Morgunblaðið - 16.04.1969, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. APRÍL 1969
23
Aðstöðuna í Skaftafelli þarf að bæta
Seg/r Ólafur Guðmundss., þjóðgarðsvörður
Öræfasveitin, einhver sérkenni
legasti staður á íslandi og þó
lengra væri leitað, hefur vegna
legu sinnar og einangrunar verið
óagengileg ferðafólki og náttúru
unnendum. Eini möguleikinn til
að komast þangað í bíl, hefur
verið snemma vors, meðan
minnst er í ánum. Þess vegna
hafa duglegir fjallabílstjórar
gjarnan efnt til páskaferða í
Öræfasveit. Nú er þetta breytt,
síðan árnar austan megin voru
brúaðar. Jökulsárbrú var tekin
í notkun haustið 1967 og Hrútá
í fyrrasumar. A fáum klukku-
tímum má nú aka frá Horna-
firði heim í hlað í Skaftafelli.
Þar á þjóðin dýrðlegan reit,
svokallaðan „þjóðgarð". En sem
kunnugt er, gaf „World Wild Life
Fund“ fé til kaupa á Skaftafelli
fyrir náttúruverndarsvæði, að til
hlutan Náttúruverndarráðs. Þang
að er nú byrjaður straumur þess
fólks, sem nýtur útiveru í fögru
umhverfi og kann að meta undur
náttúrunnar. t fyrrasumar var
Ólafur Guðmundsson, lögreglu-
þjónn, þjóðgarðsvörður í Skafta-
felli yfir ferðamannatímann og
verður þar aftur í sumar. Mbl.
hefur því spjallað við Ólaf um
staðinn og aðstæður þar fyrir
ferðafólk.
Tildrög þess að Ólafur gerðist
þjóðgarðsvörður eru þau, að
hann var á fer’ð fyrir austan í
sambandi við umferðarfræðslu.
— Þá hitti ég ýmsa menn og
þjóðgarðurinn barst í tal, segir
hann. Þeiir kváðust vilja fá þjóð
garðsvörð með lögregluvald til
að vera fyrir austan á sumrin.
Ég sagði að gaman væri að taka
það að sér. Þeir tóku mig á orð-
inu og fóru fram á að ég yrði
sendur austur. Náttúruverndar-
ráð hlutaðist til um það.
— Með lögregluvald? Var þörf
fyrir slíkan mann?
— Nei, en þeirra sjónarmið er,
að hafa þurfi góða gát á öllu frá
upphafi, svo aldrei liðist nein
óregla í sambandi við ferða-
mannstrauminn. Um það voru
bæði náttúruverndarmenn og
bændur í Öræfasveit sammála.
Hinga'ð til hefur umferðin verið
sáralítil, en nú er hún að hrað-
aukast. Þetta er ekki orðið nema
2ja til 3ja tíma akstur frá Horna
firði að Skaftafelli. Til Horna-
fjarðar koma sumir með bíla
sína á skipi, en aðrir aka alla
leið norður og austur um. Þessa
tvo mánuði, sem ég var í Skafta
felli í fyrrasumar, komu um
1400 gestir þangað.
— Að sjálfsögðu er ekki að
tala um vörzlu á öllu þjóðgarðs-
landinu, því það er of stórt til
að farið verði um það á tveimur
jafnfljótum. Skaftafellsland allt
er hundraðastihluti af íslandi og
stór hluti jarðarinnar telst til
þjóðgarðsins. En það þarf að líta
eftir, huga að tjaldstæðum, leið-
beina fólki á ýmsa staði o. s. frv.
Ég setti líka upp sjúkratjald og
hafði þannig a'ðstöðu tii að veita
hjálp í viðlögum.
— Þarna er margt að sjá og
fara. Fólk kemur til að liggja
við í viku eða 10 daga og fara
daglega í ferðir. Sumir fóru á
tveggja drifa bílum 1 Ingólfs-
höfða. Aðrir gengu upp í Skafta-
fellsheiði og á Kristínartinda,
sem ekki er erfið fjallganga,
vegna þess hve byrjað er ímikilli
hæð. Skeiðrársandur hækkar á
km vegalengd upp í 120 m yfir
sjávarmál. Þá má fara inn í Mors
árdal, sem er nokkuð erfið ganga
en fallegt um a’ð litast. Bæjar-
staðaskógur er að eyðast. Það
er einhver ódöngun í honum og
hann er mikið að ganga úr sér.
En beggja megin í dalnum er
að koma nýr og fallegur skógur
innan við Bæjarstaðaskóg. Vill
Morsá þó rífa burt skógartorfurn
ar í flóðum. Mjög falleg gil eru
við Bæjarstaðaskóg og þaðan er
stutt að fara að upptökum Skeið
arár, þar sem hún kemur undan
skrfðjöklxinum við Jökulfallið.
