Morgunblaðið - 07.01.1972, Blaðsíða 21

MOKGU'NBJLAtUÖ, GÖS'i'UÐAGUli 7. JAlNÚAR 1972
ZJL
.Tnliane Köpcke
— Köpcke
Framliald af bls. 1
mni hafi tekið eftir því, að ekki
var allt með felldu i henni
og akyndilega kom upp eldur í
hreyfli á hægra væng vélarinn-
ar. Flugvélin skókst upr- og nið-
ur, svo að Juliane rak höfuðið
svo' harkalega í flugvélarloftið,
að hún missti meðvitund í'egar
hún komst til meðvitundar að
nýj u, var hún enn með sætis-
ólina spennta utan um sig. Hún
tók með sér jólaköku og svolítið
af sykri og hóf síðain för sína tii
miannabyggða í gegnum fen og
frumskóga.
Hjúkrunarkona sú, sem stund-
ar Juliane, hetur látið hafa það
eftir sér, að Juliane sé þakin
moskitóbiti um allan líkamann og
að hún sé örþreytt eftir hrakn-
inigana, en þar fyrir utan sé stulk
an róleg og óbuguð.
— Geimferjur
Framhald af bls. 1
fallhlíf eftir að þær hafa lokið
hlutverki sínu. Þær munu lenda
í sjó, og fijóta þar unz þær
verða sóttar, en það verður hægt
að nota þær oftar enn einu sinni.
Þegar ferjan hefur lokið ætlun-
arverki sínu, er henni stýrt inn
í gufuhvolf jarðar, fyrir eigin
vélarafli, og mun lenda á flug-
völlum eins og venjuleg flug-
vél.
Bandaríkjamenn hyggjast
senda á loft geimstöð á næstu
árum, og geimferjurnar eiga
meðal annars að flytja þangað
vistir og áhafnir. En þær geta
sjálfar verið á lofti i meira en
mánuð, og því hægt að fram
kvæma úr þeim ýmsar rannsóki.
ir, sem nú þarf að senda upp séi -
stök geimför til. Áhöfnin verð-
ur f jórir menn, en auk þess verð
ur pláss fyrir nokkuð marga
farþega og vísindatæki.
- B.S.R.B.
Framhald af bls. 32
Vegna þess fer hér á eftir orð-
rétt kröfugerð B.S.R.B., sem send
var f jármálaráðherra 10. des.
1971:
„Stjórn bandalagsins ákveður
því að gera kröfu um eftirfar-
andi breytingar á kjörum rikis-
starfsmanna frá 1. desember
1971:
1. Grunnlaun hinna lægst laun-
uðu starfsmanna rikLsins hækki
samkvæmt reglum þeim, er um
ræðir í 3. gr. samnings frá 4.
des. 1971 milli Alþýðusambands
Islands vegna aðildarsambanda
og aðildarfélaga þess og samtaka
vinnuveitenda.
2. Auk grunnlaunahækkunar
samkv. 1. tölulið hér að framan,
hækki samníngsbundin grunn-
laun ríkisstarfsmanna um sam-
tals 14% sem hér segir:
Frá 1. des 1971 um 4%
írá 1. júní 1972 um 4%
frá 1. marz 1973 um 6%.“
Eins og menn sjá er það ein-
mitt fyrsta krafa B.S.R.B. að
grunnlaun hinna lægst launuðu
hækki sérstaklega umfram laun
annarra, á sama hátt og verka-
lýðsfélögin sömdu um í desem-
ber. Um þá kröfu hafa ekki feng
izt viðræður fremur en annað.“
AUKIN ÚTG.FÖLD RÍKIS-
SJÓÐS EN EKKI
KAUPHÆKKUN
„Málflutningúr fjárimálaráð-
herra vekur ónieitanlega nokkra
undrun," sagði Kristján Thor-
lacius, form. B.S.R.B. í viðtali við
Mbl. í gær. „Á fundi með frétta-
mönnum reyndi hann að réttlæta
synjun ríki.sistjói-narinnar á end-
urskoðun samniniganna með því
að kostnaður við framkvæmd
kjarasamninganna hafi reynzt
meiri en f jánmálaráður.eytið
hefði áætlað. Niefndi hann i þvi
sambandi 7—9% hækkum.
