nógsamlega geta
lagt á það áherzlu, að hann væri
reiðubúinn til að hafa frum-
kvæði að hverju því, sem gæti
stuðlað að friði og ísraelar væru
fúsir til að veita Jórdaníu efna-
'hagsaðstoð. Þegar hann var
spurður hvort hann teldi nokkr-
ar líkur á því, að ísraelar og
Palestínu Arabar gætu búið *
Framhald á bls. 10
Stærsti fjnr-
skiptnhnöttur
heimsins
Kennedyhöfða 9. febrúar, AP.
BANDARÍKIN skutu á loft
stærsta fjarskiptahnetti heimsins
á sunnudag, og verður hlutverk
hans að hjálpa til við fjarskipti
milli herstyrks landsins víðsveg-
ar i heiminum. Hnöttur þessi er
mjög „fjölhæfur“ og getur bæði
gagnað litlum herdeildum, sem
þurfa að hafa saimiband sín á 1
milli á orrustuvellinum, og her-
stjórnarmiðstöðvum sem þús-
undir milna aðskilja.
Erlendor fréttir
í stuttu móli
Moskva 10. febrúar, AP, NTB.
FORINGI ungverskra kommún-
ista Janos Kadar hélt í dag heim
leiðis frá Moskvu eftir fjögurra
daga heimsókn þar, sem öll var
umvafin hinni mestu leynd. Ekk-
ert hefur verið látið uppi opin-
berlega um hvert erindi Kadars *
hafi verið, en talið er að hann
hafi átf fundi með þeim báðuma
Brezhnev og Kosygin.
Aþena 10. febrúar, NTB.
ÍSRABIjSK farþegaþota lenti á
sunnudag i Aþenu eftir að borizt
höfðu fregnir af því að sprengju
hefði verið komið fyrir í vélinni,
en hún var á leið frá Rómarborg
til Tel Aviv. Vélin var rannsök-
uð hátt og lágt og fannst ekkert
þar athugavert.