Inn úr Morsárdal skerst dalur,
sem heitir Kjós, og er hreinasti
undraheimur. Sumir ferðamenn-
irnir fara svolítið upp í skrið-
jöklana, en þeir eru illir yfir-
ferðar. Stöku menn hafa þó kom
ið gangandi yfir Skeiðarárjökul
frá Lómagnúpi. Og örfáir fjalla-
menn ganga á Hvannadalshnjúk
frá Sandfelli. Jökulgangan er þó
erfið að sumri til vegna krapa,
sem myndast að deginum, og
ekki farandi nema að nóttu.
— í fyrrasumar hafði Guðjón
Jónsson frá Fagurhólsmýri fastar
ferðir að Skaftafelli. Farið var
með flugvél frá Reykjavík og
sfðan voru ferðir að Skaftafelli.
Hann hafði tjöld fyrir fólkið og
útvegaði mat að nokkru leyti.
Ferðafólkið dvaldi svo þarna í
3—4 daga hver hópur. Guðjón
hafði tjaldbúð sína á túni á mjó-
um rana milli giljanna í Skafta-
felli. Þarna er ákaflega fallegt,
en bæði er rými lítið og svo er
varla nægilega öruggt að vera
svo nálægt giljunum t.d. með
börn. Vandræðin eru, hve erfitt
er um tjaldstæði þarna. Að vísu
er hægt að tjalda meðfram heið
inni, ef þurrt er. Þar er skógur
og flatir á milli. En ef rignir,
flýtur þarna allt. Síðastliðið sum
ar tjaldaði fólk semsagt austan
við Skaftafellsgil, undir hlíðinni
og við nýgerð bílastæði heima
við bæina. En þegar komnir eru
um 130, þá er varla hægt að
finna nokkurn tjaldstað.
Hefur ekkert verið gert þarna
til að skapa fólki betri aðstæð-
ur?
— Fer'ðamálaráð lét í té nokkra
salernisturna. Þeir eru þó ekki
nægilega víða. Og bílastæði hefur
verið lagað. En það þarf að
skapa miklu betri aðstöðu fyrir
ferðafólk, einkum tjaldstæði með
Ólafur Guðmundsson, þjóðgarðsv örður, við hliðið á Skaftaielli.
vatni og salerni, svo hægt sé að
gæta sæmilega þrifnaðar.
Mér finnst ekki frágangssök
að láta fólk greiða fyrir tjald-
stæði, ef fénu er þá eytt í að
bæta aðstæður. Margir spurðu
um það hvort þeir ættu ekki að
borga, og vildu leggja einhverja
aura fram, og gerðu, þó ekki
væri til þess ætlast. En það var
vel þegið. Áður en hægt er að
koma fyrir tjaldstæðum, þarf að
skipuleggja staðinn og skipulag
er enn ekki til. Ferðamálaráð er
a'ð gera tilögur til menntamála-
ráðuneytisins og setja fram sín-
ar hugmyndir um Skaftafell. Það
hefur áhuga á að skapa þarna
góða aðstöðu fyrir ferðafólk.
— Annað er það, að þarna er
ekkert húsaskjól að fá ef skella
á vond veður, eins og alltaf getur
komið á íslandi. Ferðafélag ís-
lands, e'ða að minnsta kosti ein-
hverjir a'ðilar innan þess, hafa
áhuga á að reisa skýli í Skafta-
felli. í Hæðabænum býr Ragnar
Stefánsson bóndi og fjölskylda
hans, en ég hefi búið hjá þeim.
Og á bænum Bölta býr Jakob
Guðlaugsson. En þriðji bærinn
þarna, Sel, hefur ekki verið í
byggð síðan á fimmta tug aldar-
innar. Þar er gömul fjósbaðstofa,
sem liggur undir skemmdum, og
stendur til að byggja hana upp.
Það er alveg nauðsynlegt að
halda svona byggingum við á
stað, þar sem ferðamenn eiga
eftir a'ð koma. Einnig eru í
Skaftafelli gamlar heyhlöður,
mjög merkilegar.
— Hvernig gengur ferðafólk
um?
— Sæmilega. Við settum upp
ruslatunnur og brenndum rusli.
Fólk bar rusl í tunnurnar og jafn
vel kveikti í því. En þar sem
ekki eru salerni, þar vill brenna
við að fólk sé skeytingarlaust um
að moka yfir. Það ætti ekki að
vera erfitt í sandi og niöl. Hitt
er verra en hjá hundum og kött-
um, sem krafsa þó yfir saurinn.
Að öðru leyti er umgengni góð.
AuEjvitað þarf að setja upp sal-
erni á svona stöðum. Maður tal-
ar nú bara til a'ð byrja með um
það alfrumstæðasta, sem þarf
að gera þarna. Seinna hlýtur að
þurfa að gera fleira til að bæta
aðstöðu ferðamanna.
