Morgunblaðið - 23.01.1970, Blaðsíða 14

14
MOROUlNBíLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. JANÚAR 1070

Otgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
RitstjórnarfuHtrói
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Áskriftargjald kr. 165.00
f lausasölu
H.f. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthias Johannessen.
Eyjóifur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Srmi 10-100.
Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
á mánuði innanlands.
kr. .10.00 eintakið.
RANNSOKNIR
Á LANDGRUNNINU
Á síðasta Alþingi voru sett
lög um yfirráðarétt rík-
isins yfir landgrunninu um-
hverfis ísland. í lögum þess-
um er m.a. ákvæði um, að
íalenzka ríkið eigi fullan yf-
irráðarétt yfir landgrunninu
að því er tekur til rann-
sókna á auðævum þess og
vinnslu og nýtingu þeirra.
Setningu þessara laga var
mjög fagnað á sínum tíma og
algjör samstaða um þau með-
al þingmanna allra flokka.
í fyrirspumartíma á Al-
þingi sil. miðvikudag gaf
Emil Jónsson, utanríkisráð-
herra, fróðlegar upplýsingar
um það, sem gerzt hefur í
þessum málum síðan lögin
voru sett, er hann svaraði
fyrirspum um máhð frá Sig-
urði Bjamasyni. Hefur Rann
sóknarráð ríkisins samkvæmt
tilmælum utanríkisráðuneyt-
isins skipað nefnd vísinda-
manna til þess að fjalla um
vísindalegar rannsóknir á
auðævum landgrunnsins.
Jafnframt vinnur utanríkis-
ráðuneytið að því að semja
reglugerð um ýmsa þætti
varðandi heimild til vinnslu
á landgrunninu.
Hugmyndir, sem fram hafa
komið um hugsanleg olíu-
svæði úti fyrir Vestfjörðum,
hljóta einnig að vekja mikla
athygli. Mun kunn erlend
jarðfræðistofnun hafa gefið
út kort í sumar, þar sem tal-
ið er hugsanlegt, að olía finn-
ist í eldri jarðlögum á
hryggnum milli íslands og
Grænlands. Lauslegar fyrir-
spumir hafa borizt um heim-
ild til tilraunaborana á þess-
um slóðum frá erlendum
aðilum.
Hvað sem verða kann um
oliíulindir við strendur ís-
lands er ljóst, að vísindaleg
könnun á auðævum land-
grunnsins er hið mikilsverð-
asta mál fyrir okkur íslend-
inga. Eins og Sigurður
Bjamason benti á í umræð-
unum á Alþingi er okkur
mikilvægt, að nýta allar auð-
lindir landsins, hvort sem
þær eru í landgrunninu eða
annars staðar. Ríkisstjómin
hefur tekið þetta mál föstum
tökum á grundvelli land-
grunnslaganna. Þegar rann-
sóknir hafa farið fram og
nauðsynlegar reglur settar,
er tímabært að hefja tilrauna
boranir á landgrunninu.
Könnun á auðævum land-
grunnsins er eitt af mikils-
verðustu framtíðarmálum
þjóðarinnar og ánægjulegt,
að nú þegar skuli nokkxur
hreyfing vera komin á það.
Ástandið í Biafra
p'regmun um ástandið með-
* al Biaframanna ber ekki
saman. Fréttamenn, sem
fengið hafa að ferðast til
Biafra, segja sögur um himg-
ur, rán, gripdeildir og nauðg-
anir. Alþjóðleg eftirlits-
nefnd, Alþjóða Rauði kross-
inn og yfirvöld í Nígeríu
telja, að þessar fregnir séu
ýktar mjög. En um 80 frétta-
menn og ljósmyndarar frá
ýmsum löndum virðast all'ir
vera sammála um það, sem
fyrir augu þeirra bar.
Hjálparstarfið í Biafra hef-
ur tafizt vegna ágreinings
um það hverjir eigi og megi
inna hjálp af hendi. Það er
hörmulegt, að slíkur ágrein-
ingur skuli verða til þess, að
fólk í nauðum statt fær ekki
alla þá aðstoð, sem völ er á.
