Morgunblaðið - 30.01.1971, Page 13

MORGUNBLAÐH), LAUGARDAGUR 30. JANÚAR 1971
13
á, Suðurnesjum
Rækju-
ævintýri
á Suðurnesjum
Rætt við
*
Arna Þorgrímsson
'1 Keflavík eru menn byrjað-
ir að tala um rækjuævintýri. 1
fyrrasumar var farið að veiða
rækju suður af Reykjanesi, og
menn á Suðurnesjum binda
miklar vonir við þessar veiðar.
Sem stendur eru fjórir bátar
gerðir út á rækju frá Keflavík,
en liklegt er talið að sókn í
rækjuna eigi eftir að stórauk-
ast þaðan áður en langt um
líður. I Keflavík einni er vitað
um eigi færri en fjóra aðila,
sem eru um þessar mundir að
skapa sér aðstöðu til rækju-
vinnslu og fá til landsins
rækjupillunarvélar. f»ar af er
verið að reisa eina rækjuverk-
smiðju. Þá mun rækjuvinnslu-
stöð einnig vera í uppsiglingu
í Sandgerði.
Frumherjinn í rækjuvinnslu
á Suðurnesum var hraðfrysti-
húsið Jökull h.f., og fengum
við framkvæmdastióra þess,
Árna Þorgrímsson til að segja
okkur ofurlítið frá því, hvern-
ig það atvikaðist.
„Það atvikaðist þannig,"
sagði Ámi, ,,að í fyrrasumar
iagði upp hjá okkur ísfirzkur
trollbátur, Hinrik lS-26.
Um miðjan júlímánuð var veiði-
svæði hans lokað, en þar sem
báturinn var með rækjutroll,
fékk skipstjóri hans leyfi til að
gera tilraunir með það hér fyr-
ít sunnan. Hann fann strax
rækju, og þar með var ævin-
týrið hafið, ef svo má segja.“
— Hvað tókuð þið á móti
noikiu magni í fyrra, og hvern-
hjá Jökli hf.
um upphaf
rækjuvinnslu
þar syðra
ig hafa veiðarnar verið það
sem af er þessu ári ?
„1 fyrra tókum við á móti um
40 tonnum og þar af höfum við
flutt út um 10 tonn, en fram-
leiðsluna seljum við til Noregs.
Núna erum við með einn
af eigin bátum við rækjuveið-
arnar, en að auki leggur ann-
ar bátur upp hjá okkur. Hafa
þeir aflað allvel, þegar gefið
hefur. Við erum búnir að fram-
leiða hér 5 tonn það sem af er.
Veiðisvæðið núna er eins og í
fyrra norður af Eldey“.
— Er talið að þama sé um
verulegt magn að ræða?
„Erfitt er að segja til um það
með nokkurri vissu, en ýmislegt
bendir til þess, þar eð veru-
legt rækjumagn hefur oft sinn-
is komið i venjulegt fiskitroll."
— Eruð þið með vélar við
rækjuvinnsluna ?
„Nei, rækjan er handpilluð
hjá okkur. Við höfum aðallega
verið við rækjuvinnsluna til að
skapa okkur verkefni á dauðu
tímabilunum, og enn sem komið
er hefur ekkert verið rætt um
það að leggja út i vélakaup.
Ég geri ráð fyrir, að við verð-
um ekki í þessu nema fram að
netum. En óneitanlega get-
ur verið gott að geta gripið til
rækjunnar, þegar lítið er um
að vera á öðrum sviðum fram-
leiðslunnar. Engin vandkvæði
hafa verið á þvi til þessa að
koma rækjunni á markað,
en ekki er ráðlegt að fullyrða
neitt um það hvernig þetta á
eftir að þróast. Til þessa hefur
rækjan verið unnin í tíma-
vinnu, og enn eftir að semja
um akkorð, þannig að núna er
ekkert hægt að segja um af-
komuna."
— Er þessi rækja ekki stærri
en sú, sem veiðist fyrir vestan?
„Jú, mér er sagt að hún sé
nokkru stærri. Hér reiknast
170-240 stk. í kílóið, en ég hef
heyrt að fyrir vestan sé hún
verðiögð ailt upp í 337 stk. í
kílói."
Kristinn Kristinsson í frystihúsi Sjöstjörnunnar í Njarðvíkum,
sem verið er að endurbvg gja um þessar mundir.
