Morgunblaðið - 10.06.1971, Qupperneq 3

Nákvæmt skal það í Svíann.
tlr niðiirlagrningfarverksmiðjn
Síldarvinnslunnar í Neskaupstað.
heldur veitt þá þjónustu, sem
bezt er, vegna manneklu.
Það er hægt að hafa sæmilegt
kaup við þetta, en til þess þarf
mikla vinnu — aukavinnu, því
dagkaupið eitt er ekki nógu
freistandi. Þess vegna heizt okk-
ur líka illa á þeim fagmönnum,
sem við útskrifum. Margir fara
í Vélskólann og svo missum við
þá á bátana, þegar sjórinn lokk-
ar með betra kaupi.“
Dráttarbrautin hf. var stofnuð
1941. Samvinnufélag útgerðar-
manna og hafnarsjóður eru
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. JÚNl 1971 3 ij
Frá Neskaupstað
stærstu eigendumir. Reksturinn
er þríþættur: skipasmiðastöð,
vélaverkstæði og slippur, sem
reyndar hafnarsjóður á einn.
„Við höfum alltaf verið fyrst
og fremst í viðgerðum," segir
Reynir. „Á tímabili voru smiðuð
nokkur tréskip, frá 20 upp í 80
tonn.
Nú erum við aftur byrjaðir í
trésmíðinni; skiluðum 16 tonna
trébát um mánaðamótin apríl—-
maí og búið er að leggja kjöl
og byrjað að reisa bönd að öðr-
um 26 tonna. Svo byrjuðum við
á stálskipasmíðinni í vetur.“
Hjá Dráttarbrautinni hf. vinna
40—50 nfanns að staðaldri. I
slippinn má taka upp allt að 400
tonna fiskiskip, en stálbáturinn
er stærsta nýsmíðin til þessa.
„Við skulum nú fyrst sjá, hvern-
ig hann kemur út, áður en við
spáum nokkuð í framtíðina," seg
ir Reynir. „En inni getum við
tæplega smíðað stærri báta en
hann, þannig að verði framhald
á stálsmíðinni, reikna ég með,
að við verðum að iaga eitthvað
til fyrir okkur úti.“
Reynir segir mér, að lítið sé
um framleiðsluiðnað á staðnum.
Þó starfar þar trésmiðja; Tré-
smiðjan Hvammur og framleiðir
innréttingar alis konar og piast-
einangrunarverksmiðja, sem eitt
sinn var og hætti; er nú að fara
í gang aftur með nýrri og betri
tækjakosti.
„Ég tel samgöngumálin okkar
brýnasta hagsmunamál nú,“ seg-
ir Reynir, „því eins og er háir
samgönguleysi öllum oikkar sam-
skiptum.
Samkvæmt Austurlandsáætlun
á að vinna að vegamálum fyrir
alit að 300 milljónir króna næstu
fimm árin og skilst mér, að það
eigi að duga frá Norðfirði suður
að Lónsheiði. Við Austfirðingar
vonum líka, að aukafé fáist til að
leggja veg fyrir Lónsheiðina; út
fyrir Hvaisnes, þannig að trufl-
analaus samgangur fáist við
Hornafjörð og nærsveitir hans.“
HUGURINN STENDUR TIL
STÆKKUNAK
„Hér í Neskaupstað blaktir allt
í góðri samvinnu," segir Jóhann
K. Sigurðsson, útgerðarstjóri
Sildarvinnslunnar. „Bæði félags-
skapurinn og einstaklingsfram-
takið.“
Sildarvinnslan hf. í Neskaup-
stað rekur útgerð, frystihús, síld
arverksmiðju og niðurlagningar-
verksmiðju og vinna um 230
manns hjá fyrirtækinu. Aðaleig-
endur eru Samvinnufélag útgerð-
armanna og bæjarfélagið. Sildar-
vinnslan gerir út 4 stóra báta,
þar á meðal skutskipið Barða,
og auk þeirra eru þrir stórir
bátar gerðir út írá Neskaupstað
og smábátaútgerð er mikil. Ver-
Reynir Zoéga
tíðin gekk þokkalega vel að sögn
Jóhanns og næg atvinna hefur
verið í írystihúsum í allan vet-
ur og er enn.
„Það er mikið um það, að
menn hætti á stóru bátunum á
vorin og fari yfir á smábátana,"
segir Jóhann. „Og þeir fá þá
námsmennina í staðinn. Litlu bát
amir hafa hjálpað okkur vel á
sumrin með hráefni fyrir frysti-
húsið, svo við höfum getað sent
stóru bátana til dæmis í Norð-
ursjó.
Með tilkomu skuttogarans og
niðurlagningarverksmiðjunnar
teljum við oíkkur hafa tryggt at-
vinnumálin hérna nokkuð vel, þó
hugurinn standi auðvitað alltaf
til stækkunar."
Sildarverksmiðjan, sem malar
nú íiskúrganginn, tók á móti
12,300 tonnum af loðnu í vetur
og frystihúsið hefur yfir vertið-
ina fengið um 2000 tonn af bol-
fiski. Á síðasta ári framleiddi
frystihúsið 48.000 kassa.