Gowon hershöfðingi hefur
gefið fyrirheit um, að hefni-
gimin verði ekki látin ráða
gagnvairt hinum sigraða and-
sitæðingi. Einmitt vegna þess-
ara urnmæia Gowons vekur
afstaða stjómarvalda í
Nígeríu til einstakra hjálp-
arstofnana furðu. Og einnig
vekur það undrun, að nokkr-
ir brezkir fréttamenn hafa
verið reknir úr landi vegna
þess eins, að þeir komust inn
á fyrri yfirráðasvæði Biafra-
manna.
í stuttu máli sagt er af-
staða yfirvalda í Nígeríu og
annarra aðila, sem koma við
sögu, ekki nægilega traust-
vekjandi. Það verður erfitt
að sannfæra almenningsáhtið
í heiminum um, að allt sé
gert, sem í mannlegu valdi
stendur til þess að forða
hungurdauða og þjáningum,
ef hafnað er aðstoð, sem er
til taks. í þessum efnum bera
þær ríkisstjómir mikla
ábyrgð, sem veittu stjórninni
í Lagos rnesta aðstoð til þess
að ráða niðurlögum Biafra.
Þar er um að ræða ýmisar
ríkisstjómir í Afríku, svo og
brezku og sovézku stjórnim-
ar. Þessir aðilar hljóta nú að
beita öllum áhrifum sínum í
Lagos til þess að ölll aðstoð
verði þegin, hvaðan sem hún
kemur, meðan hennar er
þörf. Og vissulega er hjálp-
ar þörf nú, ekki síður en
áður.
~n
Næst: 2000 farþegar
RISAÞOTAN Boeing 747 var vairla kom-
ilni í loítið þegar verkfræðingamir and-
vörpuðu og sneru sé aiftur alð teikniborð-
iniu þar setm útlínur næstu flugvélar
voru að verða tiL Hún á að taka 2000
farþega. Það er erfitt að finna vélar til
að gera samanburð á, en líklega haifa
fflestir séð Rolls Royoe vélar Loftlieiða,
og þær þykja engin smásmíði. En þær
taka ðkíki nema um 200 farþega, svo sjá
má að þessi fyriéhugaða farþegaþota
verður nána/st ferleg.
Mönmuim kamn að fininiaisit þetta ótirú-
legt, en tæfcnilega séð er flreimur auð-
velt aið byggja þessar vélar, og þær gætu
verið konmar í noflkun eftir 20 ár eða
svo. Helzta vandamálið yiriði alð konoa
farþegunum aið og frá flugvöllum, ag
þjónusta þá í flughöfnuim. Augljósliega
yrði að byggja nýjar risaifllugihafnir þvi
jatfnvel þær sem þegar er búið a@ byggja
fyrir Boeinig 747, myndu hvergi nærri
duga.
Hinis vegar er talið að 2000 farþega
vélin gæti notað sömu flugbrautir og
Boeirag 747, ag að liitlflu mieina þurfi fyrir
henni aið hatfa að öðru leyti.
Laftferðasértfræðingar búast við að
tfynst í stað muni fólki óa við að fei-ðast
með þessuim ferlíkjum en það muni fljót
lega fara af. Þetta sé í rauninini elkfci
nema eðlilieg þróun, og hver hefði svo
sem trúað því fyrir 67 áruim, þegar
Wright bræðurnir fóru sitt fyrsta flug,
a@ niolkikum tíma yðu til vélar, sem gætu
flogið hraðar en hljóðið og borið 500
farþega.
FIGARO
ÖÐRU hvoru komuimst við íslemidingar
að þeirri niðurstöðu að við séum alveg
einstök þjóð. Menning okkar er á hærra
stigi en anniainra þjóða, við erum bebur
mienntuð en aðrar þjóðir, við lesum
mieira en aðtrar þjóðir, við tfljúgum meira
en aðrar þjóðir og við veiðum meiri
filSk en aðrar þjóðir — miðað við fólks-
fjölda.
Einis og Ánni Gunnarsson sagði í sínu
daglega lífi; við gætum áneiðanlega kom
izt að þeimri niiðiuirist'öðu að við séum
mesta stórveldi í heiminum — miðað
við fólostfjölda.
En sivo gierijst eitthvað aithyigliisivert
og þá breytiist þessi einstaka, menntaða,
veflllæsa fljúgaindi fiákveiðiþjóð, í einn
eimasita lítiinin, Iþrönigisýniain kijaftaikfljúbb,
sem hefur það eitt takmark að leyfa
meVSlimiuinjum að y'firgainiga hveirjium ann-
an í tilllbúniiinig.i kjaftasaginia og þviætitinigs.