— Hvað verður í sumar?
— Mér finnst þjóðgarðurinn
vera í sömu aðstöðu og niður-
setningur, sem liti'ð er eftir að
ekki fari sér að voða, en enginn
Framhald á bls. 24
Þessi númer hlutu 1500 kr. vinning hvert:
SKRA
um vinninga i Vöruhappdrcetti S.f.B.S. i 4. flokki 1969
51836 kr. 250.000,00
50446 kr. 100.000,00
Þessi númer hlutu 10.000 kr. vinning hvert:
4035 16197 27138 40426 53017 58646
6586 18672 28562 41033 53638 60523
7892 21232 28689 41339 55014 60651
8765 21573 36319 43174 55537 64476
9408 23139 37101 45436 55997 64523
12285 25691 37754 47032 56919
Þessi númcr hlutu 5.000 kr. vinning hverfc
1859 7459 25737 36865 44154 52790
2411 7636 27^27 38102 45269 58959
2922 8516 28656 38330 45447 61093
3839 13191 29017 39982 45659 62417
6204 14904 29236 43023 48100 64137
6218 18007 30753 43160 49816
6386 23233 33335 43801 51880
6555 24188 35655 44010 52673
7125 24473 35698 44072 52739
Þessi númer hlutu 1500 kr. vinning hvert:
53 1011 2075 3252 4272 5603 6715 7530 8760 10053
80 1018 2088 3353 4369 5609 6776 7586 8797 10241
94 1047 2158 3407 4461 5637 6846 7619 8880 10249
97 1096 2213 3480 4494 5659 6910 7745 8926 10309
127 1173 2214 3483 4554 5700 6946 7772 8961 10388
160 1190 2286 3526 4741 5792 6950 7774 9034 10416
205 1288 2297 3575 4746 5915 6951 7813 9048 10430
247 1382 2373 3806 4767 5918 6974 7962 9049 10544
253
316
319
363
421
544
602
715
1387
1423
1470
1503
1639
1706
1820
1870
1879
1939
2000
2403
2497
2547
2918
3004
3009
3060
3074
3143
3155
3250
3831
3847
3853
3859
3915
3968
4056
4143
4145
4177
4256
4789
4804
4958
4959
5000
5012
5077
5314
5419
5511
5589
5994
6018
6109
6114
6215
6318
6349
6350
6374
6486
6520
6672
7024
7043
7221
7255
7275
7302
7337
7378
7384
7416
7444
8002
8008
8092
8224
8230
8386
8536
8555
8667
8700
8739
11870
12029
\ 12386
l 12428
9325 10614 11226 12462
9370 10650 11304 12618
9517 10738 11377 12634
9665 10829 11450 12728
9711 10884 11484 12800
9751 10886 11560 12813
9779 10894 11569 12880
10906 11609
10931 11766
9793
9801
9855 10949 11774
12893
12914
12925
12950 17581 21951 26143 30690 35425 40172 43955 47488 51524 56219 60244
12953 17620 21955 26199 30737 35542 40192 43972 47503 51585 56238 60245
12995 17632 22027 26266 30862 35564 40207 43996 47514 51592 56449 60247
13049 17667 22039 26269 30907 35658 40224 44017 47522 51623 56455 60312
13065 17686 22123 26282 30995 35662 40281 44022 47535 51641 56581 60571
13170 17712 22127 26332 31115 35779 40285 44057 47588 51657 56593 60785
13284 17825 221Ó8 26345 31228 35805 40315 44064 47684 51676 56594 60834
13329 17912 22220 26404 31240 35859 40332 44093 47703 51744 56631 61038
13417 18060 22254 26487 31436 35986 . 40345 44203 47738 51751 56792 61089
13433 18124 22275 26509 31466 36009 40372 44229 47752 51808 56799 61096
13464 18168 22428 26547 31473 36015 40429 44277 47784 51830 56833 61142
13505 18255 22536 26553 31619 36070 40536 44281 47820 51922 56895 61172
13507 18274 22589 26558 31642 36222 40600 44312 47935 51939 56918 61212
13516 18312 22599 26654 31697 36230 40653 44317 48034 52034 56965 61242
13522 18339 22710 26670 31833 36241 40668 44358 48067 52109 56968 61248
13656 18433 22743 26689 31875 36325 40676 44363 48102 52140 56985 61267
13663 18473 22757 26762 31924 36328 40720 44416 48449 52204 57137 61279
13884 18474 22822 26767 32066 36360 40757 44463 48468 52276 57155 61432
13891 18550 22827 26793 32140 36378 40897 44473 48478 52298 57230 61469
13918 18570 22864 26811 32262 36419 40918 44534 48503 52429 57237 61496
14086 18598 22945 26863 32284 36492 41065 44544 48554 52738 57266 61634
14114 18667 22961 26892 32376 36616 41087 44569 48572 52773 57271 61721
14130 18683 22991 27004 32381 36650 41097 44722 48605 52813 57349 61764