Slíikar tölur eru rnálii þessu
algjörleiga óviðkomiandi, þar sieim
launakjör þau, sem samið var
um fyrir opinbera sit-arfisimenn
voru ekki ákveðin með prásentu-
hækkun heidur beinum samao-
burði við tilteiknar starfsgreiriar
á frjálsum iaunamarkaði. Þeissi
uimsömdu grunnlaun fyrir opin-
bera starfsmehn hafa ekki hækk
að frá því samnin-garnir voru
gerðir í desember 1970 og eru
því nú jafnréttur saimanburður
við laun annarra var þá. B.S.R.B.
hefur aldrei fengið í hendur nein
gögn um heiidarútgjaldaau'kii-
ingu ríkissjóðs vegna. kjarasamn
iniganna og getur því ekki dæmt
um hvort aukin útgjöld rikis-
sjóðs eru til dæmis miðuð við
óbreyttan starfsmannafjölda eða
annað það, sem máli sikiptir. En
augljóst er, að ráðherrainn er hér
að tala um aukin útgjöld ríkis-
sjóðs en ekki kauphækkun ein-
stakra starfshópa ríkisins.
Utgj aldaau'kning ríkissjóðs er
all't annar hlutur en þær al-
mennu prósentuhætokanir, siem
saimndngar verkalýðs'félaganna
fjal'la um.“
— Fiskverðið
Framhald af bls. 32
lendum mörkuðum, eins og t. d.
því verðfalli, sem átti sér stað á
tímabilinu 196ö—1968, en ekki til
þess að verða eyðslueyrir í fram-
leiðslukostnað, sem væri umfram
markaðsverð, þegar þau væru í
hámarki.
Með þessari fiskverðsákvörðun
og þeim kjarasamning.im, sem
gerðir hafa verið undanfarið, er
nú svo komið, að fiskiðmaðurinn
í heild er skilinn eftir á núili, þ.
e., hvorki er gert ráð fvrir tapi
né hagnaði. Um þessa grein at-
vinnulífsins liggja nú fyrir mjög
nákvæmar og öruggar upplýsimg-
ar, auk þess sem minni óvissa rík
ir um markaðinn en oft áður, og
er afkomumarkið því vísvitandi
ákveðið.
Þetta gerist á þeirri stundu,
sem matkaðsverð eru hserri en
þau hafa nokkurn tímann áður
verið, og fiystihúsin standa
frammi fyrir þúsund milljón
króna útgjöldum á næstu 3 eða 4
árum til margháttaðra endur-
bóta, sem stafa af strangari fyrir-
mælum markaðanna um aðbúnað
og hollustuhætti við framleiðslu
í fiskiðnaði.
Þetta afkomumark er einnig
miðað við mjög skamman táma,
eða aðeins til vertiðarloka. Ef
ii'tdð er til ársins í heiid, er fyrir-
sjáaniegur tapreksitur, sem nem-
ur um 200 millj. króna. Þegar
þannig er að framleiðslugrein-
inni búið við hagstæðustu skffl-
yrði, þá er vandséð hvernig bet-
ur yrði gert, þegar erfiðleikar
steðjuðu að.
Ekki er skýringar að leita í
því, að gert sé ráð fyrir læktoun
markaðsverða frá því sem nú er,
og er því augljóst, að tilkostn-
aður við framleiðsiuna er orðinn
hærri heldur en greiðslugeta
leyfir. Ekki er heldur hægt að
kenna þetta kauphækkunum tii
starfefólkis við fiskvinnslu, sem
sízt er of hátt, fisikdðnaðurinn
getur greitt þær kauphækkanir,
sem samið hefur verið um.
Hins vegar má óbednt rekja
þetta ástand tffl kjarasamninga
undanfarið, vegna þess, að affltof
margir aðilar treysta sér efcki til
að greiða það kaup í raun, sem
þeir hafa samáð uim, og eru þvi
nú að skrifa út riedkniniga með
verðhæikk'unum, sem í alitof rílk-
um mæli bitna beint og óbeinit á
ú t f lu tninigs f ramleiðsiun n i. Þet t a
kemur fram í útgjöldum fiisk-
vinnslunnar í hæktouðu rafmagni,
umbúðuim, fllutnánigskostmaði inn-
anlcin'ds og til útlanda, viðhalds-
kostnaði og hækkunum kaup-
gjaldsvísitöiu vegna keðjuverk-
andi áhriía verðhækkana hér inn
anlands.
ELns og áður er getið, verður
að telja, að afkoma fiskvinnsl-
unnar í heffld hafi verið sæmileg
undanfarin tvö ár, og hefur hagn
aður numið um 6% af tekjum,
eða um það bil 'i'A miiljón króna
á hvert fyrirtæki að rheðaltald.
Hins vegar hefur afk'Oiman ver-
ið mjög misjöifn, því þrá'tt fyrdr
þessa heildarafkomu, eru 19
frystihús, eða fjórðungur þeiirra
í miiismunandi mitotum taprelcs'tri.