Kaupir og
lætur endur-
byggja frysti-
hús í Njarð-
víkum, sem
standast á
allar kröfur
lireinlætis-
ákvæðanna
í löggjöf
Bandaríkja-
þings um
matvæla-
innflutning
Fyrir fáeinum árum festu tveir
reykvískir bræður, Einar og Kristinn
Krist'jnissyndr, kaiup á 100 tonna bát'i,
Stjönuunini RE og hófu útigerð frá
Reykjavík. Skemmst er frá því að
segja, að útgerðin gekk framar vonum,
og þeir bræður gátu brátt fært út kvi-
arnar. Hófu þeir saltfiskverkun í
Grindavik, og skömmu síðar frystingu
í leiguhúsnæði í nágrenni Reykja-
víkur. Haustið 1966 réðust þeir í að
kaupa hraðfrystihús Isfélags Kefla-
víkur, og breyttu nafninu í Hrað-
frysti'hús Sjöstjömunnar h.f. Smám
saman var bætt við bátum, og um síð-
ustu áramót voru þeir orðnir fimm,
samtals um 600 tonn, og heita: Sjö-
stjaiman, Stjarnain, Morgu,nisitja,nnan,
Pólstjarnan og Krossanes. Ást þeirra
bræðira á , ,stj ör mu ‘ ‘ - na fni.mu hefur
gefið gárungum í sjóarastétt á Suöur-
nesjum byr undir báða vængi, og full-
yrða þeir, að næsti bátur í eigu Sjö-
stjömiummar miumii bera heiitjð „Pop-
stjarnan". En að slepptu öllu gamni,
þá er nú svo kom'ð, að Sjöstjamnam
mun vera orðin stærsti atvinnu-
veitandinn í fiskiðnaðinum í Keflavik,
og mikill vöxtur í fyrirtækinu.
Blaðamenn Morgunblaðsins notuðu
tækifærið til að heimsækja Sjöstjöm-
una, er þeir voru á leið um Suður-
nesim fyrr í viikiumimi, og hititu að
máli Kriistin Kriisti'nisison. Eims og
mörgum er kunnugt um, er Sjöstjam-
an eini einkaaðilinn, sem útflutnings-
leyfi hefur á freðfiski til Bandaríkj-
anna. Fer meginhluti freðfiskfram-
leiðslunnar þangað, og þar er aðal-
kaupandinn Bent Mogelberg, sem er
stór imnflytjandi í fiskafurðum. Hann
er fæddiur í Danimörkm, en hefiur unn-
ið lengi að fisksölu í Bandaríkjunum.
Faðiir iiains og bróð'r reka á hinm bóg-
inn enn frystihús i Danmörku. Við
spurðuim þvi Kriisitlin fyrst um fram-
leiðsluna og útflutninginn til Banda-
ríkjanna á s.l. ári.
— Freðfiskframileiiðsila Sjösitjömunnar
á s.l. ári var 62 þúsund kassar eða um
1300 tonn af flökum og blokkum, og
er það talsverð aukning frá 1969, svar-
aði Kristinn. — Þá fékk Sjöstjarnan
110 tonn af humar, og fór stórhumar-
inm till Bandarikjanna en sá smærri tiJ
Italíu.
— Hvernig eru viðskipti ykkar við
Mogelberg þennan tilkomin?
— Þau hófuisit með huimar.söluim árið
1966, og smám saman þróaðist þetta í
Sjöstjarnan
færir út
kvíarnar
þá átt, að Mogeilberg keyptí éinn'g ailfla
aðra freðfiskframleiðslu okkar. Þessi
viðskipti hafa farið stöðugt vaxandi,
og við reiknum með töluverðri aukn-
ingu á Bandaríkjamarkað í vetur.
— Nú hefur verð á blokkum verið
óvenju hátt á heimsmarkaðinum að
undanfömu. Hvert er álit þitt á verð-
lags- og markaðshorfum þar?
— Jú, þetta er rétt. Blokkarverðið
hefuir verið svo hátit undainifairið, að
það getur vart talizt raunhæft. Fram-
boð á fiski hefur verið lítið á markað-
inum vestra á þessu timabili, en mark-
aóuriin n hiiras vegar óvenju buingraðiur.
Ég get ttl að mynda nefnt, að hinn
8. janúar áttum við farm í Bandaríkj-
umiuim, og komisit verð'ð þá upp í
41 cent, og hefur ekki farið hærra áð-
ur svo að ég viti. Það er vart hægt
að ætla, að þetta háa verð haldist
mClkilu le.ngur en flram í marzmánuð.
Þá minnkar eftirspumin og jafnframt
fer þá meira að gæta framboðs frá
vetrarvertíð Norðmanna og síðan Is-
lendinga. Og þegar kemur fram í maí
koma Kanadamenn aftur inn með vax-
andi framleiðslu eftir vetrarvertíð
þeirra. Bendir margt til þess, að verð
muni litið hækka úr þessu í vetur, og
jafnvel fara lækkandi siðari hluta
vertíðar.
Við víkjum þessu næst talinu aftur
að heimavígstöðvunum. Hjá frvstihúsi
Sjöstjömiumnar í Kef'avík starfa að
jafnaði um 50 manns, en yfir hávertið-
ina hæktoar sú tiafla veirvéega. Þá hefur
Sjöstjarnan haft á leigu hraðfrysti-
húsið Eylamdið í Yt.r1 -Njajrðvikum, og
hefur nú nýverið fest kaiup á því. Verið
er að endurþyggja það hús me'ra og
minna, og mun það vera eitt
fyrsta frystihúsið hérlendis, sem bein-
linis er hannað til að standast kröfur
hreimilætisáikvæða í löggjöf Bandairí'kja
þings um matvælainnflutning. „Við
Framh. á bls. 18