14240 18708 23006 27066 32431 36713 41101 ' 44749 48673 52916 57553 61839
14491 18716 23181 27273 32668 36724 41198 44779 48688 52930 57579 61844
14672 18849 23255 27297 32673 36922 41225 44805 48757 52997 57587 61847
14694 18993 23259 27410 32734 36998 41240 44833 48817 53064 57724 61853
14699 19069 23265 27530 32809 37067 41256 44975 48821 53103 57868 61939
14713 19104 23346 27559 32954 37325 41362 44981 48956 53159 57955 61980
14733 19120 23423 27634 32993 37334 41433 45013 48967 53160 58142 62054
14741 19138 23449 27642 33058 37392 41490 45061 49000 53358 58182 62102
14762 19167 23515 27772 33109 37682 41510 45086 49010 53410 ,58230 62209
14802 19191 23521 27849 33117 37700 41522 45167 49022 53439 58278 62336
14873 19234 23550 27855 33141 37800 41549 45179 49046 53456 58342 62405
14939 19313 23618 27982 33154 37809 41579 45248 49056 53488 58393 62439
15134 19352 23639 28013 33224 37827 41604 45283 49103 53519 58410 62509
15150 19555 23720 28051 33252 37885 41611 45284 49161 53533 58421 62595
15170 19627 23725 28104 33263 37902 41617 45322 49177 53572 58426 62597
15187 19695 23915 28114 33269 37984 41685 45333 49232 53598 58480 62949
15296 19712 23930 28163 33410 38008 41715 45361 49271 53789 58492 62950
15322 19775 24115 28185 33438 38042 41801 45490 49347 53907 58498 63021
15663 19872 24116 28603 33615 \ 38113 41838 45553 49509 54015 58531 63057
15688 19928 24160 28740 33663 38119 41845 45616 49537 54058 58587 63267
15690 19960 24173 28878 33693 38185 41957 45643 49554 54116 58673 63349
15744 20031 24244 29056 33709 38244 41999 45686 49633 54193 58793 63454
15847 20122 24267 29132 33747 38250 42035 45692 49672 54315 58803 63538
15893 20172 24306 29155 33773 38282 42058 45763 49703 54381 58813 63541
15919 20183 24557 29402 33791 38327 42147 45768 49849 54403 58849 63552
16052 20409 24595 29466 33815 38474 42224 45821 49860 54430 58901 63566
16165 20472 24662 29523 33859 38522 42258 45850 49887 54444 58918 63691
16208 20513 24674 29545 33887 38570 42395 45959 49946 54648 58971 63848
16213 20533 24728 29571 33911 38624 42398 45994 49983 54660 59008 63861
16225 20662 24730 29579 33918 38685 42575 46363 50010 54687 59022 63889
16266 20870 24735 29626 34008 38689 42602 46487 50164 54741 59071 63890
16325 20912 24835 29644 34022 38805 42708 46561 50274 54747 59151 64065
16352 20978 24855 29672 34247 38832 42814 46594 50308 54793 59297 64107
16457 20997 24866 29729 34264 38949 42881 46607 50439 54872 59330 64110
16513 21009 24927 29765 34298 38974 42952 46722 50443 54891 59401 64113
16526 21083 24952 29766 34353 38994 43069 46740 50474 54912 59472 64168
16575 21128 25023 29795 34527 39010 43139 46791 50482 54928 59526 64253
16706 21164 25100 29814 34538 39051 43147 46856 50486 54962 59596 64290
16721 21175 25120 29985 34553 39080 43337 46876 50577 55138 59668 64360
16727 21262 25320 30103 34567 39086 43371 46889 50619 55266 59684 64386
16844 21330 25384 30145 34608 39277 43434 46891 50663 55307 59691 64420
16976 21463 25417 30153 34672 39291 43440 47092 50672 55438 59694 64454
17061 21472 25450 30200 34706 39374 43476 47094 50741 55632 59789 64498
17078 21534 25480 30272 35006 39494 43478 47138 50931 55653 59828 64542
17315 21617 25492 30295 35101 39501 43498 47189 50945 55668 59914 64629
17322 21630 25584 30405 35138 39620 43534 47211 50999 55705 59942 64737
17328 21703 25660 30435 35185 39818 43593 47222 51089 55723 59945 64758
17390 21722 25706 30453 35291 39867 43657 47313 51104 55750 59946 64769
17418 21725 25771 30546 35332 39915 43804 47323 51110 56008 60080 6499«
17448 21871 25914 30616 35343 40037 43825 47328 51127 56087 60115
17534 21891 26003 26005 30635 35405 40150 43838 47434 51501 56138 60118