Aftur á móti eru örfá frystiihús
með verulegan hagnað eða frá
16% ftil 20% af tetojum, en
stærsti hópurinn er nálægt með-
alafkomu.
Hér verður þó að taka tillit til,
að um helm'ingur hagnaðar þess-
arra fyrirtækja greiðist i skatta,
þegar unninn hefur verið upp
taprekstur undanfiarinna ára. Þá
ber einnig að hafa í huga, að af-
sikriftdr eru nú orðnar mjög ‘litiar
eða aðeins um lVi miffljón króna
á hvert frystihús, sem þýðir aS
ekki væri hægt að endurnýja
vélar eða húsnæði meðalfrysti-
húss nema á 40 árum miðað við
núverandi verðlag.
Þegar afkomumark frystihús-
anna í heild er á núlli, þá má
gera ráð fyrir, miðað við reynislu
undanfarið, að um helmingur
þeirra verði í taprekstri, en ef
gengið er út frá afkomumarki
ársins, þá verða rúmlega
þeirra í mismunandi miklu tapi.
Afleiðingarnar eru greiðsluerf-
iðleikar og í mörgum tilfellum
greiðsluþrot, sem ekki aðeins
bitnar á eigendum heldur einnig
útgerðinni og starfsfólki fyrir-
tækjanna.
Fiskiðnaðurinn í heild hlýtur
því að mótmæla þeim starfs-
grundvelli, sem honum er ætlað
að búa við á þessu ári.
Reykjavík, 6/1 1972
Árni Bencdiktsson,
Eyjólfur ísfeld Eyjólfs.son.“
— Fleiri þotur
Frainhald af bls. 1
Rogers benti á að Sovétrildn
sendu stöðugt vopn tffl Egypta-
lands, og þótt ísrael hefðá ennþá
hernaðarlega yfirburði, væri þess
varia langt að bíða að Arabar
hrifsuðu þá til sin með aðstoð
Sovétríkjanna. Við sldkar aðstæð-
ur væri ekki ástæða fyrir Banda-
rítoin að neita Israel um frekari
hernaðaraðstoð.
Bandaríkin hafa í lengstu lög
reynt að komast hjá því að selja
ísrael fieiri Phantom þotur, í von
um að Sovétríkin tatomörkuðu
vopnasendingar til Araba, og
vígbúnaðarkapphlaupiinu í Mið-
austurlöndum yrði haldið i
skefjum.
Sovétríkin hafa hins vegar
farið þá leið að senda vopn í
smærri skömmtum en áður i
þeirri von að Bandarikin myndu
ekki gripa til gagnráðstafana. —
Hernaðaruppbygginig Araba hef-
ur því verið minni en áður,
en stöðuig engu að síður, og ísra-
elsmenn hafa lagt hart að Banda-
rikjastjórn að salja þeim fieiri
Phantom þotur.
- Tilboð
Framhald af bls. 1
slavíu, að ætlunin með því að
halda einvígið væri einungis við-
skiptalegs eðlis og markmiðið að
hafa af því hagnað og auka á
orðstír bankans. Hefur bankinn
þegar lagt fram tryggingu, enda
þótt ekki hafi enn verið ákveðið
af Alþjóðaskálísambandinu eða
keppendunum tveimur, hvar ein-
yígið skuli haldið.
— Nauðlending
Framliald af bls. 32
sjónar af þeim aftur. Þáhafa
þeir óttazt það að hafa ekki
næga stjórn á körfunni og tal
ið sig þurfa að kanna vind-
átt með reýkblysum. Það hef-
ur líklega tekið eitthvað inn-
an við tvær mínútur, en mér
fannst þessi tími eins og heil
eilifð. Lí'klega hefur björguu
armönnunum í þyrlunni sýnzt
ég svo hress, að þessar var-
úðarráðstafanir gerðu ekkert
til — annars hefðu þeir sjálf-
sagt tekið mig strax. Eitt er
víst, að ég sæti ekki hér hefði
þeirra ekki notið við.“
„Hvaðan varstu að koma?“
„Ég var að koma frá Ak-
ureyri, en þaðan er konan
mín. Hún og dóttir okkar
voru með mér fyrir norðan,
en ég vildi ékki hafa þær
með, því að veðrið syðra var
etoki sem bezt. Ég sendi þær
því suður með Flugfélagsvél
inni og geri ráð fyrir þvi að
þær hafi lent á Reykjavikur-
flugvelli um hálfri klutoku-
stund áður en ég lenti í sjón-
um. Það var mikið lán að
taka þessa ákvörðun."