Nýjaista dæmið er Brúðkaup Fígarós,
sem Þjóðleilkhúsið sýnir um þessar
nnundLr. Suimt fólk hefuæ hreinlega lifað
fyrir gróusögur um þá sam eiga þar hlut
að máli og háttar ekiM ánægt nema það
hafi heyrt am.k. eina „dagsanna eins og
guð er yfir mér“.
Sum dagblaðaninia hafa lika notað sér
þetta og velt sér upp úr soranum sum
þeiirra hafa jafnvel téMð álkveðna af-
stöðu igegn öðlrum aðiianium í „fréttum“
sínum. Ég minnist þess ékki alð hafa
heyrt svona illa talað um fólk siðan við
kusum aklkur forseta síðast.
Á íslandi er líkllega rnosta samansafn
kjaiftalkiinda í heiminum — án þess að
miðað sé við fólksfjölda.
Eitursmygl 1 Noregi
Að MORGNI 7. jan. fundust
30 kíló af m.arihiuan.a undir
gólfi bíls eins frá Larvik.
Hann hafði verið leigður ung
um manni frá Kodal, sem var
nú nýkominn úr suðurianda-
ferð ásamt ungum Kanada-
Ímanni. Þau höfðu verið hand
sömuð, er þau komu til
Kristianssand kvöldið áður,
því að 650 gr. af „maríu-
hænu“ ásamt, viðeigandi
pípu voru á glámbekk í bíln-
um. Morguninin eftir fundust
svo „heildsölubiirgðirnar“ —
30 kíló — sem taldar eru
350 þúsund n-króna virði.
Smyglairaænir voru úriskurð
aðir í 8 vikna gæzluvarð-
hald og yfirheyrslur hófust í
Larvik samdægurs. Kodal-
maðurinn, sem er 23 ára, neit
ar enn að vita nokkuð um
þessi 30 kíló, en viðurkennir
að hafa reykt „maríuhænu“.
Kona hans, 19 ára hefur ver-
ið viðtalsfúsari og gefið ýms-
ar mýstárlegar upplýsimgar.
Þær hafa orðið til þess, að
nú grunar lögreglan Kodals-
manninn um, að hafa smygl-
að 19.5 Mlóum af sams konar
eitri frá Marokkó til Spánar.
En allt þetta eitur kemur frá
Marokkó og sami maðurinn
þar hefur selt hinum norska
kaupmanni það allt.
Saga þessara hjóna síðasta
árið gæti verið gott efni
handa Charles Garvice eða
Agathe Christie. Þau giftust
fyrir rúmu ári, seldu hús sitt
nálægt Sandefjord og flutt-
ust til Svíþjóðar, en þar fékk
maðurinn atvinnu, en sagði
henni upp von bráðar og
keypti sér bíl og ók til Mar-
okkó með konuna. Þar komst
hann í kynni við mann eiinn,
sem framleiddi og seldi eitr-
ið og miú reykti konan það í
fyrsta sinn. Hún sá hvern-
ig marokkómaðurinn „mat
meiddi“ það; hann skar
stöngla úr cammabi-urt í
þunnar sneiðar. — Nú kieypti
sá norski 1500 gr. sem hann
smyglaði til Spánar, — eða
kannski til Noregs. Að
minnsta kosti fór hann nú
alla leið þangað, en í marz
fóru þau hjónin á ný til
Marokkó til að kaupa meira.
Nú fóru þau sex ferðir til
Spánar og munu hafa smygl-
að u.þ.'b. 3 kig í hverri ferð og
seildu það viðs/kiptavinum á
ýms'uim knæpum, en ekki gat
konan sagt nieitt um hver
ágóðinn varð af þessari verzl
un. En nú var passinn þeirra
að verða svo margstimplaður
og þau óttuðust að verða
grunuð um eiturlyfjasmygl
og héldu þau því heim til
Noregs eftir 6 mánaða úti-
vist. En í nóvember hélt Ko-
dalsmaðurinn suður á nýjan
leik og leigði sér áðurnefnd-
an bíl í Larvik til ferðarinn-
ar og kvaðst verða burtu
3—4 vikur. Konan bjó í
,,hytte“ í Fýrisdal á ríieðan.
Framhald á bls. 15