Morgunblaðið - 25.06.1970, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 25. JÚNÍ i®70
13
Það eru 22 ár liðin frá þvi
að stangveiðifélag var stofnað
á Bretlamdsieyjum. Miegimtál-
gangur þess var að halda án-
um breimium í lanidiiniu, og var
þetta þó löngu áður en bar-
áttan hófist til að forða meng-
un. Segir hér frá þeirn ár-
angri sem náðs>t hefur á þess
um tíma.
Dauðir fiskar úr mengaðri á í Knglandi.
Mengun í Bretlandi
Það hefiuir oýlega kiomizt í
tízku að láta hugtök eins og
áhrif náttúrunnar á uimhverf-
ið, miengun, náttúruivernd og
s'kolpfiljót, nokikru skip'ta. Og
þau sjást oft í biaðafyrirsögn
um.
Vantrúað fólk hefur oft
d'reigið í iefla eiiinlæiginii sltjónn-
málamanna þeirra, sem fenigu
allt í einu áhuga á málefni,
sem þeir höfðu fram að þessu
sniðgengið.
Hver sem ástæðan var, fyr-
ir skyndilegri umhyggju fyrir
þessu umhverfi í Bretlandi, er
enginn vafi á því, að hún
kom ekki mínútu of fljótt.
Ef sú mengun, sem nú er fyr
ir hendi héldisit, er lítil vafi á
því, að ólíft yrði í landinu áð-
ur en langt uim liðii, og á það
við uim hvomt tveiggja, villt dýir,
sem þegar hafa orð'ið illilega
fyrir barðinu á menguninni,
og manneskjurnar, sem eru
fimmtíu miiljónir talsina, og
vorða mieina vamair við mieinig-
unina með hverjum deginum,
sem líður.
Enda þóftt sitijóimmiálameinin-
dlnnijr sél nýfiainnlir að fiitjia
uipp á þetscu viðffiainigsetfinii,
emu aðriir til, sieim hatfla
uim s'keið haft meiri áhyggjur
af þessu vandamáli, og hatfa
reynt ýmsar útleiðir í því
sambandi.
Stamgveáðitfélagið, sem sitofln
aið vair fyinir 22 ánuun sið-
an var, eins og áður hefiur
verið sagt, stofnað með það
fyrir augum að sporna við
menguninni. Það nýtur vernd
ar hertogans af Edinborg, og
nefndar, sem kosin var í ágúst
mánuði og eiga í henni sæti
hertoginn af Devonshire,
mairkgireifiinin af Exeter, her-
toginn af Hamilton, Hollend-
en lávarður og bertoginn af
Rubland.
Helzta vopn nefndarinnar
eru lög, sem eru í Magna
Carta. Þetta gerir veiðifélag
iinu kleiifit afS driaigia fyrir lötg
og dóm þá, sem líklegt er að
eigi nokkurn þátt í, eða séu
áíbyrgir fyrir m'enguninni.
Þeim berast að meðaltali
þrjár kvartanir á da.g og kom
astf venjulega að raun um það,
alð eáma þeiiiripa þairf aið -aitlhiuigla
nánar. Dæimigerðar kvartan'r
berast frá bílstjórum- sem
þykjast hafa séð sápuforðu
fljóta á árnum.
Þá liggur fyrst fyrir að
reyna að komast að því, hver
á þann hluta árinnar, sem til
umræðu er. Stangveiðifélagið
getuir ekiki sjélft höfðiaið mól,
en það getur undirbúið máls-
sókn fyrir hönd eigandans, et
hann fiell'st á það, og það
gerir hann venjulega. Síðan
er safnað sönnunargögnum,
þau beztu eru dauður fiiskur.
Auk hans verða filóknar efna
greiningar á vatnssýnishorn-
um að fyl'gja með. Mjög oft
borgar sá, sem sökina átti á
menguninni, eiganda árinnar
s-kaðabætur fyrir þær skemimd
ir, sem hann hefur verið vald-
ur að heldur en að fara fyrir
rétt.
Fram að þessu hetfur félagið
farið með 600 máil fyrir
hæstarétt, og 10 mál eru nú
til afchuigunar.
Sökudólgarnir eru margir
og misjafnir. Það geta verið
stór iðnaðarfyrirtæki eða
stofnanir, sem ríkið á, allt
eins og kærulausir olíubílstjór
ar og bændur. Fyrir fjórum ár
uim sáðlain heiimisóttli heintiogiinin
af Ediimlborig bás sbainigveiðli-
félaigsins á sýminigu, og firétti
þar, að félagið hefðii nýl'ega
unnið 20.000 sterlingspund í
málssókn, þar sem eiiinlh'ver
angi krúnunnar átti sök á
mengun í fljóti. Hann brosti
og óskaði félaiginu allra heilla.
Sonur hans, prinsinn af Wal-
es aðstoðar nú með því að
gefa árlega fúlgu fyrir hönd
hertogadæmisins í Cornwall.
TRENT-MÁLIÐ
Það mál, sem stangveiðifé-
lagið vann stærstan sigur
með, var flutt 1953, og fja.ll-
aðö uim ánia Tmenit. Derby-fyrtiir-
tækið var sannanlie.gur valdur
að því að hafa mengað ána.
Þetta kostaði Mutíhatfana í
Derby 28.000 sterlingspund á
þeiim tíma. Það kann að vera,
að það hafi ekki glatt þá
neitt sérlega, en eftir á að
hyggja mega þeir þakka fyrir

Fiskuirinn flýtur dauður á ánum.
j£Landsrnáúa£e(Liijid TJözduz
Sumarferð VARÐAR
HEKLUFERD
sunnudaginn 28. júní 1970
Farseðlar verða seldir í Valhöll, Suðurgötu 39 (sími 15411) og kostar miðinn kr. 575.00.
Innifalið í verðinu er hádegisverður og kvöldverður. Lagt verður af stað frá Austurvelli kl. 8.00 árdegis.
Formiðar seldir til kl. 10 í kvöld
að hatfa lent í þessum mála
ferlum svo snemma, því að i
dag myndi það kosta þá helm
inigi hærri upphæð að hreinsa
fljótið.
Allt í allt hefur fédagið náð
inn 100.000 sterlingspundum
fyrir meðlimi sína í skaðabæt-
ur, og auk þess hafa h.undruð
mílna af ám og vötnum verið
hreinsuð, og bjargað frá hæg-
fara súrefnsiskorti og dauða.
Þetta hlýtur að vera vísbend
ing til annarra á sama stað;
þ.e. færri orð og ftleiri hand-
tök. Enda þótt þetta félag
hafi staðið siig vel, má betur
ef duga skal. Annriki er svo
mikið, að ekki gefst tími til
að fást við vandann fyrr en
hann gerir vart við sig.
Víða annars staðar er
hvorki hafizt handa þegar
vandinn lætur á sér kræla né
áður. Það er í hæsta lagi rætt
um vandamálið. Það er allt og
sumt.
STJÓRN VARÐAR