Niðurlagningarverksmiðjan tók
til starfa í febrúar sl. „Við ætl-
uðum henni að brúa bilið í
skammdeginu," segir Jóhann „en
nú lítur út fyrir að við verðum
að láta vinna í henni í allt sum-
ar.“ '
Seldar hafa verið 150 þúsund
dósir að sjólaxi til Rússlands og
hafa um 100 þúsund þeirra ver-
ið kláraðar og nú er verksmiðjan
að byrja á niðurlagningu sildar
til Svíþjóðar, en þangað er búið
að selja um 700 þúsund dósir.
Jóhann K. Sigurðsson
Fáskrúðsfjörður:
Að spjara sig í friði
ÞAÐ er víða fallegt með strönd-
imni, þegar Reyðarfjörður er ek
inn lit til F áskr úðsfjarðar. ís-
lemzkir firðir eru þó með þeim
ósköpum gerðir, að þeir virðast
geta teygt sig endalaust fyrir
óþoiinmóðan ferðalang og loks
þegar hann hefur gefið upp
alla von um að ferð hans endi
annars staðar en á heimsenda.
er fjallið skyndilega á enda til
þess eins að snúa nú hinni kinn
hinmi að honum. Og þá er hann
aftur á leið á heimsenda.
Skrúðsbóndinn þagði, er ég ók
hjá. Hins vegar gerðist Ingvar
Ásmundsson mér góður ferða-
félagi inn Fáskrúðsfjörð með
skákþætti sínum og stóð heima,
að þegar Uhlman gaf einvígis-
skák sina við Larsen, renndi ég
í hlað i Búöakauptúni, i dag-
Jegu tali Fáskrúðsfjörður.
Á sínum tíma höfðu Frakk-
ar Austfjarðabækistöð sína á
Fáskrúðsfirði. Þeir reistu þar
sjúkrahús — „Franska spítal-
ann“ og kapellu, sem nú er
reyndar ibúðarhús. Á frönsku
árunum var fiandrarabrauð,
pompólabrauð og konjakk ætið
fait í Fáskrúðsfirði fyrÍT sjó-
verttktnga, kjöt og mjólk og rauð
hærða krakka. Þá iærðu Fá-
skrúðsfirðingar frönsku; bæði
háfrö-nisku og fiandraramál. Nú
er þetta hins vegar liðin tíð,
því Frakkarnir komu aldrei
aftur eftir stríðið (1914—1918).
REIDILESTUR SKIPASMIÐ-
ANNA
Hjá Trésmiðju Austuriands
h.f. á Fáskrúðsfirði eru nú í
smiðum þrír 26 tonna trébátar
fyrir Reykvíkitnga, einn sex
tonna fyrir staðarmenn og tveir
opnir fjögurra tonna; aninar fyr
ir staðarmann, en hiinn fer til
Norðfjarðar. Fjórða 26 tonna
bátnum er Trésmiðja Austur-
lands nýbúin að skila af sér —
til Reykjavíkur. Smíðanúmer
eru orðin rösklega 100 talsins,
en það var 1926, að Einar Sig-
urðsison stofnaði Trésmiðju
Ausiturlands. Hann rak hana
svo einn tdl ársiins 1967, etn þá
var stofnað um hana hlutafélag.
Hjá fýrirtækinu starfa um 30
manins.
Það voru þeir Páll Gunmairs-
son, forstjóri, Guðlaugur Sig-
urðsson, trésmiður, og Guðlaug
ur Einarsison, skipasmiðux, sem
urðu fyrir svörum. Þeir kváðu
engin áform uppi um að fara
yfir í stálsmiði að svo komnu
máli, enda nóg að gera í tré-
smíðinni. Kváðust þeir hafa
efni fram á mitt næsta ár.
Stærsti báturinn, sem Trésmiðj
an hefur smíðað, er 38 tonn, en
þeir þrementningar segjasit geta
smíðað allt að 50 tonna bát imni
í smiðjuhúsinu, sem reis sSð-
asta haust.
Helztu erfiðleikana segja þeir
vera að fá faglærða mentn. „Vlð
höfum hér lagtæka menn og
gamalvana," segja þeir, „og
hiins vegar unga og óreynda
menin. Þetta er að vísu góð
blanda, en nú eru réttimdin
mikils virði.“
Þegair ég spyr, hvort eimhver
samvinna sé milli skipasmiðj-
anna á Austurlandi, hrista þeir
höfuðin og svara að segja megi,
„að algjört afskiptaleysi“ ríki á
þvi sviði. Tal okkar berst síð-
an að því, hvemig aðstaða is-
lemzks skipasmíðaiðnaðar sé nú
og kemur þá í Ijós, að þar hafa
þeir ýmislegt fram að færa.
Og þeir byrja á að gagmirýna
vinmubrögð sigUmgamálasttofn-
unarinnar.
„Við viljum meina það,“
segja þeir, „að ýmsar reglur,
sem stofnunin gefur út séu óvið
unandi. Tökum til dæmis, að
um opna báta gilda sömu sityrk
leikareglur og fyrir lokaðan
skarsúðaðan bát. Með þessu er
síglingamálastofnunin að knýja
alla opna báta yfir í lokaða,
sem við teljum ófært.
Opinn bátur á að vera grann-
byggður og léttur og á að fylgja
báruniná, meðam dekkbáturinni
Frá Fáskrúðsfirði