• ÞAKKEÁTUR
„Langar þig sjálfan að
koma einhverju sérstöku á
framfæri?“
„Ég er þakklátur björgun-
armönnum Varnarliðsins, þeir
kunna svo sannarlega til
verka. Þá er ég einnig þatek-
látur mönnunum í Flugturn-
inum, sem eru ákaflega snögg
ir og viðbragðsfljótir. Þeir
eru fljótir að hugsa og gera
rétta hluti á réttum tíma.“
„Að lokum Erling — ætl-
arðu að fljúga aftur?“
„Já svo sannarlega. Það
hefði enginn tekið til þess, þótt
billinn minn hefði bilað og ég
farið út af veginum. Fiugvél-
ar eru ákaflega örugg farar-
tæki, en því er ekki að leyna,
að alltaf er sárt að missa flug
vél,“ sagði Erling að lokum.
• HRINGDI ÞRISVAR TIL
AÐ SPYRJA UM EIGIN-
MANNINN
Eiginkona Erlings er Ragn-
heiður Jónsdóttir og eiga þau
eins og hálfs árs gamla dótt-
ur, Björgu. í viðtali við Mbl.
í gær sagði Ragnheiður, að
hún hefði verið komin heim
af flugvellinum, er henni tók
að lengja eftir manni sínum.
Hún hringdi þá í Flugturninn
til þess að spyrjast um mann
sinn og fékk þá það svar, að
enn hefði ekkert heyrzt til
hans. Nokkru síðar hringdi
hún í annað sinn og fékk
sama svar. Fór hún þá að
verða óróleg „því að ég veit
að flugmenn gera alltaf flug-
áætlun og Erling átti að lenda
um eittleytið" — eins og hún
sagði. í þriðja sinn, sem hún
hringdi fékk hún fréttirnar —
maður hennar hafði nauð-
lent í sjónum norð’an Engeyj-
ar og honum væri borgið.
Knatt-
spyrnu-
maður
ársins
UNGVERSiCIR íþróttafrétta-
m©mn kusu Sandor Zambo knatt-
spyrnumann áx-sinis í Ung'ærja-
landi. Zambo er framvörður hjá
liðinu Ujpest Dozsa og hlaut
hann 38 atkvæði af 60 möguleg-
um. í öðru sæti varð markvörð-
urinn Istvan Geczi frá Ferenc-
varos.
Hnefaleika
maður
ársins
Bandarískir hnefaleikafrétta-
menn hafa kjörið Joe Frazier
hnefaleikamann ársins 1971.
Frazier var einnig kjörinn hnefa
leiikamaður ársins 1969, og hlýt
ur þvi nú sinn annan verðlauna-
grip sem kenndur ér við
Edward J. Neil.
Joe Frazier tók aðeins þátt í
einni toeppni á árinu 1971, en
það var er hann sigraði Cassius
Clay í bardaga þeirra sem fram
fór í Madison Square Garden í
New York 8. marz s.l.
I fyrra var Ken Buchanan frá
Skotlandi kjörinn hnefaleika-
maður ársins.
Körfuknati
leikskeppni
NÝLEGA fór fram í Bremerhav
en mót í körfuknattleik, þar sem
landslið frá sex þjóðum mættust.
Eitt Norðurlandanna, Danmörk,
sendi lið í mót þetta og urðu
Danir síðastir í keppninni. Þeir
lcepptu fyrst við V-Þýzkaland og
töpuðu 57:97, síðan við Sviss og
töpuðu 58:89, eftir að staðan
hafði verið 37:38 í hálfleik. í úr
slitaleik um fimmta sætið töp-
uðu svo Danir fyrir Hollending-
um. Tékkar sigi’uðu í keppninni.
Finnskt met
Á SKAUTAMÓTI sem fram fór
í Karstula í Finnlandi setti
Seppo Hánninen nýtt finnskt
met í 500 roetra skautahlaupi. -—
Hljóp hann á 39,5 sek., í harðri
keppni við Leo Linkovesi, sem
hljóp á 39,6 sek. Er þarma um
imjög góðan árangur að ræða hjá
finnsku hlaupurunum sem búið
hafa sig af kostgæfni undir Ol-
ympiuleikana í Sapporo í Japan.
Til bráðabirgða
verðuv timburafgreiðsla okkar
opin sem hér segir:
fimmtudaga
mánudaga
föstudaga
laugardaga
kl. 8.00—12.00, 13.00—1700
kl. 8.00—12.00, 13 00—19.00
lokað.
Við óskuin öllum viðskiptamönnum okkar gleðilegs árs
og þökkuro viðskiptin á liðna árin.
TIMBURVERZLUNIN
VÖLUNDUR H.F.
Klapparstig 1
Skeifan 19.